Ayodhya Kanda Sarga 15 – ಅಯೋಧ್ಯಾಕಾಂಡ ಪಂಚದಶಃ ಸರ್ಗಃ (೧೫)


|| ಸುಮಂತ್ರಪ್ರೇಷಣಮ್ ||

ತೇ ತು ತಾಂ ರಜನೀಮುಷ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವೇದಪಾರಗಾಃ |
ಉಪತಸ್ಥುರುಪಸ್ಥಾನಂ ಸಹ ರಾಜಪುರೋಹಿತಾಃ || ೧ ||

ಅಮಾತ್ಯಾ ಬಲಮುಖ್ಯಾಶ್ಚ ಮುಖ್ಯಾ ಯೇ ನಿಗಮಸ್ಯ ಚ |
ರಾಘವಸ್ಯಾಭಿಷೇಕಾರ್ಥೇ ಪ್ರೀಯಮಾಣಾಸ್ತು ಸಂಗತಾಃ || ೨ ||

ಉದಿತೇ ವಿಮಲೇ ಸೂರ್ಯೇ ಪುಷ್ಯೇ ಚಾಭ್ಯಾಗತೇಽಹನಿ |
ಲಗ್ನೇ ಕರ್ಕಟಕೇ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಜನ್ಮ ರಾಮಸ್ಯ ಚ ಸ್ಥಿತೇ || ೩ ||

ಅಭಿಷೇಕಾಯ ರಾಮಸ್ಯ ದ್ವಿಜೇಂದ್ರೈರುಪಕಲ್ಪಿತಮ್ |
ಕಾಂಚನಾ ಜಲಕುಂಭಾಶ್ಚ ಭದ್ರಪೀಠಂ ಸ್ವಲಂಕೃತಮ್ || ೪ ||

ರಥಶ್ಚ ಸಮ್ಯಗಾಸ್ತೀರ್ಣೋ ಭಾಸ್ವತಾ ವ್ಯಾಘ್ರಚರ್ಮಣಾ |
ಗಂಗಾಯಮುನಯೋಃ ಪುಣ್ಯಾತ್ಸಂಗಮಾದಾಹೃತಂ ಜಲಮ್ || ೫ ||

ಯಾಶ್ಚಾನ್ಯಾಃ ಸರಿತಃ ಪುಣ್ಯಾ ಹ್ರದಾಃ ಕೂಪಾಃ ಸರಾಂಸಿ ಚ |
ಪ್ರಾಗ್ವಾಹಾಶ್ಚೋರ್ಧ್ವವಾಹಾಶ್ಚ ತಿರ್ಯಗ್ವಾಹಾಃ ಸಮಾಹಿತಾಃ || ೬ ||

ತಾಭ್ಯಶ್ಚೈವಾಹೃತಂ ತೋಯಂ ಸಮುದ್ರೇಭ್ಯಶ್ಚ ಸರ್ವಶಃ |
ಸಲಾಜಾಃ ಕ್ಷೀರಿಭಿಶ್ಛನ್ನಾಃ ಘಟಾಃ ಕಾಂಚನರಾಜತಾಃ || ೭ ||

ಪದ್ಮೋತ್ಪಲಯುತಾ ಭಾಂತಿ ಪೂರ್ಣಾಃ ಪರಮವಾರಿಣಾ |
ಕ್ಷೌದ್ರಂ ದಧಿ ಘೃತಂ ಲಾಜಾಃ ದರ್ಭಾಃ ಸುಮನಸಃ ಪಯಃ || ೮ ||

ವೇಶ್ಯಾಶ್ಚೈವ ಶುಭಾಚಾರಾಃ ಸರ್ವಾಭರಣಭೂಷಿತಾಃ |
ಚಂದ್ರಾಂಶುವಿಕಚಪ್ರಖ್ಯಂ ಕಾಂಚನಂ ರತ್ನಭುಷಿತಮ್ || ೯ ||

ಸಜ್ಜಂ ತಿಷ್ಠತಿ ರಾಮಸ್ಯ ವಾಲವ್ಯಜನಮುತ್ತಮಮ್ |
ಚಂದ್ರಮಂಡಲಸಂಕಾಶಮಾತಪತ್ರಂ ಚ ಪಾಂಡರಮ್ || ೧೦ ||

ಸಜ್ಜಂ ದ್ಯುತಿಕರಂ ಶ್ರೀಮದಭಿಷೇಕಪುರಸ್ಕೃತಮ್ |
ಪಾಂಡರಶ್ಚ ವೃಷಃ ಸಜ್ಜಃ ಪಾಂಡರೋಽಶ್ವಶ್ಚ ಸುಸ್ಥಿತಃ || ೧೧ || [ಸಂಸ್ಥಿತಃ]

ಪ್ರಸೃತಶ್ಚ ಗಜಃ ಶ್ರೀಮಾನೌಪವಾಹ್ಯಃ ಪ್ರತೀಕ್ಷತೇ |
ಅಷ್ಟೌ ಚ ಕನ್ಯಾ ರುಚಿರಾಃ ಸರ್ವಾಭರಣಭೂಷಿತಾಃ || ೧೨ || [ಮಾಂಗಳ್ಯಾಃ]

ವಾದಿತ್ರಾಣಿ ಚ ಸರ್ವಾಣಿ ವಂದಿನಶ್ಚ ತಥಾಽಪರೇ |
ಇಕ್ಷ್ವಾಕೂಣಾಂ ಯಥಾ ರಾಜ್ಯೇ ಸಂಭ್ರಿಯೇತಾಭಿಷೇಚನಮ್ || ೧೩ ||

ತಥಾ ಜಾತೀಯಮಾದಾಯ ರಾಜಪುತ್ರಾಭಿಷೇಚನಮ್ |
ತೇ ರಾಜವಚನಾತ್ತತ್ರ ಸಮವೇತಾ ಮಹೀಪತಿಮ್ || ೧೪ ||

ಅಪಶ್ಯಂತೋಽಬ್ರುವನ್ಕೋ ನು ರಾಜ್ಞೋ ನಃ ಪ್ರತಿವೇದಯೇತ್ |
ನ ಪಶ್ಯಾಮಶ್ಚ ರಾಜಾನಮುದಿತಶ್ಚ ದಿವಾಕರಃ || ೧೫ ||

ಯೌವರಾಜ್ಯಾಭಿಷೇಕಶ್ಚ ಸಜ್ಜೋ ರಾಮಸ್ಯ ಧೀಮತಃ |
ಇತಿ ತೇಷು ಬ್ರುವಾಣೇಷು ಸಾರ್ವಭೌಮಾನ್ಮಹೀಪತೀನ್ || ೧೬ ||

ಅಬ್ರವೀತ್ತಾನಿದಂ ವಾಕ್ಯಂ ಸುಮಂತ್ರೋ ರಾಜಸತ್ಕೃತಃ | [ಸರ್ವಾನ್]
ರಾಮಂ ರಾಜ್ಞೋ ನಿಯೋಗೇನ ತ್ವರಯಾ ಪ್ರಸ್ಥಿತೋಽಸ್ಮ್ಯಹಮ್ || ೧೭ ||

ಪೂಜ್ಯಾ ರಾಜ್ಞೋ ಭವಂತಸ್ತು ರಾಮಸ್ಯ ಚ ವಿಶೇಷತಃ |
ಅಹಂ ಪೃಚ್ಛಾಮಿ ವಚನಾತ್ಸುಖಮಾಯುಷ್ಮತಾಮಹಮ್ || ೧೮ ||

ರಾಜ್ಞಃ ಸಂಪ್ರತಿಬುಧ್ಯಸ್ಯ ಯಚ್ಚಾಗಮನಕಾರಣಮ್ |
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾಂತಃಪುರದ್ವಾರಮಾಜಗಾಮ ಪುರಾಣವಿತ್ || ೧೯ ||

ಸದಾಽಸಕ್ತಂ ಚ ತದ್ವೇಶ್ಮ ಸುಮಂತ್ರಃ ಪ್ರವಿವೇಶ ಹ |
ತುಷ್ಟಾವಾಸ್ಯ ತದಾ ವಂಶಂ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಸ ವಿಶಾಂಪತೇಃ || ೨೦ ||

ಶಯನೀಯಂ ನರೇಂದ್ರಸ್ಯ ತದಸಾದ್ಯ ವ್ಯತಿಷ್ಠತ |
ಸೋಽತ್ಯಾಸಾದ್ಯ ತು ತದ್ವೇಶ್ಮ ತಿರಸ್ಕರಣಿಮಂತರಾ || ೨೧ ||

ಆಶೀರ್ಭಿರ್ಗುಣಯುಕ್ತಾಭಿರಭಿತುಷ್ಟಾವ ರಾಘವಮ್ |
ಸೋಮಸೂರ್ಯೌ ಚ ಕಾಕುತ್ಸ್ಥ ಶಿವವೈಶ್ರವಣಾವಪಿ || ೨೨ ||

ವರುಣಶ್ಚಾಗ್ನಿರಿಂದ್ರಶ್ಚ ವಿಜಯಂ ಪ್ರದಿಶಂತು ತೇ |
ಗತಾ ಭಗವತೀ ರಾತ್ರಿಃ ಕೃತಂ ಕೃತ್ಯಮಿದಂ ತವ || ೨೩ ||

ಬುಧ್ಯಸ್ವ ನೃಪಶಾರ್ದೂಲ ಕುರು ಕಾರ್ಯಮನಂತರಮ್ |
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಬಲಮುಖ್ಯಾಶ್ಚ ನೈಗಮಾಶ್ಚಾಗತಾ ನೃಪ || ೨೪ ||

ದರ್ಶನಂ ಪ್ರತಿಕಾಂಕ್ಷಂತೇ ಪ್ರತಿಬುಧ್ಯಸ್ವ ರಾಘವ |
ಸ್ತುವಂತಂ ತಂ ತದಾ ಸೂತಂ ಸುಮಂತ್ರಂ ಮಂತ್ರಕೋವಿದಮ್ || ೨೫ ||

ಪ್ರತಿಬುಧ್ಯ ತತೋ ರಾಜಾ ಇದಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್ |
ರಾಮಮಾನಯ ಸೂತೇತಿ ಯದಸ್ಯಭಿಹಿತೋಽನಯಾ || ೨೬ ||

ಕಿಮಿದಂ ಕಾರಣಂ ಯೇನ ಮಮಾಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಹನ್ಯತೇ |
ನ ಚೈವ ಸಂಪ್ರಸುಪ್ತೋಽಹಮಾನಯೇಹಾಶು ರಾಘವಮ್ || ೨೭ ||

ಇತಿ ರಾಜಾ ದಶರಥಃ ಸೂತಂ ತತ್ರಾನ್ವಶಾತ್ಪುನಃ |
ಸ ರಾಜವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಶಿರಸಾ ಪ್ರಣಿಪತ್ಯ ತಮ್ || ೨೮ || [ಪ್ರತಿಪೂಜ್ಯ]

ನಿರ್ಜಗಾಮ ನೃಪಾವಾಸಾನ್ಮನ್ಯಮಾನಃ ಪ್ರಿಯಂ ಮಹತ್ |
ಪ್ರಪನ್ನೋ ರಾಜಮಾರ್ಗಂ ಚ ಪತಾಕಾಧ್ವಜಶೋಭಿತಮ್ || ೨೯ ||

ಹೃಷ್ಟಃ ಪ್ರಮುದಿತಃ ಸೂತೋ ಜಗಾಮಾಶು ವಿಲೋಕಯನ್ |
ಸ ಸೂತಸ್ತತ್ರ ಶುಶ್ರಾವ ರಾಮಾಧಿಕರಣಾಃ ಕಥಾಃ || ೩೦ ||

ಅಭಿಷೇಚನಸಂಯುಕ್ತಾಃ ಸರ್ವಲೋಕಸ್ಯ ಹೃಷ್ಟವತ್ |
ತತೋ ದದರ್ಶ ರುಚಿರಂ ಕೈಲಾಸಶಿಖರಪ್ರಭಮ್ || ೩೧ ||

ರಾಮವೇಶ್ಮ ಸುಮಂತ್ರಸ್ತು ಶಕ್ರವೇಶ್ಮಸಮಪ್ರಭಮ್ |
ಮಹಾಕವಾಟವಿಹಿತಂ ವಿತರ್ದಿಶತಶೋಭಿತಮ್ || ೩೨ ||

ಕಾಂಚನಪ್ರತಿಮೈಕಾಗ್ರಂ ಮಣಿವಿದ್ರುಮಶೋಭಿತಮ್ | [ತೋರಣಮ್]
ಶಾರದಾಭ್ರಘನಪ್ರಖ್ಯಂ ದೀಪ್ತಂ ಮೇರುಗುಹೋಪಮಮ್ || ೩೩ ||

ಮಣಿಭಿರ್ವರಮಾಲ್ಯಾನಾಂ ಸುಮಹದ್ಭಿರಲಂಕೃತಮ್ |
ಮುಕ್ತಾಮಣಿಭಿರಾಕೀರ್ಣಂ ಚಂದನಾಗರುಧೂಪಿತಮ್ || ೩೪ ||

ಗಂಧಾನ್ಮನೋಜ್ಞಾನ್ವಿಸೃಜದ್ದಾರ್ದುರಂ ಶಿಖರಂ ಯಥಾ |
ಸಾರಸೈಶ್ಚ ಮಯೂರೈಶ್ಚ ನಿನದದ್ಭಿರ್ವಿರಾಜಿತಮ್ || ೩೫ ||

ಸುಕೃತೇಹಾಮೃಗಾಕೀರ್ಣಂ ಸುಕೀರ್ಣಂ ಭಿತ್ತಿಭಿಸ್ತಥಾ |
ಮನಶ್ಚಕ್ಷುಶ್ಚ ಭೂತಾನಾಮಾದದತ್ತಿಗ್ಮತೇಜಸಾ || ೩೬ ||

ಚಂದ್ರಭಾಸ್ಕರಸಂಕಾಶಂ ಕುಬೇರಭವನೋಪಮಮ್ |
ಮಹೇಂದ್ರಧಾಮಪ್ರತಿಮಂ ನಾನಾಪಕ್ಷಿಸಮಾಕುಲಮ್ || ೩೭ ||

ಮೇರುಶೃಂಗಸಮಂ ಸೂತೋ ರಾಮವೇಶ್ಮ ದದರ್ಶ ಹ |
ಉಪಸ್ಥಿತೈಃ ಸಮಾಕೀರ್ಣಂ ಜನೈರಂಜಲಿಕಾರಿಭಿಃ || ೩೮ ||

ಉಪಾದಾಯ ಸಮಾಕ್ರಾಂತೈಸ್ತಥಾ ಜಾನಪದೈರ್ಜನೈಃ |
ರಾಮಾಭಿಷೇಕಸುಮುಖೈರುನ್ಮುಖೈಃ ಸಮಲಂಕೃತಮ್ || ೩೯ ||

ಮಹಾಮೇಘಸಮಪ್ರಖ್ಯಮುದಗ್ರಂ ಸುವಿಭೂಷಿತಮ್ |
ನಾನಾರತ್ನಸಮಾಕೀರ್ಣಂ ಕುಬ್ಜಕೈರಾತಕಾವೃತಮ್ || ೪೦ ||

ಸ ವಾಜಿಯುಕ್ತೇನ ರಥೇನ ಸಾರಥಿ-
-ರ್ನರಾಕುಲಂ ರಾಜಕುಲಂ ವಿಲೋಕಯನ್ |
ವರೂಥಿನಾ ರಾಮಗೃಹಾಭಿಪಾತಿನಾ
ಪುರಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ಮನಾಂಸಿ ಹರ್ಷಯನ್ || ೪೧ || [ರಂಜಯತ್]

ತತಃ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಮಹಾಧನಂ ಮಹ-
-ತ್ಪ್ರಹೃಷ್ಟರೋಮಾ ಸ ಬಭೂವ ಸಾರಥಿಃ |
ಮೃಗೈರ್ಮಯೂರೈಶ್ಚ ಸಮಾಕುಲೋಲ್ಬಣಂ
ಗೃಹಂ ವರಾರ್ಹಸ್ಯ ಶಚೀಪತೇರಿವ || ೪೨ ||

ಸ ತತ್ರ ಕೈಲಾಸನಿಭಾಃ ಸ್ವಲಂಕೃತಾಃ
ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಕಕ್ಷ್ಯಾಸ್ತ್ರಿದಶಾಲಯೋಪಮಾಃ |
ಪ್ರಿಯಾನ್ನರಾನ್ರಾಮಮತೇ ಸ್ಥಿತಾನ್ಬಹೂ-
-ನಪೋಹ್ಯ ಶುದ್ಧಾಂತಮುಪಸ್ಥಿತೋ ರಥೀ || ೪೩ ||

ಸ ತತ್ರ ಶುಶ್ರಾವ ಚ ಹರ್ಷಯುಕ್ತಾಃ
ರಾಮಾಭಿಷೇಕಾರ್ಥಯುತಾ ಜನಾನಾಮ್ |
ನರೇಂದ್ರಸೂನೋರಭಿಮಂಗಳಾರ್ಥಾಃ
ಸರ್ವಸ್ಯ ಲೋಕಸ್ಯ ಗಿರಃ ಪ್ರಹೃಷ್ಟಃ || ೪೪ ||

ಮಹೇಂದ್ರಸದ್ಮಪ್ರತಿಮಂ ತು ವೇಶ್ಮ
ರಾಮಸ್ಯ ರಮ್ಯಂ ಮೃಗಪಕ್ಷಿಜುಷ್ಟಮ್ |
ದದರ್ಶ ಮೇರೋರಿವ ಶೃಂಗಮುಚ್ಚಂ
ವಿಭ್ರಾಜಮಾನಂ ಪ್ರಭಯಾ ಸುಮಂತ್ರಃ || ೪೫ ||

ಉಪಸ್ಥಿತೈರಂಜಲಿಕಾರಕೈಶ್ಚ
ಸೋಪಾಯನೈರ್ಜಾನಪದೈಶ್ಚ ಮರ್ತ್ಯಃ |
ಕೋಟ್ಯಾ ಪರಾರ್ಧೈಶ್ಚ ವಿಮುಕ್ತಯಾನೈಃ
ಸಮಾಕುಲಂ ದ್ವಾರಪಥಂ ದದರ್ಶ || ೪೬ ||

ತತೋ ಮಹಾಮೇಘಮಹೀಧರಾಭಂ
ಪ್ರಭಿನ್ನಮತ್ಯಂಕುಶಮಪ್ರಸಹ್ಯಮ್ |
ರಾಮೌಪವಾಹ್ಯಂ ರುಚಿರಂ ದದರ್ಶ
ಶತ್ರುಂ‍ಜಯಂ ನಾಗಮುದಗ್ರಕಾಯಮ್ || ೪೭ ||

ಸ್ವಲಂಕೃತಾನ್ಸಾಶ್ವರಥಾನ್ಸಕುಂಜರಾ-
-ನಮಾತ್ಯಮುಖ್ಯಾನ್ ಶತಶಶ್ಚ ವಲ್ಲಭಾನ್ |
ವ್ಯಪೋಹ್ಯ ಸೂತಃ ಸಹಿತಾನ್ಸಮಂತತಃ
ಸಮೃದ್ಧಮಂತಃಪುರಮಾವಿವೇಶ || ೪೮ ||

ತದದ್ರಿಕೂಟಾಚಲಮೇಘಸನ್ನಿಭಂ
ಮಹಾವಿಮಾನೋತ್ತಮವೇಶ್ಮಸಂಘವತ್ |
ಅವಾರ್ಯಮಾಣಃ ಪ್ರವಿವೇಶ ಸಾರಥಿಃ
ಪ್ರಭೂತರತ್ನಂ ಮಕರೋ ಯಥಾಽರ್ಣವಮ್ || ೪೯ ||

ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್ರಾಮಾಯಣೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ಅಯೋಧ್ಯಾಕಾಂಡೇ ಪಂಚದಶಃ ಸರ್ಗಃ || ೧೫ ||

ಅಯೋಧ್ಯಾಕಾಂಡ ಷೋಡಶಃ ಸರ್ಗಃ (೧೬) >>


ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣೇ ಅಯೋಧ್ಯಕಾಂಡ ನೋಡಿ.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed