Ayodhya Kanda Sarga 50 – ಅಯೋಧ್ಯಾಕಾಂಡ ಪಂಚಾಶಃ ಸರ್ಗಃ (೫೦)


|| ಗುಹಸಂಗತಮ್ ||

ವಿಶಾಲಾನ್ಕೋಸಲಾನ್ರಮ್ಯಾನ್ಯಾತ್ವಾ ಲಕ್ಷ್ಮಣಪೂರ್ವಜಃ |
ಅಯೋಧ್ಯಾಽಭಿಮುಖೋ ಧೀಮಾನ್ಪ್ರಾಂಜಲಿರ್ವಾಕ್ವಮಬ್ರವೀತ್ || ೧ ||

ಆಪೃಚ್ಛೇ ತ್ವಾಂ ಪುರಿ ಶ್ರೇಷ್ಠೇ ಕಾಕುತ್ಸ್ಥಪರಿಪಾಲಿತೇ |
ದೈವತಾನಿ ಚ ಯಾನಿ ತ್ವಾಂ ಪಾಲಯಂತ್ಯಾವಸಂತಿ ಚ || ೨ ||

ನಿವೃತ್ತವನವಾಸಸ್ತ್ವಾಮನೃಣೋ ಜಗತೀಪತೇಃ |
ಪುನರ್ದ್ರಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಮಾತ್ರಾ ಚ ಪಿತ್ರಾ ಚ ಸಹ ಸಙ್ಗತಃ || ೩ ||

ತತೋ ರುಧಿರತಾಮ್ರಾಕ್ಷೋ ಭುಜಮುದ್ಯಮ್ಯ ದಕ್ಷಿಣಮ್ |
ಅಶ್ರುಪೂರ್ಣಮುಖೋ ದೀನೋಽಬ್ರವೀಜ್ಜಾನಪದಂ ಜನಮ್ || ೪ ||

ಅನುಕ್ರೋಶೋ ದಯಾ ಚೈವ ಯಥಾರ್ಹಂ ಮಯಿ ವಃ ಕೃತಃ |
ಚಿರಂ ದುಃಖಸ್ಯ ಪಾಪೀಯೋ ಗಮ್ಯತಾಮರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ || ೫ ||

ತೇಽಭಿವಾದ್ಯ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ಚಾಪಿ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಮ್ |
ವಿಲಪಂತೋ ನರಾ ಘೋರಂ ವ್ಯತಿಷ್ಠಂತ ಕ್ವಚಿತ್ಕ್ವಚಿತ್ || ೬ ||

ತಥಾ ವಿಲಪತಾಂ ತೇಷಾಮತೃಪ್ತಾನಾಂ ಚ ರಾಘವಃ |
ಅಚಕ್ಷುರ್ವಿಷಯಂ ಪ್ರಾಯಾದ್ಯಥಾಽರ್ಕಃ ಕ್ಷಣದಾಮುಖೇ || ೭ ||

ತತೋ ಧಾನ್ಯಧನೋಪೇತಾನ್ದಾನಶೀಲಜನಾನ್ಶಿವಾನ್ |
ಅಕುತಶ್ಚಿದ್ಭಯಾನ್ರಮ್ಯಾಂ ಶ್ಚೈತ್ಯಯೂಪಸಮಾವೃತಾನ್ || ೮ ||

ಉದ್ಯಾನಾಮ್ರವಣೋಪೇತಾನ್ಸಂಪನ್ನಸಲಿಲಾಶಯಾನ್ |
ತುಷ್ಟಪುಷ್ಟಜನಾಕೀರ್ಣಾನ್ಗೋಕುಲಾಕುಲಸೇವಿತಾನ್ || ೯ ||

ಲಕ್ಷಣೀಯಾನ್ನರೇಂದ್ರಾಣಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಘೋಷಾಭಿನಾದಿತಾನ್ |
ರಥೇನ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರಃ ಕೋಸಲಾನತ್ಯವರ್ತತ || ೧೦ ||

ಮಧ್ಯೇನ ಮುದಿತಂ ಸ್ಫೀತಂ ರಮ್ಯೋದ್ಯಾನಸಮಾಕುಲಮ್ |
ರಾಜ್ಯಂ ಭೋಗ್ಯಂ ನರೇಂದ್ರಾಣಾಂ ಯಯೌ ಧೃತಿಮತಾಂವರಃ || ೧೧ ||

ತತ್ರ ತ್ರಿಪಥಗಾಂ ದಿವ್ಯಾಂ ಶಿವ ತೋಯಾಮಶೈವಲಾಮ್ |
ದದರ್ಶ ರಾಘವೋ ಗಙ್ಗಾಂ ಪುಣ್ಯಾಮೃಷಿನಿಸೇವಿತಾಮ್ || ೧೨ ||

ಆಶ್ರಮೈರವಿದೂರಸ್ಥೈಃ ಶ್ರೀಮದ್ಭಿಃ ಸಮಲಂಕೃತಾಮ್ |
ಕಾಲೇಽಪ್ಸರೋಭಿರ್ಹೃಷ್ಟಾಭಿಃ ಸೇವಿತಾಂಭೋಹ್ರದಾಂ ಶಿವಾಮ್ || ೧೩ ||

ದೇವದಾನವಗಂಧರ್ವೈಃ ಕಿನ್ನರೈರುಪಶೋಭಿತಾಮ್ |
ನಾಗಗಂಧರ್ವಪತ್ನೀಭಿಃ ಸೇವಿತಾಂ ಸತತಂ ಶಿವಾಮ್ || ೧೪ ||

ದೇವಾಕ್ರೀಡಶತಾಕೀರ್ಣಾಂ ದೇವೋದ್ಯಾನಶತಾಯುತಾಮ್ |
ದೇವಾರ್ಥಮಾಕಾಶಗಮಾಂ ವಿಖ್ಯಾತಾಂ ದೇವಪದ್ಮಿನೀಮ್ || ೧೫ ||

ಜಲಘಾತಾಟ್ಟಹಾಸೋಗ್ರಾಂ ಫೇನನಿರ್ಮಲಹಾಸಿನೀಮ್ |
ಕ್ವಚಿದ್ವೇಣೀಕೃತಜಲಾಂ ಕ್ವಚಿದಾವರ್ತಶೋಭಿತಾಮ್ || ೧೬ ||

ಕ್ವಚಿತ್ಸ್ತಿಮಿತಗಂಭೀರಾಂ ಕ್ವಚಿದ್ವೇಗಜಲಾಕುಲಾಮ್ |
ಕ್ವಚಿದ್ಗಂಭೀರನಿರ್ಘೋಷಾಂ ಕ್ವಚಿದ್ಭೈರವನಿಸ್ವನಾಮ್ || ೧೭ ||

ದೇವಸಂಘಾಪ್ಲುತಜಲಾಂ ನಿರ್ಮಲೋತ್ಪಲಶೋಭಿತಾಮ್ |
ಕ್ವಚಿದಾಭೋಗಪುಲಿನಾಂ ಕ್ವಚಿನ್ನಿರ್ಮಲವಾಲುಕಾಮ್ || ೧೮ ||

ಹಂಸಸಾರಸಸಂಘುಷ್ಟಾಂ ಚಕ್ರವಾಕೋಪಕೂಜಿತಾಮ್ |
ಸದಾ ಮತ್ತೈಶ್ಚ ವಿಹಗೈರಭಿಸನ್ನಾದಿತಾಂತರಾಮ್ || ೧೯ ||

ಕ್ವಚಿತ್ತೀರರುಹೈರ್ವೃಕ್ಷೈರ್ಮಾಲಾಭಿರಿವ ಶೋಭಿತಾಮ್ |
ಕ್ವಚಿತ್ಫುಲ್ಲೋತ್ಪಲಚ್ಛನ್ನಾಂ ಕ್ವಚಿತ್ಪದ್ಮವನಾಕುಲಾಮ್ || ೨೦ ||

ಕ್ವಚಿತ್ಕುಮುದಷಂಡೈಶ್ಚ ಕುಡ್ಮಲೈರುಪಶೋಭಿತಾಮ್ |
ನಾನಾಪುಷ್ಪರಜೋಧ್ವಸ್ತಾಂ ಸಮದಾಮಿವ ಚ ಕ್ವಚಿತ್ || ೨೧ ||

ವ್ಯಪೇತಮಲಸಂಘಾತಾಂ ಮಣಿನಿರ್ಮಲದರ್ಶನಾಮ್ |
ದಿಶಾಗಜೈರ್ವನಗಜೈರ್ಮತ್ತೈಶ್ಚ ವರವಾರಣೈಃ || ೨೨ ||

ದೇವೋಪವಾಹ್ಯೈಶ್ಚ ಮುಹುಃ ಸನ್ನಾದಿತವನಾಂತರಾಮ್ |
ಪ್ರಮದಾಮಿವ ಯತ್ನೇನ ಭೂಷಿತಾಂ ಭೂಷಣೋತ್ತಮೈಃ || ೨೩ ||

ಫಲೈಃ ಪುಷ್ಪೈಃ ಕಿಸಲಯೈರ್ವೃತಾಂ ಗುಲ್ಮೈರ್ದ್ವಿಜೈಸ್ತಥಾ |
ಶಿಂಶುಮಾರೈಶ್ಚ ನಕ್ರೈಶ್ಚ ಭುಜಂಗೈಶ್ಚ ನಿಷೇವಿತಾಮ್ || ೨೪ ||

ವಿಷ್ಣುಪಾದಚ್ಯುತಾಂ ದಿವ್ಯಾಮಪಾಪಾಂ ಪಾಪನಾಶಿನೀಮ್ |
[* ತಾಂ ಶಂಕರಜಟಾಜೂಟಾದ್ಭ್ರಷ್ಟಾಂ ಸಾಗರತೇಜಸಾ || ೨೫ || *]

ಸಮುದ್ರಮಹೀಷೀಂ ಗಙ್ಗಾಂ ಸಾರಸಕ್ರೌಞ್ಚನಾದಿತಾಮ್ |
ಆಸಸಾದ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಶೃಙ್ಗಬೇರಪುರಂ ಪ್ರತಿ || ೨೬ ||

ತಾಮೂರ್ಮಿಕಲಿಲಾವರ್ತಾಮನ್ವವೇಕ್ಷ್ಯ ಮಹಾರಥಃ |
ಸುಮಂತ್ರಮಬ್ರವೀತ್ಸೂತಮಿಹೈವಾದ್ಯ ವಸಾಮಹೇ || ೨೭ ||

ಅವಿದೂರಾದಯಂ ನದ್ಯಾಃ ಬಹುಪುಷ್ಪಪ್ರವಾಲವಾನ್ |
ಸುಮಹಾನಿಙ್ಗುದೀವೃಕ್ಷೇ ವಸಾಮೋಽತ್ರೈವ ಸಾರಥೇ || ೨೮ ||

ದ್ರಕ್ಷ್ಯಾಮಃ ಸರಿತಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಾಂ ಸಮ್ಮಾನ್ಯಸಲಿಲಾಂ ಶಿವಾಮ್ |
ದೇವದಾನವಗಂಧರ್ವಮೃಗಮಾನುಷಪಕ್ಷಿಣಾಮ್ || ೨೯ ||

ಲಕ್ಷ್ಮಣಶ್ಚ ಸುಮಂತ್ರಶ್ಚ ಬಾಢಮಿತ್ಯೇವ ರಾಘವಮ್ |
ಉಕ್ತ್ವಾ ತಮಿನ್ಗುದೀವೃಕ್ಷಂ ತದೋಪಯಯತುರ್ಹಯೈಃ || ೩೦ ||

ರಾಮೋಽಭಿಯಾಯ ತಂ ರಮ್ಯಂ ವೃಕ್ಷಮಿಕ್ಷ್ವಾಕುನಂದನಃ |
ರಥಾದವಾತರತ್ತಸ್ಮಾತ್ಸಭಾರ್ಯಃ ಸಹಲಕ್ಷ್ಮಣಃ || ೩೧ ||

ಸುಮಂತ್ರೋಽಪ್ಯವತೀರ್ಯಾಸ್ಮಾನ್ಮೋಚಯಿತ್ವಾ ಹಯೋತ್ತಮಾನ್ |
ವೃಕ್ಷಮೂಲಗತಂ ರಾಮಮುಪತಸ್ಥೇ ಕೃತಾಂಜಲಿಃ || ೩೨ ||

ತತ್ರ ರಾಜಾ ಗುಹೋ ನಾಮ ರಾಮಸ್ಯಾತ್ಮಸಮಃ ಸಖಾ |
ನಿಷಾದಜಾತ್ಯೋ ಬಲವಾನ್ಸ್ಥಪತಿಶ್ಚೇತಿ ವಿಶ್ರುತಃ || ೩೩ ||

ಸ ಶೃತ್ವಾ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರಂ ರಾಮಂ ವಿಷಯಮಾಗತಮ್ |
ವೃದ್ಧೈಃ ಪರಿವೃತೋಽಮಾತ್ಯೈರಜ್ಞಾತಿಭಿಶ್ಚಾಭ್ಯುಪಾಗತಃ || ೩೪ ||

ತತೋ ನಿಷಾದಾಧಿಪತಿಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ದೂರಾದುಪಸ್ಥಿತಮ್ |
ಸಹ ಸೌಮಿತ್ರಿಣಾ ರಾಮಃ ಸಮಾಗಚ್ಛದ್ಗುಹೇನ ಸಃ || ೩೫ ||

ತಮಾರ್ತಃ ಸಂಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಗುಹೋ ರಾಘವಮಬ್ರವೀತ್ |
ಯಥಾಽಯೋಧ್ಯಾ ತಥೇಯಂ ತೇ ರಾಮ ಕಿಂ ಕರವಾಣಿ ತೇ || ೩೬ ||

ಈದೃಶಂ ಹಿ ಮಹಾಬಾಹೋ ಕಃ ಪ್ರಪ್ಸ್ಯತ್ಯತಿಥಿಂ ಪ್ರಿಯಮ್ |
ತತಃ ಗುಣವದನ್ನಾದ್ಯಮುಪಾದಾಯ ಪೃಥಗ್ವಿಧಮ್ |
ಅರ್ಘ್ಯಂ ಚೋಪಾನಯತ್ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ವಾಕ್ಯಂ ಚೇದಮುವಾಚ ಹ || ೩೭ ||

ಸ್ವಾಗತಂ ತೇ ಮಹಾಬಾಹೋ ತವೇಯಮಖಿಲಾ ಮಹೀ |
ವಯಂ ಪ್ರೇಷ್ಯಾ ಭವಾನ್ಭರ್ತಾ ಸಾಧು ರಾಜ್ಯಂ ಪ್ರಶಾಧಿ ನಃ || ೩೮ ||

ಭಕ್ಷ್ಯಂ ಭೋಜ್ಯಂ ಚ ಪೇಯಂ ಚ ಲೇಹ್ಯಂ ಚೇದಮುಪಸ್ಥಿತಮ್ |
ಶಯನಾನಿ ಚ ಮುಖ್ಯಾನಿ ವಾಜಿನಾಂ ಖಾದನಂ ಚ ತೇ || ೩೯ ||

ಗುಹಮೇವಂ ಬ್ರುವಾಣಂ ತಂ ರಾಘವಃ ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ಹ || ೪೦ ||

ಅರ್ಚಿತಾಶ್ಚೈವ ಹೃಷ್ಟಾಶ್ಚ ಭವತಾ ಸರ್ವಥಾ ವಯಮ್ |
ಪದ್ಭ್ಯಾಮಭಿಗಮಾಚ್ಚೈವ ಸ್ನೇಹಸಂದರ್ಶನೇನ ಚ || ೪೧ ||

ಭುಜಾಭ್ಯಾಂ ಸಾಧು ವೃತ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಪೀಡಯನ್ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್ | [ಪೀನಾಭ್ಯಾಂ]
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ತ್ವಾಂ ಗುಹ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಹ್ಯರೋಗಂ ಸಹ ಬಾಂಧವೈಃ || ೪೨ ||

ಅಪಿ ತೇ ಕುಶಲಂ ರಾಷ್ಟ್ರೇ ಮಿತ್ರೇಷು ಚ ಧನೇಷು ಚ |
ಯತ್ತ್ವಿದಂ ಭವತಾ ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರೀತ್ಯಾ ಸಮುಪಕಲ್ಪಿತಮ್ |
ಸರ್ವಂ ತದನುಜಾನಾಮಿ ನಹಿ ವರ್ತೇ ಪ್ರತಿಗ್ರಹೇ || ೪೩ ||

ಕುಶಚೀರಾಜಿನಧರಂ ಫಲಮೂಲಾಶಿನಂ ಚ ಮಾಮ್ |
ವಿದ್ಧಿ ಪ್ರಣಿಹಿತಂ ಧರ್ಮೇ ತಾಪಸಂ ವನಗೋಚರಮ್ || ೪೪ ||

ಅಶ್ವಾನಾಂ ಖಾದನೇನಾಹಮರ್ಥೀ ನಾನ್ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ |
ಏತಾವತಾಽತ್ರ ಭವತಾ ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ಸುಪೂಜಿತಃ || ೪೫ ||

ಏತೇ ಹಿ ದಯಿತಾ ರಾಜ್ಞಃ ಪಿತುರ್ದಶರಥಸ್ಯ ಮೇ |
ಏತೈಃ ಸುವಿಹಿತೈರಶ್ವೈರ್ಭವಿಷ್ಯಾಮ್ಯಹಮರ್ಚಿತಃ || ೪೬ ||

ಅಶ್ವಾನಾಂ ಪ್ರತಿಪಾನಂ ಚ ಖಾದನಂ ಚೈವ ಸೋಽನ್ವಶಾತ್ |
ಗುಹಸ್ತತ್ರೈವ ಪುರುಷಾಂಸ್ತ್ವರಿತಂ ದೀಯತಾಮಿತಿ || ೪೭ ||

ತತಶ್ಚೀರೋತ್ತರಾಸಂಗಃ ಸಂಧ್ಯಾಮನ್ವಾಸ್ಯ ಪಶ್ಚಿಮಾಮ್ |
ಜಲಮೇವಾದದೇ ಭೋಜ್ಯಂ ಲಕ್ಷ್ಮಣೇನಾಽಽಹೃತಂ ಸ್ವಯಮ್ || ೪೮ ||

ತಸ್ಯ ಭೂಮೌ ಶಯಾನಸ್ಯ ಪಾದೌ ಪ್ರಕ್ಷಾಳ್ಯ ಲಕ್ಷ್ಮಣಃ |
ಸಭಾರ್ಯಸ್ಯ ತತೋಽಭ್ಯೇತ್ಯ ತಸ್ಥೌ ವೃಕ್ಷಮುಪಾಶ್ರಿತಃ || ೪೯ ||

ಗುಹೋಽಪಿ ಸಹ ಸೂತೇನ ಸೌಮಿತ್ರಿಮನುಭಾಷಯನ್ |
ಅನ್ವಜಾಗ್ರತ್ತತೋ ರಾಮಮಪ್ರಮತ್ತೋ ಧನುರ್ಧರಃ || ೫೦ ||

ತಥಾ ಶಯಾನಸ್ಯ ತತೋಽಸ್ಯ ಧೀಮತಃ
ಯಶಸ್ವಿನೋ ದಾಶರಥೇರ್ಮಹಾತ್ಮನಃ |
ಅದೃಷ್ಟದುಃಖಸ್ಯ ಸುಖೋಚಿತಸ್ಯ ಸಾ
ತದಾ ವ್ಯತೀಯಾಯ ಚಿರೇಣ ಶರ್ವರೀ || ೫೧ ||

ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್ರಾಮಾಯಣೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ಅಯೋಧ್ಯಾಕಾಂಡೇ ಪಂಚಾಶಃ ಸರ್ಗಃ || ೫೦ ||

ಅಯೋಧ್ಯಾಕಾಂಡ ಏಕಪಂಚಾಶಃ ಸರ್ಗಃ (೫೧) >>


ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣೇ ಅಯೋಧ್ಯಕಾಂಡ ನೋಡಿ.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed