Yuddha Kanda Sarga 32 – యుద్ధకాండ ద్వాత్రింశః సర్గః (౩౨)


|| సీతావిలాపః ||

సా సీతా తచ్ఛిరో దృష్ట్వా తచ్చ కార్ముకముత్తమమ్ |
సుగ్రీవప్రతిసంసర్గమాఖ్యాతం చ హనూమతా || ౧ ||

నయనే ముఖవర్ణం చ భర్తుస్తత్సదృశం ముఖమ్ |
కేశాన్కేశాంతదేశం చ తం చ చూడామణిం శుభమ్ || ౨ ||

ఏతైః సర్వైరభిజ్ఞానైరభిజ్ఞాయ సుదుఃఖితా |
విజగర్హేఽత్ర కైకేయీం క్రోశంతీ కురరీ యథా || ౩ ||

సకామా భవ కైకేయి హతోఽయం కులనందనః |
కులముత్సాదితం సర్వం త్వయా కలహశీలయా || ౪ ||

ఆర్యేణ కిం తే కైకేయి కృతం రామేణ విప్రియమ్ |
తద్గృహాచ్చీరవసనం దత్త్వా ప్రవ్రాజితో వనమ్ || ౫ ||

[* ఇదానీం స హి ధర్మాత్మా రాక్షసైశ్చ కథం హతః | *]
ఏవముక్త్వా తు వైదేహీ వేపమానా తపస్వినీ || ౬ ||

జగామ జగతీం బాలా ఛిన్నా తు కదలీ యథా |
సా ముహూర్తాత్సమాశ్వాస్య ప్రతిలభ్య చ చేతనామ్ || ౭ ||

తచ్ఛిరః సముపాఘ్రాయ విలలాపాయతేక్షణా |
హా హతాఽస్మి మహాబాహో వీరవ్రతమనువ్రతా || ౮ ||

ఇమాం తే పశ్చిమావస్థాం గతాఽస్మి విధవా కృతా |
ప్రథమం మరణం నార్యో భర్తుర్వైగుణ్యముచ్యతే || ౯ ||

సువృత్తః సాధువృత్తాయాః సంవృత్తస్త్వం మమాగ్రతః |
దుఃఖాద్దుఃఖం ప్రపన్నాయా మగ్నాయా శోకసాగరే || ౧౦ ||

యో హి మాముద్యతస్త్రాతుం సోఽపి త్వం వినిపాతితః |
సా శ్వశ్రూర్మమ కౌసల్యా త్వయా పుత్రేణ రాఘవ || ౧౧ ||

వత్సేనేవ యథా ధేనుర్వివత్సా వత్సలా కృతా |
ఆదిష్టం దీర్ఘమాయుస్తే యైరచింత్యపరాక్రమ || ౧౨ ||

అనృతం వచనం తేషామల్పాయురసి రాఘవ |
అథవా నశ్యతి ప్రజ్ఞా ప్రాజ్ఞస్యాపి సతస్తవ || ౧౩ ||

పచత్యేనం యథా కాలో భూతానాం ప్రభవో హ్యయమ్ |
అదృష్టం మృత్యుమాపన్నః కస్మాత్త్వం నయశాస్త్రవిత్ || ౧౪ ||

వ్యసనానాముపాయజ్ఞః కుశలో హ్యసి వర్జనే |
తథా త్వం సంపరిష్వజ్య రౌద్రయాతినృశంసయా || ౧౫ ||

కాలరాత్ర్యా మమాచ్ఛిద్య హృతః కమలలోచన |
ఉపశేషే మహాబాహో మాం విహాయ తపస్వినీమ్ || ౧౬ ||

ప్రియామివ సమాశ్లిష్య పృథివీం పురుషర్షభ |
అర్చితం సతతం యత్తద్గంధమాల్యైర్మయా తవ || ౧౭ ||

ఇదం తే మత్ప్రియం వీర ధనుః కాంచనభూషణమ్ |
పిత్రా దశరథేన త్వం శ్వశురేణ మమానఘ || ౧౮ ||

సర్వైశ్చ పితృభిః సార్ధం నూనం స్వర్గే సమాగతః |
దివి నక్షత్రభూతస్త్వం మహత్కర్మకృతాం ప్రియమ్ || ౧౯ ||

పుణ్యం రాజర్షివంశం త్వమాత్మనః సమవేక్షసే |
కిం మాం న ప్రేక్షసే రాజన్ కిం మాం న ప్రతిభాషసే || ౨౦ ||

బాలాం బాల్యేన సంప్రాప్తాం భార్యాం మాం సహచారిణీమ్ |
సంశ్రుతం గృహ్ణతా పాణిం చరిష్యామీతి యత్త్వయా || ౨౧ ||

స్మర తన్మమ కాకుత్స్థ నయ మామపి దుఃఖితామ్ |
కస్మాన్మామపహాయ త్వం గతో గతిమతాం వర || ౨౨ ||

అస్మాల్లోకాదముం లోకం త్యక్త్వా మామపి దుఃఖితామ్ |
కల్యాణైరుచితం యత్తత్పరిష్వక్తం మయైవ తు || ౨౩ ||

క్రవ్యాదైస్తచ్ఛరీరం తే నూనం విపరికృష్యతే |
అగ్నిష్టోమాదిభిర్యజ్ఞైరిష్టవానాప్తదక్షిణైః || ౨౪ ||

అగ్నిహోత్రేణ సంస్కారం కేన త్వం తు న లప్స్యసే |
ప్రవ్రజ్యాముపపన్నానాం త్రయాణామేకమాగతమ్ || ౨౫ ||

పరిప్రక్ష్యతి కౌసల్యా లక్ష్మణం శోకలాలసా |
స తస్యాః పరిపృచ్ఛంత్యా వధం మిత్రబలస్య తే || ౨౬ ||

తవ చాఖ్యాస్యతే నూనం నిశాయాం రాక్షసైర్వధమ్ |
సా త్వాం సుప్తం హతం శ్రుత్వా మాం చ రక్షోగృహం గతామ్ || ౨౭ ||

హృదయేనావదీర్ణేన న భవిష్యతి రాఘవ |
మమ హేతోరనార్యాయా హ్యనర్హః పార్థివాత్మజః || ౨౮ ||

రామః సాగరముత్తీర్య సత్త్వవాన్గోష్పదే హతః |
అహం దాశరథేనోఢా మోహాత్స్వకులపాంసనీ || ౨౯ ||

ఆర్యపుత్రస్య రామస్య భార్యా మృత్యురజాయత |
నూనమన్యాం మయా జాతిం వారితం దానముత్తమమ్ || ౩౦ ||

యాఽహమద్యేహ శోచామి భార్యా సర్వాతిథేరపి |
సాధు పాతయ మాం క్షిప్రం రామస్యోపరి రావణ || ౩౧ ||

సమానయ పతిం పత్న్యా కురు కల్యాణముత్తమమ్ |
శిరసా మే శిరశ్చాస్య కాయం కాయేన యోజయ || ౩౨ ||

రావణానుగమిష్యామి గతిం భర్తుర్మహాత్మనః |
[* ముహూర్తమపి నేచ్ఛామి జీవితుం పాపజీవితా *] || ౩౩ ||

ఇతి సా దుఃఖసంతప్తా విలలాపాయతేక్షణా |
భర్తుః శిరో ధనుస్తత్ర సమీక్ష్య చ పునః పునః || ౩౪ ||

ఏవం లాలప్యమానాయాం సీతాయాం తత్ర రాక్షసః |
అభిచక్రామ భర్తారమనీకస్థః కృతాంజలిః || ౩౫ ||

విజయస్వార్యపుత్రేతి సోఽభివాద్య ప్రసాద్య చ |
న్యవేదయదనుప్రాప్తం ప్రహస్తం వాహినీపతిమ్ || ౩౬ ||

అమాత్యైః సహితైః సర్వైః ప్రహస్తః సముపస్థితః |
తేన దర్శనకామేన వయం ప్రస్థాపితాః ప్రభో || ౩౭ ||

నూనమస్తి మహారాజ రాజభావాత్ క్షమాన్వితమ్ |
కించిదాత్యయికం కార్యం తేషాం త్వం దర్శనం కురు || ౩౮ ||

ఏతచ్ఛ్రుత్వా దశగ్రీవో రాక్షసప్రతివేదితమ్ |
అశోకవనికాం త్యక్త్వా మంత్రిణాం దర్శనం యయౌ || ౩౯ ||

స తు సర్వం సమర్థ్యైవ మంత్రిభిః కృత్యమాత్మనః |
సభాం ప్రవిశ్య విదధే విదిత్వా రామవిక్రమమ్ || ౪౦ ||

అంతర్ధానం తు తచ్ఛీర్షం తచ్చ కార్ముకముత్తమమ్ |
జగామ రావణస్యైవ నిర్యాణసమనంతరమ్ || ౪౧ ||

రాక్షసేంద్రస్తు తైః సార్ధం మంత్రిభిర్భీమవిక్రమైః |
సమర్థయామాస తదా రామకార్యవినిశ్చయమ్ || ౪౨ ||

అవిదూరస్థితాన్సర్వాన్బలాధ్యక్షాన్హితైషిణః |
అబ్రవీత్కాలసదృశం రావణో రాక్షసాధిపః || ౪౩ ||

శీఘ్రం భేరీనినాదేన స్ఫుటకోణాహతేన మే |
సమానయధ్వం సైన్యాని వక్తవ్యం చ న కారణమ్ || ౪౪ ||

తతస్తథేతి ప్రతిగృహ్య తద్వచో
బలాధిపాస్తే మహదాత్మనో బలమ్ |
సమానయంశ్చైవ సమాగమం చ తే
న్యవేదయన్భర్తరి యుద్ధకాంక్షిణి || ౪౫ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే ద్వాత్రింశః సర్గః || ౩౨ ||

యుద్ధకాండ త్రయస్త్రింశః సర్గః (౩౩) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి.


గమనిక: శరన్నవరాత్రుల సందర్భంగా "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" మరియు "శ్రీ దుర్గా స్తోత్రనిధి" పుస్తకములు కొనుగోలుకు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed