Read in తెలుగు / ಕನ್ನಡ / தமிழ் / देवनागरी / English (IAST)
|| రావణాభిషేణనమ్ ||
తస్మిన్హతే రాక్షససైన్యపాలే
ప్లవంగమానామృషభేణ యుద్ధే |
భీమాయుధం సాగరతుల్యవేగం
విదుద్రువే రాక్షసరాజసైన్యమ్ || ౧ ||
గత్వాఽథ రక్షోధిపతేః శశంసుః
సేనాపతిం పావకసూనుశస్తమ్ |
తచ్చాపి తేషాం వచనం నిశమ్య
రక్షోధిపః క్రోధవశం జగామ || ౨ ||
సంఖ్యే ప్రహస్తం నిహతం నిశమ్య
శోకార్దితః క్రోధపరీతచేతాః |
ఉవాచ తాన్నైరృతయోధముఖ్యా-
-నింద్రో యథా చామరయోధముఖ్యాన్ || ౩ ||
నావజ్ఞా రిపవే కార్యా యైరింద్రబలసూదనః |
సూదితః సైన్యపాలో మే సానుయాత్రః సకుంజరః || ౪ ||
సోఽహం రిపువినాశాయ విజయాయావిచారయన్ |
స్వయమేవ గమిష్యామి రణశీర్షం తదద్భుతమ్ || ౫ ||
అద్య తద్వానరానీకం రామం చ సహలక్ష్మణమ్ |
నిర్దహిష్యామి బాణౌఘైర్వనం దీప్తైరివాగ్నిభిః || ౬ ||
అద్య సంతర్పయిష్యామి పృథివీం కపిశోణితైః |
రామం చ లక్ష్మణం చైవ ప్రేషయిష్యే యమక్షయమ్ || ౭ ||
స ఏవముక్త్వా జ్వలనప్రకాశం
రథం తురంగోత్తమరాజయుక్తమ్ |
ప్రకాశమానం వపుషా జ్వలంతం
సమారురోహామరరాజశత్రుః || ౮ ||
స శంఖభేరీపణవప్రణాదై-
-రాస్ఫోటితక్ష్వేలితసింహనాదైః |
పుణ్యైః స్తవైశ్చాప్యభిపూజ్యమాన-
-స్తదా యయౌ రాక్షసరాజముఖ్యః || ౯ ||
స శైలజీమూతనికాశరూపై-
-ర్మాంసాదనైః పావకదీప్తనేత్రైః |
బభౌ వృతో రాక్షసరాజముఖ్యో
భూతైర్వృతో రుద్ర ఇవాసురేశః || ౧౦ ||
తతో నగర్యాః సహసా మహౌజా
నిష్క్రమ్య తద్వానరసైన్యముగ్రమ్ |
మహార్ణవాభ్రస్తనితం దదర్శ
సముద్యతం పాదపశైలహస్తమ్ || ౧౧ ||
తద్రాక్షసానీకమతిప్రచండ-
-మాలోక్య రామో భుజగేంద్రబాహుః |
విభీషణం శస్త్రభృతాం వరిష్ఠ-
-మువాచ సేనానుగతః పృథుశ్రీః || ౧౨ ||
నానాపతాకాధ్వజశస్త్రజుష్టం
ప్రాసాసిశూలాయుధశస్త్రజుష్టమ్ |
సైన్యం గజేంద్రోపమనాగజుష్టం
కస్యేదమక్షోభ్యమభీరుజుష్టమ్ || ౧౩ ||
తతస్తు రామస్య నిశమ్య వాక్యం
విభీషణః శక్రసమానవీర్యః |
శశంస రామస్య బలప్రవేకం
మహాత్మనాం రాక్షసపుంగవానామ్ || ౧౪ ||
యోఽసౌ గజస్కంధగతో మహాత్మా
నవోదితార్కోపమతామ్రవక్త్రః |
ప్రకంపయన్నాగశిరోఽభ్యుపైతి
హ్యకంపనం త్వేనమవేహి రాజన్ || ౧౫ ||
యోఽసౌ రథస్థో మృగరాజకేతు-
-ర్ధూన్వన్ధనుః శక్రధనుఃప్రకాశమ్ |
కరీవ భాత్యుగ్రవివృత్తదంష్ట్రః
స ఇంద్రజిన్నామ వరప్రధానః || ౧౬ ||
యశ్చైష వింధ్యాస్తమహేంద్రకల్పో
ధన్వీ రథస్థోఽతిరథోఽతివీరః |
విస్ఫారయంశ్చాపమతుల్యమానం
నామ్నాతికాయోఽతివివృద్ధకాయః || ౧౭ ||
యోఽసౌ నవార్కోదితతామ్రచక్షు-
-రారుహ్య ఘంటానినదప్రణాదమ్ |
గజం ఖరం గర్జతి వై మహాత్మా
మహోదరో నామ స ఏష వీరః || ౧౮ ||
యోఽసౌ హయం కాంచనచిత్రభాండ-
-మారుహ్య సంధ్యాభ్రగిరిప్రకాశమ్ |
ప్రాసం సముద్యమ్య మరీచినద్ధం
పిశాచ ఏషోఽశనితుల్యవేగః || ౧౯ ||
యశ్చైష శూలం నిశితం ప్రగృహ్య
విద్యుత్ప్రభం కింకరవజ్రవేగమ్ |
వృషేంద్రమాస్థాయ గిరిప్రకాశ-
-మాయాతి యోఽసౌ త్రిశిరా యశస్వీ || ౨౦ ||
అసౌ చ జీమూతనికాశరూపః
కుంభః పృథువ్యూఢసుజాతవక్షాః |
సమాహితః పన్నగరాజకేతు-
-ర్విస్ఫారయన్భాతి ధనుర్విధూన్వన్ || ౨౧ ||
యశ్చైష జాంబూనదవజ్రజుష్టం
దీప్తం సధూమం పరిఘం ప్రగృహ్య |
ఆయాతి రక్షోబలకేతుభూత-
-స్త్వసౌ నికుంభోఽద్భుతఘోరకర్మా || ౨౨ ||
యశ్చైష చాపాసిశరౌఘజుష్టం
పతాకినం పావకదీప్తరూపమ్ |
రథం సమాస్థాయ విభాత్యుదగ్రో
నరాంతకోఽసౌ నగశృంగయోధీ || ౨౩ ||
యశ్చైష నానావిధఘోరరూపై-
-ర్వ్యాఘ్రోష్ట్రనాగేంద్రమృగాశ్వవక్త్రైః |
భూతైర్వృతో భాతి వివృత్తనేత్రైః
సోఽసౌ సురాణామపి దర్పహంతా || ౨౪ ||
యత్రైతదింద్రప్రతిమం విభాతి
ఛత్రం సితం సూక్ష్మశలాకమగ్ర్యమ్ |
అత్రైష రక్షోఽధిపతిర్మహాత్మా
భూతైర్వృతో రుద్ర ఇవావభాతి || ౨౫ ||
అసౌ కిరీటీ చలకుండలాస్యో
నగేంద్రవింధ్యోపమభీమకాయః |
మహేంద్రవైవస్వతదర్పహంతా
రక్షోధిపః సూర్య ఇవావభాతి || ౨౬ ||
ప్రత్యువాచ తతో రామో విభీషణమరిందమమ్ |
అహో దీప్తో మహాతేజా రావణో రాక్షసేశ్వరః || ౨౭ ||
ఆదిత్య ఇవ దుష్ప్రేక్షో రశ్మిభిర్భాతి రావణః |
సువ్యక్తం లక్షయే హ్యస్య రూపం తేజః సమావృతమ్ || ౨౮ ||
దేవదానవవీరాణాం వపుర్నైవంవిధం భవేత్ |
యాదృశం రాక్షసేంద్రస్య వపురేతత్ప్రకాశతే || ౨౯ ||
సర్వే పర్వతసంకాశాః సర్వే పర్వతయోధినః |
సర్వే దీప్తాయుధధరా యోధాశ్చాస్య మహౌజసః || ౩౦ ||
భాతి రాక్షసరాజోఽసౌ ప్రదీప్తైర్భీమవిక్రమైః |
భూతైః పరివృతస్తీక్ష్ణైర్దేహవద్భిరివాంతకః || ౩౧ ||
దిష్ట్యాఽయమద్య పాపాత్మా మమ దృష్టిపథం గతః |
అద్య క్రోధం విమోక్ష్యామి సీతాహరణసంభవమ్ || ౩౨ ||
ఏవముక్త్వా తతో రామో ధనురాదాయ వీర్యవాన్ |
లక్ష్మణానుచరస్తస్థౌ సముద్ధృత్య శరోత్తమమ్ || ౩౩ ||
తతః స రక్షోఽధిపతిర్మహాత్మా
రక్షాంసి తాన్యాహ మహాబలాని |
ద్వారేషు చర్యాగృహగోపురేషు
సునిర్వృతాస్తిష్ఠత నిర్విశంకాః || ౩౪ ||
ఇహాగతం మాం సహితం భవద్భి-
-ర్వనౌకసశ్ఛిద్రమిదం విదిత్వా |
శూన్యాం పురీం దుష్ప్రసహాం ప్రమథ్య
ప్రధర్షయేయుః సహసా సమేతాః || ౩౫ ||
విసర్జయిత్వా సహితాంస్తతస్తాన్
గతేషు రక్షఃసు యథానియోగమ్ |
వ్యదారయద్వానరసాగరౌఘం
మహాఝషః పూర్ణమివార్ణవౌఘమ్ || ౩౬ ||
తమాపతంతం సహసా సమీక్ష్య
దీప్తేషుచాపం యుధి రాక్షసేంద్రమ్ |
మహత్సముత్పాట్య మహీధరాగ్రం
దుద్రావ రక్షోఽధిపతిం హరీశః || ౩౭ ||
తచ్ఛైలశృంగం బహువృక్షసానుం
ప్రగృహ్య చిక్షేప నిశాచరాయ |
తమాపతంతం సహసా సమీక్ష్య
బిభేద బాణైస్తపనీయపుంఖైః || ౩౮ ||
తస్మిన్ప్రవృద్ధోత్తమసానువృక్షే
శృంగే వికీర్ణే పతితే పృథివ్యామ్ |
మహాహికల్పం శరమంతకాభం
సమాదదే రాక్షసలోకనాథః || ౩౯ ||
స తం గృహీత్వాఽనిలతుల్యవేగం
సవిస్ఫులింగజ్వలనప్రకాశమ్ |
బాణం మహేంద్రాశనితుల్యవేగం
చిక్షేప సుగ్రీవవధాయ రుష్టః || ౪౦ ||
స సాయకో రావణబాహుముక్తః
శక్రాశనిప్రఖ్యవపుః శితాగ్రః |
సుగ్రీవమాసాద్య బిభేద వేగాత్
గుహేరితా క్రౌంచమివోగ్రశక్తిః || ౪౧ ||
స సాయకార్తో విపరీతచేతాః
కూజన్పృథివ్యాం నిపపాత వీరః |
తం ప్రేక్ష్యభూమౌ పతితం విసంజ్ఞం
నేదుః ప్రహృష్టా యుధి యాతుధానాః || ౪౨ ||
తతో గవాక్షో గవయః సుదంష్ట్ర-
-స్తథర్షభో జ్యోతిముఖో నభశ్చ |
శైలాన్ సముద్యమ్య వివృద్ధకాయాః
ప్రదుద్రువుస్తం ప్రతి రాక్షసేంద్రమ్ || ౪౩ ||
తేషాం ప్రహారాన్స చకార మోఘా-
-న్రక్షోధిపో బాణగణైః శితాగ్రైః |
తాన్వానరేంద్రానపి బాణజాలై-
-ర్బిభేద జాంబూనదచిత్రపుంఖైః || ౪౪ ||
తే వానరేంద్రాస్త్రిదశారిబాణై-
-ర్భిన్నా నిపేతుర్భువి భీమకాయాః |
తతస్తు తద్వానరసైన్యముగ్రం
ప్రచ్ఛాదయామాస స బాణజాలైః || ౪౫ ||
తే వధ్యమానాః పతితాః ప్రవీరా
నానద్యమానా భయశల్యవిద్ధాః |
శాఖామృగా రావణసాయకార్తా
జగ్ముః శరణ్యం శరణం స్మ రామమ్ || ౪౬ ||
తతో మహాత్మా స ధనుర్ధనుష్మా-
-నాదాయ రామః సహసా జగామ |
తం లక్ష్మణః ప్రాంజలిరభ్యుపేత్య
ఉవాచ వాక్యం పరమార్థయుక్తమ్ || ౪౭ ||
కామమార్యః సుపర్యాప్తో వధాయాస్య దురాత్మనః |
విధమిష్యామ్యహం నీచమనుజానీహి మాం ప్రభో || ౪౮ ||
తమబ్రవీన్మహతేజా రామః సత్యపరాక్రమః |
గచ్ఛ యత్నపరశ్చాపి భవ లక్ష్మణ సంయుగే || ౪౯ ||
రావణో హి మహావీర్యో రణేఽద్భుతపరాక్రమః |
త్రైలోక్యేనాపి సంక్రుద్ధో దుష్ప్రసహ్యో న సంశయః || ౫౦ ||
తస్య చ్ఛిద్రాణి మార్గస్వ స్వచ్ఛిద్రాణి చ లక్షయ |
చక్షుషా ధనుషా యత్నాద్రక్షాత్మానం సమాహితః || ౫౧ ||
రాఘవస్య వచః శ్రుత్వా పరిష్వజ్యాభిపూజ్య చ |
అభివాద్య తతో రామం యయౌ సౌమిత్రిరాహవమ్ || ౫౨ ||
స రావణం వారణహస్తబాహు-
-ర్దదర్శ దీప్తోద్యతభీమచాపమ్ |
ప్రచ్ఛాదయంతం శరవృష్టిజాలై-
-స్తాన్వానరాన్భిన్నవికీర్ణదేహాన్ || ౫౩ ||
తమాలోక్య మహాతేజా హనుమాన్మారుతాత్మజః |
నివార్య శరజాలాని ప్రదుద్రావ స రావణమ్ || ౫౪ ||
రథం తస్య సమాసాద్య భుజముద్యమ్య దక్షిణమ్ |
త్రాసయన్రావణం ధీమాన్హనుమాన్వాక్యమబ్రవీత్ || ౫౫ ||
దేవదానవగంధర్వైర్యక్షైశ్చ సహ రాక్షసైః |
అవధ్యత్వం త్వయా ప్రాప్తం వానరేభ్యస్తు తే భయమ్ || ౫౬ ||
ఏష మే దక్షిణో బాహుః పంచశాఖః సముద్యతః |
విధమిష్యతి తే దేహాద్భూతాత్మానం చిరోషితమ్ || ౫౭ ||
శ్రుత్వా హనుమతో వాక్యం రావణో భీమవిక్రమః |
సంరక్తనయనః క్రోధాదిదం వచనమబ్రవీత్ || ౫౮ ||
క్షిప్రం ప్రహర నిఃశంకం స్థిరాం కీర్తిమవాప్నుహి |
తతస్త్వాం జ్ఞాతవిక్రాంతం నాశయిష్యామి వానర || ౫౯ ||
రావణస్య వచః శ్రుత్వా వాయుసూనుర్వచోఽబ్రవీత్ |
ప్రహృతం హి మయా పూర్వమక్షం స్మర సుతం తవ || ౬౦ ||
ఏవముక్తో మహాతేజా రావణో రాక్షసేశ్వరః |
ఆజఘానానిలసుతం తలేనోరసి వీర్యవాన్ || ౬౧ ||
స తలాభిహతస్తేన చచాల చ ముహుర్ముహుః |
స్థిత్వా ముహూర్తం తేజస్వీ స్థైర్యం కృత్వా మహామతిః || ౬౨ ||
ఆజఘానాభిసంక్రుద్ధస్తలేనైవామరద్విషమ్ |
తతస్తలేనాభిహతో వానరేణ మహాత్మనా || ౬౩ ||
దశగ్రీవః సమాధూతో యథా భూమిచలేఽచలః |
సంగ్రామే తం తథా దృష్ట్వా రావణం తలతాడితమ్ || ౬౪ ||
ఋషయో వానరాః సిద్ధా నేదుర్దేవాః సహాసురైః |
అథాశ్వాస్య మహాతేజా రావణో వాక్యమబ్రవీత్ || ౬౫ ||
సాధు వానర వీర్యేణ శ్లాఘనీయోఽసి మే రిపుః |
రావణేనైవముక్తస్తు మారుతిర్వాక్యమబ్రవీత్ || ౬౬ ||
ధిగస్తు మమ వీర్యేణ యస్త్వం జీవసి రావణ |
సకృత్తు ప్రహరేదానీం దుర్బుద్ధే కిం వికత్థసే || ౬౭ ||
తతస్త్వాం మామికా ముష్టిర్నయిష్యతి యమక్షయమ్ |
తతో మారుతివాక్యేన క్రోధస్తస్య తదాజ్వలత్ || ౬౮ ||
సంరక్తనయనో యత్నాన్ముష్టిముద్యమ్య దక్షిణమ్ |
పాతయామాస వేగేన వానరోరసి వీర్యవాన్ || ౬౯ ||
హనుమాన్వక్షసి వ్యూఢే సంచచాల పునః పునః |
విహ్వలం తు తదా దృష్ట్వా హనుమంతం మహాబలమ్ || ౭౦ ||
రథేనాతిరథః శీఘ్రం నీలం ప్రతి సమభ్యగాత్ |
రాక్షసానామధిపతిర్దశగ్రీవః ప్రతాపవాన్ || ౭౧ ||
పన్నగప్రతిమైర్భీమైః పరమర్మాతిభేదిభిః |
శరైరాదీపయామాస నీలం హరిచమూపతిమ్ || ౭౨ ||
స శరౌఘసమాయస్తో నీలః కపిచమూపతిః |
కరేణైకేన శేలాగ్రం రక్షోధిపతయేఽసృజత్ || ౭౩ ||
హనుమానపి తేజస్వీ సమాశ్వస్తో మహామనాః |
విప్రేక్షమాణో యుద్ధేప్సుః సరోషమిదమబ్రవీత్ || ౭౪ ||
నీలేన సహ సంయుక్తం రావణం రాక్షసేశ్వరమ్ |
అన్యేన యుధ్యమానస్య న యుక్తమభిధావనమ్ || ౭౫ ||
రావణోఽపి మహాతేజాస్తచ్ఛృంగం సప్తభిః శరైః |
ఆజఘాన సుతీక్ష్ణాగ్రైస్తద్వికీర్ణం పపాత హ || ౭౬ ||
తద్వికీర్ణం గిరేః శృంగం దృష్ట్వా హరిచమూపతిః |
కాలాగ్నిరివ జజ్వాల క్రోధేన పరవీరహా || ౭౭ ||
సోఽశ్వకర్ణాన్ధవాన్సాలాంశ్చూతాంశ్చాపి సుపుష్పితాన్ |
అన్యాంశ్చ వివిధాన్వృక్షాన్నీలశ్చిక్షేప సంయుగే || ౭౮ ||
స తాన్వృక్షాన్సమాసాద్య ప్రతిచిచ్ఛేద రావణః |
అభ్యవర్షత్సుఘోరేణ శరవర్షేణ పావకిమ్ || ౭౯ ||
అభివృష్టః శరౌఘేణ మేఘేనేవ మహాచలః |
హ్రస్వం కృత్వా తదా రూపం ధ్వజాగ్రే నిపపాత హ || ౮౦ ||
పావకాత్మజమాలోక్య ధ్వజాగ్రే సముపస్థితమ్ |
జజ్వాల రావణః క్రోధాత్తతో నీలో ననాద చ || ౮౧ ||
ధ్వజాగ్రే ధనుషశ్చాగ్రే కిరీటాగ్రే చ తం హరిమ్ |
లక్ష్మణోఽథ హనూమాంశ్చ దృష్ట్వా రామశ్చ విస్మితాః || ౮౨ ||
రావణోఽపి మహాతేజాః కపిలాఘవవిస్మితః |
అస్త్రమాహారయామాస దీప్తమాగ్నేయమద్భుతమ్ || ౮౩ ||
తతస్తే చుక్రుశుర్హృష్టా లబ్ధలక్షాః ప్లవంగమాః |
నీలలాఘవసంభ్రాంతం దృష్ట్వా రావణమాహవే || ౮౪ ||
వానరాణాం చ నాదేన సంరబ్ధో రావణస్తదా |
సంభ్రమావిష్టహృదయో న కించిత్ప్రత్యపద్యత || ౮౫ ||
ఆగ్నేయేనాథ సంయుక్తం గృహీత్వా రావణః శరమ్ |
ధ్వజశీర్షస్థితం నీలముదైక్షత నిశాచరః || ౮౬ ||
తతోఽబ్రవీన్మహాతేజా రావణో రాక్షసేశ్వరః |
కపే లాఘవయుక్తోఽసి మాయయా పరయాఽనయా || ౮౭ ||
జీవితం ఖలు రక్షస్వ యది శక్తోఽసి వానర |
తాని తాన్యాత్మరూపాణి సృజసి త్వమనేకశః || ౮౮ ||
తథాపి త్వాం మయా యుక్తః సాయకోఽస్త్రప్రయోజితః |
జీవతం పరిరక్షంతం జీవితాద్భ్రంశయిష్యతి || ౮౯ ||
ఏవముక్త్వా మహాబాహూ రావణో రాక్షసేశ్వరః |
సంధాయ బాణమస్త్రేణ చమూపతిమతాడయత్ || ౯౦ ||
సోఽస్త్రయుక్తేన బాణేన నీలో వక్షసి తాడితః |
నిర్దహ్యమానః సహసా నిపపాత మహీతలే || ౯౧ ||
పితృమాహాత్మ్యసంయోగాదాత్మనశ్చాపి తేజసా |
జానుభ్యామపతద్భూమౌ న చ ప్రాణైర్వ్యయుజ్యత || ౯౨ ||
విసంజ్ఞం వానరం దృష్ట్వా దశగ్రీవో రణోత్సుకః |
రథేనాంబుదనాదేన సౌమిత్రిమభిదుద్రువే || ౯౩ ||
ఆసాద్య రణమధ్యే తు వారయిత్వా స్థితో జ్వలన్ |
ధనుర్విస్ఫారయామాస కంపయన్నివ మేదినీమ్ || ౯౪ ||
తమాహ సౌమిత్రిరదీనసత్త్వో
విస్ఫారయంతం ధనురప్రమేయమ్ |
అభ్యేహి మామేవ నిశాచరేంద్ర
న వానరాంస్త్వం ప్రతియోద్ధుమర్హః || ౯౫ ||
స తస్య వాక్యం ప్రతిపూర్ణఘోషం
జ్యాశబ్దముగ్రం చ నిశమ్య రాజా |
ఆసాద్య సౌమిత్రిమవస్థితం తం
కోపాన్వితో వాక్యమువాచ రక్షః || ౯౬ ||
దిష్ట్యాసి మే రాఘవ దృష్టిమార్గం
ప్రాప్తోంతగామీ విపరీతబుద్ధిః |
అస్మిన్ క్షణే యాస్యసి మృత్యుదేశం
సంసాద్యమానో మమ బాణజాలైః || ౯౭ ||
తమాహ సౌమిత్రిరవిస్మయానో
గర్జంతముద్వృత్తశితాగ్రదంష్ట్రమ్ |
రాజన్న గర్జంతి మహాప్రభావా
వికత్థసే పాపకృతాం వరిష్ఠ || ౯౮ ||
జానామి వీర్యం తవ రాక్షసేంద్ర
బలం ప్రతాపం చ పరాక్రమం చ |
అవస్థితోఽహం శరచాపపాణి-
-రాగచ్ఛ కిం మోఘవికత్థనేన || ౯౯ ||
స ఏవముక్తః కుపితః ససర్జ
రక్షోఽధిపః సప్త శరాన్సుపుంఖాన్ |
తాఁల్లక్ష్మణః కాంచనచిత్రపుంఖై-
-శ్చిచ్ఛేద బాణైర్నిశితాగ్రధారైః || ౧౦౦ ||
తాన్ప్రేక్షమాణః సహసా నికృత్తా-
-న్నికృత్తభోగానివ పన్నగేంద్రాన్ |
లంకేశ్వరః క్రోధవశం జగామ
ససర్జ చాన్యాన్నిశితాన్పృషత్కాన్ || ౧౦౧ ||
స బాణవర్షం తు వవర్ష తీవ్రం
రామానుజః కార్ముకసంప్రయుక్తమ్ |
క్షురార్ధచంద్రోత్తమకర్ణిభల్లైః
శరాంశ్చ చిచ్ఛేద న చుక్షుభే చ || ౧౦౨ ||
స బాణజాలాన్యథ తాని తాని
మోఘాని పశ్యంస్త్రిదశారిరాజః |
విసిష్మియే లక్ష్మణలాఘవేన
పునశ్చ బాణాన్నిశితాన్ముమోచ || ౧౦౩ ||
స లక్ష్మణశ్చాశు శరాన్ శితాగ్రాన్
మహేంద్రవజ్రాశనితుల్యవేగాన్ |
సంధాయ చాపే జ్వలనప్రకాశాన్
ససర్జ రక్షోధిపతేర్వధాయ || ౧౦౪ ||
స తాన్ప్రచిచ్ఛేద హి రాక్షసేంద్ర-
-శ్ఛిత్త్వా చ తాఁల్లక్ష్మణమాజఘాన |
శరేణ కాలాగ్నిసమప్రభేణ
స్వయంభుదత్తేన లలాటదేశే || ౧౦౫ ||
స లక్ష్మణో రావణసాయకార్త-
-శ్చచాల చాపం శిథిలం ప్రగృహ్య |
పునశ్చ సంజ్ఞాం ప్రతిలభ్య కృచ్ఛ్రా-
-చ్చిచ్ఛేద చాపం త్రిదశేంద్రశత్రోః || ౧౦౬ ||
నికృత్తచాపం త్రిభిరాజఘాన
బాణైస్తదా దాశరథిః శితాగ్రైః |
స సాయకార్తో విచచాల రాజా
కృచ్ఛ్రాచ్చ సంజ్ఞాం పునరాససాద || ౧౦౭ ||
స కృత్తచాపః శరతాడితశ్చ
మేదార్ద్రగాత్రో రుధిరావసిక్తః |
జగ్రాహ శక్తిం సముదగ్రశక్తిః
స్వయంభుదత్తాం యుధి దేవశత్రుః || ౧౦౮ ||
స తాం విధూమానలసన్నికాశాం
విత్రాసినీం వానరవాహినీనామ్ |
చిక్షేప శక్తిం తరసా జ్వలంతీం
సౌమిత్రయే రాక్షసరాష్ట్రనాథః || ౧౦౯ ||
తామాపతంతీం భరతానుజోఽస్త్రైః
జఘాన బాణైశ్చ హుతాగ్నికల్పైః |
తథాపి సా తస్య వివేశ శక్తిః
బాహ్వంతరం దాశరథేర్విశాలమ్ || ౧౧౦ ||
స శక్తిమాన్ శక్తిసమాహతః సన్
ముహుః ప్రజజ్వాల రఘుప్రవీరః |
తం విహ్వలంతం సహసాభ్యుపేత్య
జగ్రాహ రాజా తరసా భుజాభ్యామ్ || ౧౧౧ ||
హిమవాన్మందరో మేరుస్త్రైలోక్యం వా సహామరైః |
శక్యం భుజాభ్యాముద్ధర్తుం న సంఖ్యే భరతానుజః || ౧౧౨ ||
శక్త్యా బ్రాహ్మ్యాపి సౌమిత్రిస్తాడితస్తు స్తనాంతరే |
విష్ణోరచింత్యం స్వం భాగమాత్మానం ప్రత్యనుస్మరన్ || ౧౧౩ ||
తతో దానవదర్పఘ్నం సౌమిత్రిం దేవకంటకః |
తం పీడయిత్వా బాహుభ్యామప్రభుర్లంఘనేఽభవత్ || ౧౧౪ ||
అథైవం వైష్ణవం భాగం మానుషం దేహమాస్థితమ్ |
అథ వాయుసుతః క్రుద్ధో రావణం సమభిద్రవత్ || ౧౧౫ ||
ఆజఘానోరసి క్రుద్ధో వజ్రకల్పేన ముష్టినా |
తేన ముష్టిప్రహారేణ రావణో రాక్షసేశ్వరః || ౧౧౬ ||
జానుభ్యామపతద్భూమౌ చచాల చ పపాత చ |
ఆస్యైః సనేత్రశ్రవణైర్వవామ రుధిరం బహు || ౧౧౭ ||
విఘూర్ణమానో నిశ్చేష్టో రథోపస్థ ఉపావిశత్ |
విసంజ్ఞో మూర్ఛితశ్చాసీన్న చ స్థానం సమాలభత్ || ౧౧౮ ||
విసంజ్ఞం రావణం దృష్ట్వా సమరే భీమవిక్రమమ్ |
ఋషయో వానరాః సర్వే నేదుర్దేవాః సవాసవాః || ౧౧౯ ||
హనుమానపి తేజస్వీ లక్ష్మణం రావణార్దితమ్ |
అనయద్రాఘవాభ్యాశం బాహుభ్యాం పరిగృహ్య తమ్ || ౧౨౦ ||
వాయుసూనోః సుహృత్త్వేన భక్త్యా పరమయా చ సః |
శత్రూణామప్రకంప్యోఽపి లఘుత్వమగమత్కపేః || ౧౨౧ ||
తం సముత్సృజ్య సా శక్తిః సౌమిత్రిం యుధి దుర్జయమ్ |
రావణస్య రథే తస్మిన్ స్థానం పునరుపాగతా || ౧౨౨ ||
ఆశ్వస్తశ్చ విశల్యశ్చ లక్ష్మణః శత్రుసూదనః |
విష్ణోర్భాగమమీమాంస్యమాత్మానం ప్రత్యనుస్మరన్ || ౧౨౩ ||
రావణోఽపి మహాతేజాః ప్రాప్య సంజ్ఞాం మహాహవే |
ఆదదే నిశితాన్బాణాన్ జగ్రాహ చ మహద్ధనుః || ౧౨౪ ||
నిపాతితమహావీరాం ద్రవంతీం వానరీం చమూమ్ |
రాఘవస్తు రణే దృష్ట్వా రావణం సమభిద్రవత్ || ౧౨౫ ||
అథైనముపసంగమ్య హనుమాన్వాక్యమబ్రవీత్ |
మమ పృష్ఠం సమారుహ్య రాక్షసం శాస్తుమర్హసి || ౧౨౬ ||
విష్ణుర్యథా గరుత్మంతం బలవంతం సమాహితః |
తచ్ఛ్రుత్వా రాఘవో వాక్యం వాయుపుత్రేణ భాషితమ్ || ౧౨౭ ||
ఆరురోహ మహాశూరో బలవంతం మహాకపిమ్ |
రథస్థం రావణం సంఖ్యే దదర్శ మనుజాధిపః || ౧౨౮ ||
తమాలోక్య మహతేజాః ప్రదుద్రావ స రాఘవః |
వైరోచనిమివ క్రుద్ధో విష్ణురభ్యుద్యతాయుధః || ౧౨౯ ||
జ్యాశబ్దమకరోత్తీవ్రం వజ్రనిష్పేషనిఃస్వనమ్ |
గిరా గంభీరయా రామో రాక్షసేంద్రమువాచ హ || ౧౩౦ ||
తిష్ఠ తిష్ఠ మమ త్వం హి కృత్వా విప్రియమీదృశమ్ |
క్వ ను రాక్షసశార్దూల గతో మోక్షమవాప్స్యసి || ౧౩౧ ||
యదీంద్రవైవస్వతభాస్కరాన్వా
స్వయంభువైశ్వానరశంకరాన్వా |
గమిష్యసి త్వం దశ వా దిశోఽథవా
తథాపి మే నాద్య గతో విమోక్ష్యసే || ౧౩౨ ||
యశ్చైవ శక్త్యాభిహతస్త్వయాఽద్య
ఇచ్ఛన్విషాదం సహసాభ్యుపేతః |
స ఏవ రక్షోగణరాజ మృత్యుః
సపుత్రపౌత్రస్య తవాద్య యుద్ధే || ౧౩౩ || [దారస్య]
ఏతేన చాప్యద్భుతదర్శనాని
శరైర్జనస్థానకృతాలయాని |
చతుర్దశాన్యాత్తవరాయుధాని
రక్షఃసహస్రాణి నిషూదితాని || ౧౩౪ ||
రాఘవస్య వచః శ్రుత్వా రాక్షసేంద్రో మహాకపిమ్ |
వాయుపుత్రం మహావీర్యం వహంతం రాఘవం రణే || ౧౩౫ ||
రోషేణ మహతావిష్టః పూర్వవైరమనుస్మరన్ |
ఆజఘాన శరైస్తీక్ష్ణైః కాలానలశిఖోపమైః || ౧౩౬ ||
రాక్షసేనాహవే తస్య తాడితస్యాపి సాయకైః |
స్వభావతేజోయుక్తస్య భూయస్తేజోఽభ్యవర్ధత || ౧౩౭ ||
తతో రామో మహాతేజా రావణేన కృతవ్రణమ్ |
దృష్ట్వా ప్లవగశార్దూలం కోపస్య వశమేయివాన్ || ౧౩౮ ||
తస్యాభిచంక్రమ్య రథం సచక్రం
సాశ్వధ్వజచ్ఛత్రమహాపతాకమ్ |
ససారథిం సాశనిశూలఖడ్గం
రామః ప్రచిచ్ఛేద శరైః సుపుంఖైః || ౧౩౯ ||
అథేంద్రశత్రుం తరసా జఘాన
బాణేన వజ్రాశనిసన్నిభేన |
భుజాంతరే వ్యూఢసుజాతరూపే
వజ్రేణ మేరుం భగవానివేంద్రః || ౧౪౦ ||
యో వజ్రపాతాశనిసన్నిపాతా-
-న్న చుక్షుభే నాపి చచాల రాజా |
స రామబాణాభిహతో భృశార్త-
-శ్చచాల చాపం చ ముమోచ వీరః || ౧౪౧ ||
తం విహ్వలంతం ప్రసమీక్ష్య రామః
సమాదదే దీప్తమథార్ధచంద్రమ్ |
తేనార్కవర్ణం సహసా కిరీటం
చిచ్ఛేద రక్షోధిపతేర్మహాత్మా || ౧౪౨ ||
తం నిర్విషాశీవిషసన్నికాశం
శాంతార్చిషం సూర్యమివాప్రకాశమ్ |
గతశ్రియం కృత్తకిరీటకూటం
ఉవాచ రామో యుధి రాక్షసేంద్రమ్ || ౧౪౩ ||
కృతం త్వయా కర్మ మహత్సుభీమం
హతప్రవీరశ్చ కృతస్త్వయాహమ్ |
తస్మాత్పరిశ్రాంత ఇవ వ్యవస్య
న త్వాం శరైర్మృత్యువశం నయామి || ౧౪౪ ||
గచ్ఛానుజానామి రణార్దితస్త్వం
ప్రవిశ్య రాత్రించరరాజ లంకామ్ |
ఆశ్వాస్య నిర్యాహి రథీ చ ధన్వీ
తదా బలం ద్రక్ష్యసి మే రథస్థః || ౧౪౫ ||
స ఏవముక్తో హతదర్పహర్షో
నికృత్తచాపః స హతాశ్వసూతః |
శరార్దితః కృత్తమహాకిరీటో
వివేశ లంకాం సహసా స రాజా || ౧౪౬ ||
తస్మిన్ప్రవిష్టే రజనీచరేంద్రే
మహాబలే దానవదేవశత్రౌ |
హరీన్విశల్యాన్సహ లక్ష్మణేన
చకార రామః పరమాహవాగ్రే || ౧౪౭ ||
తస్మిన్ప్రభిన్నే త్రిదశేంద్రశత్రౌ
సురాసురా భూతగణా దిశశ్చ |
ససాగరాః సర్షిమహోరాగాశ్చ
తథైవ భూమ్యంబుచరాశ్చ హృష్టాః || ౧౪౮ ||
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే ఏకోనషష్టితమః సర్గః || ౫౯ ||
యుద్ధకాండ షష్టితమః సర్గః (౬౦) >>
సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి.
గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.
Chant other stotras in తెలుగు, ಕನ್ನಡ, தமிழ், देवनागरी, english.
Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.
