Sundarakanda Sarga (Chapter) 2 – సుందరకాండ ద్వితీయ సర్గః (౨)


|| నిశాగమప్రతీక్షా ||

స సాగరమనాధృష్యమతిక్రమ్య మహాబలః |
త్రికూటశిఖరే లంకాం స్థితాం స్వస్థో దదర్శ హ || ౧ ||

తతః పాదపముక్తేన పుష్పవర్షేణ వీర్యవాన్ |
అభివృష్టః స్థితస్తత్ర బభౌ పుష్పమయో యథా || ౨ ||

యోజనానాం శతం శ్రీమాంస్తీర్త్వాప్యుత్తమవిక్రమః |
అనిఃశ్వసన్కపిస్తత్ర న గ్లానిమధిగచ్ఛతి || ౩ ||

శతాన్యహం యోజనానాం క్రమేయం సుబహూన్యపి |
కిం పునః సాగరస్యాంతం సంఖ్యాతం శతయోజనమ్ || ౪ ||

స తు వీర్యవతాం శ్రేష్ఠః ప్లవతామపి చోత్తమః |
జగామ వేగవాఁల్లంకాం లంఘయిత్వా మహోదధిమ్ || ౫ ||

శాద్వలాని చ నీలాని గంధవంతి వనాని చ |
గండవంతి చ మధ్యేన జగామ నగవంతి చ || ౬ ||

శైలాంశ్చ తరుసంఛన్నాన్వనరాజీశ్చ పుష్పితాః |
అభిచక్రామ తేజస్వీ హనూమాన్ ప్లవగర్షభః || ౭ ||

స తస్మిన్నచలే తిష్ఠన్వనాన్యుపవనాని చ |
స నగాగ్రే చ తాం లంకాం దదర్శ పవనాత్మజః || ౮ ||

సరలాన్కర్ణికారాంశ్చ ఖర్జూరాంశ్చ సుపుష్పితాన్ |
ప్రియాలాన్ముచులిందాంశ్చ కుటజాన్కేతకానపి || ౯ ||

ప్రియంగూన్ గంధపూర్ణాంశ్చ నీపాన్ సప్తచ్ఛదాంస్తథా |
అసనాన్కోవిదారాంశ్చ కరవీరాంశ్చ పుష్పితాన్ || ౧౦ ||

పుష్పభారనిబద్ధాంశ్చ తథా ముకులితానపి |
పాదపాన్విహగాకీర్ణాన్పవనాధూతమస్తకాన్ || ౧౧ ||

హంసకారండవాకీర్ణాః వాపీః పద్మోత్పలాయుతాః |
ఆక్రీడాన్వివిధాన్రమ్యాన్వివిధాంశ్చ జలాశయాన్ || ౧౨ ||

సంతతాన్వివిధైర్వృక్షైః సర్వర్తుఫలపుష్పితైః |
ఉద్యానాని చ రమ్యాణి దదర్శ కపికుంజరః || ౧౩ ||

సమాసాద్య చ లక్ష్మీవాఁల్లంకాం రావణపాలితామ్ |
పరిఖాభిః సపద్మాభిః సోత్పలాభిరలంకృతామ్ || ౧౪ ||

సీతాపహరణార్థేన రావణేన సురక్షితామ్ |
సమంతాద్విచరద్భిశ్చ రాక్షసైరుగ్రధన్విభిః || ౧౫ ||

కాంచనేనావృతాం రమ్యాం ప్రాకారేణ మహాపురీమ్ |
గృహైశ్చ గ్రహసంకాశైః శారదాంబుదసన్నిభైః || ౧౬ ||

పాండరాభిః ప్రతోలీభిరుచ్చాభిరభిసంవృతామ్ |
అట్టాలకశతాకీర్ణాం పతాకాధ్వజమాలినీమ్ || ౧౭ ||

తోరణైః కాంచనైర్దివ్యైర్లతాపంక్తివిచిత్రితైః |
దదర్శ హనుమాఁల్లంకాం దివి దేవపురీమివ || ౧౮ ||

గిరిమూర్ధ్ని స్థితాం లంకాం పాండురైర్భవనైః శుభైః |
దదర్శ స కపిశ్రేష్ఠః పురమాకాశగం యథా || ౧౯ ||

పాలితాం రాక్షసేంద్రేణ నిర్మితాం విశ్వకర్మణా |
ప్లవమానామివాకాశే దదర్శ హనుమాన్పురీమ్ || ౨౦ ||

వప్రప్రాకారజఘనాం విపులాంబునవాంబరామ్ |
శతఘ్నీశూలకేశాంతామట్టాలకవతంసకామ్ || ౨౧ ||

మనసేవ కృతాం లంకాం నిర్మితాం విశ్వకర్మణా |
ద్వారముత్తరమాసాద్య చింతయామాస వానరః || ౨౨ ||

కైలాసశిఖరప్రఖ్యామాలిఖంతీమివాంబరమ్ |
డీయమానామివాకాశముచ్ఛ్రితైర్భవనోత్తమైః ||౨౩ ||

సంపూర్ణాం రాక్షసైర్ఘోరైర్నాగైర్భోగవతీమివ |
అచింత్యాం సుకృతాం స్పష్టాం కుబేరాధ్యుషితాం పురా || ౨౪ ||

దంష్ట్రిభిర్బహుభిః శూరైః శూలపట్టిసపాణిభిః |
రక్షితాం రాక్షసైర్ఘోరైర్గుహామాశీవిషైరివ || ౨౫ ||

తస్యాశ్చ మహతీం గుప్తిం సాగరం చ నిరీక్ష్య సః |
రావణం చ రిపుం ఘోరం చింతయామాస వానరః || ౨౬ ||

ఆగత్యాపీహ హరయో భవిష్యంతి నిరర్థకాః |
నహి యుద్ధేన వై లంకా శక్యా జేతుం సురైరపి || ౨౭ ||

ఇమాం తు విషమాం దుర్గాం లంకాం రావణపాలితామ్ |
ప్రాప్యాపి స మహాబాహుః కిం కరిష్యతి రాఘవః || ౨౮ ||

అవకాశో న సాంత్వస్య రాక్షసేష్వభిగమ్యతే |
న దానస్య న భేదస్య నైవ యుద్ధస్య దృశ్యతే || ౨౯ ||

చతుర్ణామేవ హి గతిర్వానరాణాం మహాత్మనామ్ |
వాలిపుత్రస్య నీలస్య మమ రాజ్ఞశ్చ ధీమతః || ౩౦ ||

యావజ్జానామి వైదేహీం యది జీవతి వా నవా |
తత్రైవ చింతయిష్యామి దృష్ట్వా తాం జనకాత్మజామ్ || ౩౧ ||

తతః స చింతయామాస ముహూర్తం కపికుంజరః |
గిరిశృంగే స్థితస్తస్మిన్రామస్యాభ్యుదయే రతః || ౩౨ ||

అనేన రూపేణ మయా న శక్యా రక్షసాం పురీ |
ప్రవేష్టుం రాక్షసైర్గుప్తా క్రూరైర్బలసమన్వితైః || ౩౩ ||

ఉగ్రౌజసో మహావీర్యా బలవంతశ్చ రాక్షసాః |
వంచనీయా మయా సర్వే జానకీం పరిమార్గతా || ౩౪ ||

లక్ష్యాలక్ష్యేణ రూపేణ రాత్రౌ లంకాపురీ మయా |
ప్రవేష్టుం ప్రాప్తకాలం మే కృత్యం సాధయితుం మహత్ || ౩౫ ||

తాం పురీం తాదృశీం దృష్ట్వా దురాధర్షాం సురాసురైః |
హనూమాంశ్చింతయామాస వినిశ్చిత్య ముహుర్ముహుః || ౩౬ || [వినిశ్వస్య]

కేనోపాయేన పశ్యేయం మైథిలీం జనకాత్మజామ్ |
అదృష్టో రాక్షసేంద్రేణ రావణేన దురాత్మనా || ౩౭ ||

న వినశ్యేత్కథం కార్యం రామస్య విదితాత్మనః |
ఏకామేకశ్చ పశ్యేయం రహితే జనకాత్మజామ్ || ౩౮ ||

భూతాశ్చార్థా విపద్యంతే దేశకాలవిరోధితాః |
విక్లవం దూతమాసాద్య తమః సూర్యోదయే యథా || ౩౯ ||

అర్థానర్థాంతరే బుద్ధిర్నిశ్చితాఽపి న శోభతే |
ఘాతయంతి హి కార్యాణి దూతాః పండితమానినః || ౪౦ ||

న వినశ్యేత్కథం కార్యం వైక్లవ్యం న కథం భవేత్ |
లంఘనం చ సముద్రస్య కథం ను న వృథా భవేత్ || ౪౧ ||

మయి దృష్టే తు రక్షోభీ రామస్య విదితాత్మనః |
భవేద్వ్యర్థమిదం కార్యం రావణానర్థమిచ్ఛతః || ౪౨ ||

న హి శక్యం క్వచిత్స్థాతుమవిజ్ఞాతేన రాక్షసైః |
అపి రాక్షసరూపేణ కిముతాన్యేన కేనచిత్ || ౪౩ ||

వాయురప్యత్ర నాజ్ఞాతశ్చరేదితి మతిర్మమ |
న హ్యస్త్యవిదితం కించిద్రాక్షసానాం బలీయసామ్ || ౪౪ ||

ఇహాహం యది తిష్ఠామి స్వేన రూపేణ సంవృతః |
వినాశముపయాస్యామి భర్తురర్థశ్చ హీయతే || ౪౫ ||

తదహం స్వేన రూపేణ రజన్యాం హ్రస్వతాం గతః |
లంకామధిపతిష్యామి రాఘవస్యార్థసిద్ధయే || ౪౬ ||

రావణస్య పురీం రాత్రౌ ప్రవిశ్య సుదురాసదామ్ |
విచిన్వన్భవనం సర్వం ద్రక్ష్యామి జనకాత్మజామ్ || ౪౭ ||

ఇతి సంచింత్య హనుమాన్ సూర్యస్యాస్తమయం కపిః |
ఆచకాంక్షే తదా వీరో వైదేహ్యా దర్శనోత్సుకః || ౪౮ ||

సూర్యే చాస్తం గతే రాత్రౌ దేహం సంక్షిప్య మారుతిః |
వృషదంశకమాత్రః సన్బభూవాద్భుతదర్శనః || ౪౯ ||

ప్రదోషకాలే హనుమాంస్తూర్ణముత్ప్లుత్య వీర్యవాన్ |
ప్రవివేశ పురీం రమ్యాం సువిభక్తమహాపథామ్ || ౫౦ ||

ప్రాసాదమాలావితతాం స్తంభైః కాంచనరాజతైః |
శాతకుంభమయైర్జాలైర్గంధర్వనగరోపమామ్ || ౫౧ ||

సప్తభూమాష్టభూమైశ్చ స దదర్శ మహాపురీమ్ |
తలైః స్ఫటికసంకీర్ణైః కార్తస్వరవిభూషితైః || ౫౨ ||

వైడూర్యమణిచిత్రైశ్చ ముక్తాజాలవిభూషితైః |
తలైః శుశుభిరే తాని భవనాన్యత్ర రక్షసామ్ || ౫౩ ||

కాంచనాని విచిత్రాణి తోరణాని చ రక్షసామ్ |
లంకాముద్ద్యోతయామాసుః సర్వతః సమలంకృతామ్ || ౫౪ ||

అచింత్యామద్భుతాకారాం దృష్ట్వా లంకాం మహాకపిః |
ఆసీద్విషణ్ణో హృష్టశ్చ వైదేహ్యా దర్శనోత్సుకః || ౫౫ ||

స పాండురోద్విద్ధవిమానమాలినీం
మహార్హజాంబూనదజాలతోరణామ్ |
యశస్వినీం రావణబాహుపాలితాం
క్షపాచరైర్భీమబలైః సమావృతామ్ || ౫౬ ||

చంద్రోఽపి సాచివ్యమివాస్య కుర్వం-
-స్తారాగణైర్మధ్యగతో విరాజన్ |
జ్యోత్స్నావితానేన వితత్య లోక-
-ముత్తిష్ఠతే నైకసహస్రరశ్మిః || ౫౭ ||

శంఖప్రభం క్షీరమృణాలవర్ణ-
-ముద్గచ్ఛమానం వ్యవభాసమానమ్ |
దదర్శ చంద్రం స హరిప్రవీరః
పోప్లూయమానం సరసీవ హంసమ్ || ౫౮ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సుందరకాండే ద్వితీయః సర్గః || ౨ ||

సుందరకాండ – తృతయ సర్గః  >>


సంపూర్ణ  వాల్మీకి సుందరకాండ చూడండి.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments

స్పందించండి

error: Not allowed