Read in తెలుగు / ಕನ್ನಡ / தமிழ் / देवनागरी / English (IAST)
|| భరతసంతాపః ||
అపశ్యంస్తు తతస్తత్ర పితరం పితురాలయే |
జగామ భరతో ద్రష్టుం మాతరం మాతురాలయే || ౧ ||
అనుప్రాప్తం తు తం దృష్ట్వా కైకేయీ ప్రోషితం సుతమ్ |
ఉత్పపాత తదా హృష్టా త్యక్త్వా సౌవర్ణమానసమ్ || ౨ ||
స ప్రవిశ్యైవ ధర్మాత్మా స్వ గృహం శ్రీవివర్జితమ్ |
భరతః ప్రతిజగ్రాహ జనన్యాశ్చరణౌ శుభౌ || ౩ ||
సా తం మూర్ధన్యుపాఘ్రాయ పరిష్వజ్య యశస్వినమ్ |
అంకే భరతమారోప్య ప్రష్టుం సముపచక్రమే || ౪ ||
అద్య తే కతిచిద్రాత్ర్యశ్చ్యుతస్యాఽర్యక వేశ్మనః |
అపి నాధ్వశ్రమః శీఘ్రం రథేనాపతతస్తవ || ౫ ||
ఆర్యకస్తే సుకుశలీ యుధాజిన్మాతులస్తవ |
ప్రవాసాచ్చ సుఖం పుత్ర సర్వం మే వక్తుమర్హసి || ౬ ||
ఏవం పృష్ఠస్తు కైకేయ్యా ప్రియం పార్థివ నందనః |
ఆచష్ట భరతః సర్వం మాత్రే రాజీవలోచనః || ౭ ||
అద్య మే సప్తమీ రాత్రిశ్చ్యుతస్యార్యక వేశ్మనః |
అంబాయాః కుశలీ తాతః యుధాజిన్మాతులశ్చ మే || ౮ ||
యన్మే ధనం చ రత్నం చ దదౌ రాజా పరంతపః |
పరిశ్రాంతం పథ్యభవత్తతోఽహం పూర్వమాగతః || ౯ ||
రాజవాక్యహరైర్దూతైః త్వర్యమాణోఽహమాగతః |
యదహం ప్రష్టుమిచ్ఛామి తదంబా వక్తుమర్హసి || ౧౦ ||
శూన్యోఽయం శయనీయస్తే పర్యంకో హేమభూషితః |
న చాయమిక్ష్వాకు జనః ప్రహృష్టః ప్రతిభాతి మే || ౧౧ ||
రాజా భవతి భూయిష్ఠమిహాంబాయా నివేశనే |
తమహం నాద్య పశ్యామి ద్రష్టుమిచ్ఛన్నిహాగతః || ౧౨ ||
పితుర్గ్రహీష్యే చరణౌ తం మమాఖ్యాహి పృచ్ఛతః |
ఆహోస్విదంబ జ్యేష్ఠాయాః కౌసల్యాయా నివేశనే || ౧౩ ||
తం ప్రత్యువాచ కైకేయీ ప్రియవద్ఘోరమప్రియమ్ |
అజానంతం ప్రజానంతీ రాజ్య లోభేన మోహితా || ౧౪ ||
యా గతిః సర్వభూతానాం తాం గతిం తే పితా గతః |
రాజా మహాత్మా తేజస్వీ యాయజూకః సతాం గతిః || ౧౫ ||
తచ్ఛ్రుత్వా భరతః వాక్యం ధర్మాభిజనవాన్ శుచిః |
పపాత సహసా భూమౌ పితృశోకబలార్దితః || ౧౬ ||
హా హతోఽస్మీతి కృపణాం దీనాం వాచముదీరయన్ |
నిపపాత మహాబాహుర్బాహు విక్షిప్య వీర్యవాన్ || ౧౭ ||
తతః శోకేన సంవీతః పితుర్మరణ దుఃఖితః |
విలలాప మహాతేజాః భ్రాంతాకులిత చేతనః || ౧౮ ||
ఏతత్సురుచిరం భాతి పితుర్మే శయనం పురా |
శశినేవామలం రాత్రౌ గగనం తోయదాత్యయే || ౧౯ ||
తదిదం న విభాత్యద్య విహీనం తేన ధీమతా |
వ్యోమేవ శశినా హీనమప్ఛుష్క ఇవ సాగరః || ౨౦ ||
బాష్పముత్సృజ్య కంఠేన స్వార్తః పరిపీడితః |
ప్రచ్ఛాద్య వదనం శ్రీమద్వస్త్రేణ జయతాం వరః || ౨౧ ||
తమార్తం దేవసంకాశం సమీక్ష్య పతితం భువి |
నికృత్తమివ సాలస్య స్కంధం పరశునా వనే || ౨౨ ||
మత్తమాతంగసంకాశం చంద్రార్కసదృశం భువః |
ఉత్థాపయిత్వా శోకార్తం వచనం చేదమబ్రవీత్ || ౨౩ ||
ఉత్తిష్ఠోత్తిష్ఠ కిం శేషే రాజపుత్ర మహాయశః |
త్వద్విధా న హి శోచంతి సంతః సదసి సమ్మతాః || ౨౪ ||
దానయజ్ఞాధికారా హి శీలశ్రుతివచోనుగా |
బుద్ధిస్తే బుద్ధిసంపన్న ప్రభేవార్కస్య మందిరే || ౨౫ ||
స రుదిత్వా చిరం కాలం భూమౌ విపరివృత్య చ |
జననీం ప్రత్యువాచేదం శోకైః బహుభిరావృతః || ౨౬ ||
అభిషేక్ష్యతి రామం ను రాజా యజ్ఞం ను యక్ష్యతే |
ఇత్యహం కృతసంకల్పో హృష్టః యాత్రామయాసిషమ్ || ౨౭ ||
తదిదం హ్యన్యథాభూతం వ్యవదీర్ణం మనో మమ |
పితరం యో న పశ్యామి నిత్యం ప్రియహితే రతమ్ || ౨౮ ||
అంబ కేనాత్యగాద్రాజా వ్యాధినా మయ్యనాగతే |
ధన్యా రామాదయః సర్వే యైః పితా సంస్కృతస్స్వయమ్ || ౨౯ ||
న నూనం మాం మహారాజః ప్రాప్తం జానాతి కీర్తిమాన్ |
ఉపజిఘ్రేద్ధి మాం మూర్ధ్ని తాత సన్నమ్య సత్వరమ్ || ౩౦ ||
క్వ స పాణిః సుఖ స్పర్శస్తాతస్యాక్లిష్ట కర్మణః |
యేన మాం రజసా ధ్వస్తమభీక్ష్ణం పరిమార్జతి || ౩౧ ||
యో మే భ్రాతా పితా బంధుర్యస్య దాసోఽస్మి ధీమతః |
తస్య మాం శీఘ్రమాఖ్యాహి రామస్యాక్లిష్ట కర్మణః || ౩౨ ||
పితా హి భవతి జ్యేష్ఠో ధర్మమార్యస్య జానతః |
తస్య పాదౌ గ్రహీష్యామి స హీదానీం గతిర్మమ || ౩౩ ||
ధర్మవిద్ధర్మనిత్యశ్చ సత్యసంధో దృఢవ్రతః |
ఆర్యః కిమబ్రవీద్రాజా పితా మే సత్యవిక్రమః || ౩౪ ||
పశ్చిమం సాధు సందేశమిచ్ఛామి శ్రోతుమాత్మనః |
ఇతి పృష్టా యథాతత్త్వం కైకేయీ వాక్యమబ్రవీత్ || ౩౫ ||
రామేతి రాజా విలపన్ హా సీతే లక్ష్మణేతి చ |
స మహాత్మా పరం లోకం గతః గతిమతాం వరః || ౩౬ ||
ఇమాం తు పశ్చిమాం వాచం వ్యాజహార పితా తవ |
కాలధర్మపరిక్షిప్తః పాశైరివ మహాగజః || ౩౭ ||
సిద్ధార్థాస్తే నరా రామమాగతం సీతయా సహ |
లక్ష్మణం చ మహాబాహుం ద్రక్ష్యంతి పునరాగతమ్ || ౩౮ ||
తచ్ఛ్రుత్వా విషసాదైవ ద్వితీయా ప్రియశంసనాత్ |
విషణ్ణ వదనో భూత్వా భూయః పప్రచ్ఛ మాతరమ్ || ౩౯ ||
క్వ చేదానీం స ధర్మాత్మా కౌసల్యాఽఽనందవర్ధనః |
లక్ష్మణేన సహ భ్రాత్రా సీతయా చ సమం గతః || ౪౦ ||
తథా పృష్టా యథా తత్త్వమాఖ్యాతుముపచక్రమే |
మాతాస్య యుగపద్వాక్యం విప్రియం ప్రియ శంకయా || ౪౧ || [సుమహద్వాక్యం]
స హి రాజసుతః పుత్ర చీరవాసా మహావనమ్ |
దండకాన్ సహ వైదేహ్యా లక్ష్మణానుచరః గతః || ౪౨ ||
తచ్ఛ్రుత్వా భరతస్త్రస్తః భ్రాతుశ్చారిత్రశంకయా |
స్వస్య వంశస్య మాహాత్మ్యాత్ ప్రష్టుం సముపచక్రమే || ౪౩ ||
కచ్చిన్న బ్రాహ్మణధనం హృతం రామేణ కస్యచిత్ |
కచ్చిన్నాఢ్యో దరిద్రః వా తేనాపాపో విహింసితః || ౪౪ ||
కచ్చిన్న పరదారాన్వా రాజపుత్రోఽభిమన్యతే |
కస్మాత్స దండకారణ్యే భ్రూణహేవ వివాసితః || ౪౫ ||
అథాస్య చపలా మాతా తత్స్వకర్మ యథాతథమ్ |
తేనైవ స్త్రీస్వభావేన వ్యాహర్తుముపచక్రమే || ౪౬ ||
ఏవముక్తా తు కైకేయీ భరతేన మహాత్మనా |
ఉవాచ వచనం హృష్టా మూఢా పండితమానినీ || ౪౭ ||
న బ్రాహ్మణధనం కించిద్ధృతం రామేణ కస్యచిత్ |
కశ్చిన్నాఢ్యో దరిద్రః వా తేనాపాపో విహింసితః || ౪౮ ||
న రామః పరదారాంశ్చ చక్షుర్భ్యామపి పశ్యతి |
మయా తు పుత్ర శ్రుత్వైవ రామస్యైవాభిషేచనమ్ || ౪౯ ||
యాచితస్తే పితా రాజ్యం రామస్య చ వివాసనమ్ |
స స్వవృత్తిం సమాస్థాయ పితా తే తత్తథాఽకరోత్ || ౫౦ ||
రామశ్చ సహ సౌమిత్రిః ప్రేషితః సహ సీతయా |
తమపశ్యన్ ప్రియంపుత్రం మహీపాలో మహాయశాః || ౫౧ ||
పుత్రశోకపరిద్యూనః పంచత్వముపపేదివాన్ |
త్వయాత్విదానీం ధర్మజ్ఞ రాజత్వమవలంబ్యతామ్ || ౫౨ ||
త్వత్కృతే హి మయా సర్వమిదమేవం విధం కృతమ్ |
మా శోకం మా చ సంతాపం ధైర్యమాశ్రయ పుత్రక |
త్వదధీనా హి నగరీ రాజ్యం చైతదనామయమ్ || ౫౩ ||
తత్పుత్ర శీఘ్రం విధినా విధిజ్ఞైః
వసిష్ఠముఖ్యైః సహితో ద్విజేంద్రైః |
సంకాల్య రాజానమదీన సత్త్వమ్
ఆత్మానముర్వ్యామభిషేచయస్వ || ౫౪ ||
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే అయోధ్యాకాండే ద్విసప్తతితమః సర్గః || ౭౨ ||
అయోధ్యాకాండ త్రిసప్తతితమః సర్గః (౭౩) >>
సంపూర్ణ వాల్మీకి రామాయణ అయోధ్యకాండ చూడండి.
గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.
Chant other stotras in తెలుగు, ಕನ್ನಡ, தமிழ், देवनागरी, english.
Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.
