Yuddha Kanda Sarga 87 – యుద్ధకాండ సప్తాశీతితమః సర్గః (౮౭)


|| విభీషణరావణిపరస్పరనిందా ||

ఏవముక్త్వా తు సౌమిత్రిం జాతహర్షో విభీషణః |
ధనుష్పాణినమాదాయ త్వరమాణో జగామ హ || ౧ ||

అవిదూరం తతో గత్వా ప్రవిశ్య చ మహద్వనమ్ |
దర్శయామాస తత్కర్మ లక్ష్మణాయ విభీషణః || ౨ ||

నీలజీమూతసంకాశం న్యగ్రోధం భీమదర్శనమ్ |
తేజస్వీ రావణభ్రాతా లక్ష్మణాయ న్యవేదయత్ || ౩ ||

ఇహోపహారం భూతానాం బలవాన్రావణాత్మజః |
ఉపహృత్య తతః పశ్చాత్సంగ్రామమభివర్తతే || ౪ ||

అదృశ్యః సర్వభూతానాం తతో భవతి రాక్షసః |
నిహంతి సమరే శత్రూన్బధ్నాతి చ శరోత్తమైః || ౫ ||

తమప్రవిష్టన్యగ్రోధం బలినం రావణాత్మజమ్ |
విధ్వంసయ శరైస్తీక్ష్ణైః సరథం సాశ్వసారథిమ్ || ౬ ||

తథేత్యుక్త్వా మహాతేజాః సౌమిత్రిర్మిత్రనందనః |
బభూవావస్థితస్తత్ర చిత్రం విస్ఫారయన్ధనుః || ౭ ||

స రథేనాగ్నివర్ణేన బలవాన్రావణాత్మజః |
ఇంద్రజిత్కవచీ ధన్వీ సధ్వజః ప్రత్యదృశ్యత || ౮ ||

తమువాచ మహాతేజాః పౌలస్త్యమపరాజితమ్ |
సమాహ్వయే త్వాం సమరే సమ్యగ్యుద్ధం ప్రయచ్ఛ మే || ౯ ||

ఏవముక్తో మహాతేజా మనస్వీ రావణాత్మజః |
అబ్రవీత్పరుషం వాక్యం తత్ర దృష్ట్వా విభీషణమ్ || ౧౦ ||

ఇహ త్వం జాతసంవృద్ధః సాక్షాద్భ్రాతా పితుర్మమ |
కథం ద్రుహ్యసి పుత్రస్య పితృవ్యో మమ రాక్షస || ౧౧ ||

న జ్ఞాతిత్వం న సౌహార్దం న జాతిస్తవ దుర్మతే |
ప్రమాణం న చ సౌందర్యం న ధర్మో ధర్మదూషణ || ౧౨ ||

శోచ్యస్త్వమసి దుర్బుద్ధే నిందనీయశ్చ సాధుభిః |
యస్త్వం స్వజనముత్సృజ్య పరభృత్యత్వమాగతః || ౧౩ ||

నైతచ్ఛిథిలయా బుద్ధ్యా త్వం వేత్సి మహదంతరమ్ |
క్వ చ స్వజనసంవాసః క్వ చ నీచపరాశ్రయః || ౧౪ ||

గుణవాన్వా పరజనః స్వజనో నిర్గుణోఽపి వా |
నిర్గుణః స్వజనః శ్రేయాన్యః పరః పర ఏవ సః || ౧౫ ||

యః స్వపక్షం పరిత్యజ్య పరపక్షం నిషేవతే |
స స్వపక్షే క్షయం ప్రాప్తే పశ్చాత్తైరేవ హన్యతే || ౧౬ ||

నిరనుక్రోశతా చేయం యాదృశీ తే నిశాచర |
స్వజనేన త్వయా శక్యం పరుషం రావణానుజ || ౧౭ ||

ఇత్యుక్తో భ్రాతృపుత్రేణ ప్రత్యువాచ విభీషణః |
అజానన్నివ మచ్ఛీలం కిం రాక్షస వికత్థసే || ౧౮ ||

రాక్షసేంద్రసుతాసాధో పారుష్యం త్యజ గౌరవాత్ |
కులే యద్యప్యహం జాతో రక్షసాం క్రూరకర్మణామ్ || ౧౯ ||

గుణోఽయం ప్రథమో నృణాం తన్మే శీలమరాక్షసమ్ |
న రమే దారుణేనాహం న చాధర్మేణ వై రమే || ౨౦ ||

భ్రాత్రా విషమశీలేన కథం భ్రాతా నిరస్యతే |
ధర్మాత్ప్రచ్యుతశీలం హి పురుషం పాపనిశ్చయమ్ || ౨౧ ||

త్యక్త్వా సుఖమవాప్నోతి హస్తాదాశీవిషం యథా |
హింసాపరస్వహరణే పరదారాభిమర్శనమ్ || ౨౨ ||

త్యాజ్యమాహుర్దురాచారం వేశ్మ ప్రజ్వలితం యథా |
పరస్వానాం చ హరణం పరదారాభిమర్శనమ్ || ౨౩ ||

సుహృదామతిశంకా చ త్రయో దోషాః క్షయావహాః |
మహర్షీణాం వధో ఘోరః సర్వదేవైశ్చ విగ్రహః || ౨౪ ||

అభిమానశ్చ కోపశ్చ వైరిత్వం ప్రతికూలతా |
ఏతే దోషా మమ భ్రాతుర్జీవితైశ్వర్యనాశనాః || ౨౫ ||

గుణాన్ప్రచ్ఛాదయామాసుః పర్వతానివ తోయదాః |
దోషైరేతైః పరిత్యక్తో మయా భ్రాతా పితా తవ || ౨౬ ||

నేయమస్తి పురీ లంకా న చ త్వం న చ తే పితా |
అతిమానీ చ బాలశ్చ దుర్వినీతశ్చ రాక్షస || ౨౭ ||

బద్ధస్త్వం కాలపాశేన బ్రూహి మాం యద్యదిచ్ఛసి |
అద్య తే వ్యసనం ప్రాప్తం కిం మాం త్వమిహ వక్ష్యసి || ౨౮ ||

ప్రవేష్టుం న త్వయా శక్యో న్యగ్రోధో రాక్షసాధమ |
ధర్షయిత్వా చ కాకుత్స్థౌ న శక్యం జీవితుం త్వయా || ౨౯ ||

యుధ్యస్వ నరదేవేన లక్ష్మణేన రణే సహ |
హతస్త్వం దేవతాకార్యం కరిష్యసి యమక్షయే || ౩౦ ||

నిదర్శయ స్వాత్మబలం సముద్యతం
కురుష్వ సర్వాయుధసాయకవ్యయమ్ |
న లక్ష్మణస్యైత్య హి బాణగోచరం
త్వమద్య జీవన్సబలో గమిష్యసి || ౩౧ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే సప్తాశీతితమః సర్గః || ౮౭ ||

యుద్ధకాండ అష్టాశీతితమః సర్గః (౮౮) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed