Sundarakanda Sarga (Chapter) 55 – సుందరకాండ పంచపంచాశః సర్గః (౫౫)


|| హనూమద్విభ్రమః ||

లంకాం సమస్తాం సందీప్య లాంగూలాగ్నిం మహాబలః |
నిర్వాపయామాస తదా సముద్రే హరిసత్తమః || ౧ ||

సందీప్యమానాం విధ్వస్తాం త్రస్తరక్షోగణాం పురీమ్ |
అవేక్ష్య హనుమాఁల్లంకాం చింతయామాస వానరః || ౨ ||

తస్యాభూత్సుమహాంస్త్రాసః కుత్సా చాత్మన్యజాయత |
లంకాం ప్రదహతా కర్మ కింస్విత్కృతమిదం మయా || ౩ ||

ధన్యాస్తే పురుషశ్రేష్ఠా యే బుద్ధ్యా కోపముత్థితమ్ |
నిరుంధంతి మహాత్మానో దీప్తమగ్నిమివాంభసా || ౪ ||

క్రుద్ధః పాపం న కుర్యాత్కః క్రుద్ధో హన్యాద్గురూనపి |
క్రుద్ధః పరుషయా వాచా నరః సాధూనధిక్షిపేత్ || ౫ ||

వాచ్యావాచ్యం ప్రకుపితో న విజానాతి కర్హిచిత్ |
నాకార్యమస్తి క్రుద్ధస్య నావాచ్యం విద్యతే క్వచిత్ || ౬ ||

యః సముత్పతితం క్రోధం క్షమయైవ నిరస్యతి |
యథోరగస్త్వచం జీర్ణాం స వై పురుష ఉచ్యతే || ౭ ||

ధిగస్తు మాం సుదుర్భుద్ధిం నిర్లజ్జం పాపకృత్తమమ్ |
అచింతయిత్వా తాం సీతామగ్నిదం స్వామిఘాతకమ్ || ౮ ||

యది దగ్ధా త్వియం లంకా నూనమార్యాపి జానకీ |
దగ్ధా తేన మయా భర్తుర్హతం కార్యమజానతా || ౯ ||

యదర్థమయమారంభస్తత్కార్యమవసాదితమ్ |
మయా హి దహతా లంకాం న సీతా పరిరక్షితా || ౧౦ ||

ఈషత్కార్యమిదం కార్యం కృతమాసీన్న సంశయః |
తస్య క్రోధాభిభూతేన మయా మూలక్షయః కృతః || ౧౧ ||

వినష్టా జానకీ నూనం న హ్యదగ్ధః ప్రదృశ్యతే |
లంకాయాం కశ్చిదుద్దేశః సర్వా భస్మీకృతా పురీ || ౧౨ ||

యది తద్విహతం కార్యం మమ ప్రజ్ఞావిపర్యయాత్ |
ఇహైవ ప్రాణసంన్యాసో మమాపి హ్యద్య రోచతే || ౧౩ ||

కిమగ్నౌ నిపతామ్యద్య ఆహోస్విద్బడబాముఖే |
శరీరమాహో సత్త్వానాం దద్మి సాగరవాసినామ్ || ౧౪ ||

కథం హి జీవతా శక్యో మయా ద్రష్టుం హరీశ్వరః |
తౌ వా పురుషశార్దూలౌ కార్యసర్వస్వఘాతినా || ౧౫ ||

మయా ఖలు తదేవేదం రోషదోషాత్ప్రదర్శితమ్ |
ప్రథితం త్రిషు లోకేషు కపిత్వమనవస్థితమ్ || ౧౬ ||

ధిగస్తు రాజసం భావమనీశమనవస్థితమ్ |
ఈశ్వరేణాపి యద్రాగాన్మయా సీతా న రక్షితా || ౧౭ ||

వినష్టాయాం తు సీతాయాం తావుభౌ వినశిష్యతః |
తయోర్వినాశే సుగ్రీవః సబంధుర్వినశిష్యతి || ౧౮ ||

ఏతదేవ వచః శ్రుత్వా భరతో భ్రాతృవత్సలః |
ధర్మాత్మా సహశత్రుఘ్నః కథం శక్ష్యతి జీవితుమ్ || ౧౯ ||

ఇక్ష్వాకువంశే ధర్మిష్ఠే గతే నాశమసంశయమ్ |
భవిష్యంతి ప్రజాః సర్వాః శోకసంతాపపీడితాః || ౨౦ ||

తదహం భాగ్యరహితో లుప్తధర్మార్థసంగ్రహః |
రోషదోషపరీతాత్మా వ్యక్తం లోకవినాశనః || ౨౧ ||

ఇతి చింతయతస్తస్య నిమిత్తాన్యుపపేదిరే |
పూర్వమప్యుపలబ్ధాని సాక్షాత్పునరచింతయత్ || ౨౨ ||

అథవా చారుసర్వాంగీ రక్షితా స్వేన తేజసా |
న నశిష్యతి కల్యాణీ నాగ్నిరగ్నౌ ప్రవర్తతే || ౨౩ ||

న హి ధర్మాత్మనస్తస్య భార్యామమితతేజసః |
స్వచారిత్రాభిగుప్తాం తాం స్ప్రష్టుమర్హతి పావకః || ౨౪ ||

నూనం రామప్రభావేన వైదేహ్యాః సుకృతేన చ |
యన్మాం దహనకర్మాయం నాదహద్ధవ్యవాహనః || ౨౫ ||

త్రయాణాం భరతాదీనాం భ్రాతౄణాం దేవతా చ యా |
రామస్య చ మనఃకాంతా సా కథం వినశిష్యతి || ౨౬ ||

యద్వా దహనకర్మాయం సర్వత్ర ప్రభురవ్యయః |
న మే దహతి లాంగూలం కథమార్యాం ప్రధక్ష్యతి || ౨౭ ||

పునశ్చాచింతయత్తత్ర హనుమాన్విస్మితస్తదా |
హిరణ్యనాభస్య గిరేర్జలమధ్యే ప్రదర్శనమ్ || ౨౮ ||

తపసా సత్యవాక్యేన అనన్యత్వాచ్చ భర్తరి |
అపి సా నిర్దహేదగ్నిం న తామగ్నిః ప్రధక్ష్యతి || ౨౯ ||

స తథా చింతయంస్తత్ర దేవ్యా ధర్మపరిగ్రహమ్ |
శుశ్రావ హనుమాన్వాక్యం చారణానాం మహాత్మనామ్ || ౩౦ ||

అహో ఖలు కృతం కర్మ దుష్కరం హి హనూమతా |
అగ్నిం విసృజతాభీక్ష్ణం భీమం రాక్షససద్మని || ౩౧ ||

ప్రపలాయితరక్షఃస్త్రీబాలవృద్ధసమాకులా |
జనకోలాహలాధ్మాతా క్రందన్తీవాద్రికందరే || ౩౨ ||

దగ్ధేయం నగరీ సర్వా సాట్టప్రాకారతోరణా |
జానకీ న చ దగ్ధేతి విస్మయోఽద్భుత ఏవ నః || ౩౩ ||

స నిమిత్తైశ్చ దృష్టార్థైః కారణైశ్చ మహాగుణైః |
ఋషివాక్యైశ్చ హనుమానభవత్ప్రీతమానసః || ౩౪ ||

తతః కపిః ప్రాప్తమనోరథార్థ-
-స్తామక్షతాం రాజసుతాం విదిత్వా |
ప్రత్యక్షతస్తాం పునరేవ దృష్ట్వా
ప్రతిప్రయాణాయ మతిం చకార || ౩౫ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సుందరకాండే పంచపంచాశః సర్గః || ౫౫ ||

సుందరకాండ – షట్పంచాశః సర్గః (౫౬) >>


సంపూర్ణ  వాల్మీకి సుందరకాండ చూడండి.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments

స్పందించండి

error: Not allowed