Aranya Kanda Sarga 61 – araṇyakāṇḍa ēkaṣaṣṭitamaḥ sargaḥ (61)


|| sītānvēṣaṇam ||

dr̥ṣṭvā:’:’śramapadaṁ śūnyaṁ rāmō daśarathātmajaḥ |
rahitāṁ parṇaśālāṁ ca vidhvastānyāsanāni ca || 1 ||

adr̥ṣṭvā tatra vaidēhīṁ sannirīkṣya ca sarvaśaḥ |
uvāca rāmaḥ prākruśya pragr̥hya rucirau bhujau || 2 ||

kva nu lakṣmaṇa vaidēhī kaṁ vā dēśamitō gatā |
kēnāhr̥tā vā saumitrē bhakṣitā kēna vā priyā || 3 ||

vr̥kṣēṇācchādya yadi māṁ sītē hasitumicchasi |
alaṁ tē hasitēnādya māṁ bhajasva suduḥkhitam || 4 ||

yaiḥ saha krīḍasē sītē viśvastairmr̥gapōtakaiḥ |
ētē hīnāstvāyā saumyē dhyāyantyāsrāvilēkṣaṇāḥ || 5 ||

sītayā rahitō:’haṁ vai na hi jīvāmi lakṣmaṇa |
mr̥taṁ śōkēna mahatā sītāharaṇajēna mām || 6 ||

paralōkē mahārājō nūnaṁ drakṣyati mē pitā |
kathaṁ pratijñāṁ saṁśrutya mayā tvamabhiyōjitaḥ || 7 ||

apūrayitvā taṁ kālaṁ matsakāśamihāgataḥ |
kāmavr̥ttamanāryaṁ māṁ mr̥ṣāvādinamēva ca || 8 ||

dhiktvāmiti parē lōkē vyaktaṁ vakṣyati mē pitā |
vivaśaṁ śōkasantaptaṁ dīnaṁ bhagnamanōratham || 9 ||

māmihōtsr̥jya karuṇaṁ kīrtirnaramivānr̥jum |
kva gacchasi varārōhē māṁ nōtsr̥ja sumadhyamē || 10 ||

tvayā virahitaścāhaṁ mōkṣyē jīvitamātmanaḥ |
itīva vilapan rāmaḥ sītādarśanalālasaḥ || 11 ||

na dadarśa suduḥkhārtō rāghavō janakātmajām |
anāsādayamānaṁ taṁ sītāṁ daśarāthātmajam || 12 ||

paṅkamāsādya vipulaṁ sīdantamiva kuñjaram |
lakṣmaṇō rāmamatyarthamuvāca hitakāmyayā || 13 ||

mā viṣādaṁ mahābāhō kuru yatnaṁ mayā saha |
idaṁ ca hi vanaṁ śūra bahukandaraśōbhitam || 14 ||

priyakānanasañcārā vanōnmattā ca maithilī |
sā vanaṁ vā praviṣṭā syānnalinīṁ vā supuṣpitām || 15 ||

saritaṁ vā:’pi samprāptāḥ mīnavañjulasēvitām |
snātukāmā nilīnā syāddhāsakāmā vanē kvacit || 16 ||

vitrāsayitukāmā vā līnā syātkānanē kvacit |
jijñāsamānā vaidēhī tvāṁ māṁ ca puruṣarṣabha || 17 ||

tasyā hyanvēṣaṇē śrīman kṣipramēva yatāvahai |
vanaṁ sarvaṁ vicinuvō yatra sā janakātmajā || 18 ||

manyasē yadi kākutstha mā sma śōkē manaḥ kr̥thāḥ |
ēvamuktastu sauhārdāllakṣmaṇēna samāhitaḥ || 19 ||

saha saumitriṇā rāmō vicētumupacakramē |
tau vanāni girīṁścaiva saritaśca sarāṁsi ca || 20 ||

nikhilēna vicinvānau sītāṁ daśarathātmajau |
tasya śailasya sānūni guhāśca śikharāṇi ca || 21 ||

nikhilēna vicinvānau naiva tāmabhijagmatuḥ |
vicitya sarvataḥ śailaṁ rāmō lakṣmaṇamabravīt || 22 ||

nēha paśyāmi saumitrē vaidēhīṁ parvatē śubhām |
tatō duḥkhābhisantaptō lakṣmaṇō vākyamabravīt || 23 ||

vicaran daṇḍakāraṇyaṁ bhrātaraṁ dīptatējasam |
prāpsyasi tvaṁ mahāprājña maithilīṁ janakātmajām || 24 ||

yathā viṣṇurmahābāhurbaliṁ badhvā mahīmimām |
ēvamuktastu sauhārdāllakṣmaṇēna sa rāghavaḥ || 25 ||

uvāca dīnayā vācā duḥkhābhihatacētanaḥ |
vanaṁ sarvaṁ suvicitaṁ padminyaḥ phullapaṅkajāḥ || 26 ||

giriścāyaṁ mahāprājña bahukandaranirjharaḥ |
na hi paśyāmi vaidēhīṁ prāṇēbhyō:’pi garīyasīm || 27 ||

ēvaṁ sa vilapan rāmaḥ sītāharaṇakarśitaḥ |
dīnaḥ śōkasamāviṣṭō muhūrtaṁ vihvalō:’bhavat || 28 ||

santaptō hyavasannāṅgō gatabuddhirvicētanaḥ |
niṣasādāturō dīnō niḥśvasyāyatamāyatam || 29 ||

bahulaṁ sa tu niḥśvasya rāmō rājīvalōcanaḥ |
hā priyēti vicukrōśa bahulō bāṣpagadgadaḥ || 30 ||

taṁ tataḥ sāntvayāmāsa lakṣmaṇaḥ priyabāndhavaḥ |
bahuprakāraṁ dharmajñaḥ praśritaṁ praśritāñjaliḥ || 31 ||

anādr̥tya tu tadvākyaṁ lakṣmaṇōṣṭhapuṭāccyutam |
apaśyaṁstāṁ priyāṁ sītāṁ prākrōśat sa punaḥ punaḥ || 32 ||

ityārṣē śrīmadrāmāyaṇē vālmīkīyē ādikāvyē araṇyakāṇḍē ēkaṣaṣṭitamaḥ sargaḥ || 61 ||


See more śrī rāma stōtrāṇi for chanting.
See more vālmīki rāmāyaṇam for chanting.
See more vālmīki rāmāyaṇē araṇyakāṇḍa for chanting.


గమనిక : రాబోయే మహాశివరాత్రి సందర్భంగా "శ్రీ శివ స్తోత్రనిధి" పుస్తకము కొనుగోలుకు అందుబాటులో ఉంది. Click here to buy.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed