Yuddha Kanda Sarga 16 – యుద్ధకాండ షోడశః సర్గః (౧౬)


|| విభీషణాక్రోశః ||

సునివిష్టం హితం వాక్యముక్తవంతం విభీషణమ్ |
అబ్రవీత్పరుషం వాక్యం రావణః కాలచోదితః || ౧ ||

వసేత్సహ సపత్నేన క్రుద్ధేనాశీవిషేణ వా |
న తు మిత్రప్రవాదేన సంవసేచ్ఛత్రుసేవినా || ౨ ||

జానామి శీలం జ్ఞాతీనాం సర్వలోకేషు రాక్షస |
హృష్యంతి వ్యసనేష్వేతే జ్ఞాతీనాం జ్ఞాతయః సదా || ౩ ||

ప్రధానం సాధనం వైద్యం ధర్మశీలం చ రాక్షస |
జ్ఞాతయో హ్యవమన్యంతే శూరం పరిభవంతి చ || ౪ ||

నిత్యమన్యోన్యసంహృష్టా వ్యసనేష్వాతతాయినః |
ప్రచ్ఛన్నహృదయా ఘోరా జ్ఞాతయస్తు భయావహాః || ౫ ||

శ్రూయంతే హస్తిభిర్గీతాః శ్లోకాః పద్మవనే క్వచిత్ |
పాశహస్తాన్నరాన్దృష్ట్వా శృణు తాన్గదతో మమ || ౬ ||

నాగ్నిర్నాన్యాని శస్త్రాణి న నః పాశా భయావహాః |
ఘోరాః స్వార్థప్రయుక్తాస్తు జ్ఞాతయో నో భయావహాః || ౭ ||

ఉపాయమేతే వక్ష్యంతి గ్రహణే నాత్ర సంశయః |
కృత్స్నాద్భయాజ్జ్ఞాతిభయం సుకష్టం విదితం చ నః || ౮ ||

విద్యతే గోషు సంపన్నం విద్యతే బ్రాహ్మణే దమః |
విద్యతే స్త్రీషు చాపల్యం విద్యతే జ్ఞాతితో భయమ్ || ౯ ||

తతో నేష్టమిదం సౌమ్య యదహం లోకసత్కృతః |
ఐశ్వర్యేణాభిజాతశ్చ రిపూణాం మూర్ధ్ని చ స్థితః || ౧౦ ||

యథా పుష్కరపర్ణేషు పతితాస్తోయబిందవః |
న శ్లేషముపగచ్ఛంతి తథాఽనార్యేషు సౌహృదమ్ || ౧౧ || [సంగతమ్]

యథా మధుకరస్తర్షాద్రసం విందన్న విద్యతే |
తథా త్వమపి తత్రైవ తథాఽనార్యేషు సౌహృదమ్ || ౧౨ ||

యథా పూర్వం గజః స్నాత్వా గృహ్య హస్తేన వై రజః |
దూషయత్యాత్మనో దేహం తథాఽనార్యేషు సౌహృదమ్ || ౧౩ ||

యథా శరది మేఘానాం సించతామపి గర్జతామ్ |
న భవత్యంబుసంక్లేదస్తథాఽనార్యేషు సౌహృదమ్ || ౧౪ ||

అన్యస్త్వేవంవిధం బ్రూయాద్వాక్యమేతన్నిశాచర |
అస్మిన్ముహూర్తే న భవేత్త్వాం తు ధిక్కులపాంసనమ్ || ౧౫ ||

ఇత్యుక్తః పరుషం వాక్యం న్యాయవాదీ విభీషణః |
ఉత్పపాత గదాపాణిశ్చతుర్భిః సహ రాక్షసైః || ౧౬ ||

అబ్రవీచ్చ తదా వాక్యం జాతక్రోధో విభీషణః |
అంతరిక్షగతః శ్రీమాన్ భ్రాతరం రాక్షసాధిపమ్ || ౧౭ ||

స త్వం భ్రాతాఽసి మే రాజన్ బ్రూహి మాం యద్యదిచ్ఛసి |
జ్యేష్ఠో మాన్యః పితృసమో న చ ధర్మపథే స్థితః || ౧౮ ||

ఇదం తు పరుషం వాక్యం న క్షమామ్యనృతం తవ |
సునీతం హితకామేన వాక్యముక్తం దశానన || ౧౯ ||

న గృహ్ణంత్యకృతాత్మానః కాలస్య వశమాగతాః |
సులభాః పురుషా రాజన్సతతం ప్రియవాదినః || ౨౦ ||

అప్రియస్య తు పథ్యస్య వక్తా శ్రోతా చ దుర్లభః |
బద్ధం కాలస్య పాశేన సర్వభూతాపహారిణా || ౨౧ ||

న నశ్యంతముపేక్షేయం ప్రదీప్తం శరణం యథా |
దీప్తపావకసంకాశైః శితైః కాంచనభూషణైః || ౨౨ ||

న త్వామిచ్ఛామ్యహం ద్రష్టుం రామేణ నిహతం శరైః |
శూరాశ్చ బలవంతశ్చ కృతాస్త్రాశ్చ రణాజిరే || ౨౩ ||

కాలాభిపన్నాః సీదంతి యథా వాలుకసేతవః |
తన్మర్షయతు యచ్చోక్తం గురుత్వాద్ధితమిచ్ఛతా || ౨౪ ||

ఆత్మానం సర్వథా రక్ష పురీం చేమాం సరాక్షసామ్ |
స్వస్తి తేఽస్తు గమిష్యామి సుఖీ భవ మయా వినా || ౨౫ ||

నూనం న తే రావణ కశ్చిదస్తి
రక్షోనికాయేషు సుహృత్సఖా వా |
హితోపదేశస్య స మంత్రవక్తా
యో వారయేత్త్వాం స్వయమేవ పాపాత్ || ౨౬ ||

నివార్యమాణస్య మయా హితైషిణా
న రోచతే తే వచనం నిశాచర |
పరీతకాలా హి గతాయుషో నరా
హితం న గృహ్ణంతి సుహృద్భిరీరితమ్ || ౨౭ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే షోడశః సర్గః || ౧౬ ||

యుద్ధకాండ సప్తదశః సర్గః (౧౭) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి. 


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed