Yuddha Kanda Sarga 26 – యుద్ధకాండ షడ్వింశః సర్గః (౨౬)


|| కపిబలావేక్షణమ్ ||

తద్వచః పథ్యమక్లీబం సారణేనాభిభాషితమ్ |
నిశమ్య రావణో రాజా ప్రత్యభాషత సారణమ్ || ౧ ||

యది మామభియుంజీరన్దేవగంధర్వదానవాః |
నైవ సీతాం ప్రదాస్యామి సర్వలోకభయాదపి || ౨ ||

త్వం తు సౌమ్య పరిత్రస్తో హరిభిర్నిర్జితో భృశమ్ |
ప్రతిప్రదానమద్యైవ సీతాయాః సాధు మన్యసే || ౩ ||

కో హి నామ సపత్నో మాం సమరే జేతుమర్హతి |
ఇత్యుక్త్వా పరుషం వాక్యం రావణో రాక్షసాధిపః || ౪ ||

ఆరురోహ తతః శ్రీమాన్ప్రసాదం హిమపాండురమ్ |
బహుతాలసముత్సేధం రావణోఽథ దిదృక్షయా || ౫ ||

తాభ్యాం చరాభ్యాం సహితో రావణః క్రోధమూర్ఛితః |
పశ్యమానః సముద్రం చ పర్వతాంశ్చ వనాని చ || ౬ ||

దదర్శ పృథివీదేశం సుసంపూర్ణం ప్లవంగమైః |
తదపారమసంఖ్యేయం వానరాణాం మహద్బలమ్ || ౭ ||

ఆలోక్య రావణో రాజా పరిపప్రచ్ఛ సారణమ్ |
ఏషాం వానరముఖ్యానాం కే శూరాః కే మహాబలాః || ౮ ||

కే పూర్వమభివర్తంతే మహోత్సాహాః సమంతతః |
కేషాం శృణోతి సుగ్రీవః కే వా యూథపయూథపాః || ౯ ||

సారణాచక్ష్వ తత్త్వేన కే ప్రధానాః ప్లవంగమాః |
సారణో రాక్షసేంద్రస్య వచనం పరిపృచ్ఛతః || ౧౦ ||

ఆచచక్షేఽథ ముఖ్యజ్ఞో ముఖ్యాంస్తాంస్తు వనౌకసః |
ఏష యోభిముఖో లంకాం నర్దంస్తిష్ఠతి వానరః || ౧౧ ||

యూథపానాం సహస్రాణాం శతేన పరివారితః |
యస్య ఘోషేణ మహతా సప్రాకారా సతోరణా || ౧౨ ||

లంకా ప్రవేపతే సర్వా సశైలవనకాననా |
సర్వశాఖామృగేంద్రస్య సుగ్రీవస్య మహాత్మనః || ౧౩ ||

బలాగ్రే తిష్ఠతే వీరో నీలో నామైష యూథపః |
బాహూ ప్రగృహ్య యః పద్భ్యాం మహీం గచ్ఛతి వీర్యవాన్ || ౧౪ ||

లంకామభిముఖః క్రోధాదభీక్ష్ణం చ విజృంభతే |
గిరిశృంగప్రతీకాశః పద్మకింజల్కసన్నిభః || ౧౫ ||

స్ఫోటయత్యభిసంరబ్ధో లాంగూలం చ పునః పునః |
యస్య లాంగూలశబ్దేన స్వనంతి ప్రదిశో దశ || ౧౬ ||

ఏష వానరరాజేన సుగ్రీవేణాభిషేచితః |
యౌవరాజ్యేంగదో నామ త్వామాహ్వయతి సంయుగే || ౧౭ ||

వాలినః సదృశః పుత్రః సుగ్రీవస్య సదా ప్రియః |
రాఘవార్థే పరాక్రాంతః శక్రార్థే వరుణో యథా || ౧౮ ||

ఏతస్య సా మతిః సర్వా యద్దృష్టా జనకాత్మజా |
హనూమతా వేగవతా రాఘవస్య హితైషిణా || ౧౯ ||

బహూని వానరేంద్రాణామేష యూథాని వీర్యవాన్ |
పరిగృహ్యాభియాతి త్వాం స్వేనానీకేన దుర్జయః || ౨౦ ||

అను వాలిసుతస్యాపి బలేన మహతావృతః |
వీరస్తిష్ఠతి సంగ్రామే సేతుహేతురయం నలః || ౨౧ ||

యే తు విష్టభ్య గాత్రాణి క్ష్వేలయంతి నదంతి చ |
ఉత్థాయ చ విజృంభంతే క్రోధేన హరిపుంగవాః || ౨౨ ||

ఏతే దుష్ప్రసహా ఘోరశ్చండాశ్చండపరాక్రమాః |
అష్టౌ శతసహస్రాణి దశకోటిశతాని చ || ౨౩ ||

య ఏనమనుగచ్ఛంతి వీరాశ్చందనవాసినః |
ఏషైవాశంసతే లంకాం స్వేనానీకేన మర్దితుమ్ || ౨౪ ||

శ్వేతో రజతసంకాశశ్చపలో భీమవిక్రమః |
బుద్ధిమాన్వానరో వీరస్త్రిషు లోకేషు విశ్రుతః || ౨౫ ||

తూర్ణం సుగ్రీవమాగమ్య పునర్గచ్ఛతి సత్వరః |
విభజన్వానరీం సేనామనీకాని ప్రహర్షయన్ || ౨౬ ||

యః పురా గోమతీతీరే రమ్యం పర్యేతి పర్వతమ్ |
నామ్నాం సంకోచనో నామ నానానగయుతో గిరిః || ౨౭ ||

తత్ర రాజ్యం ప్రశాస్త్యేష కుముదో నామ యూథపః |
యోఽసౌ శతసహస్రాణాం సహస్రం పరికర్షతి || ౨౮ ||

యస్య వాలా బహువ్యామా దీర్ఘా లాంగూలమాశ్రితాః |
తామ్రాః పీతాః సితాః శ్వేతాః ప్రకీర్ణాఘోరకర్మణః || ౨౯ ||

అదీనో రోషణశ్చండః సంగ్రామమభికాంక్షతి |
ఏషోఽప్యాశంసతే లంకాం స్వేనానీకేన మర్దితుమ్ || ౩౦ ||

యస్త్వేష సింహసంకాశః కపిలో దీర్ఘలోచనః |
నిభృతః ప్రేక్షతే లంకాం దిధక్షన్నివ చక్షుషా || ౩౧ ||

వింధ్యం కృష్ణగిరిం సహ్యం పర్వతం చ సుదర్శనమ్ |
రాజన్సతతమధ్యాస్తే రంభో నామైష యూథపః || ౩౨ ||

శతం శతసహస్రాణాం త్రింశచ్చ హరిపుంగవాః |
యమేతే వానరాః శూరాశ్చండాశ్చండపరాక్రమాః || ౩౩ ||

పరివార్యానుగచ్ఛంతి లంకాం మర్దితుమోజసా |
యస్తు కర్ణౌ వివృణుతే జృంభతే చ పునః పునః || ౩౪ ||

న చ సంవిజతే మృత్యోర్న చ యుద్ధాద్విధావతి |
ప్రకంపతే చ రోషేణ తిర్యక్చ పునరీక్షతే || ౩౫ ||

పశ్యఁల్లాంగూలమపి చ క్ష్వేలతే చ మహాబలః |
మహాజవో వీతభయో రమ్యం సాల్వేయపర్వతమ్ || ౩౬ ||

రాజన్సతతమధ్యాస్తే శరభో నామ యూథపః |
ఏతస్య బలినః సర్వే విహారా నామ యూథపాః || ౩౮ ||

రాజన్ శతసహస్రాణి చత్వారింశత్తథైవ చ |
యస్తు మేఘ ఇవాకాశం మహానావృత్య తిష్ఠతి || ౩౮ ||

మధ్యే వానరవీరాణాం సురాణామివ వాసవః |
భేరీణామివ సన్నాదో యస్యైష శ్రూయతే మహాన్ || ౩౯ ||

ఘోషః శాఖామృగేంద్రాణాం సంగ్రామమభికాంక్షతామ్ |
ఏష పర్వతమధ్యాస్తే పారియాత్రమనుత్తమమ్ || ౪౦ ||

యుద్ధే దుష్ప్రసహో నిత్యం పనసో నామ యూథపః |
ఏనం శతసహస్రాణాం శతార్ధం పర్యుపాసతే || ౪౧ ||

యూథపా యూథపశ్రేష్ఠం యేషాం యూథాని భాగశః |
యస్తు భీమాం ప్రవల్గంతీం చమూం తిష్ఠతి శోభయన్ || ౪౨ ||

స్థితాం తీరే సముద్రస్య ద్వితీయ ఇవ సాగరః |
ఏష దర్దరసంకాశో వినతో నామ యూథపః || ౪౩ ||

పిబంశ్చరతి పర్ణాసాం నదీనాముత్తమాం నదీమ్ |
షష్టిః శతసహస్రాణి బలమస్య ప్లవంగమాః || ౪౪ ||

త్వామాహ్వయతి యుద్ధాయ క్రోధనో నామ యూథపః |
విక్రాంతా బలవంతశ్చ యథా యూథాని భాగశః || ౪౫ ||

యస్తు గైరికవర్ణాభం వపుః పుష్యతి వానరః |
అవమత్య సదా సర్వాన్వానరాన్బలదర్పితాన్ || ౪౬ ||

గవయో నామ తేజస్వీ త్వాం క్రోధాదభివర్తతే |
ఏనం శతసహస్రాణి సప్తతిః పర్యుపాసతే || ౪౭ ||

ఏషైవాశంసతే లంకాం స్వేనానీకేన మర్దితుమ్ |
ఏతే దుష్ప్రసహా ఘోరా బలినః కామరూపిణః |
యూథపా యూథపశ్రేష్ఠా యేషాం యుథాని భాగశః || ౪౮ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే షడ్వింశః సర్గః || ౨౬ ||

యుద్ధకాండ సప్తవింశః సర్గః (౨౭) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి 


గమనిక: మా రెండు పుస్తకాలు - "నవగ్రహ స్తోత్రనిధి" మరియు "శ్రీ సూర్య స్తోత్రనిధి", విడుదల చేశాము. కొనుగోలుకు ఇప్పుడు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed