Yuddha Kanda Sarga 102 – యుద్ధకాండ ద్వ్యుత్తరశతతమః సర్గః (౧౦౨)


|| లక్ష్మణసంజీవనమ్ ||

శక్త్యా వినిహతం దృష్ట్వా రావణేన బలీయసా |
లక్ష్మణం సమరే శూరం రుధిరౌఘపరిప్లుతమ్ || ౧ ||

స దత్త్వా తుములం యుద్ధం రావణస్య దురాత్మనః |
విసృజన్నేవ బాణౌఘాన్సుషేణం వాక్యమబ్రవీత్ || ౨ ||

ఏష రావణవీర్యేణ లక్ష్మణః పతితః క్షితౌ |
సర్పవద్వేష్టతే వీరో మమ శోకముదీరయన్ || ౩ ||

శోణితార్ద్రమిమం వీరం ప్రాణైరిష్టతమం మమ |
పశ్యతో మమ కా శక్తిర్యోద్ధుం పర్యాకులాత్మనః || ౪ ||

అయం స సమరశ్లాఘీ భ్రాతా మే శుభలక్షణః |
యది పంచత్వమాపన్నః ప్రాణైర్మే కిం సుఖేన చ || ౫ ||

లజ్జతీవ హి మే వీర్యం భ్రశ్యతీవ కరాద్ధనుః |
సాయకా వ్యవసీదంతి దృష్టిర్బాష్పవశం గతా || ౬ ||

అవసీదంతి గాత్రాణి స్వప్నయానే నృణామివ |
చింతా మే వర్ధతే తీవ్రా ముమూర్షా చోపజాయతే || ౭ ||

భ్రాతరం నిహతం దృష్ట్వా రావణేన దురాత్మనా |
వినిష్టనంతం దుఃఖార్థం మర్మణ్యభిహతం భృశమ్ || ౮ ||

రాఘవో భ్రాతరం దృష్ట్వా ప్రియం ప్రాణం బహిశ్చరమ్ |
దుఃఖేన మహతాఽఽవిష్టో ధ్యానశోకపరాయణః || ౯ ||

పరం విషాదమాపన్నో విలలాపాకులేంద్రియః |
న హి యుద్ధేన మే కార్యం నైవ ప్రాణైర్న సీతయా || ౧౦ ||

భ్రాతరం నిహతం దృష్ట్వా లక్ష్మణం రణపాంసుషు |
కిం మే రాజ్యేన కిం ప్రాణైర్యుద్ధే కార్యం న విద్యతే || ౧౧ ||

యత్రాయం నిహతః శేతే రణమూర్ధని లక్ష్మణః |
దేశే దేశే కలత్రాణి దేశే దేశే చ బాంధవాః || ౧౨ ||

తం తు దేశం న పశ్యామి యత్ర భ్రాతా సహోదరః |
ఇత్యేవం విలపంతం తం శోకవిహ్వలితేంద్రియమ్ || ౧౩ ||

వివేష్టమానం కరుణముచ్ఛ్వసంతం పునః పునః |
రామమాశ్వాసయన్వీరః సుషేణో వాక్యమబ్రవీత్ || ౧౪ ||

న మృతోఽయం మహాబాహో లక్ష్మణో లక్ష్మివర్ధనః |
న చాస్య వికృతం వక్త్రం నాపి శ్యావం న నిష్ప్రభమ్ || ౧౫ ||

సుప్రభం చ ప్రసన్నం చ ముఖమస్యాభిలక్ష్యతే |
పద్మరక్తతలౌ హస్తౌ సుప్రసన్నే చ లోచనే || ౧౬ ||

ఏవం న విద్యతే రూపం గతాసూనాం విశాంపతే |
దీర్ఘాయుషస్తు యే మర్త్యాస్తేషాం తు ముఖమీదృశమ్ || ౧౭ ||

నాయం ప్రేతత్వమాపన్నో లక్ష్మణో లక్ష్మివర్ధనః |
మా విషాదం కృథా వీర సప్రాణోఽయమరిందమః || ౧౮ ||

ఆఖ్యాస్యతే ప్రసుప్తస్య స్రస్తగాత్రస్య భూతలే |
సోచ్ఛ్వాసం హృదయం వీర కంపమానం ముహుర్ముహుః || ౧౯ ||

ఏవముక్త్వా తు వాక్యజ్ఞః సుషేణో రాఘవం వచః |
హనుమంతమువాచేదం హనుమంతమభిత్వరన్ || ౨౦ ||

సౌమ్య శీఘ్రమితో గత్వా శైలమోషధిపర్వతమ్ |
పూర్వం తే కథితో యోసౌ వీర జాంబవతా శుభః || ౨౧ ||

దక్షిణే శిఖరే తస్య జాతమోషధిమానయ |
విశల్యకరణీం నామ విశల్యకరణీం శుభామ్ || ౨౨ ||

సవర్ణకరణీం చాపి తథా సంజీవనీమపి |
సంధానకరణీం చాపి గత్వా శీఘ్రమిహానయ || ౨౩ ||

సంజీవనార్థం వీరస్య లక్ష్మణస్య మహాత్మనః |
ఇత్యేవముక్తో హనుమాన్గత్వా చౌషధిపర్వతమ్ || ౨౪ ||

చింతామభ్యగమచ్ఛ్రీమానజానంస్తాం మహౌషధిమ్ |
తస్య బుద్ధిః సముత్పన్నా మారుతేరమితౌజసః || ౨౫ ||

ఇదమేవ గమిష్యామి గృహీత్వా శిఖరం గిరేః |
అస్మిన్హి శిఖరే జాతామోషధీం తాం సుఖావహామ్ || ౨౬ ||

ప్రతర్కేణావగచ్ఛామి సుషేణోఽప్యేవమబ్రవీత్ |
అగృహ్య యది గచ్ఛామి విశల్యకరణీమహమ్ || ౨౭ ||

కాలాత్యయేన దోషః స్యాద్వైక్లవ్యం చ మహద్భవేత్ |
ఇతి సంచింత్య హనుమాన్గత్వా క్షిప్రం మహాబలః || ౨౮ ||

ఆసాద్య పర్వతశ్రేష్ఠం త్రిః ప్రకంప్య గిరేః శిరః |
ఫుల్లనానాతరుగణం సముత్పాట్య మహాబలః || ౨౯ ||

గృహీత్వా హరిశార్దూలో హస్తాభ్యాం సమతోలయత్ |
స నీలమివ జీమూతం తోయపూర్ణం నభఃస్థలాత్ || ౩౦ ||

ఆపపాత గృహీత్వా తు హనుమాన్ శిఖరం గిరేః |
సమాగమ్య మహావేగః సంన్యస్య శిఖరం గిరేః || ౩౧ ||

విశ్రమ్య కించిద్ధనుమాన్సుషేణమిదమబ్రవీత్ |
ఓషధిం నావగచ్ఛామి తామహం హరిపుంగవ || ౩౨ ||

తదిదం శిఖరం కృత్స్నం గిరేస్తస్యాహృతం మయా |
ఏవం కథయమానం తం ప్రశస్య పవనాత్మజమ్ || ౩౩ ||

సుషేణో వానరశ్రేష్ఠో జగ్రాహోత్పాట్య చౌషధీమ్ |
విస్మితాస్తు బభూవుస్తే రణే వానరరాక్షసాః || ౩౪ ||

దృష్ట్వా హనుమతః కర్మ సురైరపి సుదుష్కరమ్ |
తతః సంక్షోదయిత్వా తామోషధీం వానరోత్తమః || ౩౫ ||

లక్ష్మణస్య దదౌ నస్తః సుషేణః సుమహాద్యుతేః |
సశల్యస్తాం సమాఘ్రాయ లక్ష్మణః పరవీరహా || ౩౬ ||

విశల్యో విరుజః శీఘ్రముదతిష్ఠన్మహీతలాత్ |
తముత్థితం తే హరయో భూతలాత్ప్రేక్ష్య లక్ష్మణమ్ || ౩౭ ||

సాధుసాధ్వితి సుప్రీతాః సుషేణం ప్రత్యపూజయన్ |
ఏహ్యేహీత్యబ్రవీద్రామో లక్ష్మణం పరవీరహా || ౩౮ ||

సస్వజే స్నేహగాఢం చ బాష్పపార్యాకులేక్షణః |
అబ్రవీచ్చ పరిష్వజ్య సౌమిత్రిం రాఘవస్తదా || ౩౯ ||

దిష్ట్యా త్వాం వీర పశ్యామి మరణాత్పునరాగతమ్ |
న హి మే జీవితేనార్థః సీతయా చాపి లక్ష్మణ || ౪౦ ||

కో హి మే విజయేనార్థస్త్వయి పంచత్వమాగతే |
ఇత్యేవం వదతస్తస్య రాఘవస్య మహాత్మనః || ౪౧ ||

ఖిన్నః శిథిలయా వాచా లక్ష్మణో వాక్యమబ్రవీత్ |
తాం ప్రతిజ్ఞాం ప్రతిజ్ఞాయ పురా సత్యపరాక్రమ || ౪౨ ||

లఘుః కశ్చిదివాసత్త్వో నైవం వక్తుమిహార్హసి |
న హి ప్రతిజ్ఞాం కుర్వంతి వితథాం సాధవోఽనఘ || ౪౩ ||

లక్షణం హి మహత్త్వస్య ప్రతిజ్ఞాపరిపాలనమ్ |
నైరాశ్యముపగంతుం తే తదలం మత్కృతేఽనఘ || ౪౪ ||

వధేన రావణస్యాద్య ప్రతిజ్ఞామనుపాలయ |
న జీవన్యాస్యతే శత్రుస్తవ బాణపథం గతః || ౪౫ ||

నర్దతస్తీక్ష్ణదంష్ట్రస్య సింహస్యేవ మహాగజః |
అహం తు వధమిచ్ఛామి శీఘ్రమస్య దురాత్మనః |
యావదస్తం న యాత్యేష కృతకర్మా దివాకరః || ౪౬ ||

యది వధమిచ్ఛసి రావణస్య సంఖ్యే
యది చ కృతాం త్వమిహేచ్ఛసి ప్రతిజ్ఞామ్ |
యది తవ రాజవరాత్మజాభిలాషః
కురు చ వచో మమ శీఘ్రమద్య వీర || ౪౭ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే ద్వ్యుత్తరశతతమః సర్గః || ౧౦౨ ||

యుద్ధకాండ త్ర్యుత్తరశతతమః సర్గః (౧౦౩) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి.


పైరసీ ప్రకటన : నాగేంద్రాస్ న్యూ గొల్లపూడి వీరాస్వామి సన్ మరియు శ్రీఆదిపూడి వెంకటశివసాయిరామ్ గారు కలిసి మా రెండు పుస్తకాలను ("శ్రీ వారాహీ స్తోత్రనిధి" మరియు "శ్రీ శ్యామలా స్తోత్రనిధి") ఉన్నది ఉన్నట్టు కాపీచేసి, పేరు మార్చి అమ్ముతున్నారు. దయచేసి గమనించగలరు.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed