Yuddha Kanda Sarga 44 – యుద్ధకాండ చతుశ్చత్వారింశః సర్గః (౪౪)


|| నిశాయుద్ధమ్ ||

యుద్ధ్యతామేవ తేషాం తు తదా వానరరక్షసామ్ |
రవిరస్తం గతో రాత్రిః ప్రవృత్తా ప్రాణహారిణీ || ౧ ||

అన్యోన్యం బద్ధవైరాణాం ఘోరాణాం జయమిచ్ఛతామ్ |
సంప్రవృత్తం నిశాయుద్ధం తదా వానరరక్షసామ్ || ౨ ||

రాక్షసోఽసీతి హరయో హరిశ్చాసీతి రాక్షసాః |
అన్యోన్యం సమరే జఘ్నుస్తస్మింస్తమసి దారుణే || ౩ ||

జహి దారయ చైహీతి కథం విద్రవసీతి చ |
ఏవం సుతుములః శబ్దస్తస్మింస్తమసి శుశ్రువే || ౪ ||

కాలాః కాంచనసన్నాహాస్తస్మింస్తమసి రాక్షసాః |
సంప్రాదృశ్యంత శైలేంద్రా దీప్తౌషధివనా ఇవ || ౫ ||

తస్మింస్తమసి దుష్పారే రాక్షసాః క్రోధమూర్ఛితాః |
పరిపేతుర్మహావేగా భక్షయంతః ప్లవంగమాన్ || ౬ ||

తే హయాన్కాంచనాపీడాన్ధ్వజాంశ్చాగ్నిశిఖోపమాన్ |
ఆప్లుత్య దశనైస్తీక్ష్ణైర్భీమకోపా వ్యదారయన్ || ౭ ||

వానరా బలినో యుద్ధేఽక్షోభయన్రాక్షసీం చమూమ్ |
కుంజరాన్కుంజరారోహాన్పతాకాధ్వజినో రథాన్ || ౮ ||

చకర్షుశ్చ దదంశుశ్చ దశనైః క్రోధమూర్ఛితాః |
లక్ష్మణశ్చాపి రామశ్చ శరైరాశీవిషోపమైః || ౯ ||

దృశ్యాదృశ్యాని రక్షాంసి ప్రవరాణి నిజఘ్నతుః |
తురంగఖురవిధ్వస్తం రథనేమిసముత్థితమ్ || ౧౦ ||

రురోధ కర్ణనేత్రాణి యుద్ధ్యతాం ధరణీరజః |
వర్తమానే మహాఘోరే సంగ్రామే రోమహర్షణే || ౧౧ ||

రుధిరోదా మహాఘోరా నద్యస్తత్ర ప్రసుస్రువుః |
తతో భేరీమృదంగానాం పణవానాం చ నిఃస్వనః || ౧౨ ||

శంఖవేణుస్వనోన్మిశ్రః సంబభూవాద్భుతోపమః |
[* విమర్దే తుములే తస్మిన్దేవాసురరణోపమే | *]
హతానాం స్తనమానానాం రాక్షసానాం చ నిఃస్వనః || ౧౩ ||

శస్తానాం వానరాణాం చ సంబభూవాతిదారుణః |
హతైర్వానరవీరైశ్చ శక్తిశూలపరశ్వధైః || ౧౪ ||

నిహతైః పర్వతాగ్రైశ్చ రాక్షసైః కామరూపిభిః |
శస్త్రపుష్పోపహారా చ తత్రాసీద్యుద్ధమేదినీ || ౧౫ ||

దుర్జ్ఞేయా దుర్నివేశా చ శోణితాస్రావకర్దమా |
సా బభూవ నిశా ఘోరా హరిరాక్షసహారిణీ || ౧౬ ||

కాలరాత్రీవ భూతానాం సర్వేషాం దురతిక్రమా |
తతస్తే రాక్షసాస్తత్ర తస్మింస్తమసి దారుణే || ౧౭ ||

రామమేవాభ్యవర్తంత సంసృష్టాః శరవృష్టిభిః |
తేషామాపతతాం శబ్దః క్రుద్ధానామపి గర్జతామ్ || ౧౮ ||

ఉద్వర్త ఇవ సప్తానాం సముద్రాణాం ప్రశుశ్రువే |
తేషాం రామః శరైః షడ్భిః షడ్జఘాన నిశాచరాన్ || ౧౯ ||

నిమేషాంతరమాత్రేణ శితైరగ్నిశిఖోపమైః |
యమశత్రుశ్చ దుర్ధర్షో మహాపార్శ్వమహోదరౌ || ౨౦ ||

వజ్రదంష్ట్రో మహాకాయస్తౌ చోభౌ శుకసారణౌ |
తే తు రామేణ బాణౌఘైః సర్వే మర్మసు తాడితాః || ౨౧ ||

యుద్ధాదపసృతాస్తత్ర సావశేషాయుషోఽభవన్ |
తత్ర కాంచనచిత్రాంగైః శరైరగ్నిశిఖోపమైః || ౨౨ ||

దిశశ్చకార విమలాః ప్రదిశశ్చ మహాబలః |
రామనామాంకితైర్బాణైర్వ్యాప్తం తద్రణమండలమ్ || ౨౩ ||

యే త్వన్యే రాక్షసా భీమా రామస్యాభిముఖే స్థితాః |
తేఽపి నష్టాః సమాసాద్య పతంగా ఇవ పావకమ్ || ౨౪ ||

సువర్ణపుంఖైర్విశిఖైః సంపతద్భిః సహస్రశః |
బభూవ రజనీ చిత్రా ఖద్యోతైరివ శారదీ || ౨౫ ||

రాక్షసానాం చ నినదైర్హరీణాం చాపి నిఃస్వనైః |
సా బభూవ నిశా ఘోరా భూయో ఘోరతరా తదా || ౨౬ ||

తేన శబ్దేన మహతా ప్రవృద్ధేన సమంతతః |
త్రికూటః కందరాకీర్ణః ప్రవ్యాహరదివాచలః || ౨౭ ||

గోలాంగూలా మహాకాయాస్తమసా తుల్యవర్చసః |
సంపరిష్వజ్య బాహుభ్యాం భక్షయన్రజనీచరాన్ || ౨౮ ||

అంగదస్తు రణే శత్రుం నిహంతుం సముపస్థితః |
రావణిం నిజఘానాశు సారథిం చ హయానపి || ౨౯ ||

వర్తమానే తదా ఘోరే సంగ్రామే భృశదారుణే |
ఇంద్రజిత్తు రథం త్యక్త్వా హతాశ్వో హతసారథిః || ౩౦ ||

అంగదేన మహాకాయస్తత్రైవాంతరధీయత |
తత్కర్మ వాలిపుత్రస్య సర్వే దేవా మహర్షిభిః || ౩౧ ||

తుష్టువుః పూజనార్హస్య తౌ చోభౌ రామలక్ష్మణౌ |
ప్రభావం సర్వభూతాని విదురింద్రజితో యుధి || ౩౨ ||

అదృశ్యః సర్వభూతానాం యోఽభవద్యుధి దుర్జయః |
తేన తే తం మహాత్మానం తుష్టా దృష్ట్వా ప్రధర్షితమ్ || ౩౩ ||

తతః ప్రహృష్టాః కపయః ససుగ్రీవవిభీషణాః |
సాధుసాధ్వితి నేదుశ్చ దృష్ట్వా శత్రుం ప్రధర్షితమ్ || ౩౪ ||

ఇంద్రజిత్తు తదా తేన నిర్జితో భీమకర్మణా |
సంయుగే వాలిపుత్రేణ క్రోధం చక్రే సుదారుణమ్ || ౩౫ ||

ఏతస్మిన్నంతరే రామో వానరాన్వాక్యమబ్రవీత్ |
సర్వే భవంతస్తిష్ఠంతు కపిరాజేన సంగతాః || ౩౬ ||

స బ్రహ్మణా దత్తవరస్త్రైలోక్యం బాధతే భృశమ్ |
భవతామర్థసిద్ధ్యర్థం కాలేన స సమాగతః || ౩౭ ||

అద్యైవ క్షమితవ్యం మే భవంతో విగతజ్వరాః |
సోంతర్ధానగతః పాపో రావణీ రణకర్కశః || ౩౮ ||

అదృశ్యో నిశితాన్బాణాన్ముమోచాశనివర్చసః |
స రామం లక్ష్మణం చైవ ఘోరైర్నాగమయైః శరైః || ౩౯ ||

బిభేద సమరే క్రుద్ధః సర్వగాత్రేషు రాక్షసః |
మాయయా సంవృతస్తత్ర మోహయన్రాఘవౌ యుధి || ౪౦ ||

అదృశ్యః సర్వభూతానాం కూటయోధీ నిశాచరః |
బబంధ శరబంధేన భ్రాతరౌ రామలక్ష్మణౌ || ౪౧ ||

తౌ తేన పురుషవ్యాఘ్రౌ క్రుద్ధేనాశీవిషైః శరైః |
సహసా నిహతౌ వీరౌ తదా ప్రైక్షంత వానరాః || ౪౨ ||

ప్రకాశరూపస్తు యదా న శక్తః
తౌ బాధితుం రాక్షసరాజపుత్రః |
మాయాం ప్రయోక్తుం సముపాజగామ
బబంధ తౌ రాజసుతౌ మహాత్మా || ౪౩ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే చతుశ్చత్వారింశః సర్గః || ౪౪ ||

యుద్ధకాండ పంచచత్వారింశః సర్గః (౪౫) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి.


గమనిక: మా రెండు పుస్తకాలు - "నవగ్రహ స్తోత్రనిధి" మరియు "శ్రీ సూర్య స్తోత్రనిధి", విడుదల చేశాము. కొనుగోలుకు ఇప్పుడు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed