Yuddha Kanda Sarga 10 – యుద్ధకాండ దశమః సర్గః (౧౦)


|| విభీషణపథ్యోపదేశః ||

తతః ప్రత్యుషసి ప్రాప్తే ప్రాప్తధర్మార్థనిశ్చయః |
రాక్షసాధిపతేర్వేశ్మ భీమకర్మా విభీషణః || ౧ ||

శైలాగ్రచయసంకాశం శైలశృంగమివోన్నతమ్ |
సువిభక్తమహాకక్ష్యం మహాజనపరిగ్రహమ్ || ౨ ||

మతిమద్భిర్మహామాత్రైరనురక్తైరధిష్ఠితమ్ |
రాక్షసైశ్చాప్తపర్యాప్తైః సర్వతః పరిరక్షితమ్ || ౩ ||

మత్తమాతంగనిఃశ్వాసైర్వ్యాకులీకృతమారుతమ్ |
శంఖఘోషమహాఘోషం తూర్యనాదానునాదితమ్ || ౪ ||

ప్రమదాజనసంబాధం ప్రజల్పితమహాపథమ్ |
తప్తకాంచననిర్యూహం భూషణోత్తమభూషితమ్ || ౫ ||

గంధర్వాణామివావాసమాలయం మరుతామివ |
రత్నసంచయసంబాధం భవనం భోగినామివ || ౬ ||

తం మహాభ్రమివాదిత్యస్తేజోవిస్తృతరశ్మిమాన్ |
అగ్రజస్యాలయం వీరః ప్రవివేశ మహాద్యుతిః || ౭ ||

పుణ్యాన్ పుణ్యాహఘోషాంశ్చ వేదివిద్భిరుదాహృతాన్ |
శుశ్రావ సుమహాతేజా భ్రాతుర్విజయసంశ్రితాన్ || ౮ ||

పూజితాన్ దధిపాత్రైశ్చ సర్పిర్భిః సుమనోక్షతైః |
మంత్రవేదవిదో విప్రాన్ దదర్శ సుమహాబలః || ౯ ||

స పూజ్యమానో రక్షోభిర్దీప్యమానః స్వతేజసా |
ఆసనస్థం మహాబాహుర్వవందే ధనదానుజమ్ || ౧౦ ||

స రాజదృష్టిసంపన్నమాసనం హేమభూషితమ్ |
జగామ సముదాచారం ప్రయుజ్యాచారకోవిదః || ౧౧ ||

స రావణం మహాత్మానం విజనే మంత్రిసన్నిధౌ |
ఉవాచ హితమత్యర్థం వచనం హేతునిశ్చితమ్ || ౧౨ ||

ప్రసాద్య భ్రాతరం జ్యేష్ఠం సాంత్వేనోపస్థితక్రమః |
దేశకాలార్థసంవాదీ దృష్టలోకపరావరః || ౧౩ ||

యదా ప్రభృతి వైదేహీ సంప్రాప్తేమాం పురీం తవ |
తదా ప్రభృతి దృశ్యంతే నిమిత్తాన్యశుభాని నః || ౧౪ ||

సస్ఫులింగః సధూమార్చిః సధూమకలుషోదయః |
మంత్రసం‍ధుక్షితోఽప్యగ్నిర్న సమ్యగభివర్ధతే || ౧౫ ||

అగ్నిష్ఠేష్వగ్నిశాలాసు తథా బ్రహ్మస్థలీషు చ |
సరీసృపాణి దృశ్యంతే హవ్యేషు చ పిపీలికాః || ౧౬ ||

గవాం పయాంసి స్కన్నాని విమదా వీరకుంజరాః |
దీనమశ్వాః ప్రహేషంతే న చ గ్రాసాభినందినః || ౧౭ ||

ఖరోష్ట్రాశ్వతరా రాజన్ భిన్నరోమాః స్రవంతి నః |
న స్వభావేఽవతిష్ఠంతే విధానైరపి చింతితాః || ౧౮ ||

వాయసాః సంఘశః క్రూరాః వ్యాహరంతి సమంతతః |
సమవేతాశ్చ దృశ్యంతే విమానాగ్రేషు సంఘశః || ౧౯ ||

గృధ్రాశ్చ పరిలీయంతే పురీముపరి పిండితాః |
ఉపపన్నాశ్చ సంధ్యే ద్వే వ్యాహరంత్యశివం శివాః || ౨౦ ||

క్రవ్యాదానాం మృగాణాం చ పురద్వారేషు సంఘశః |
శ్రూయంతే విపులా ఘోషాః సవిస్ఫూర్జథునిఃస్వనాః || ౨౧ ||

తదేవం ప్రస్తుతే కార్యే ప్రాయశ్చిత్తమిదం క్షమమ్ |
రోచతే యది వైదేహీ రాఘవాయ ప్రదీయతామ్ || ౨౨ ||

ఇదం చ యది వా మోహాల్లోభాద్వా వ్యాహృతం మయా |
తత్రాపి చ మహారాజ న దోషం కర్తుమర్హసి || ౨౩ ||

అయం చ దోషః సర్వస్య జనస్యాస్యోపలక్ష్యతే |
రక్షసాం రాక్షసీనాం చ పురస్యాంతః పురస్య చ || ౨౪ ||

శ్రావణే చాస్య మంత్రస్య నివృత్తాః సర్వమంత్రిణః |
అవశ్యం చ మయా వాచ్యం యద్దృష్టమపి వా శ్రుతమ్ || ౨౫ ||

సంప్రధార్య యథాన్యాయం తద్భవాన్ కర్తుమర్హతి |
ఇతి స్మ మంత్రిణాం మధ్యే భ్రాతా భ్రాతరమూచివాన్ |
రావణం రక్షసశ్రేష్ఠం పథ్యమేతద్విభీషణః || ౨౬ ||

హితం మహార్థం మృదు హేతుసంహితం
వ్యతీతకాలాయతిసంప్రతిక్షమమ్ |
నిశమ్య తద్వాక్యముపస్థితజ్వరః
ప్రసంగవానుత్తరమేతదబ్రవీత్ || ౨౭ ||

భయం న పశ్యామి కుతశ్చిదప్యహం
న రాఘవః ప్రాప్స్యతి జాతు మైథిలీమ్ |
సురైః సహేంద్రైరపి సంగతః కథం
మమాగ్రతః స్థాస్యతి లక్ష్మణాగ్రజః || ౨౮ ||

ఇతీదముక్త్వా సురసైన్యనాశనో
మహాబలః సంయతి చండవిక్రమః |
దశాననో భ్రాతరమాప్తవాదినం
విసర్జయామాస తదా విభీషణమ్ || ౨౯ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే దశమః సర్గః || ౧౦ ||

యుద్ధకాండ ఏకాదశః సర్గః (౧౧) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి. 


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed