Aranya Kanda Sarga 45 – అరణ్యకాండ పంచచత్వారింశః సర్గః (౪౫)


|| సీతాపారుష్యమ్ ||

ఆర్తస్వరం తు తం భర్తుర్విజ్ఞాయ సదృశం వనే |
ఉవాచ లక్ష్మణం సీతా గచ్ఛ జానీహి రాఘవమ్ || ౧ ||

న హి మే హృదయం స్థానే జీవితం వాఽవతిష్ఠతే |
క్రోశతః పరమార్తస్య శ్రుతః శబ్దో మయా భృశమ్ || ౨ ||

ఆక్రందమానం తు వనే భ్రాతరం త్రాతుమర్హసి |
తం క్షిప్రమభిధావ త్వం భ్రాతరం శరణైషిణమ్ || ౩ ||

రక్షసాం వశమాపన్నం సింహానామివ గోవృషమ్ |
న జగామ తథోక్తస్తు భ్రాతురాజ్ఞాయ శాసనమ్ || ౪ ||

తమువాచ తతస్తత్ర కుపితా జనకాత్మజా |
సౌమిత్రే మిత్రరూపేణ భ్రాతుస్త్వమసి శత్రువత్ || ౫ ||

యస్త్వమస్యామవస్థాయాం భ్రాతరం నాభిపత్స్యసే |
ఇచ్ఛసి త్వం వినశ్యంతం రామం లక్ష్మణ మత్కృతే || ౬ ||

లోభాన్మమ కృతే నూనం నానుగచ్ఛసి రాఘవమ్ |
వ్యసనం తే ప్రియం మన్యే స్నేహో భ్రాతరి నాస్తి తే || ౭ ||

తేన తిష్ఠసి విస్రబ్ధస్తమపశ్యన్మహాద్యుతిమ్ |
కిం హి సంశయమాపన్నే తస్మిన్నిహ మయా భవేత్ || ౮ ||

కర్తవ్యమిహ తిష్ఠంత్యా యత్ప్రధానస్త్వమాగతః |
ఇతి బ్రువాణాం వైదేహీం బాష్పశోకపరిప్లుతామ్ || ౯ ||

అబ్రవీల్లక్ష్మణస్త్రస్తాం సీతాం మృగవధూమివ |
పన్నగాసురగంధర్వదేవమానుషరాక్షసైః || ౧౦ ||

అశక్యస్తవ వైదేహీ భర్తా జేతుం న సంశయః |
దేవి దేవ మనుష్యేషు గంధర్వేషు పతత్రిషు || ౧౧ ||

రాక్షసేషు పిశాచేషు కిన్నరేషు మృగేషు చ |
దానవేషు చ ఘోరేషు న స విద్యేత శోభనే || ౧౨ ||

యో రామం ప్రతియుధ్యేత సమరే వాసవోపమమ్ |
అవధ్యః సమరే రామో నైవం త్వం వక్తుమర్హసి || ౧౩ ||

న త్వామస్మిన్వనే హాతుముత్సహే రాఘవం వినా |
అనివార్యం బలం తస్య బలైర్బలవతామపి || ౧౪ ||

త్రిభిర్లోకైః సముద్యుక్తైః సేశ్వరైరపి సామరైః |
హృదయం నిర్వృతం తేఽస్తు సంతాపస్త్యజ్యతామయమ్ || ౧౫ ||

ఆగమిష్యతి తే భర్తా శీఘ్రం హత్వా మృగోత్తమమ్ |
న చ తస్య స్వరో వ్యక్తం మాయయా కేనచిత్కృతః || ౧౬ ||

గంధర్వనగరప్రఖ్యా మాయా సా తస్య రక్షసః |
న్యాసభూతాసి వైదేహి న్యస్తా మయి మహాత్మనా || ౧౭ ||

రామేణ త్వం వరారోహే న త్వాం త్యక్తుమిహోత్సహే |
కృతవైరాశ్చ వైదేహి వయమేతైర్నిశాచరైః || ౧౮ ||

ఖరస్య నిధనాదేవ జనస్థానవధం ప్రతి |
రాక్షసా వివిధా వాచో విసృజంతి మహావనే || ౧౯ ||

హింసావిహారా వైదేహి న చింతయితుమర్హసి |
లక్ష్మణేనైవముక్తా సా క్రుద్ధా సంరక్తలోచనా || ౨౦ ||

అబ్రవీత్పరుషం వాక్యం లక్ష్మణం సత్యవాదినమ్ |
అనార్యాకరుణారంభ నృశంస కులపాంసన || ౨౧ ||

అహం తవ ప్రియం మన్యే రామస్య వ్యసనం మహత్ |
రామస్య వ్యసనం దృష్ట్వా తేనైతాని ప్రభాషసే || ౨౨ ||

నైతచ్చిత్రం సపత్నేషు పాపం లక్ష్మణ యద్భవేత్ |
త్వద్విధేషు నృశంసేషు నిత్యం ప్రచ్ఛన్నచారిషు || ౨౩ ||

సుదుష్టస్త్వం వనే రామమేకమేకోఽనుగచ్ఛసి |
మమ హేతోః ప్రతిచ్ఛన్నః ప్రయుక్తో భరతేన వా || ౨౪ ||

తన్న సిధ్యతి సౌమిత్రే తవ వా భరతస్య వా |
కథమిందీవరశ్యామం పద్మపత్రనిభేక్షణమ్ || ౨౫ ||

ఉపసంశ్రిత్య భర్తారం కామయేయం పృథగ్జనమ్ |
సమక్షం తవ సౌమిత్రే ప్రాణాంస్త్యక్ష్యే న సంశయః || ౨౬ ||

రామం వినా క్షణమపి న హి జీవామి భూతలే |
ఇత్యుక్తః పరుషం వాక్యం సీతయా రోమహర్షణమ్ || ౨౭ ||

అబ్రవీల్లక్ష్మణః సీతాం ప్రాంజలిర్విజితేంద్రియః |
ఉత్తరం నోత్సహే వక్తుం దైవతం భవతీ మమ || ౨౮ ||

వాక్యమప్రతిరూపం తు న చిత్రం స్త్రీషు మైథిలి |
స్వభావస్త్వేష నారీణామేవం లోకేషు దృశ్యతే || ౨౯ ||

విముక్తధర్మాశ్చపలాస్తీక్ష్ణా భేదకరాః స్త్రియః |
న సహే హీదృశం వాక్యం వైదేహీ జనకాత్మజే || ౩౦ ||

శ్రోత్రయోరుభయోర్మేఽద్య తప్తనారాచసన్నిభమ్ |
ఉపశృణ్వంతు మే సర్వే సాక్షిభూతా వనేచరాః || ౩౧ ||

న్యాయవాదీ యథాన్యాయముక్తోఽహం పరుషం త్వయా |
ధిక్త్వామద్య ప్రణశ్య త్వం యన్మామేవం విశంకసే || ౩౨ ||

స్త్రీత్వం దుష్టం స్వభావేన గురువాక్యే వ్యవస్థితమ్ |
గమిష్యే యత్ర కాకుత్స్థః స్వస్తి తేఽస్తు వరాననే || ౩౩ ||

రక్షంతు త్వాం విశాలాక్షి సమగ్రా వనదేవతాః |
నిమిత్తాని హి ఘోరాణి యాని ప్రాదుర్భవంతి మే || ౩౪ ||

అపి త్వాం సహ రామేణ పశ్యేయం పునరాగతః |
[* న వేత్యేతన్న జానామి వైదేహి జనకాత్మజే *] || ౩౫ ||

లక్ష్మణేనైవముక్తా తు రుదంతీ జనకాత్మజా |
ప్రత్యువాచ తతో వాక్యం తీవ్రం బాష్పపరిప్లుతా || ౩౬ ||

గోదావరీం ప్రవేక్ష్యామి వినా రామేణ లక్ష్మణ |
ఆబంధిష్యేఽథవా త్యక్ష్యే విషమే దేహమాత్మనః || ౩౭ ||

పిబామ్యహం విషం తీక్ష్ణం ప్రవేక్ష్యామి హుతాశనమ్ |
న త్వహం రాఘవాదన్యం పదాపి పురుషం స్పృశే || ౩౮ ||

ఇతి లక్ష్మణమాక్రుశ్య సీతా దుఃఖసమన్వితా |
పాణిభ్యాం రుదతీ దుఃఖాదుదరం ప్రజఘాన హ || ౩౯ ||

తామార్తరూపాం విమనా రుదంతీం
సౌమిత్రిరాలోక్య విశాలనేత్రామ్ |
ఆశ్వాసయామాస న చైవ భర్తు-
-స్తం భ్రాతరం కించిదువాచ సీతా || ౪౦ ||

తతస్తు సీతామభివాద్య లక్ష్మణః
కృతాంజలిః కించిదభిప్రణమ్య చ |
అన్వీక్షమాణో బహుశశ్చ మైథిలీం
జగామ రామస్య సమీపమాత్మవాన్ || ౪౧ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే అరణ్యకాండే పంచచత్వారింశః సర్గః || ౪౫ ||

అరణ్యకాండ షట్చత్వారింశః సర్గః (౪౬)>>


సంపూర్ణ వాల్మీకి రామాయణే అరణ్యకాండ చూడండి.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed