Aranya Kanda Sarga 52 – అరణ్యకాండ ద్విపంచాశః సర్గః (౫౨)


|| సీతావిక్రోశః ||

తమల్పజీవితం గృధ్రం స్ఫురంతం రాక్షసాధిపః |
దదర్శ భూమౌ పతితం సమీపే రాఘవాశ్రమాత్ || ౧ ||

సా తు తారాధిపముఖీ రావణేన సమీక్ష్య తమ్ |
గృధ్రరాజం వినిహతం విలలాప సుదుఃఖితా || ౨ ||

ఆలింగ్య గృధ్రం నిహతం రావణేన బలీయసా |
విలలాప సుదుఃఖార్తా సీతా శశినిభాననా || ౩ ||

నిమిత్తం లక్షణజ్ఞానం శకునిస్వరదర్శనమ్ |
అవశ్యం సుఖదుఃఖేషు నరాణాం ప్రతిదృశ్యతే || ౪ ||

నూనం రామ న జానాసి మహద్వ్యసనమాత్మనః |
ధావంతి నూనం కాకుత్స్థం మదర్థం మృగపక్షిణః || ౫ ||

అయం హి పాపచారేణ మాం త్రాతుమభిసంగతః |
శేతే వినిహతో భూమౌ మమాభాగ్యాద్విహంగమః || ౬ ||

త్రాహి మామద్య కాకుత్స్థ లక్ష్మణేతి వరాంగనా |
సుసంత్రస్తా సమాక్రందచ్ఛృణ్వతాం తు యథాంతికే || ౭ ||

తాం క్లిష్టమాల్యాభరణాం విలపంతీమనాథవత్ |
అభ్యధావత వైదేహీం రావణో రాక్షసాధిపః || ౮ ||

తాం లతామివ వేష్టంతీమాలింగంతీం మహాద్రుమాన్ |
ముంచ ముంచేతి బహుశః ప్రవదన్ రాక్షసాధిపః || ౯ ||

క్రోశంతీం రామ రామేతి రామేణ రహితాం వనే |
జీవితాంతాయ కేశేషు జగ్రాహాంతకసన్నిభః || ౧౦ ||

ప్రధర్షితాయాం సీతాయాం బభూవ సచరాచరమ్ |
జగత్సర్వమమర్యాదం తమసాఽంధేన సంవృతమ్ || ౧౧ ||

న వాతి మారుతస్తత్ర నిష్ప్రభోఽభూద్దివాకరః |
దృష్ట్వా సీతాం పరామృష్టాం దీనాం దివ్యేన చక్షుషా || ౧౨ ||

కృతం కార్యమితి శ్రీమాన్ వ్యాజహార పితామహః |
ప్రహృష్టా వ్యథితాశ్చాసన్ సర్వే తే పరమర్షయః || ౧౩ ||

దృష్ట్వా సీతాం పరామృష్టాం దండకారణ్యవాసినః |
రావణస్య వినాశం చ ప్రాప్తం బుధ్వా యదృచ్ఛయా || ౧౪ ||

స తు తాం రామరామేతి రుదంతీం లక్ష్మణేతి చ |
జగామాదాయ చాకాశం రావణో రాక్షసేశ్వరః || ౧౫ ||

తప్తాభరణవర్ణాంగీ పీతకౌశేయవాసినీ |
రరాజ రాజపుత్రీ తు విద్యుత్సౌదామినీ యథా || ౧౬ ||

ఉద్ధూతేన చ వస్త్రేణ తస్యాః పీతేన రావణః |
అధికం ప్రతిబభ్రాజ గిరిర్దీప్త ఇవాగ్నినా || ౧౭ ||

తస్యాః పరమకల్యాణ్యాస్తామ్రాణి సురభీణి చ |
పద్మపత్రాణి వైదేహ్యా అభ్యకీర్యంత రావణమ్ || ౧౮ ||

తస్యాః కౌశేయముద్ధూతమాకాశే కనకప్రభమ్ |
బభౌ చాదిత్యరాగేణ తామ్రమభ్రమివాతపే || ౧౯ ||

తస్యాస్తత్సునసం వక్త్రమాకాశే రావణాంకగమ్ |
న రరాజ వినా రామం వినాలమివ పంకజమ్ || ౨౦ ||

బభూవ జలదం నీలం భిత్త్వా చంద్ర ఇవోదితః |
సులలాటం సుకేశాంతం పద్మగర్భాభమవ్రణమ్ || ౨౧ ||

శుక్లైః సువిమలైర్దంతైః ప్రభావద్భిరలంకృతమ్ |
తస్యాస్తద్విమలం వక్త్రమాకాశే రావణాంకగమ్ || ౨౨ ||

రుదితం వ్యపమృష్టాస్రం చంద్రవత్ప్రియదర్శనమ్ |
సునాసం చారుతామ్రోష్ఠమాకాశే హాటకప్రభమ్ || ౨౩ ||

రాక్షసేన సమాధూతం తస్యాస్తద్వదనం శుభమ్ |
శుశుభే న వినా రామం దివా చంద్ర ఇవోదితః || ౨౪ ||

సా హేమవర్ణా నీలాంగం మైథిలీ రాక్షసాధిపమ్ |
శుశుభే కాంచనీ కాంచీ నీలం మణిమివాశ్రితా || ౨౫ ||

సా పద్మగౌరీ హేమాభా రావణం జనకాత్మజా |
విద్యుద్ఘనమివావిశ్య శుశుభే తప్తభూషణా || ౨౬ ||

తరుప్రవాలరక్తా సా నీలాంగం రాక్షసేశ్వరమ్ |
ప్రాశోభయత వైదేహీ గజం కక్ష్యేవ కాంచనీ || ౨౭ ||

తస్యా భూషణఘోషేణ వైదేహ్యా రాక్షసాధిపః |
బభౌ సచపలో నీలః సఘోష ఇవ తోయదః || ౨౮ ||

ఉత్తమాంగాచ్చ్యుతా తస్యాః పుష్పవృష్టిః సమంతతః |
సీతాయా హ్రియమాణాయాః పపాత ధరణీతలే || ౨౯ ||

సా తు రావణవేగేన పుష్పవృష్టిః సమంతతః |
సమాధూతా దశగ్రీవం పునరేవాభ్యవర్తత || ౩౦ ||

అభ్యవర్తత పుష్పాణాం ధారా వైశ్రవణానుజమ్ |
నక్షత్రమాలా విమలా మేరుం నగమివోన్నతమ్ || ౩౧ ||

చరణాన్నూపురం భ్రష్టం వైదేహ్యా రత్నభూషితమ్ |
విద్యున్మండలసంకాశం పపాత మధురస్వనమ్ || ౩౨ ||

తాం మహోల్కామివాకాశే దీప్యమానాం స్వతేజసా |
జహారాకాశమావిశ్య సీతాం వైశ్రవణానుజః || ౩౩ ||

తస్యాస్తాన్యగ్నివర్ణాని భూషణాని మహీతలే |
సఘోషాణ్యవకీర్యంత క్షీణాస్తారా ఇవాంబరాత్ || ౩౪ ||

తస్యాః స్తనాంతరాద్భ్రష్టో హారస్తారాధిపద్యుతిః |
వైదేహ్యా నిపతన్ భాతి గంగేవ గగనాచ్చ్యుతా || ౩౫ ||

ఉత్పన్నవాతాభిహతా నానాద్విజగణాయుతాః |
మా భైరితి విధూతాగ్రా వ్యాజహ్నురివ పాదపాః || ౩౬ || [-జహ్ర]

నలిన్యో ధ్వస్తకమలాస్త్రస్తమీనజలేచరాః |
సఖీమివ గతోచ్ఛ్వాసామన్వశోచంత మైథిలీమ్ || ౩౭ ||

సమంతాదభిసంపత్య సింహవ్యాఘ్రమృగద్విజాః |
అన్వధావంస్తదా రోషాత్ సీతాం ఛాయానుగామినః || ౩౮ ||

జలప్రపాతాస్రముఖాః శృంగైరుచ్ఛ్రితబాహవః |
సీతాయాం హ్రియమాణాయాం విక్రోశంతీవ పర్వతాః || ౩౯ ||

హ్రియమాణాం తు వైదేహీం దృష్ట్వా దీనో దివాకరః |
ప్రతిధ్వస్తప్రభః శ్రీమానాసీత్ పాండరమండలః || ౪౦ ||

నాస్తి ధర్మః కుతః సత్యం నార్జవం నానృశంసతా |
యత్ర రామస్య వైదేహీం భార్యాం హరతి రావణః || ౪౧ ||

ఇతి సర్వాణి భూతాని గణశః పర్యదేవయన్ |
విత్రస్తకా దీనముఖా రురుదుర్మృగపోతకాః || ౪౨ ||

ఉద్వీక్ష్యోద్వీక్ష్య నయనైరాస్రపాతావిలేక్షణాః |
సుప్రవేపితగాత్రాశ్చ బభూవుర్వనదేవతాః || ౪౩ ||

విక్రోశంతీం దృఢం సీతాం దృష్ట్వా దుఃఖం తథా గతామ్ |
తాం తు లక్ష్మణ రామేతి క్రోశంతీం మధురస్వరమ్ || ౪౪ ||

అవేక్షమాణాం బహుశో వైదేహీం ధరణీతలమ్ |
స తామాకులకేశాంతాం విప్రమృష్టవిశేషకామ్ |
జహారాత్మవినాశాయ దశగ్రీవో మనస్వినీమ్ || ౪౫ ||

తతస్తు సా చారుదతీ శుచిస్మితా
వినాకృతా బంధుజనేన మైథిలీ |
అపశ్యతీ రాఘవలక్ష్మణావుభౌ
వివర్ణవక్త్రా భయభారపీడితా || ౪౬ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే అరణ్యకాండే ద్విపంచాశః సర్గః || ౫౨ ||


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed