Yuddha Kanda Sarga 88 – యుద్ధకాండ అష్టాశీతితమః సర్గః (౮౮)


|| సౌమిత్రిరావణియుద్ధమ్ ||

విభీషణవచః శ్రుత్వా రావణిః క్రోధమూర్ఛితః |
అబ్రవీత్పరుషం వాక్యం వేగేనాభ్యుత్పపాత హ || ౧ ||

ఉద్యతాయుధనిస్త్రింశో రథే సుసమలంకృతే |
కాలాశ్వయుక్తే మహతి స్థితః కాలాంతకోపమః || ౨ ||

మహాప్రమాణముద్యమ్య విపులం వేగవద్దృఢమ్ |
ధనుర్భీమం పరామృశ్య శరాంశ్చామిత్రశాతనాన్ || ౩ ||

తం దదర్శ మహేష్వాసో రథే సుసమలంకృతః |
అలంకృతమమిత్రఘ్నం రాఘవస్యానుజం బలీ || ౪ ||

హనుమత్పృష్ఠమాసీనముదయస్థరవిప్రభమ్ |
ఉవాచైనం సమారబ్ధః సౌమిత్రిం సవిభీషణమ్ || ౫ ||

తాంశ్చ వానరశార్దూలాన్పశ్యధ్వం మే పరాక్రమమ్ |
అద్య మత్కార్ముకోత్సృష్టం శరవర్షం దురాసదమ్ || ౬ ||

ముక్తం వర్షమివాకాశే వారయిష్యథ సంయుగే |
అద్య వో మామకా బాణా మహాకార్ముకనిఃసృతాః || ౭ ||

విధమిష్యంతి గాత్రాణి తూలరాశిమివానలః |
తీక్ష్ణసాయకనిర్భిన్నాన్ శూలశక్త్యష్టితోమరైః || ౮ ||

అద్య వో గమయిష్యామి సర్వానేవ యమక్షయమ్ |
క్షిపతః శరవర్షాణి క్షిప్రహస్తస్య మే యుధి || ౯ ||

జీమూతస్యేవ నదతః కః స్థాస్యతి మమాగ్రతః |
రాత్రియుద్ధే మయా పూర్వం వజ్రాశనిసమైః శరైః || ౧౦ ||

శాయితౌ స్థో మయా భూమౌ విసంజ్ఞౌ సపురఃసరౌ |
స్మృతిర్న తేఽస్తి వా మన్యే వ్యక్తం వా యమసాదనమ్ || ౧౧ ||

ఆశీవిషమివ క్రుద్ధం యన్మాం యోద్ధుం వ్యవస్థితః |
తచ్ఛ్రుత్వా రాక్షసేంద్రస్య గర్జితం లక్ష్మణస్తదా || ౧౨ ||

అభీతవదనః క్రుద్ధో రావణిం వాక్యమబ్రవీత్ |
ఉక్తశ్చ దుర్గమః పారః కార్యాణాం రాక్షస త్వయా || ౧౩ ||

కార్యాణాం కర్మణా పారం యో గచ్ఛతి స బుద్ధిమాన్ |
స త్వమర్థస్య హీనార్థో దురవాపస్య కేనచిత్ || ౧౪ ||

వచో వ్యాహృత్య జానీషే కృతార్థోఽస్మీతి దుర్మతే |
అంతర్ధానగతేనాజౌ యస్త్వయాఽఽచరితస్తదా || ౧౫ ||

తస్కరాచరితో మార్గో నైష వీరనిషేవితః |
యథా బాణపథం ప్రాప్య స్థితోఽహం తవ రాక్షస || ౧౬ ||

దర్శయస్వాద్య తత్తేజో వాచా త్వం కిం వికత్థసే |
ఏవముక్తో ధనుర్భీమం పరామృశ్య మహాబలః || ౧౭ ||

ససర్జ నిశితాన్బాణానింద్రజిత్సమితింజయః |
తే నిసృష్టా మహావేగాః శరాః సర్పవిషోపమాః || ౧౮ ||

సంప్రాప్య లక్ష్మణం పేతుః శ్వసంత ఇవ పన్నగాః |
శరైరతిమహావేగైర్వేగవాన్రావణాత్మజః || ౧౯ ||

సౌమిత్రిమింద్రజిద్యుద్ధే వివ్యాధ శుభలక్షణమ్ |
స శరైరతివిద్ధాంగో రుధిరేణ సముక్షితః || ౨౦ ||

శుశుభే లక్ష్మణః శ్రీమాన్విధూమ ఇవ పావకః |
ఇంద్రజిత్త్వాత్మనః కర్మ ప్రసమీక్ష్యాధిగమ్య చ || ౨౧ ||

వినద్య సుమహానాదమిదం వచనమబ్రవీత్ |
పత్రిణః శితధారాస్తే శరా మత్కార్ముకచ్యుతాః || ౨౨ ||

ఆదాస్యంతేఽద్య సౌమిత్రే జివితం జీవితాంతగాః |
అద్య గోమాయుసంఘాశ్చ శ్యేనసంఘాశ్చ లక్ష్మణ || ౨౩ ||

గృధ్రాశ్చ నిపతంతు త్వాం గతాసుం నిహతం మయా |
[* అధికపాఠః –
అద్య యాస్యతి సౌమిత్రే కర్ణగోచరతాం తవ |
తర్జనం యమదూతానాం సర్వభూతభయావహమ్ |
*]
క్షత్రబంధుః సదానార్యో రామః పరమదుర్మతిః || ౨౪ ||

భక్తం భ్రాతరమద్యైవ త్వాం ద్రక్ష్యతి మయా హతమ్ |
విశస్తకవచం భూమౌ వ్యపవిద్ధశరాసనమ్ || ౨౫ ||

హృతోత్తమాంగం సౌమిత్రే త్వామద్య నిహతం మయా |
ఇతి బ్రువాణం సంరబ్ధం పరుషం రావణాత్మజమ్ || ౨౬ ||

హేతుమద్వాక్యమత్యర్థం లక్ష్మణః ప్రత్యువాచ హ |
వాగ్బలం త్యజ దుర్బుద్ధే క్రూరకర్మాసి రాక్షస || ౨౭ ||

అథ కస్మాద్వదస్యేతత్సంపాదయ సుకర్మణా |
అకృత్వా కత్థసే కర్మ కిమర్థమిహ రాక్షస || ౨౮ ||

కురు తత్కర్మ యేనాహం శ్రద్దధ్యాం తవ కత్థనమ్ |
అనుక్త్వా పరుషం వాక్యం కించిదప్యనవక్షిపన్ || ౨౯ ||

అవికత్థన్వధిష్యామి త్వాం పశ్య పురుషాధమ |
ఇత్యుక్త్వా పంచ నారాచానాకర్ణాపూరితాన్ శితాన్ || ౩౦ ||

నిజఘాన మహావేగాఁల్లక్ష్మణో రాక్షసోరసి |
సుపత్రవాజితా బాణా జ్వలితా ఇవ పన్నగాః || ౩౧ ||

నైరృతోరస్యభాసంత సవితూ రశ్మయో యథా |
స శరైరాహతస్తేన సరోషో రావణాత్మజః || ౩౨ ||

సుప్రయుక్తైస్త్రిభిర్బాణైః ప్రతివివ్యాధ లక్ష్మణమ్ |
స బభూవ తదా భీమో నరరాక్షససింహయోః || ౩౩ ||

విమర్దస్తుములో యుద్ధే పరస్పరజయైషిణోః |
ఉభౌ హి బలసంపన్నావుభౌ విక్రమశాలినౌ || ౩౪ ||

ఉభావపి సువిక్రాంతౌ సర్వశస్త్రాస్త్రకోవిదౌ |
ఉభౌ పరమదుర్జేయావతుల్యబలతేజసౌ || ౩౫ ||

యుయుధాతే తదా వీరౌ గ్రహావివ నభోగతౌ |
బలవృత్రావివాభీతౌ యుధి తౌ దుష్ప్రధర్షణౌ || ౩౬ ||

యుయుధాతే మహాత్మానౌ తదా కేసరిణావివ |
బహూనవసృజంతౌ హి మార్గణౌఘానవస్థితౌ |
నరరాక్షససింహౌ తౌ ప్రహృష్టావభ్యయుధ్యతామ్ || ౩౭ ||

సుసంప్రహృష్టౌ నరరాక్షసోత్తమౌ
జయైషిణౌ మార్గణచాపధారిణౌ |
పరస్పరం తౌ ప్రవవర్షతుర్భృశం
శరౌఘవర్షేణ బలాహకావివ || ౩౮ ||

అభిప్రవృద్ధౌ యుధి యుద్ధకోవిదౌ
శరాసిచండౌ శితశస్త్రధారిణౌ |
అభీక్ష్ణమావివ్యధతుర్మహాబలౌ
మహాహవే శంబరవాసవావివ || ౩౯ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే అష్టాశీతితమః సర్గః || ౮౮ ||

యుద్ధకాండ ఏకోననవతితమః సర్గః (౮౯) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed