Read in తెలుగు / ಕನ್ನಡ / தமிழ் / देवनागरी / English (IAST)
|| దశరథదిష్టాంతః ||
వధమప్రతిరూపం తు మహర్షేస్తస్య రాఘవః |
విలపన్నేవ ధర్మాత్మా కౌసల్యాం పునరబ్రవీత్ || ౧ ||
తదజ్ఞానాన్మహత్పాపం కృత్వాహం సంకులేంద్రియః |
ఏకస్త్వచింతయం బుద్ధ్యా కథం ను సుకృతం భవేత్ || ౨ ||
తతస్తం ఘటమాదయ పూర్ణం పరమవారిణా |
ఆశ్రమం తమహం ప్రాప్య యథాఖ్యాతపథం గతః || ౩ ||
తత్రాహం దుర్బలావంధౌ వృద్ధావపరిణాయకౌ |
అపశ్యం తస్య పితరౌ లూనపక్షావివ ద్విజౌ || ౪ ||
తన్నిమిత్తాభిరాసీనౌ కథాభిరపరిక్రమౌ |
తామాశాం మత్కృతే హీనౌ ఉదాసీనావనాథవత్ || ౫ ||
శోకోపహతచిత్తశ్చ భయసంత్రస్తచేతనః |
తచ్చాశ్రమపదం గత్వా భూయః శోకమహం గతః || ౬ ||
పదశబ్దం తు మే శ్రుత్వా మునిర్వాక్యమభాషత |
కిం చిరాయసి మే పుత్ర పానీయం క్షిప్రమానయ || ౭ ||
యన్నిమిత్తమిదం తాత సలిలే క్రీడితం త్వయా |
ఉత్కంఠితా తే మాతేయం ప్రవిశ క్షిప్రమాశ్రమమ్ || ౮ ||
యద్వ్యలీకం కృతం పుత్ర మాత్రా తే యది వా మయా |
న తన్మనసి కర్తవ్యం త్వయా తాత తపస్వినా || ౯ ||
త్వం గతిస్త్వగతీనాం చ చక్షుస్త్వం హీనచక్షుషామ్ |
సమాసక్తాస్త్వయి ప్రాణాః కిం త్వం నో నాభిభాషసే || ౧౦ ||
మునిమవ్యక్తయా వాచా తమహం సజ్జమానయా |
హీనవ్యంజనయా ప్రేక్ష్య భీతః భీతైవాబ్రవమ్ || ౧౧ ||
మనసః కర్మ చేష్టాభిరభిసంస్తభ్య వాగ్బలమ్ |
ఆచచక్షే త్వహం తస్మై పుత్రవ్యసనజం భయమ్ || ౧౨ ||
క్షత్రియోఽహం దశరథో నాహం పుత్రో మహాత్మనః |
సజ్జనావమతం దుఃఖమిదం ప్రాప్తం స్వకర్మజమ్ || ౧౩ ||
భగవంశ్చాపహస్తోఽహం సరయూతీరమాగతః |
జిఘాంసుః శ్వాపదం కించిత్ నిపానే చాగతం గజమ్ || ౧౪ ||
తత్ర శ్రుతః మయా శబ్దో జలే కుంభస్య పూర్యతః |
ద్విపోఽయమితి మత్వాఽయం బాణేనాభిహతః మయా || ౧౫ ||
గత్వా నద్యాస్తతస్తీరమపశ్యమిషుణా హృది |
వినిర్భిన్నం గతప్రాణం శయానం భువి తాపసమ్ || ౧౬ ||
భగవన్ శబ్దమాలక్ష్య మయా గజజిఘాంసునా |
విసృష్టోఽంభసి నారాచస్తేన తే నిహతస్సుతః || ౧౭ || [తతస్తే]
తతస్తస్యైవ వచనాదుపేత్య పరితప్యతః |
స మయా సహసా బణోద్ధృతో మర్మతస్తదా || ౧౮ ||
స చోద్ధృతేన బాణేన తత్రైవ స్వర్గమాస్థితః |
భవంతౌ పితరౌ శోచన్నంధావితి విలప్య చ || ౧౯ ||
అజ్ఞానాద్భవతః పుత్రః సహసాఽభిహతః మయా |
శేషమేవం గతే యత్స్యాత్ తత్ప్రసీదతు మే మునిః || ౨౦ ||
స తచ్ఛ్రుత్వా వచః క్రూరం మయోక్తమఘశంసినా |
నాశకత్తీవ్రమాయాసమకర్తుం భగవానృషిః || ౨౧ ||
స బాష్పపూర్ణవదనో నిఃశ్వసన్ శోకకర్శితః |
మామువాచ మహాతేజాః కృతాంజలిముపస్థితమ్ || ౨౨ ||
యద్యేతదశుభం కర్మ న త్వం మే కథయేః స్వయమ్ |
ఫలేన్మూర్ధా స్మ తే రాజన్ సద్యః శతసహస్రధా || ౨౩ ||
క్షత్రియేణ వధో రాజన్ వానప్రస్థే విశేషతః |
జ్ఞానపూర్వం కృతః స్థానాత్ చ్యావయేదపి వజ్రిణమ్ || ౨౪ ||
సప్తధా తు ఫలేన్మూర్ధా మునౌ తపసి తిష్ఠతి |
జ్ఞానాద్విసృజతః శస్త్రం తాదృశే బ్రహ్మవాదిని || ౨౫ ||
అజ్ఞానాద్ధి కృతం యస్మాత్ ఇదం తేనైవ జీవసి |
అపి హ్యద్య కులం నస్యాత్ ఇక్ష్వాకూణాం కుతః భవాన్ || ౨౬ ||
నయ నౌ నృప తం దేశమితి మాం చాభ్యభాషత |
అద్య తం ద్రష్టుమిచ్ఛావః పుత్రం పశ్చిమదర్శనమ్ || ౨౭ ||
రుధిరేణావసిక్తాంగం ప్రకీర్ణాజిన వాససమ్ |
శయానం భువి నిస్సంజ్ఞం ధర్మ రాజవశం గతమ్ || ౨౮ ||
అథాహమేకస్తం దేశం నీత్వా తౌ భృశదుఃఖితౌ |
అస్పర్శయమహం పుత్రం తం మునిం సహ భార్యయా || ౨౯ ||
తౌ పుత్రమాత్మనః స్పృష్ట్వా తమాసాద్య తపస్వినౌ |
నిపేతతుః శరీరేఽస్య పితా తస్యేదమబ్రవీత్ || ౩౦ ||
నాభివాదయసే మాఽద్య న చ మామభిభాషసే |
కిం ను శేషే తు భూమౌ త్వం వత్స కిం కుపితో హ్యసి || ౩౧ ||
న త్వహం తే ప్రియం పుత్ర మాతరం పస్య ధార్మిక |
కిం ను నాలింగసే పుత్ర సుకుమార వచో వద || ౩౨ ||
కస్య వాఽపరరాత్రేఽహం శ్రోష్యామి హృదయంగమమ్ |
అధీయానస్య మధురం శాస్త్రం వాన్యద్విశేషతః || ౩౩ ||
కో మాం సంధ్యాముపాస్యైవ స్నాత్వా హుతహుతాశనః |
శ్లాఘయిష్యత్యుపాసీనః పుత్ర శోకభయార్దితమ్ || ౩౪ ||
కందమూలఫలం హృత్వా కో మాం ప్రియమివాతిథిమ్ |
భోజయిష్యత్యకర్మణ్యమ్ అప్రగ్రహమనాయకమ్ || ౩౫ ||
ఇమామంధాం చ వృద్ధాం చ మాతరం తే తపస్వినీమ్ |
కథం వత్స భరిష్యామి కృపణాం పుత్ర గర్ధినీమ్ || ౩౬ ||
తిష్ఠ మాం మాగమః పుత్ర యమస్య సదనం ప్రతి |
శ్వో మయా సహ గంతాఽసి జనన్యా చ సమేధితః || ౩౭ ||
ఉభావపి చ శోకార్తౌ అవనాథౌ కృపణౌ వనే |
క్షిప్రమేవ గమిష్యావస్త్వయాఽహీనౌ యమక్షయమ్ || ౩౮ ||
తతః వైవస్వతం దృష్ట్వా తం ప్రవక్ష్యామి భారతీమ్ |
క్షమతాం ధర్మరాజో మే బిభృయాత్పితరావయమ్ || ౩౯ ||
దాతుమర్హతి ధర్మాత్మా లోకపాలో మహాయశాః |
ఈదృశస్య మమాక్షయ్యా మేకామభయదక్షిణామ్ || ౪౦ ||
అపాపోఽసి యదా పుత్ర నిహతః పాపకర్మణా |
తేన సత్యేన గచ్ఛాశు యే లోకాః శస్త్రయోధినామ్ || ౪౧ ||
యాంతి శూరా గతిం యాం చ సంగ్రామేష్వనివర్తినః |
హతాస్త్వభిముఖాః పుత్ర గతిం తాం పరమాం వ్రజ || ౪౨ ||
యాం గతిం సగరః శైబ్యో దిలీపో జనమేజయః |
నహుషో ధుంధుమారశ్చ ప్రాప్తాస్తాం గచ్ఛ పుత్రక || ౪౩ ||
యా గతిః సర్వసాధూనాం స్వాధ్యాయాత్తపసాచ యా |
యా భూమిదస్యాహితాగ్నేః ఏకపత్నీ వ్రతస్య చ || ౪౪ ||
గో సహస్రప్రదాతౄణాం యా యా గురుభృతామపి |
దేహన్యాసకృతాం యా చ తాం గతిం గచ్ఛ పుత్రక || ౪౫ ||
న హి త్వస్మిన్ కులే జాతః గచ్ఛత్యకుశలాం గతిమ్ |
స తు యాస్యతి యేన త్వం నిహతో మమ బాంధవః || ౪౬ ||
ఏవం స కృపణం తత్ర పర్యదేవయతాసకృత్ |
తతోఽస్మై కర్తుముదకం ప్రవృత్తః సహభార్యయా || ౪౭ ||
స తు దివ్యేన రూపేణ మునిపుత్రః స్వకర్మభిః |
స్వర్గమాధ్యారుహత్ క్షిప్రం శక్రేణ సహ ధర్మవిత్ || ౪౮ ||
ఆబభాషే చ వృద్ధౌ తౌ సహ శక్రేణ తాపసః |
ఆశ్వాస్య చ ముహూర్తం తు పితరౌ వాక్యమబ్రవీత్ || ౪౯ ||
స్థానమస్మి మహత్ప్రాప్తః భవతోః పరిచారణాత్ |
భవంతావపి చ క్షిప్రం మమ మూలముపైష్యతః || ౫౦ ||
ఏవముక్త్వా తు దివ్యేన విమానేన వపుష్మతా |
ఆరురోహ దివం క్షిప్రం మునిపుత్రః జితేంద్రియః || ౫౧ ||
స కృత్వా తూదకం తూర్ణం తాపసః సహ భార్యయా |
మామువాచ మహాతేజాః కృతాంజలిముపస్థితమ్ || ౫౨ ||
అద్యైవ జహి మాం రాజన్ మరణే నాస్తి మే వ్యథా |
యచ్ఛరేణైకపుత్రం మాం త్వమకర్షీరపుత్రకమ్ || ౫౩ ||
త్వయా తు యదవిజ్ఞానాత్ నిహతః మే సుతః శుచిః |
తేన త్వామభిశప్స్యామి సుదుఃఖమతిదారుణమ్ || ౫౪ ||
పుత్రవ్యసనజం దుఃఖం యదేతన్మమ సాంప్రతమ్ |
ఏవం త్వం పుత్రశోకేన రాజన్ కాలం కరిష్యసి || ౫౫ ||
అజ్ఞానాత్తు హతో యస్మాత్ క్షత్రియేణ త్వయా మునిః |
తస్మాత్త్వాం నావిశత్యాశు బ్రహ్మహత్యా నరాధిప || ౫౬ ||
త్వామప్యేతాదృశో భావః క్షిప్రమేవ గమిష్యతి |
జీవితాంతకరో ఘోరో దాతారమివ దక్షిణా || ౫౭ ||
ఏవం శాపం మయి న్యస్య విలప్య కరుణం బహు |
చితామారోప్య దేహం తన్మిథునం స్వర్గమభ్యయాత్ || ౫౮ ||
తదేతచ్ఛింతయానేన స్మృతం పాపం మయా స్వయమ్ |
తదా బాల్యాత్కృతం దేవి శబ్దవేధ్యనుకర్షిణా || ౫౯ ||
తస్యాయం కర్మణో దేవి విపాకః సముపస్థితః |
అపథ్యైః సహ సంభుక్తః వ్యాధిరన్నరసో యథా || ౬౦ ||
తస్మాన్మామాగతం భద్రే తస్యోదారస్య తద్వచః |
యదహం పుత్రశోకేన సంత్యక్ష్యామ్యద్య జీవితమ్ || ౬౧ ||
చక్షుర్భ్యాం త్వాం న పశ్యామి కౌసల్యే సాధు మా స్పృశ |
ఇత్యుక్త్వా స రుదంస్త్రస్తో భార్యామాహ చ భూమిపః || ౬౨ ||
ఏతన్మే సదృశం దేవి యన్మయా రాఘవే కృతమ్ |
సదృశం తత్తు తస్యైవ యదనేన కృతం మయి || ౬౩ ||
దుర్వృత్తమపి కః పుత్రం త్యజేద్భువి విచక్షణః |
కశ్చ ప్రవ్రాజ్యమానో వా నాసూయేత్పితరం సుతః || ౬౪ ||
యది మాం సంస్పృశేద్రామః సకృదద్య లభేత వా |
యమక్షయమనుప్రాప్తా ద్రక్ష్యంతి న హి మానవాః || ౬౫ ||
చక్షుషా త్వాం న పశ్యామి స్మృతిర్మమ విలుప్యతే |
దూతా వైవస్వతస్యైతే కౌసల్యే త్వరయంతి మామ్ || ౬౬ ||
అతస్తు కిం దుఃఖతరం యదహం జీవితక్షయే |
న హి పశ్యామి ధర్మజ్ఞం రామం సత్యపరాక్రమమ్ || ౬౭ ||
తస్యాదర్శనజః శోకః సుతస్యాప్రతికర్మణః |
ఉచ్ఛోషయతి మే ప్రాణాన్వారి స్తోకమివాతపః || ౬౮ ||
న తే మనుష్యా దేవాస్తే యే చారుశుభకుండలమ్ |
ముఖం ద్రక్ష్యంతి రామస్య వర్షే పంచదశే పునః || ౬౯ ||
పద్మపత్రేక్షణం సుభ్రు సుదంష్ట్రం చారునాసికమ్ |
ధన్యా ద్రక్ష్యంతి రామస్య తారాధిపనిభం ముఖమ్ || ౭౦ ||
సదృశం శారదస్యేందోః ఫుల్లస్య కమలస్య చ |
సుగంధి మమ నాథస్య ధన్యా ద్రక్ష్యంతి తన్ముఖమ్ || ౭౧ ||
నివృత్తవనవాసం తమయోధ్యాం పునరాగతమ్ |
ద్రక్ష్యంతి సుఖినో రామం శుక్రం మార్గగతం యథా || ౭౨ ||
కౌసల్యే చిత్తమోహేన హృదయం సీదతీవ మే |
వేదయే న చ సంయుక్తాన్ శబ్దస్పర్శరసానహమ్ || ౭౩ ||
చిత్తనాశాద్విపద్యంతే సర్వాణ్యేవేంద్రియాణి మే |
క్షిణస్నేహస్య దీపస్య సంసక్తా రశ్మయో యథా || ౭౪ ||
అయమాత్మ భవః శోకో మామనాథమచేతనమ్ |
సంసాదయతి వేగేన యథా కూలం నదీరయః || ౭౫ ||
హా రాఘవ మహాబాహో హా మమాఽయాసనాశన |
హా పితృప్రియ మే నాథ హాఽద్య క్వాఽసి గతః సుత || ౭౬ ||
హా కౌసల్యే నశిష్యామి హా సుమిత్రే తపస్విని |
హా నృశంసే మమామిత్రే కైకేయి కులపాంసని || ౭౭ ||
ఇతి రామస్య మాతుశ్చ సుమిత్రాయాశ్చ సన్నిధౌ |
రాజా దశరథః శోచన్ జీవితాంతముపాగమత్ || ౭౮ ||
యథా తు దీనం కథయన్నరాధిపః
ప్రియస్య పుత్రస్య వివాసనాతురః |
గతేఽర్ధరాత్రే భృశదుఃఖపీడితః |
తదా జహౌ ప్రాణముదారదర్శనః || ౭౯ ||
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే అయోధ్యాకాండే చతుఃషష్ఠితమః సర్గః || ౬౪ ||
అయోధ్యాకాండ పంచషష్ఠితమః సర్గః (౬౫) >>
సంపూర్ణ వాల్మీకి రామాయణ అయోధ్యకాండ చూడండి.
గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.
Chant other stotras in తెలుగు, ಕನ್ನಡ, தமிழ், देवनागरी, english.
Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.
