(ఆచమనం చేసి ప్రాణాయామం చేయండి)
ఆచమ్య ||
ప్రాణానాయమ్య ||
సంకల్పః –
పూర్వోక్త ఏవం గుణ విశేషణ విశిష్టాయాం శుభ తిథౌ శ్రీపరమేశ్వరముద్దిశ్య శ్రీపరమేశ్వర ప్రీత్యర్థం శ్రీమాన్ …… సగోత్రః …… నామధేయోఽహం చతుర్వేద పారాయణ ఫలసిద్ధ్యర్థం నిత్య స్వాధ్యాయ బ్రహ్మయజ్ఞేన యక్ష్యే ||
(అక్షతలు, కొంచెం నీళ్ళు అరివేణంలో విడవండి)
శుద్ధిః –
ఓం విద్యు॑దసి॒ విద్య॑మే పా॒ప్మాన॒మృతా”త్స॒త్యముపై॑మి |
(శ్రుత్యాచమనము చేయండి)
హస్తా॑వవ॒నిజ్య॑ | త్రి॒రాచా॑మేత్ | ద్విః పరి॒మృ॑జ్య | స॒కృదు॑ప॒స్పృశ్య॑ | యత్స॒వ్యం పా॒ణిం పా॒దౌ ప్రోక్ష॑తి | శిర॒శ్చక్షు॑షీ॒ నాసి॑కే॒ శ్రోత్రే॒ హృద॑యమా॒లభ్య॑ || అప ఉపస్పృశ్య |
ద॒క్షి॒ణో॒త్త॒రౌ పా॒ణీ పా॒దౌ కృ॒త్వా | సప॒విత్రా॒ ఓమితి॒ ప్రతి॑పద్యతే |
ఓం ఋ॒చో అ॒క్షరే॑ పర॒మే వ్యో॑మ॒న్ యస్మి॑న్ దే॒వా అధి॒ విశ్వే॑ నిషే॒దుః |
యస్తన్న వేద॒ కిమృ॒చా క॑రిష్యతి॒ య ఇత్తద్వి॒దుస్త ఇ॒మే సమా॑సతే ||
గాయత్రీ మంత్ర పఠనమ్ –
ఓం భూః – తత్స॑వితు॒ర్వరే”ణ్య॒మ్ |
ఓం భువః – భర్గో॑ దే॒వస్య॑ ధీ॒మహి |
ఓం సువః – ధియో॒ యో న॑: ప్రచో॒దయా”త్ |
ఓం భూః – తత్స॑వితు॒ర్వరే”ణ్య॒o భర్గో॑ దే॒వస్య॑ ధీ॒మహి |
ఓం భువః – ధియో॒ యో న॑: ప్రచో॒దయా”త్ |
ఓం సువః – తత్స॑వితు॒ర్వరే”ణ్య॒o భర్గో॑ దే॒వస్య॑ ధీ॒మహి ధియో॒ యో న॑: ప్రచో॒దయా”త్ |
ఓం ప॒రో ర॑జసి సావ॒దోమ్ |
|| అథ వేదపఠనమ్ ||
శ్రీగురుభ్యో నమః | హరిః ఓమ్ ||
యజుర్వేదాధ్యయనమ్ –
(తైత్తిరీయ సంహితా ౧.౧)
ఓం ఇ॒షే త్వో॒ర్జే త్వా॑ వా॒యవ॑స్స్థోపా॒యవ॑స్స్థ దే॒వో వ॑స్సవి॒తా ప్రార్ప॑యతు॒ శ్రేష్ఠ॑తమాయ॒ కర్మ॑ణ॒ ఆ ప్యా॑యధ్వమఘ్నియా దేవభా॒గమూర్జ॑స్వతీ॒: పయ॑స్వతీః ప్ర॒జావ॑తీరనమీ॒వా అ॑య॒క్ష్మాః మా వ॑స్స్తే॒న ఈ॑శత॒ మాఽఘశగ్॑oసో రు॒ద్రస్య॑ హే॒తిః పరి॑ వో వృణక్తు ధ్రు॒వా అ॒స్మిన్ గోప॑తౌ స్యాత బ॒హ్వీర్యజ॑మానస్య ప॒శూన్ పా॑హి || హరిః ఓమ్ ||
(తైత్తిరీయ బ్రాహ్మణమ్ ౧.౧)
ఓం బ్రహ్మ॒ సంధ॑త్త॒o తన్మే॑ జిన్వతమ్ | క్ష॒త్త్రగ్ం సంధ॑త్త॒o తన్మే॑ జిన్వతమ్ | ఇష॒గ్॒o సంధ॑త్త॒o తాం మే॑ జిన్వతమ్ | ఊర్జ॒గ్॒o సంధ॑త్త॒o తాం మే॑ జిన్వతమ్ | ర॒యిగ్ం సంధ॑త్త॒o తాం మే॑ జిన్వతమ్ | పుష్టి॒గ్॒o సంధ॑త్త॒o తాం మే॑ జిన్వతమ్ | ప్ర॒జాగ్ం సంధ॑త్త॒o తాం మే॑ జిన్వతమ్ | ప॒శూన్థ్సంధ॑త్త॒o తాన్మే॑ జిన్వతమ్ | స్తు॒తో॑ఽసి॒ జన॑ధాః | దే॒వాస్త్వా॑ శుక్ర॒పాః ప్రణ॑యన్తు || సు॒వీరా”: ప్ర॒జాః ప్ర॑జ॒నయ॒న్పరీ॑హి || హరిః ఓమ్ ||
(తైత్తిరీయ ఆరణ్యకమ్)
(౧౦.౯, ౧౦.౧౦, ౧౦.౧౧)
ఓం నమో॒ బ్రహ్మ॑ణే ధా॒రణ॑o మే అ॒స్త్వని॑రాకరణం ధా॒రయి॑తా భూయాస॒o
కర్ణ॑యోశ్శ్రు॒తం మా చ్యో”ఢ్వ॒o మమా॒ముష్య॒ ఓమ్ || ఋ॒తం తప॑స్స॒త్యం తప॑శ్శ్రు॒తం తప॑శ్శా॒న్తం తపో॒ దమ॒స్తప॒శ్శమ॒స్తపో॒ దాన॒o తపో॒ యజ్ఞ॒o తపో॒ భూర్భువ॒స్సువ॒ర్బ్రహ్మై॒తదుపా”స్యై॒తత్తప॑: || యథా॑ వృ॒క్షస్య॑ స॒oపుష్పి॑తస్య దూ॒రాద్గ॒న్ధో వా”త్యే॒వం పుణ్య॑స్య క॒ర్మణో॑ దూ॒రాద్గ॒న్ధో వా॑తి॒ యథా॑ఽసిధా॒రాం క॒ర్తేఽవ॑హితామవ॒క్రామే॒ యద్యువే॒ యువే॒ హవా॑ వి॒హ్వయి॑ష్యామి క॒ర్తం ప॑తిష్యా॒మీత్యే॒వమ॒మృతా॑దా॒త్మాన॑o జు॒గుప్సే”త్ ||
(౮.౧.౦)
ఓం స॒హ నా॑వవతు | స॒హ నౌ॑ భునక్తు | స॒హ వీ॒ర్య॑o కరవావహై |
తే॒జ॒స్వినా॒వధీ॑తమస్తు॒ మా వి॑ద్విషా॒వహై” | ఓం శాన్తి॒శ్శాన్తి॒శ్శాన్తి॑: ||
(౭.౧౦.౧)
అ॒హం వృ॒క్షస్య॒ రేరి॑వా | కీ॒ర్తిః పృ॒ష్ఠం గి॒రేరి॑వ | ఊ॒ర్ధ్వప॑విత్రో వా॒జినీ॑వ స్వ॒మృత॑మస్మి | ద్రవి॑ణ॒గ్॒o సవ॑ర్చసమ్ | సుమేధా అ॑మృతో॒క్షితః | ఇతి త్రిశఙ్కోర్వేదా॑నువ॒చనమ్ ||
ఋగ్వేదాధ్యయనమ్ –
(౧.౧.౧)
ఓం అ॒గ్నిమీ”ళే పు॒రోహి॑తం య॒జ్ఞస్య॑ దే॒వమృ॒త్విజ”మ్ |
హోతా”రం రత్న॒ధాత॑మమ్ ||
సామవేదాధ్యయనమ్ –
(౧.౧.౧)
ఓం అగ్న॒ ఆ యా”హి వీ॒తయే” గృణా॒నో హ॒వ్యదా”తయే | ని హోతా” సథ్సి బ॒ర్హిషి॑ ||
అథర్వవేదాధ్యయనమ్ –
ఓం శం నో” దే॒వీర॒భిష్ట॑య॒ ఆపో” భవన్తు పీ॒తయే” |
శం యోర॒భిస్ర॑వన్తు నః ||
(౧.౧)
|| అథ వేదాంగ పఠనమ్ ||
శీక్షాధ్యయనమ్ –
అథ శీక్షాం ప్రవక్ష్యామి పాణినీయ మతం యథా |
శాస్త్రానుపూర్వం తద్విద్యాద్యథోక్తం లోకవేదయోః ||
వ్యాకరణాధ్యయనమ్ –
(అష్టాధ్యాయీ పారాయణమ్)
వాక్యకారం వరరుచిం భాష్యకారం పతంజలిమ్ |
పాణినిం సూత్రకారం చ ప్రణతోఽస్మి మునిత్రయమ్ ||
అ ఇ ఉ ణ్ | ఋ ళు* క్ | ఏ ఓ ఙ్ | ఐ ఔ చ్ | హ య వ ర ట్ | ల ణ్ | ఞ మ ఙ ణ న మ్ | ఝ భ ఞ్ | ఘ ఢ ధ ష్ | జ బ గ డ ద శ్ | ఖ ఫ ఛ ఠ థ చ ట త వ్ | క ప య్ | శ ష స ర్ | హ ల్ ||
వృద్ధిరాదైచ్ | అదేఙ్గుణః | ఇకో గుణవృద్ధీ |
ఛందోఽధ్యయనమ్ –
(పింగళఛందః సూత్రమ్ ౧.౧)
మయరసతజభనలగ సమ్మితమ్
భ్రమతి వాఙ్మయం జగతి యస్య |
స జయతి పిఙ్గళనాగః
శివప్రసాదాద్విశుద్ధమతిః ||
నిరుక్తాధ్యయనమ్ –
(నిఘంటుశాస్త్రమ్ ౧)
గౌః, గ్మా, జ్మా, క్ష్మా, క్షా, క్షౌమా, క్షోణీ, క్షితిః, అవనిః, ఉర్వీ, పృథ్వీ, మహీ, అదితిః, రిపః, ఇళా, నిర్‍ఋతిః, మా, భూమిః, పూషా, గాతుః, గోత్రా – ఇత్యేకవింశతిః పృథ్వీనామాని ||
(యస్కప్రణీత నిరుక్తమ్ ౧.౧)
ఓం సమామ్నాయః సమామ్నాతః స వ్యాఖ్యాతవ్యస్తమిమం సమామ్నాయం నిఘంటవ ఇత్యాచక్షతే |
జ్యౌతిషమ్ –
పఞ్చసంవత్సరమయం యుగాధ్యక్షం ప్రజాపతిమ్ |
దినర్త్వయనమాసాఙ్గం ప్రణమ్య శిరసా శుచిః || ౧
ప్రణమ్య శిరసా కాలమభివాద్య సరస్వతీమ్ |
కాలజ్ఞానం ప్రవక్ష్యామి లగధస్య మహాత్మనః || ౨
పూర్వమీమాంసా –
(భారద్వాజ కర్మ మీమాంసా)
అథాతో ధర్మజిజ్ఞాసా | ధారకో ధర్మః |
(జైమినీయ కర్మ మీమాంసా)
అథాతో ధర్మజిజ్ఞాసా | చోదనా లక్షణోఽర్థో ధర్మః |
ఉత్తర (బ్రహ్మ) మీమాంసా –
అథాతో బ్రహ్మజిజ్ఞాసా | జన్మాద్యస్య యతః | శాస్త్రయోనిత్వాత్ | తత్తు సమన్వయాత్ ||
న్యాయదర్శనమ్ –
(గౌతమ న్యాయసూత్రమ్)
ప్రమాణ ప్రమేయ సంశయ ప్రయోజన దృష్టాన్త సిద్ధాన్తావయవ తర్క నిర్ణయ వాద జల్ప వితణ్డా హేత్వాభాస చ్ఛల జతి నిగ్రహ స్థానానాం తత్త్వజ్ఞానాన్నిశ్శ్రేయసాధిగమః ||
వైశేషిక దర్శనమ్ –
అథాతో ధర్మం వ్యాఖ్యాస్యామః | యతోఽభ్యుదయ నిశ్శ్రేయస సిద్ధిః స ధర్మః ||
యోగ దర్శనమ్ –
అథ యోగానుశాసనమ్ | యోగశ్చిత్తవృత్తి నిరోధః ||
సాంఖ్య దర్శనమ్ –
అథ త్రివిధదుఃఖాత్యన్త నివృత్తిరత్యన్త పురుషార్థః |
న దృష్టాద్దృష్టాత్తత్సిద్ధిర్నివృత్తేఽప్యనువృత్తి దర్శనాత్ ||
స్మృతిః –
(మనుస్మృతి)
మనుమేకాగ్రమాసీనమభిగమ్య మహర్షయః |
ప్రతిపూజ్య యథాన్యాయమిదం వచనమబ్రువన్ ||
రామాయణమ్ –
తపఃస్వాధ్యాయనిరతం తపస్వీ వాగ్విదాం వరమ్ |
నారదం పరిపప్రచ్ఛ వాల్మీకిర్మునిపుంగవమ్ ||
మహాభారతమ్ –
నారాయణం నమస్కృత్య నరం చైవ నరోత్తమమ్ |
దేవీం సరస్వతీం వ్యాసం తతో జయముదీరయేత్ ||
భగవద్గీతా –
ధర్మక్షేత్రే కురుక్షేత్రే సమవేతా యుయుత్సవః |
మామకాః పాండవాశ్చైవ కిమకుర్వత సంజయ ||
భాగవతమ్ –
జన్మాద్యస్య యతోఽన్వయాదితరతశ్చార్థేష్వభిజ్ఞః స్వరాట్
తేనే బ్రహ్మ హృదాయ ఆదికవయే ముహ్యంతి యత్సూరయః |
తేజోవారిమృదాం యథా వినిమయో యత్ర త్రిసర్గోఽమృషా
ధామ్నా స్వేన సదా నిరస్తకుహకం సత్యం పరం ధీమహి ||
తంత్రమ్ –
ఆచారమూలాః జాతిః స్యాదాచారః శాస్త్రమూలకః |
వేదవాక్యం శాస్త్రమూలం వేదః సాధకమూలకః ||
సాధకశ్చ క్రియామూలః క్రియాపి ఫలమూలికా |
ఫలమూలం సుఖం చైవ సుఖమానందమూలకమ్ ||
|| అథ పరిధానీయ మంత్రమ్ ||
(ఈ క్రింది మంత్రమును మూడు సార్లు పఠించండి)
ఓం నమో॒ బ్రహ్మ॑ణే॒ నమో॑ అస్త్వ॒గ్నయే॒ నమ॑: పృథి॒వ్యై నమ॒ ఓష॑ధీభ్యః |
నమో॑ వా॒చే నమో॑ వా॒చస్పత॑యే॒ నమో॒ విష్ణ॑వే బృహ॒తే క॑రోమి ||
ఓం శాన్తి॒శ్శాన్తి॒శ్శాన్తి॑: | ఏవం త్రిః | ఓం ఓం ఓమ్ ||
(ఈ క్రింది మంత్రము చదివి నీటితో చేతును శుద్ధి చేసుకోండి)
ఓం భూర్భువ॒స్సువ॑స్స॒త్యం తప॑శ్శ్ర॒ద్ధాయా”o జుహోమి |
వృష్టి॑రసి॒ వృశ్చ॑మే పా॒ప్మాన॒మృతా”త్స॒త్యముపా॑గామ్ ||
త్రిరాచామేత్ ||
|| నిత్య తర్పణ విధిః ||
ప్రాణానాయమ్య ||
పునః సంకల్పం –
పూర్వోక్త ఏవం గుణ విశేషణ విశిష్టాయాం శుభతిథౌ శ్రీపరమేశ్వరముద్దిశ్య శ్రీపరమేశ్వర ప్రీత్యర్థం బ్రహ్మయజ్ఞాంగ దేవర్షిపితౄనుద్దిశ్య దేవర్షిపితృ ప్రీత్యర్థం దేవర్షిపితృ తర్పణం కరిష్యే ||
ప్రార్థన –
బ్రహ్మాదయః సురాః సర్వే ఋషయః సనకాదయః |
ఆగచ్ఛంతు మహాభాగా బ్రహ్మాండోదరవర్తినః ||
౧. దేవ తర్పణం –
(యజ్ఞోపవీతమును సవ్యముగా వేసుకుని దేవతీర్థముగా ఒక్కొక్క సారి తర్పణము ఇవ్వవలెను)
బ్రహ్మాదయో యే దేవాః తాన్ దేవాగ్‍స్తర్పయామి |
సర్వాన్ దేవాగ్‍స్తర్పయామి |
సర్వాన్ దేవగణాగ్‍స్తర్పయామి |
సర్వాః దేవపత్నీస్తర్పయామి |
సర్వాన్ దేవపుత్రాగ్‍స్తర్పయామి |
సర్వాన్ దేవపౌత్రాగ్‍స్తర్పయామి |
భూర్దేవాగ్‍స్తర్పయామి |
భువర్దేవాగ్‍స్తర్పయామి |
సువర్దేవాగ్‍స్తర్పయామి |
భూర్భువస్సువర్దేవాగ్‍స్తర్పయామి |
౨. ఋషి తర్పణం –
(యజ్ఞోపవీతమును నివీతి వలె వేసుకుని, ఋషితీర్థముగా రెండేసి సార్లు తర్పణములు ఇవ్వవలెను)
కృష్ణద్వైపాయనాదయో యే ఋషయః తాన్ ఋషీగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి |
సర్వాన్ ఋషీగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి |
సర్వాన్ ఋషిగణాగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి |
సర్వాః ఋషిపత్నీస్తర్పయామి తర్పయామి |
సర్వాన్ ఋషిపుత్రాగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి |
సర్వాన్ ఋషిపౌత్రాగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి |
భూరృషీగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి |
భువరృషీగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి |
సువరృషీగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి |
భూర్భువస్సువరృషీగ్‍ స్తర్పయామి తర్పయామి |
కండర్షి తర్పణం –
ప్రజాపతిం కాండర్షిం తర్పయామి తర్పయామి |
సోమం కాండర్షిం తర్పయామి తర్పయామి |
అగ్నిం కాండర్షిం తర్పయామి తర్పయామి |
విశ్వాన్ దేవాన్ కాండర్షీగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి |
సాగ్ంహితీర్దేవతా ఉపనిషదస్తర్పయామి తర్పయామి |
యాజ్ఞికీర్దేవతా ఉపనిషదస్తర్పయామి తర్పయామి |
వారుణీర్దేవతా ఉపనిషదస్తర్పయామి తర్పయామి |
బ్రహ్మాణగ్గ్ స్వయంభువం తర్పయామి తర్పయామి |
సదసస్పతిం తర్పయామి తర్పయామి |
౩. పితృ తర్పణం –
(యజ్ఞోపవీతమును ప్రాచీనావీతి వలె వేసుకుని, పితృతీర్థముగా మూడేసి సార్లు తర్పణములు ఇవ్వవలెను)
సోమః పితృమాన్ యమోఽంగిరస్వాన్ అగ్నిష్వాత్తాగ్నిః కవ్యవాహనాదయో యే పితరః తాన్ పితౄగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి |
సర్వాన్ పితౄగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి |
సర్వాన్ పితృగణాగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి |
సర్వాః పితృపత్నీస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి |
సర్వాన్ పితృపుత్రాగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి |
సర్వాన్ పితృపౌత్రాగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి |
భూః పితౄగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి |
భువః పితౄగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి |
సువః పితౄగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి |
భూర్భువస్సువః పితౄగ్‍స్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి |
అనేన బ్రహ్మయజ్ఞేన దేవర్షిపితృ తర్పణేన చ భగవాన్ సర్వాత్మకః శ్రీపరమేశ్వరస్సుప్రీణాతు ||
ఆబ్రహ్మలోకాదాశేషాదాలోకాలోకపర్వతాత్ |
యేసంతి బ్రాహ్మణాదేవాస్తేభ్యో నిత్యం నమో నమః ||
గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.
Chant other stotras in తెలుగు, ಕನ್ನಡ, தமிழ், देवनागरी, english.
Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.
