Ayodhya Kanda Sarga 4 – అయోధ్యాకాండ చతుర్థః సర్గః (౪)


|| మాత్రాశీఃపరిగ్రహః ||

గతేష్వథ నృపో భూయః పౌరేషు సహ మంత్రిభిః |
మంత్రయిత్వా తతశ్చక్రే నిశ్చయజ్ఞః స నిశ్చయమ్ || ౧ ||

శ్వ ఏవ పుష్యో భవితా శ్వోఽభిషేచ్యస్తు మే సుతః |
రామో రాజీవతామ్రాక్షో యౌవరాజ్య ఇతి ప్రభుః || ౨ ||

అథాంతర్గృహమావిశ్య రాజా దశరథస్తదా |
సూతమాజ్ఞాపయామాస రామం పునరిహానయ || ౩ || [మంత్రయామాస]

ప్రతిగృహ్య స తద్వాక్యం సూతః పునరుపాయయౌ |
రామస్య భవనం శీఘ్రం రామమానయితుం పునః || ౪ ||

ద్వాఃస్థైరావేదితం తస్య రామాయాగమనం పునః |
శ్రుత్వైవ చాపి రామస్తం ప్రాప్తం శంకాన్వితోఽభవత్ || ౫ ||

ప్రవేశ్య చైనం త్వరితం రామో వచనమబ్రవీత్ |
యదాగమనకృత్యం తే భూయస్తద్బ్రూహ్యశేషతః || ౬ ||

తమువాచ తతః సూతో రాజా త్వాం ద్రష్టుమిచ్ఛతి |
శ్రుత్వా ప్రమాణమత్ర త్వం గమనాయేతరాయ వా || ౭ ||

ఇతి సూతవచః శ్రుత్వా రామోఽథ త్వరయాన్వితః |
ప్రయయౌ రాజభవనం పునర్ద్రష్టుం నరేశ్వరమ్ || ౮ ||

తం శ్రుత్వా సమనుప్రాప్తం రామం దశరథో నృపః |
ప్రవేశయామాస గృహం వివక్షుః ప్రియముత్తమమ్ || ౯ ||

ప్రవిశన్నేవ చ శ్రీమాన్రాఘవో భవనం పితుః |
దదర్శ పితరం దూరాత్ప్రణిపత్య కృతాంజలిః || ౧౦ ||

ప్రణమంతం సముత్థాప్య తం పరిష్వజ్య భూమిపః |
ప్రదిశ్య చాస్మై రుచిరమాసనం పునరబ్రవీత్ || ౧౧ ||

రామ వృద్ధోఽస్మి దీర్ఘాయుర్భుక్తా భోగా మయేప్సితాః |
అన్నవద్భిః క్రతుశతైస్తథేష్టం భూరిదక్షిణైః || ౧౨ ||

జాతమిష్టమపత్యం మే త్వమద్యానుపమం భువి |
దత్తమిష్టమధీతం చ మయా పురుషసత్తమ || ౧౩ ||

అనుభూతాని చేష్టాని మయా వీరసుఖాన్యపి |
దేవర్షిపితృవిప్రాణామనృణోఽస్మి తథాఽఽత్మనః || ౧౪ ||

న కించిన్మమ కర్తవ్యం తవాన్యత్రాభిషేచనాత్ |
అతో యత్త్వామహం బ్రూయాం తన్మే త్వం కర్తుమర్హసి || ౧౫ ||

అద్య ప్రకృతయః సర్వాస్త్వామిచ్ఛంతి నరాధిపమ్ |
అతస్త్వాం యువరాజానమభిషేక్ష్యామి పుత్రక || ౧౬ ||

అపి చాద్యాశుభాన్రామ స్వప్నే పశ్యామి దారుణాన్ |
సనిర్ఘాతా మహోల్కాశ్చ పతితా హి మహాస్వనాః || ౧౭ || [దివోల్కా]

అవష్టబ్ధం చ మే రామ నక్షత్రం దారుణైర్గ్రహైః |
ఆవేదయంతి దైవజ్ఞాః సూర్యాంగారకరాహుభిః || ౧౮ ||

ప్రాయేణ హి నిమిత్తానామీదృశానాం సముద్భవే |
రాజా హి మృత్యుమవాప్నోతి ఘోరాం వాఽఽపదమృచ్ఛతి || ౧౯ ||

తద్యావదేవ మే చేతో న విముంచతి రాఘవ | [విముహ్యతి]
తావదేవాభిషించస్వ చలా హి ప్రాణినాం మతిః || ౨౦ ||

అద్య చంద్రోఽభ్యుపగతః పుష్యాత్పూర్వం పునర్వసూ |
శ్వః పుష్యయోగం నియతం వక్ష్యంతే దైవచింతకాః || ౨౧ ||

తతః పుష్యేఽభిషించస్వ మనస్త్వరయతీవ మామ్ |
శ్వస్త్వాఽహమభిషేక్ష్యామి యౌవరాజ్యే పరంతప || ౨౨ ||

తస్మాత్త్వయాఽద్యప్రభృతి నిశేయం నియతాత్మనా |
సహ వధ్వోపవస్తవ్యా దర్భప్రస్తరశాయినా || ౨౩ ||

సుహృదశ్చాప్రమత్తాస్త్వాం రక్షంత్వద్య సమంతతః |
భవంతి బహువిఘ్నాని కార్యాణ్యేవంవిధాని హి || ౨౪ ||

విప్రోషితశ్చ భరతో యావదేవ పురాదితః |
తావదేవాభిషేకస్తే ప్రాప్తకాలో మతో మమ || ౨౫ ||

కామం ఖలు సతాం వృత్తే భ్రాతా తే భరతః స్థితః |
జ్యేష్ఠానువర్తీ ధర్మాత్మా సానుక్రోశో జితేంద్రియః || ౨౬ ||

కిం తు చిత్తం మనుష్యాణామనిత్యమితి మే మతిః |
సతాం చ ధర్మనిత్యానాం కృతశోభి చ రాఘవ || ౨౭ ||

ఇత్యుక్తః సూఽభ్యనుజ్ఞాతః శ్వోభావిన్యభిషేచనే |
వ్రజేతి రామః పితరమభివాద్యాభ్యయాద్గృహమ్ || ౨౮ ||

ప్రవిశ్య చాత్మనో వేశ్మ రాజ్ఞోద్దిష్టేఽభిషేచనే |
తత్క్షణేన చ నిష్క్రమ్య మాతురంతఃపురం యయౌ || ౨౯ || [వినిర్గమ్యే]

తత్ర తాం ప్రవణామేవ మాతరం క్షౌమవాసినీమ్ |
వాగ్యతాం దేవతాగారే దదర్శాయాచతీం శ్రియమ్ || ౩౦ ||

ప్రాగేవ చాగతా తత్ర సుమిత్రా లక్ష్మణస్తథా |
సీతా చ నాయితా శ్రుత్వా ప్రియం రామాభిషేచనమ్ || ౩౧ ||

తస్మిన్కాలే హి కౌసల్యా తస్థావామీలితేక్షణా |
సుమిత్రయాఽన్వాస్యమానా సీతయా లక్ష్మణేన చ || ౩౨ ||

శ్రుత్వా పుష్యేణ పుత్రస్య యౌవరాజ్యాఽభిషేచనమ్ |
ప్రాణాయామేన పురుషం ధ్యాయమానా జనార్దనమ్ || ౩౩ ||

తథా సన్నియమామేవ సోఽభిగమ్యాభివాద్య చ |
ఉవాచ వచనం రామో హర్షయంస్తామనిందితాం || ౩౪ ||

అంబ పిత్రా నియుక్తోఽస్మి ప్రజాపాలనకర్మణి |
భవితా శ్వోఽభిషేకో మే యథా మే శాసనం పితుః || ౩౫ ||

సీతయాఽప్యుపవస్తవ్యా రజనీయం మయా సహ |
ఏవమృత్విగుపాధ్యాయైః సహ మాముక్తవాన్పితా || ౩౬ ||

యాని యాన్యత్ర యోగ్యాని శ్వోభావిన్యభిషేచనే |
తాని మే మంగళాన్యద్య వైదేహ్యాశ్చైవ కారయ || ౩౭ ||

ఏతచ్ఛ్రుత్వా తు కౌసల్యా చిరకాలాభికాంక్షితమ్ |
హర్షబాష్పకలం వాక్యమిదం రామమభాషత || ౩౮ ||

వత్స రామ చిరం జీవ హతాస్తే పరిపంథినః |
జ్ఞాతీన్మే త్వం శ్రియా యుక్తః సుమిత్రాయాశ్చ నందయ || ౩౯ ||

కళ్యాణే బత నక్షత్రే మయి జాతోఽసి పుత్రక |
యేన త్వయా దశరథో గుణైరారాధితః పితా || ౪౦ ||

అమోఘం బత మే క్షాంతం పురుషే పుష్కరేక్షణే |
యేయమిక్ష్వాకురాజ్యశ్రీః పుత్ర త్వాం సంశ్రయిష్యతి || ౪౧ ||

ఇత్యేవముక్తో మాత్రేదం రామో భ్రాతరమబ్రవీత్ |
ప్రాంజలిం ప్రహ్వమాసీనమభివీక్ష్య స్మయన్నివ || ౪౨ ||

లక్ష్మణేమాం మాయా సార్ధం ప్రశాధి త్వం వసుంధరామ్ |
ద్వితీయం మేంతరాత్మానం త్వామియం శ్రీరుపస్థితా || ౪౩ ||

సౌమిత్రే భుంక్ష్వ భోగాంస్త్వమిష్టాన్రాజ్యఫలాని చ |
జీవితం చ హి రాజ్యం చ త్వదర్థమభికామయే || ౪౪ ||

ఇత్యుక్త్వా లక్ష్మణం రామో మాతరావభివాద్య చ |
అభ్యనుజ్ఞాప్య సీతాం చ జగామ స్వం నివేశనమ్ || ౪౫ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే అయోధ్యాకాండే చతుర్థః సర్గః || ౪ ||

అయోధ్యాకాండ పంచమః సర్గః (౫) >>


సంపూర్ణ వాల్మీకి రామాయణ అయోధ్యకాండ చూడండి.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed