Yuddha Kanda Sarga 112 – యుద్ధకాండ ద్వాదశోత్తరశతతమః సర్గః (౧౧౨)


|| విభీషణవిలాపః ||

భ్రాతరం నిహతం దృష్ట్వా శయానం రామనిర్జితమ్ |
శోకవేగపరీతాత్మా విలలాప విభీషణః || ౧ ||

వీర విక్రాంతవిఖ్యాత వినీత నయకోవిద |
మహార్హశయనోపేత కిం శేషేఽద్య హతో భువి || ౨ ||

విక్షిప్య దీర్ఘౌ నిశ్చేష్టౌ భుజావంగదభూషితౌ |
ముకుటేనాపవృత్తేన భాస్కరాకారవర్చసా || ౩ ||

తదిదం వీర సంప్రాప్తం మయా పూర్వం సమీరితమ్ |
కామమోహపరీతస్య యత్తే న రుచితం వచః || ౪ ||

యన్న దర్పాత్ప్రహస్తో వా నేంద్రజిన్నాపరే జనాః |
న కుంభకర్ణోఽతిరథో నాతికాయో నరాంతకః || ౫ ||

న స్వయం త్వమమన్యేథాస్తస్యోదర్కోఽయమాగతః |
గతః సేతుః సునీతానాం గతో ధర్మస్య విగ్రహః || ౬ ||

గతః సత్త్వస్య సంక్షేపః ప్రస్తావానాం గతిర్గతా |
ఆదిత్యః పతితో భూమౌ మగ్నస్తమసి చంద్రమాః || ౭ ||

చిత్రభానుః ప్రశాంతార్చిర్వ్యవసాయో నిరుద్యమః |
అస్మిన్నిపతితే భూమౌ వీరే శస్త్రభృతాం వరే || ౮ ||

కిం శేషమివ లోకస్య హతవీరస్య సాంప్రతమ్ |
రణే రాక్షసశార్దూలే ప్రసుప్త ఇవ పాంసుషు || ౯ ||

ధృతిప్రవాలః ప్రసహాగ్ర్యపుష్పః
తపోబలః శౌర్యనిబద్ధమూలః |
రణే మహాన్రాక్షసరాజవృక్షః
సంమర్దితో రాఘవమారుతేన || ౧౦ ||

తేజోవిషాణః కులవంశవంశః
కోపప్రసాదాపరగాత్రహస్తః |
ఇక్ష్వాకుసింహావగృహీతదేహః
సుప్తః క్షితౌ రావణగంధహస్తీ || ౧౧ ||

పరాక్రమోత్సాహవిజృంభితార్చిః
నిశ్వాసధూమః స్వబలప్రతాపః |
ప్రతాపవాన్సంయతి రాక్షసాగ్నిః
నిర్వాపితో రామపయోధరేణ || ౧౨ ||

సింహర్క్షలాంగూలకకుద్విషాణః
పరాభిజిద్గంధనగంధహస్తీ |
రక్షోవృషశ్చాపలకర్ణచక్షుః
క్షితీశ్వరవ్యాఘ్రహతోఽవసన్నః || ౧౩ ||

వదంతం హేతుమద్వాక్యం పరిమృష్టార్థనిశ్చయమ్ |
రామః శోకసమావిష్టమిత్యువాచ విభీషణమ్ || ౧౪ ||

నాయం వినష్టో నిశ్చేష్టః సమరే చండవిక్రమః |
అత్యున్నతమహోత్సాహః పతితోఽయమశంకితః || ౧౫ ||

నైవం వినష్టాః శోచ్యంతే క్షత్రధర్మమవస్థితాః |
వృద్ధిమాశంసమానా యే నిపతంతి రణాజిరే || ౧౬ ||

యేన సేంద్రాస్త్రయో లోకాస్త్రాసితా యుధి ధీమతా |
తస్మిన్కాలసమాయుక్తే న కాలః పరిశోచితుమ్ || ౧౭ ||

నైకాంతవిజయో యుద్ధే భూతపూర్వః కదాచన |
పరైర్వా హన్యతే వీరః పరాన్వా హంతి సంయుగే || ౧౮ ||

ఇయం హి పూర్వైః సందిష్టా గతిః క్షత్రియసమ్మతా |
క్షత్రియో నిహతః సంఖ్యే న శోచ్య ఇతి నిశ్చయః || ౧౯ ||

తదేవం నిశ్చయం దృష్ట్వా తత్త్వమాస్థాయ విజ్వరః |
యదిహానంతరం కార్యం కల్ప్యం తదనుచింతయ || ౨౦ ||

తముక్తవాక్యం విక్రాంతం రాజపుత్రం విభీషణః |
ఉవాచ శోకసంతప్తో భ్రాతుర్హితమనంతరమ్ || ౨౧ ||

యోఽయం విమర్దేషు న భగ్నపూర్వః
సురైః సమేతైః సహ వాసవేన |
భవంతమాసాద్య రణే విభగ్నో
వేలామివాసాద్య యథా సముద్రః || ౨౨ ||

అనేన దత్తాని సుపూజితాని
భుక్తాశ్చ భోగా నిభృతాశ్చ భృత్యాః |
ధనాని మిత్రేషు సమర్పితాని
వైరాణ్యమిత్రేషు చ యాపితాని || ౨౩ ||

ఏషో హితాగ్నశ్చ మహాతపాశ్చ
వేదాంతగః కర్మసు చాగ్ర్యవీర్యః |
ఏతస్య యత్ప్రేతగతస్య కృత్యం
తత్కర్తుమిచ్ఛామి తవ ప్రసాదాత్ || ౨౪ ||

స తస్య వాక్యైః కరుణైర్మహాత్మా
సంబోధితః సాధు విభీషణేన |
ఆజ్ఞాపయామాస నరేంద్రసూనుః
స్వర్గీయమాధానమదీనసత్త్వః || ౨౫ ||

మరణాంతాని వైరాణి నిర్వృత్తం నః ప్రయోజనమ్ |
క్రియతామస్య సంస్కారో మమాప్యేష యథా తవ || ౨౬ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే ద్వాదశోత్తరశతతమః సర్గః || ౧౧౨ ||

యుద్ధకాండ త్రయోదశోత్తరశతతమః సర్గః (౧౧౩) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి.


గమనిక: మా రెండు పుస్తకాలు - "నవగ్రహ స్తోత్రనిధి" మరియు "శ్రీ సూర్య స్తోత్రనిధి", విడుదల చేశాము. కొనుగోలుకు ఇప్పుడు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed