Yuddha Kanda Sarga 92 – యుద్ధకాండ ద్వినవతితమః సర్గః (౯౨)


|| రావణిశస్త్రహతచికిత్సా ||

రుధిరక్లిన్నగాత్రస్తు లక్ష్మణః శుభలక్షణః |
బభూవ హృష్టస్తం హత్వా శక్రజేతారమాహవే || ౧ ||

తతః స జాంబవంతం చ హనుమంతం చ వీర్యవాన్ |
సన్నిహత్య మహాతేజాస్తాంశ్చ సర్వాన్వనౌకసః || ౨ ||

ఆజగామ తతస్తీవ్రం యత్ర సుగ్రీవరాఘవౌ |
విభీషణమవష్టభ్య హనూమంతం చ లక్ష్మణః || ౩ ||

తతో రామమభిక్రమ్య సౌమిత్రిరభివాద్య చ |
తస్థౌ భ్రాతృసమీపస్థ ఇంద్రస్యేవ బృహస్పతిః || ౪ ||

నిష్టనన్నివ చాగమ్య రాఘవాయ మహాత్మనే |
ఆచచక్షే తదా వీరో ఘోరమింద్రజితో వధమ్ || ౫ ||

రావణేస్తు శిరశ్ఛిన్నం లక్ష్మణేన మహాత్మనా |
న్యవేదయత రామాయ తదా హృష్టో విభీషణః || ౬ ||

శ్రుత్వైతత్తు మహావీర్యో లక్ష్మణేనేంద్రజిద్వధమ్ |
ప్రహర్షమతులం లేభే రామో వాక్యమువాచ హ || ౭ ||

సాధు లక్ష్మణ తుష్టోఽస్మి కర్మణా సుకృతం కృతమ్ |
రావణేర్హి వినాశేన జితమిత్యుపధారయ || ౮ ||

స తం శిరస్యుపాఘ్రాయ లక్ష్మణం లక్ష్మివర్ధనమ్ |
లజ్జమానం బలాత్స్నేహాదంకమారోప్య వీర్యవాన్ || ౯ ||

ఉపవేశ్య తముత్సంగే పరిష్వజ్యావపీడితమ్ |
భ్రాతరం లక్ష్మణం స్నిగ్ధం పునఃపునరుదైక్షత || ౧౦ ||

శల్యసంపీడితం శస్తం నిఃశ్వసంతం తు లక్ష్మణమ్ |
రామస్తు దుఃఖసంతప్తస్తదా నిశ్వసితో భృశమ్ || ౧౧ ||

మూర్ధ్ని చైనముపాఘ్రాయ భూయః సంస్పృశ్య చ త్వరన్ |
ఉవాచ లక్ష్మణం వాక్యమాశ్వస్య పురుషర్షభః || ౧౨ ||

కృతం పరమకల్యాణం కర్మ దుష్కరకర్మణా |
అద్య మన్యే హతే పుత్రే రావణం నిహతం యుధి || ౧౩ ||

అద్యాహం విజయీ శత్రౌ హతే తస్మిన్ దురాత్మని |
రావణస్య నృశంసస్య దిష్ట్యా వీర త్వయా రణే || ౧౪ ||

ఛిన్నో హి దక్షిణో బాహుః స హి తస్య వ్యపాశ్రయః |
విభీషణహనూమద్భ్యాం కృతం కర్మ మహద్రణే || ౧౫ ||

అహోరాత్రైస్త్రిభిర్వీరః కథంచిద్వినిపాతితః |
నిరమిత్రః కృతోఽస్మ్యద్య నిర్యాస్యతి హి రావణః || ౧౬ ||

బలవ్యూహేన మహతా శ్రుత్వా పుత్రం నిపాతితమ్ |
తం పుత్రవధసంతప్తం నిర్యాంతం రాక్షసాధిపమ్ || ౧౭ ||

బలేనావృత్య మహతా నిహనిష్యామి దుర్జయమ్ |
త్వయా లక్ష్మణ నాథేన సీతా చ పృథివీ చ మే || ౧౮ ||

న దుష్ప్రాపా హతే త్వద్య శక్రజేతరి చాహవే |
స తం భ్రాతరమాశ్వాస్య పరిష్వజ్య చ రాఘవః || ౧౯ ||

రామః సుషేణం ముదితః సమాభాష్యేదమబ్రవీత్ |
సశల్యోఽయం మహాప్రాజ్ఞ సౌమిత్రిర్మిత్రవత్సలః || ౨౦ ||

యథా భవతి సుస్వస్థస్తథా త్వం సముపాచర |
విశల్యః క్రియతాం క్షిప్రం సౌమిత్రిః సవిభీషణః || ౨౧ ||

ఋక్షవానరసైన్యానాం శూరాణాం ద్రుమయోధినామ్ |
యే చాప్యన్యేఽత్ర యుధ్యంతి సశల్యా వ్రణినస్తథా || ౨౨ ||

తేఽపి సర్వే ప్రయత్నేన క్రియంతాం సుఖినస్త్వయా |
ఏవముక్తస్తు రామేణ మహాత్మా హరియూథపః || ౨౩ ||

లక్ష్మణాయ దదౌ నస్తః సుషేణః పరమౌషధిమ్ |
స తస్యా గంధమాఘ్రాయ విశల్యః సమపద్యత || ౨౪ ||

తథా నిర్వేదనశ్చైవ సంరూఢవ్రణ ఏవ చ |
విభీషణముఖానాం చ సుహృదాం రాఘవాజ్ఞయా || ౨౫ ||

సర్వవానరముఖ్యానాం చికిత్సాం స తదాఽకరోత్ |
తతః ప్రకృతిమాపన్నో హృతశల్యో గతవ్యథః |
సౌమిత్రిర్ముదితస్తత్ర క్షణేన విగతజ్వరః || ౨౬ ||

తథైవ రామః ప్లవగాధిపస్తదా
విభీషణశ్చర్క్షపతిశ్చ జాంబవాన్ |
అవేక్ష్య సౌమిత్రిమరోగముత్థితం
ముదా ససైన్యాః సుచిరం జహర్షిరే || ౨౭ ||

అపూజయత్కర్మ స లక్ష్మణస్య
సుదుష్కరం దాశరథిర్మహాత్మా |
హృష్టా బభూవుర్యుధి యూథపేంద్రా
నిపాతితం శక్రజితం నిశమ్య || ౨౮ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే ద్వినవతితమః సర్గః || ౯౨ ||

యుద్ధకాండ త్రినవతితమః సర్గః (౯౩) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed