Aranya Kanda Sarga 61 – అరణ్యకాండ ఏకషష్టితమః సర్గః (౬౧)


|| సీతాన్వేషణమ్ ||

దృష్ట్వాఽఽశ్రమపదం శూన్యం రామో దశరథాత్మజః |
రహితాం పర్ణశాలాం చ విధ్వస్తాన్యాసనాని చ || ౧ ||

అదృష్ట్వా తత్ర వైదేహీం సన్నిరీక్ష్య చ సర్వశః |
ఉవాచ రామః ప్రాక్రుశ్య ప్రగృహ్య రుచిరౌ భుజౌ || ౨ ||

క్వ ను లక్ష్మణ వైదేహీ కం వా దేశమితో గతా |
కేనాహృతా వా సౌమిత్రే భక్షితా కేన వా ప్రియా || ౩ ||

వృక్షేణాచ్ఛాద్య యది మాం సీతే హసితుమిచ్ఛసి |
అలం తే హసితేనాద్య మాం భజస్వ సుదుఃఖితమ్ || ౪ ||

యైః సహ క్రీడసే సీతే విశ్వస్తైర్మృగపోతకైః |
ఏతే హీనాస్త్వాయా సౌమ్యే ధ్యాయంత్యాస్రావిలేక్షణాః || ౫ ||

సీతయా రహితోఽహం వై న హి జీవామి లక్ష్మణ |
మృతం శోకేన మహతా సీతాహరణజేన మామ్ || ౬ ||

పరలోకే మహారాజో నూనం ద్రక్ష్యతి మే పితా |
కథం ప్రతిజ్ఞాం సంశ్రుత్య మయా త్వమభియోజితః || ౭ ||

అపూరయిత్వా తం కాలం మత్సకాశమిహాగతః |
కామవృత్తమనార్యం మాం మృషావాదినమేవ చ || ౮ ||

ధిక్త్వామితి పరే లోకే వ్యక్తం వక్ష్యతి మే పితా |
వివశం శోకసంతప్తం దీనం భగ్నమనోరథమ్ || ౯ ||

మామిహోత్సృజ్య కరుణం కీర్తిర్నరమివానృజుమ్ |
క్వ గచ్ఛసి వరారోహే మాం నోత్సృజ సుమధ్యమే || ౧౦ ||

త్వయా విరహితశ్చాహం మోక్ష్యే జీవితమాత్మనః |
ఇతీవ విలపన్ రామః సీతాదర్శనలాలసః || ౧౧ ||

న దదర్శ సుదుఃఖార్తో రాఘవో జనకాత్మజామ్ |
అనాసాదయమానం తం సీతాం దశరాథాత్మజమ్ || ౧౨ ||

పంకమాసాద్య విపులం సీదంతమివ కుంజరమ్ |
లక్ష్మణో రామమత్యర్థమువాచ హితకామ్యయా || ౧౩ ||

మా విషాదం మహాబాహో కురు యత్నం మయా సహ |
ఇదం చ హి వనం శూర బహుకందరశోభితమ్ || ౧౪ ||

ప్రియకాననసంచారా వనోన్మత్తా చ మైథిలీ |
సా వనం వా ప్రవిష్టా స్యాన్నలినీం వా సుపుష్పితామ్ || ౧౫ ||

సరితం వాఽపి సంప్రాప్తాః మీనవంజులసేవితామ్ |
స్నాతుకామా నిలీనా స్యాద్ధాసకామా వనే క్వచిత్ || ౧౬ ||

విత్రాసయితుకామా వా లీనా స్యాత్కాననే క్వచిత్ |
జిజ్ఞాసమానా వైదేహీ త్వాం మాం చ పురుషర్షభ || ౧౭ ||

తస్యా హ్యన్వేషణే శ్రీమన్ క్షిప్రమేవ యతావహై |
వనం సర్వం విచినువో యత్ర సా జనకాత్మజా || ౧౮ ||

మన్యసే యది కాకుత్స్థ మా స్మ శోకే మనః కృథాః |
ఏవముక్తస్తు సౌహార్దాల్లక్ష్మణేన సమాహితః || ౧౯ ||

సహ సౌమిత్రిణా రామో విచేతుముపచక్రమే |
తౌ వనాని గిరీంశ్చైవ సరితశ్చ సరాంసి చ || ౨౦ ||

నిఖిలేన విచిన్వానౌ సీతాం దశరథాత్మజౌ |
తస్య శైలస్య సానూని గుహాశ్చ శిఖరాణి చ || ౨౧ ||

నిఖిలేన విచిన్వానౌ నైవ తామభిజగ్మతుః |
విచిత్య సర్వతః శైలం రామో లక్ష్మణమబ్రవీత్ || ౨౨ ||

నేహ పశ్యామి సౌమిత్రే వైదేహీం పర్వతే శుభామ్ |
తతో దుఃఖాభిసంతప్తో లక్ష్మణో వాక్యమబ్రవీత్ || ౨౩ ||

విచరన్ దండకారణ్యం భ్రాతరం దీప్తతేజసమ్ |
ప్రాప్స్యసి త్వం మహాప్రాజ్ఞ మైథిలీం జనకాత్మజామ్ || ౨౪ ||

యథా విష్ణుర్మహాబాహుర్బలిం బధ్వా మహీమిమామ్ |
ఏవముక్తస్తు సౌహార్దాల్లక్ష్మణేన స రాఘవః || ౨౫ ||

ఉవాచ దీనయా వాచా దుఃఖాభిహతచేతనః |
వనం సర్వం సువిచితం పద్మిన్యః ఫుల్లపంకజాః || ౨౬ ||

గిరిశ్చాయం మహాప్రాజ్ఞ బహుకందరనిర్ఝరః |
న హి పశ్యామి వైదేహీం ప్రాణేభ్యోఽపి గరీయసీమ్ || ౨౭ ||

ఏవం స విలపన్ రామః సీతాహరణకర్శితః |
దీనః శోకసమావిష్టో ముహూర్తం విహ్వలోఽభవత్ || ౨౮ ||

సంతప్తో హ్యవసన్నాంగో గతబుద్ధిర్విచేతనః |
నిషసాదాతురో దీనో నిఃశ్వస్యాయతమాయతమ్ || ౨౯ ||

బహులం స తు నిఃశ్వస్య రామో రాజీవలోచనః |
హా ప్రియేతి విచుక్రోశ బహులో బాష్పగద్గదః || ౩౦ ||

తం తతః సాంత్వయామాస లక్ష్మణః ప్రియబాంధవః |
బహుప్రకారం ధర్మజ్ఞః ప్రశ్రితం ప్రశ్రితాంజలిః || ౩౧ ||

అనాదృత్య తు తద్వాక్యం లక్ష్మణోష్ఠపుటాచ్చ్యుతమ్ |
అపశ్యంస్తాం ప్రియాం సీతాం ప్రాక్రోశత్ స పునః పునః || ౩౨ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే అరణ్యకాండే ఏకషష్టితమః సర్గః || ౬౧ ||

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed