Sundarakanda Sarga (Chapter) 46 – ಸುಂದರಕಾಂಡ ಷಟ್ಚತ್ವಾರಿಂಶಃ ಸರ್ಗಃ (೪೬)


|| ಸೇನಾಪತಿಪಂಚಕವಧಃ ||

ಹತಾನ್ಮಂತ್ರಿಸುತಾನ್ಬುದ್ಧ್ವಾ ವಾನರೇಣ ಮಹಾತ್ಮನಾ |
ರಾವಣಃ ಸಂವೃತಾಕಾರಶ್ಚಕಾರ ಮತಿಮುತ್ತಮಾಮ್ || ೧ ||

ಸ ವಿರೂಪಾಕ್ಷಯೂಪಾಕ್ಷೌ ದುರ್ಧರಂ ಚೈವ ರಾಕ್ಷಸಮ್ |
ಪ್ರಘಸಂ ಭಾಸಕರ್ಣಂ ಚ ಪಂಚ ಸೇನಾಗ್ರನಾಯಕಾನ್ || ೨ ||

ಸಂದಿದೇಶ ದಶಗ್ರೀವೋ ವೀರಾನ್ನಯವಿಶಾರದಾನ್ |
ಹನುಮದ್ಗ್ರಹಣೇ ವ್ಯಗ್ರಾನ್ವಾಯುವೇಗಸಮಾನ್ಯುಧಿ || ೩ ||

ಯಾತ ಸೇನಾಗ್ರಗಾಃ ಸರ್ವೇ ಮಹಾಬಲಪರಿಗ್ರಹಾಃ |
ಸವಾಜಿರಥಮಾತಂಗಾಃ ಸ ಕಪಿಃ ಶಾಸ್ಯತಾಮಿತಿ || ೪ ||

ಯತ್ತೈಶ್ಚ ಖಲು ಭಾವ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ತಮಾಸಾದ್ಯ ವನಾಲಯಮ್ |
ಕರ್ಮ ಚಾಪಿ ಸಮಾಧೇಯಂ ದೇಶಕಾಲವಿರೋಧಿನಮ್ || ೫ ||

ನ ಹ್ಯಹಂ ತಂ ಕಪಿಂ ಮನ್ಯೇ ಕರ್ಮಣಾ ಪ್ರತಿತರ್ಕಯನ್ |
ಸರ್ವಥಾ ತನ್ಮಹದ್ಭೂತಂ ಮಹಾಬಲಪರಿಗ್ರಹಮ್ || ೬ ||

ಭವೇದಿಂದ್ರೇಣ ವಾ ಸೃಷ್ಟಮಸ್ಮದರ್ಥಂ ತಪೋಬಲಾತ್ |
ಸನಾಗಯಕ್ಷಗಂಧರ್ವಾ ದೇವಾಸುರಮಹರ್ಷಯಃ || ೭ ||

ಯುಷ್ಮಾಭಿಃ ಸಹಿತೈಃ ಸರ್ವೈರ್ಮಯಾ ಸಹ ವಿನಿರ್ಜಿತಾಃ |
ತೈರವಶ್ಯಂ ವಿಧಾತವ್ಯಂ ವ್ಯಲೀಕಂ ಕಿಂಚಿದೇವ ನಃ || ೮ ||

ತದೇವ ನಾತ್ರ ಸಂದೇಹಃ ಪ್ರಸಹ್ಯ ಪರಿಗೃಹ್ಯತಾಮ್ |
ನಾವಮಾನ್ಯೋ ಭವದ್ಭಿಶ್ಚ ಹರಿರ್ಧೀರಪರಾಕ್ರಮಃ || ೯ ||

ದೃಷ್ಟಾ ಹಿ ಹರಯಃ ಪೂರ್ವಂ ಮಯಾ ವಿಪುಲವಿಕ್ರಮಾಃ |
ವಾಲೀ ಚ ಸಹಸುಗ್ರೀವೋ ಜಾಂಬವಾಂಶ್ಚ ಮಹಾಬಲಃ || ೧೦ ||

ನೀಲಃ ಸೇನಾಪತಿಶ್ಚೈವ ಯೇ ಚಾನ್ಯೇ ದ್ವಿವಿದಾದಯಃ |
ನೈವಂ ತೇಷಾಂ ಗತಿರ್ಭೀಮಾ ನ ತೇಜೋ ನ ಪರಾಕ್ರಮಃ || ೧೧ ||

ನ ಮತಿರ್ನ ಬಲೋತ್ಸಾಹೌ ನ ರೂಪಪರಿಕಲ್ಪನಮ್ |
ಮಹತ್ಸತ್ತ್ವಮಿದಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಕಪಿರೂಪಂ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಮ್ || ೧೨ ||

ಪ್ರಯತ್ನಂ ಮಹದಾಸ್ಥಾಯ ಕ್ರಿಯತಾಮಸ್ಯ ನಿಗ್ರಹಃ |
ಕಾಮಂ ಲೋಕಾಸ್ತ್ರಯಃ ಸೇಂದ್ರಾಃ ಸಸುರಾಸುರಮಾನವಾಃ || ೧೩ ||

ಭವತಾಮಗ್ರತಃ ಸ್ಥಾತುಂ ನ ಪರ್ಯಾಪ್ತಾ ರಣಾಜಿರೇ |
ತಥಾಪಿ ತು ನಯಜ್ಞೇನ ಜಯಮಾಕಾಂಕ್ಷತಾ ರಣೇ || ೧೪ ||

ಆತ್ಮಾ ರಕ್ಷ್ಯಃ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಯುದ್ಧಸಿದ್ಧಿರ್ಹಿ ಚಂಚಲಾ |
ತೇ ಸ್ವಾಮಿವಚನಂ ಸರ್ವೇ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಯ ಮಹೌಜಸಃ || ೧೫ ||

ಸಮುತ್ಪೇತುರ್ಮಹಾವೇಗಾ ಹುತಾಶಸಮತೇಜಸಃ |
ರಥೈರ್ಮತ್ತೈಶ್ಚ ಮಾತಂಗೈರ್ವಾಜಿಭಿಶ್ಚ ಮಹಾಜವೈಃ || ೧೬ ||

ಶಸ್ತ್ರೈಶ್ಚ ವಿವಿಧೈಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣೈಃ ಸರ್ವೈಶ್ಚೋಪಚಿತಾ ಬಲೈಃ |
ತತಸ್ತಂ ದದೃಶುರ್ವೀರಾ ದೀಪ್ಯಮಾನಂ ಮಹಾಕಪಿಮ್ || ೧೭ ||

ರಶ್ಮಿಮಂತಮಿವೋದ್ಯಂತಂ ಸ್ವತೇಜೋರಶ್ಮಿಮಾಲಿನಮ್ |
ತೋರಣಸ್ಥಂ ಮಹೋತ್ಸಾಹಂ ಮಹಾಸತ್ತ್ವಂ ಮಹಾಬಲಮ್ || ೧೮ ||

ಮಹಾಮತಿಂ ಮಹಾವೇಗಂ ಮಹಾಕಾಯಂ ಮಹಾಬಲಮ್ |
ತಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯೈವ ತೇ ಸರ್ವೇ ದಿಕ್ಷು ಸರ್ವಾಸ್ವವಸ್ಥಿತಾಃ || ೧೯ ||

ತೈಸ್ತೈಃ ಪ್ರಹರಣೈರ್ಭೀಮೈರಭಿಪೇತುಸ್ತತಸ್ತತಃ |
ತಸ್ಯ ಪಂಚಾಯಸಾಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣಾಃ ಶಿತಾಃ ಪೀತಮುಖಾಃ ಶರಾಃ || ೨೦ ||

ಶಿರಸ್ಯುತ್ಪಲಪತ್ರಾಭಾ ದುರ್ಧರೇಣ ನಿಪಾತಿತಾಃ |
ಸ ತೈಃ ಪಂಚಭಿರಾವಿದ್ಧಃ ಶರೈಃ ಶಿರಸಿ ವಾನರಃ || ೨೧ ||

ಉತ್ಪಪಾತ ನದನ್ವ್ಯೋಮ್ನಿ ದಿಶೋ ದಶ ವಿನಾದಯನ್ |
ತತಸ್ತು ದುರ್ಧರೋ ವೀರಃ ಸರಥಃ ಸಜ್ಯಕಾರ್ಮುಕಃ || ೨೨ ||

ಕಿರನ್ ಶರಶತೈಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣೈರಭಿಪೇದೇ ಮಹಾಬಲಃ |
ಸ ಕಪಿರ್ವಾರಯಾಮಾಸ ತಂ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ಶರವರ್ಷಿಣಮ್ || ೨೩ ||

ವೃಷ್ಟಿಮಂತಂ ಪಯೋದಾಂತೇ ಪಯೋದಮಿವ ಮಾರುತಃ |
ಅರ್ದ್ಯಮಾನಸ್ತತಸ್ತೇನ ದುರ್ಧರೇಣಾನಿಲಾತ್ಮಜಃ || ೨೪ ||

ಚಕಾರ ನಿನದಂ ಭೂಯೋ ವ್ಯವರ್ಧತ ಚ ವೇಗವಾನ್ | [ಕದನಂ]
ಸ ದೂರಂ ಸಹಸೋತ್ಪತ್ಯ ದುರ್ಧರಸ್ಯ ರಥೇ ಹರಿಃ || ೨೫ ||

ನಿಪಪಾತ ಮಹಾವೇಗೋ ವಿದ್ಯುದ್ರಾಶಿರ್ಗಿರಾವಿವ |
ತತಃ ಸ ಮಥಿತಾಷ್ಟಾಶ್ವಂ ರಥಂ ಭಗ್ನಾಕ್ಷಕೂಬರಮ್ || ೨೬ ||

ವಿಹಾಯ ನ್ಯಪತದ್ಭೂಮೌ ದುರ್ಧರಸ್ತ್ಯಕ್ತಜೀವಿತಃ |
ತಂ ವಿರೂಪಾಕ್ಷಯೂಪಾಕ್ಷೌ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಿಪತಿತಂ ಭುವಿ || ೨೭ ||

ಸಂಜಾತರೋಷೌ ದುರ್ಧರ್ಷಾವುತ್ಪೇತತುರರಿಂದಮೌ |
ಸ ತಾಭ್ಯಾಂ ಸಹಸೋತ್ಪತ್ಯ ವಿಷ್ಠಿತೋ ವಿಮಲೇಽಮ್ಬರೇ || ೨೮ ||

ಮುದ್ಗರಾಭ್ಯಾಂ ಮಹಾಬಾಹುರ್ವಕ್ಷಸ್ಯಭಿಹತಃ ಕಪಿಃ |
ತಯೋರ್ವೇಗವತೋರ್ವೇಗಂ ವಿನಿಹತ್ಯ ಮಹಾಬಲಃ || ೨೯ ||

ನಿಪಪಾತ ಪುನರ್ಭೂಮೌ ಸುಪರ್ಣಸಮವಿಕ್ರಮಃ |
ಸ ಸಾಲವೃಕ್ಷಮಾಸಾದ್ಯ ತಮುತ್ಪಾಟ್ಯ ಚ ವಾನರಃ || ೩೦ ||

ತಾವುಭೌ ರಾಕ್ಷಸೌ ವೀರೌ ಜಘಾನ ಪವನಾತ್ಮಜಃ |
ತತಸ್ತಾಂಸ್ತ್ರೀನ್ಹತಾನ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಾನರೇಣ ತರಸ್ವಿನಾ || ೩೧ ||

ಅಭಿಪೇದೇ ಮಹಾವೇಗಃ ಪ್ರಸಹ್ಯ ಪ್ರಘಸೋ ಹರಿಮ್ |
ಭಾಸಕರ್ಣಶ್ಚ ಸಂಕ್ರುದ್ಧಃ ಶೂಲಮಾದಾಯ ವೀರ್ಯವಾನ್ || ೩೨ ||

ಏಕತಃ ಕಪಿಶಾರ್ದೂಲಂ ಯಶಸ್ವಿನಮವಸ್ಥಿತಮ್ |
ಪಟ್ಟಸೇನ ಶಿತಾಗ್ರೇಣ ಪ್ರಘಸಃ ಪ್ರತ್ಯಯೋಧಯತ್ || ೩೩ ||

ಭಾಸಕರ್ಣಶ್ಚ ಶೂಲೇನ ರಾಕ್ಷಸಃ ಕಪಿಸತ್ತಮಮ್ |
ಸ ತಾಭ್ಯಾಂ ವಿಕ್ಷತೈರ್ಗಾತ್ರೈರಸೃಗ್ದಿಗ್ಧತನೂರುಹಃ || ೩೪ ||

ಅಭವದ್ವಾನರಃ ಕ್ರುದ್ಧೋ ಬಾಲಸೂರ್ಯಸಮಪ್ರಭಃ |
ಸಮುತ್ಪಾಟ್ಯ ಗಿರೇಃ ಶೃಂಗಂ ಸಮೃಗವ್ಯಾಲಪಾದಪಮ್ || ೩೫ ||

ಜಘಾನ ಹನುಮಾನ್ವೀರೋ ರಾಕ್ಷಸೌ ಕಪಿಕುಂಜರಃ |
ತತಸ್ತೇಷ್ವವಸನ್ನೇಷು ಸೇನಾಪತಿಷು ಪಂಚಸು || ೩೬ ||

ಬಲಂ ತದವಶೇಷಂ ಚ ನಾಶಯಾಮಾಸ ವಾನರಃ |
ಅಶ್ವೈರಶ್ವಾನ್ಗಜೈರ್ನಾಗಾನ್ಯೋಧೈರ್ಯೋಧಾನ್ರಥೈ ರಥಾನ್ || ೩೭ ||

ಸ ಕಪಿರ್ನಾಶಯಾಮಾಸ ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷ ಇವಾಸುರಾನ್ |
ಹತೈರ್ನಾಗೈಶ್ಚ ತುರಗೈರ್ಭಗ್ನಾಕ್ಷೈಶ್ಚ ಮಹಾರಥೈಃ |
ಹತೈಶ್ಚ ರಾಕ್ಷಸೈರ್ಭೂಮೀ ರುದ್ಧಮಾರ್ಗಾ ಸಮಂತತಃ || ೩೯ ||

ತತಃ ಕಪಿಸ್ತಾನ್ಧ್ವಜಿನೀಪತೀನ್ರಣೇ
ನಿಹತ್ಯ ವೀರಾನ್ಸಬಲಾನ್ಸವಾಹನಾನ್ |
ತದೇವ ವೀರಃ ಪರಿಗೃಹ್ಯ ತೋರಣಂ [ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ]
ಕೃತಕ್ಷಣಃ ಕಾಲ ಇವ ಪ್ರಜಾಕ್ಷಯೇ || ೩೯ ||

ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್ರಾಮಾಯಣೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ಸುಂದರಕಾಂಡೇ ಷಟ್ಚತ್ವಾರಿಂಶಃ ಸರ್ಗಃ || ೪೬ ||

ಸುಂದರಕಾಂಡ ಸಪ್ತಚತ್ವಾರಿಂಶಃ ಸರ್ಗಃ (೪೭)>>


ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಸುಂದರಕಾಂಡ ನೋಡಿ.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments

ನಿಮ್ಮದೊಂದು ಉತ್ತರ

error: Not allowed