Yuddha Kanda Sarga 51 – యుద్ధకాండ ఏకపంచాశః సర్గః (౫౧)


|| ధూమ్రాక్షాభిషేణనమ్ ||

తేషాం సుతుములం శబ్దం వానరాణాం తరస్వినామ్ |
నర్దతాం రాక్షసైః సార్ధం తదా శుశ్రావ రావణః || ౧ ||

స్నిగ్ధగంభీరనిర్ఘోషం శ్రుత్వా స నినదం భృశమ్ |
సచివానాం తతస్తేషాం మధ్యే వచనమబ్రవీత్ || ౨ ||

యథాఽసౌ సంప్రహృష్టానాం వానరాణాం సముత్థితః |
బహూనాం సుమహానాదో మేఘానామివ గర్జతామ్ || ౩ ||

వ్యక్తం సుమహతీ ప్రీతిరేతేషాం నాత్ర సంశయః |
తథా హి విపులైర్నాదైశ్చుక్షుభే వరుణాలయః || ౪ ||

తౌ తు బద్ధౌ శరైస్తీక్ష్ణైర్భ్రాతరౌ రామలక్ష్మణౌ |
అయం చ సుమహాన్నాదః శంకాం జనయతీవ మే || ౫ ||

ఏతత్తు వచనం చోక్త్వా మంత్రిణో రాక్షసేశ్వరః |
ఉవాచ నైరృతాంస్తత్ర సమీపపరివర్తినః || ౬ ||

జ్ఞాయతాం తూర్ణమేతేషాం సర్వేషాం వనచారిణామ్ |
శోకకాలే సముత్పన్నే హర్షకారణముత్థితమ్ || ౭ ||

తథోక్తాస్తేన సంభ్రాంతాః ప్రాకారమధిరుహ్య తే |
దదృశుః పాలితాం సేనాం సుగ్రీవేణ మహాత్మనా || ౮ ||

తౌ చ ముక్తౌ సుఘోరేణ శరబంధేన రాఘవౌ |
సముత్థితౌ మహావేగౌ విషేదుః ప్రేక్ష్య రాక్షసాః || ౯ ||

సంత్రస్తహృదయాః సర్వే ప్రాకారాదవరుహ్య తే |
విషణ్ణవదనా ఘోరా రాక్షసేంద్రముపస్థితాః || ౧౦ ||

తదప్రియం దీనముఖా రావణస్య నిశాచరాః |
కృత్స్నం నివేదయామాసుర్యథావద్వాక్యకోవిదాః || ౧౧ ||

యౌ తావింద్రజితా యుద్ధే భ్రాతరౌ రామలక్ష్మణౌ |
నిబద్ధౌ శరబంధేన నిష్ప్రకంపభుజౌ కృతౌ || ౧౨ ||

విముక్తౌ శరబంధేన తౌ దృశ్యేతే రణాజిరే |
పాశానివ గజౌ ఛిత్త్వా గజేంద్రసమవిక్రమౌ || ౧౩ ||

తచ్ఛ్రుత్వా వచనం తేషాం రాక్షసేంద్రో మహాబలః |
చింతాశోకసమాక్రాంతో విషణ్ణవదనోఽబ్రవీత్ || ౧౪ ||

ఘోరైర్దత్తవరైర్బద్ధౌ శరైరాశీవిషోపమైః |
అమోఘైః సూర్యసంకాశైః ప్రమథ్యేంద్రజితా యుధి || ౧౫ ||

తదస్త్రబంధమాసాద్య యది ముక్తౌ రిపూ మమ |
సంశయస్థమిదం సర్వమనుపశ్యామ్యహం బలమ్ || ౧౬ ||

నిష్ఫలాః ఖలు సంవృత్తాః శరా పావకతేజసః | [వాసుకి]
ఆదత్తం యైస్తు సంగ్రామే రిపూణాం మమ జీవితమ్ || ౧౭ ||

ఏవముక్త్వా తు సంక్రుద్ధో నిఃశ్వసన్నురగో యథా |
అబ్రవీద్రక్షసాం మధ్యే ధూమ్రాక్షం నామ రాక్షసమ్ || ౧౮ ||

బలేన మహతా యుక్తో రక్షసాం భీమవిక్రమ |
త్వం వధాయాభినిర్యాహి రామస్య సహ వానరైః || ౧౯ ||

ఏవముక్తస్తు ధూమ్రాక్షో రాక్షసేంద్రేణ ధీమతా |
కృత్వా ప్రణామం సంహృష్టో నిర్జగామ నృపాలయాత్ || ౨౦ ||

అభినిష్క్రమ్య తద్ద్వారం బలాధ్యక్షమువాచ హ |
త్వరయస్వ బలం తూర్ణం కిం చిరేణ యుయుత్సతః || ౨౧ ||

ధూమ్రాక్షవచనం శ్రుత్వా బలాధ్యక్షో బలానుగః |
బలముద్యోజయామాస రావణస్యాజ్ఞయా ద్రుతమ్ || ౨౨ ||

తే బద్ధఘంటా బలినో ఘోరరూపా నిశాచరాః |
విగర్జమానాః సంహృష్టా ధూమ్రాక్షం పర్యవారయన్ || ౨౩ ||

వివిధాయుధహస్తాశ్చ శూలముద్గరపాణయః |
గదాభిః పట్టిశైర్దండైరాయసైర్ముసలైర్భృశమ్ || ౨౪ ||

పరిఘైర్భిందిపాలైశ్చ భల్లైః ప్రాసైః పరశ్వధైః |
నిర్యయూ రాక్షసా దిగ్భ్యో నర్దంతో జలదా యథా || ౨౫ ||

రథైః కవచినస్త్వన్యే ధ్వజైశ్చ సమలంకృతైః |
సువర్ణజాలవిహితైః ఖరైశ్చ వివిధాననైః || ౨౬ ||

హయైః పరమశీఘ్రైశ్చ గజైంద్రైశ్చ మదోత్కటైః |
నిర్యయూ రాక్షసవ్యాఘ్రా వ్యాఘ్రా ఇవ దురాసదాః || ౨౭ ||

వృకసింహముఖైర్యుక్తం ఖరైః కనకభూషణైః |
ఆరురోహ రథం దివ్యం ధూమ్రాక్షః ఖరనిఃస్వనః || ౨౮ ||

స నిర్యాతో మహావీర్యో ధూమ్రాక్షో రాక్షసైర్వృతః |
ప్రహసన్పశ్చిమద్వారం హనూమాన్యత్ర యూథపః || ౨౯ ||

రథప్రవరమాస్థాయ ఖరయుక్తం ఖరస్వనమ్ |
ప్రయాంతం తు మహాఘోరం రాక్షసం భీమవిక్రమమ్ || ౩౦ ||

అంతరిక్షగతా ఘోరాః శకునాః ప్రత్యవారయన్ |
రథశీర్షే మహాన్భీమో గృధ్రశ్చ నిపపాత హ || ౩౧ ||

ధ్వజాగ్రే గ్రథితాశ్చైవ నిపేతుః కుణపాశనాః |
రుధిరార్ద్రో మహాన్ శ్వేతః కబంధః పతితో భువి || ౩౨ ||

విస్వరం చోత్సృజన్నాదం ధూమ్రాక్షస్య సమీపతః |
వవర్ష రుధిరం దేవః సంచచాల చ మేదినీ || ౩౩ ||

ప్రతిలోమం వవౌ వాయుర్నిర్ఘాతసమనిఃస్వనః |
తిమిరౌఘావృతాస్తత్ర దిశశ్చ న చకాశిరే || ౩౪ ||

స తూత్పాతాంస్తదా దృష్ట్వా రాక్షసానాం భయావహాన్ |
ప్రాదుర్భూతాన్ సుఘోరాంశ్చ ధూమ్రాక్షో వ్యథితోఽభవత్ |
ముముహూ రాక్షసాః సర్వే ధూమ్రాక్షస్య పురఃసరాః || ౩౫ ||

తతః సుభీమో బహుభిర్నిశాచరై-
-ర్వృతోఽభినిష్క్రమ్య రణోత్సుకో బలీ |
దదర్శ తాం రాఘవబాహుపాలితాం
మహౌఘకల్పాం బహువానరీం చమూమ్ || ౩౬ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే ఏకపంచాశః సర్గః || ౫౧ ||

యుద్ధకాండ ద్విపంచాశః సర్గః (౫౨) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి.


పైరసీ ప్రకటన : నాగేంద్రాస్ న్యూ గొల్లపూడి వీరాస్వామి సన్ మరియు శ్రీఆదిపూడి వెంకటశివసాయిరామ్ గారు కలిసి మా రెండు పుస్తకాలను ("శ్రీ వారాహీ స్తోత్రనిధి" మరియు "శ్రీ శ్యామలా స్తోత్రనిధి") ఉన్నది ఉన్నట్టు కాపీచేసి, పేరు మార్చి అమ్ముతున్నారు. దయచేసి గమనించగలరు.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed