Yuddha Kanda Sarga 116 – యుద్ధకాండ షోడశోత్తరశతతమః సర్గః (౧౧౬)


|| మైథిలీప్రియనివేదనమ్ ||

ఇతి ప్రతిసమాదిష్టో హనుమాన్మారుతాత్మజః |
ప్రవివేశ పురీం లంకాం పూజ్యమానో నిశాచరైః || ౧ ||

ప్రవిశ్య చ మహాతేజా రావణస్య నివేశనమ్ |
దదర్శ మృజయా హీనాం సాతంకామివ రోహిణీమ్ || ౨ ||

వృక్షమూలే నిరానందాం రాక్షసీభిః సమావృతామ్ |
నిభృతః ప్రణతః ప్రహ్వః సోభిగమ్యాభివాద్య చ || ౩ ||

దృష్ట్వా తమాగతం దేవీ హనుమంతం మహాబలమ్ |
తూష్ణీమాస్త తదా దృష్ట్వా స్మృత్వా ప్రముదితాఽభవత్ || ౪ ||

సౌమ్యం దృష్ట్వా ముఖం తస్యా హనుమాన్ ప్లవగోత్తమః |
రామస్య వచనం సర్వమాఖ్యాతుముపచక్రమే || ౫ ||

వైదేహి కుశలీ రామః సహసుగ్రీవలక్ష్మణః |
విభీషణసహాయశ్చ హరీణాం సహితో బలైః || ౬ ||

కుశలం చాహ సిద్ధార్థో హతశత్రురరిందమః |
విభీషణసహాయేన రామేణ హరిభిః సహ || ౭ ||

నిహతో రావణో దేవి లక్ష్మణస్య నయేన చ |
పృష్ట్వా తు కుశలం రామో వీరస్త్వాం రఘునందనః || ౮ ||

అబ్రవీత్పరమప్రీతః కృతార్థేనాంతరాత్మనా |
ప్రియమాఖ్యామి తే దేవి త్వాం తు భూయః సభాజయే || ౯ ||

దిష్ట్యా జీవసి ధర్మజ్ఞే జయేన మమ సంయుగే |
[* తవ ప్రభావాద్ధర్మజ్ఞే మహాన్రామేణ సంయుగే | *]
లబ్ధో నో విజయః సీతే స్వస్థా భవ గతవ్యథా || ౧౦ ||

రావణశ్చ హతః శత్రుర్లంకా చేయం వశే స్థితా |
మయా హ్యలబ్ధనిద్రేణ దృఢేన తవ నిర్జయే || ౧౧ ||

ప్రతిజ్ఞైషా వినిస్తీర్ణా బద్ధ్వా సేతుం మహోదధౌ |
సంభ్రమశ్చ న గంతవ్యో వర్తంత్యా రావణాలయే || ౧౨ ||

విభీషణవిధేయం హి లంకైశ్వర్యమిదం కృతమ్ |
తదాశ్వసిహి విశ్వస్తా స్వగృహే పరివర్తసే || ౧౩ ||

అయం చాభ్యేతి సంహృష్టస్త్వద్దర్శనసముత్సుకః |
ఏవముక్తా సముత్పత్య సీతా శశినిభాననా || ౧౪ ||

ప్రహర్షేణావరుద్ధా సా వ్యాజహార న కించన |
అబ్రవీచ్చ హరిశ్రేష్ఠః సీతామప్రతిజల్పతీమ్ || ౧౫ ||

కిం ను చింతయసే దేవి కిం ను మాం నాభిభాషసే |
ఏవముక్తా హనుమతా సీతా ధర్మే వ్యవస్థితా || ౧౬ ||

అబ్రవీత్పరమప్రీతా హర్షగద్గదయా గిరా |
ప్రియమేతదుపశ్రుత్య భర్తుర్విజయసంశ్రితమ్ || ౧౭ ||

ప్రహర్షవశమాపన్నా నిర్వాక్యాస్మి క్షణాంతరమ్ |
న హి పశ్యామి సదృశం చింతయంతీ ప్లవంగమ || ౧౮ ||

మత్ప్రియాఖ్యానాకస్యేహ తవ ప్రత్యభినందనమ్ |
న హి పశ్యామి తత్సౌమ్య పృథివ్యామపి వానర || ౧౯ ||

సదృశం మత్ప్రియాఖ్యానే తవ దాతుం భవేత్సమమ్ |
హిరణ్యం వా సువర్ణం వా రత్నాని వివిధాని చ || ౨౦ ||

రాజ్యం వా త్రిషు లోకేషు నైతదర్హతి భాషితుమ్ |
ఏవముక్తస్తు వైదేహ్యా ప్రత్యువాచ ప్లవంగమః || ౨౧ ||

గృహీతప్రాంజలిర్వాక్యం సీతాయాః ప్రముఖే స్థితః |
భర్తుః ప్రియహితే యుక్తే భర్తుర్విజయకాంక్షిణి || ౨౨ ||

స్నిగ్ధమేవం‍విధం వాక్యం త్వమేవార్హసి భాషితుమ్ |
తవైతద్వచనం సౌమ్యే సారవత్స్నిగ్ధమేవ చ || ౨౩ ||

రత్నౌఘాద్వివిధాచ్చాపి దేవరాజ్యాద్విశిష్యతే |
అర్థతశ్చ మయా ప్రాప్తా దేవరాజ్యాదయో గుణాః || ౨౪ ||

హతశత్రుం విజయినం రామం పశ్యామి సుస్థితమ్ |
తస్య తద్వచనం శ్రుత్వా మైథిలీ జనకాత్మజా || ౨౫ ||

తతః శుభతరం వాక్యమువాచ పవనాత్మజమ్ |
అతిలక్షణసంపన్నం మాధుర్యగుణభూషితమ్ || ౨౬ ||

బుద్ధ్యా హ్యష్టాంగయా యుక్తం త్వమేవార్హసి భాషితుమ్ |
శ్లాఘనీయోఽనిలస్య త్వం పుత్రః పరమధార్మికః || ౨౭ ||

బలం శౌర్యం శ్రుతం సత్త్వం విక్రమో దాక్ష్యముత్తమమ్ |
తేజః క్షమా ధృతిర్ధైర్యం వినీతత్వం న సంశయః || ౨౮ ||

ఏతే చాన్యే చ బహవో గుణాస్త్వయ్యేవ శోభనాః |
అథోవాచ పునః సీతామసంభ్రాంతో వినీతవత్ || ౨౯ ||

ప్రగృహీతాంజలిర్హర్షాత్సీతాయాః ప్రముఖే స్థితః |
ఇమాస్తు ఖలు రాక్షస్యో యది త్వమనుమన్యసే || ౩౦ ||

హంతుమిచ్ఛామ్యహం సర్వా యాభిస్త్వం తర్జితా పురా |
క్లిశ్యంతీం పతిదేవాం త్వామశోకవనికాం గతామ్ || ౩౧ ||

ఘోరరూపసమాచారాః క్రూరాః క్రూరతరేక్షణాః |
రాక్షస్యో దారుణకథా వరమేతత్ప్రయచ్ఛ మే || ౩౨ ||

ముష్టిభిః పాణిభిః సర్వాశ్చరణైశ్చైవ శోభనే |
ఇచ్ఛామి వివిధైర్ఘాతైర్హంతుమేతాః సుదారుణాః || ౩౩ ||

ఘాతైర్జానుప్రహారైశ్చ దశనానాం చ పాతనైః |
భక్షణైః కర్ణనాసానాం కేశానాం లుంచనైస్తథా || ౩౪ ||

నఖైః శుష్కముఖీభిశ్చ దారణైర్లంఘనైర్హతైః |
నిపాత్య హంతుమిచ్ఛామి తవ విప్రియకారిణీః || ౩౫ ||

ఏవం‍ప్రకారైర్బహుభిర్విప్రకారైర్యశస్విని |
హంతుమిచ్ఛామ్యహం దేవి తవేమాః కృతకిల్బిషాః || ౩౬ ||

ఏవముక్తా హనుమతా వైదేహీ జనకాత్మజా |
ఉవాచ ధర్మసహితం హనుమంతం యశస్వినీ || ౩౭ ||

రాజసంశ్రయవశ్యానాం కుర్వంతీనాం పరాజ్ఞయా |
విధేయానాం చ దాసీనాం కః కుప్యేద్వానరోత్తమ || ౩౮ ||

భాగ్యవైషమ్యయోగేన పురా దుశ్చరితేన చ |
మయైతత్ప్రాప్యతే సర్వం స్వకృతం హ్యుపభుజ్యతే || ౩౯ ||

ప్రాప్తవ్యం తు దశాయోగాన్మయైతదితి నిశ్చితమ్ |
దాసీనాం రావణస్యాహం మర్షయామీహ దుర్బలా || ౪౦ ||

ఆజ్ఞప్తా రావణేనైతా రాక్షస్యో మామతర్జయన్ |
హతే తస్మిన్న కుర్యుర్హి తర్జనం వానరోత్తమ || ౪౧ ||

అయం వ్యాఘ్రసమీపే తు పురాణో ధర్మసంస్థితః |
ఋక్షేణ గీతః శ్లోకో మే తన్నిబోధ ప్లవంగమ || ౪౨ ||

న పరః పాపమాదత్తే పరేషాం పాపకర్మణామ్ |
సమయో రక్షితవ్యస్తు సంతశ్చారిత్రభూషణాః || ౪౩ ||

పాపానాం వా శుభానాం వా వధార్హాణాం ప్లవంగమ |
కార్యం కరుణమార్యేణ న కశ్చిన్నాపరాధ్యతి || ౪౪ ||

లోకహింసావిహారాణాం రక్షసాం కామరూపిణామ్ |
కుర్వతామపి పాపాని నైవ కార్యమశోభనమ్ || ౪౫ ||

ఏవముక్తస్తు హనుమాన్సీతయా వాక్యకోవిదః |
ప్రత్యువాచ తతః సీతాం రామపత్నీం యశస్వినీమ్ || ౪౬ ||

యుక్తా రామస్య భవతీ ధర్మపత్నీ యశస్వినీ |
ప్రతిసందిశ మాం దేవి గమిష్యే యత్ర రాఘవః || ౪౭ ||

ఏవముక్తా హనుమతా వైదేహీ జనకాత్మజా |
అబ్రవీద్ద్రష్టుమిచ్ఛామి భర్తారం వానరోత్తమ || ౪౮ ||

తస్యాస్తద్వనం శ్రుత్వా హనుమాన్మారుతాత్మజః |
హర్షయన్మైథిలీం వాక్యమువాచేదం మహాద్యుతిః || ౪౯ ||

పూర్ణచంద్రాననం రామం ద్రక్ష్యస్యార్యే సలక్ష్మణమ్ |
స్థిరమిత్రం హతామిత్రం శచీవ త్రిదశేశ్వరమ్ || ౫౦ ||

తామేవముక్త్వా రాజంతీం సీతాం సాక్షాదివ శ్రియమ్ |
ఆజగామ మహావేగో హనుమాన్యత్ర రాఘవః || ౫౧ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే షోడశోత్తరశతతమః సర్గః || ౧౧౬ ||

యుద్ధకాండ సప్తదశోత్తరశతతమః సర్గః (౧౧౭) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి.


గమనిక: మా రెండు పుస్తకాలు - "నవగ్రహ స్తోత్రనిధి" మరియు "శ్రీ సూర్య స్తోత్రనిధి", విడుదల చేశాము. కొనుగోలుకు ఇప్పుడు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed