Read in తెలుగు / ಕನ್ನಡ / தமிழ் / देवनागरी / English (IAST)
|| వాయసవృత్తాంతకథనమ్ ||
తతః స కపిశార్దూలస్తేన వాక్యేన హర్షితః |
సీతామువాచ తచ్ఛ్రుత్వా వాక్యం వాక్యవిశారదః || ౧ ||
యుక్తరూపం త్వయా దేవి భాషితం శుభదర్శనే |
సదృశం స్త్రీస్వభావస్య సాధ్వీనాం వినయస్య చ || ౨ ||
స్త్రీత్వం న తు సమర్థం హి సాగరం వ్యతివర్తితుమ్ |
మామధిష్ఠాయ విస్తీర్ణం శతయోజనమాయతమ్ || ౩ ||
ద్వితీయం కారణం యచ్చ బ్రవీషి వినయాన్వితే |
రామాదన్యస్య నార్హామి సం‍స్పర్శమితి జానకి || ౪ ||
ఏతత్తే దేవి సదృశం పత్న్యాస్తస్య మహాత్మనః |
కా హ్యన్యా త్వామృతే దేవి బ్రూయాద్వచనమీదృశమ్ || ౫ ||
శ్రోష్యతే చైవ కాకుత్స్థః సర్వం నిరవశేషతః |
చేష్టితం యత్త్వయా దేవి భాషితం మమ చాగ్రతః || ౬ ||
కారణైర్బహుభిర్దేవి రామప్రియచికీర్షయా |
స్నేహప్రస్కన్నమనసా మయైతత్సముదీరితమ్ || ౭ ||
లంకాయా దుష్ప్రవేశత్వాద్దుస్తరత్వాన్మహోదధేః |
సామర్థ్యాదాత్మనశ్చైవ మయైతత్సముదీరితమ్ || ౮ ||
ఇచ్ఛామి త్వాం సమానేతుమద్యైవ రఘుబంధునా |
గురుస్నేహేన భక్త్యా చ నాన్యథైతదుదాహృతమ్ || ౯ ||
యది నోత్సహసే యాతుం మయా సార్ధమనిందితే |
అభిజ్ఞానం ప్రయచ్ఛ త్వం జానీయాద్రాఘవో హి యత్ || ౧౦ ||
ఏవముక్తా హనుమతా సీతా సురసుతోపమా |
ఉవాచ వచనం మందం బాష్పప్రగ్రథితాక్షరమ్ || ౧౧ ||
ఇదం శ్రేష్ఠమభిజ్ఞానం బ్రూయాస్త్వం తు మమ ప్రియమ్ |
శైలస్య చిత్రకూటస్య పాదే పూర్వోత్తరే పురా || ౧౨ ||
తాపసాశ్రమవాసిన్యాః ప్రాజ్యమూలఫలోదకే |
తస్మిన్సిద్ధాశ్రమే దేశే మందాకిన్యా హ్యదూరతః || ౧౩ ||
తస్యోపవనషండేషు నానాపుష్పసుగంధిషు |
విహృత్య సలిలక్లిన్నా తవాంకే సముపావిశమ్ || ౧౪ ||
తతో మాంససమాయుక్తో వాయసః పర్యతుండయత్ |
తమహం లోష్టముద్యమ్య వారయామి స్మ వాయసమ్ || ౧౫ ||
దారయన్స చ మాం కాకస్తత్రైవ పరిలీయతే |
న చాప్యుపారమన్మాంసాద్భక్షార్థీ బలిభోజనః || ౧౬ ||
ఉత్కర్షంత్యాం చ రశనాం క్రుద్ధాయాం మయి పక్షిణి |
స్రస్యమానే చ వసనే తతో దృష్టా త్వయా హ్యహమ్ || ౧౭ ||
త్వయాపహసితా చాహం క్రుద్ధా సంలజ్జితా తదా |
భక్షగృధ్నేన కాకేన దారితా త్వాముపాగతా || ౧౮ ||
ఆసీనస్య చ తే శ్రాంతా పునరుత్సంగమావిశమ్ |
క్రుధ్యంతీ చ ప్రహృష్టేన త్వయాహం పరిసాంత్వితా || ౧౯ ||
బాష్పపూర్ణముఖీ మందం చక్షుషీ పరిమార్జతీ |
లక్షితాహం త్వయా నాథ వాయసేన ప్రకోపితా || ౨౦ ||
పరిశ్రమాత్ప్రసుప్తా చ రాఘవాంకేఽప్యహం చిరమ్ |
పర్యాయేణ ప్రసుప్తశ్చ మమాంకే భరతాగ్రజః || ౨౧ ||
స తత్ర పునరేవాథ వాయసః సముపాగమత్ |
తతః సుప్తప్రబుద్ధాం మాం రాఘవాంకాత్సముత్థితామ్ || ౨౨ || [రామస్య]
వాయసః సహసాగమ్య విదదార స్తనాంతరే | [విరరాద]
పునః పునరథోత్పత్య విదదార స మాం భృశమ్ || ౨౩ ||
తతః సముక్షితో రామో ముక్తైః శోణితబిందుభిః |
వాయసేన తతస్తేన బలవత్క్లిశ్యమానయా || ౨౪ ||
స మయా బోధితః శ్రీమాన్సుఖసుప్తః పరంతపః |
స మాం దృష్ట్వా మహాబాహుర్వితున్నాం స్తనయోస్తదా || ౨౫ ||
ఆశీవిష ఇవ క్రుద్ధః శ్వసన్వాక్యమభాషత |
కేన తే నాగనాసోరు విక్షతం వై స్తనాంతరమ్ || ౨౬ ||
కః క్రీడతి సరోషేణ పంచవక్త్రేణ భోగినా |
వీక్షమాణస్తతస్తం వై వాయసం సముదైక్షత || ౨౭ ||
నఖైః సరుధిరైస్తీక్ష్ణైర్మామేవాభిముఖం స్థితమ్ |
పుత్రః కిల స శక్రస్య వాయసః పతతాం వరః || ౨౮ ||
ధరాంతరగతః శీఘ్రం పవనస్య గతౌ సమః |
తతస్తస్మిన్మహాబాహుః కోపసంవర్తితేక్షణః || ౨౯ ||
వాయసే కృతవాన్క్రూరాం మతిం మతిమతాం వరః |
స దర్భం సంస్తరాద్గృహ్య బ్రాహ్మేణాస్త్రేణ యోజయత్ || ౩౦ ||
స దీప్త ఇవ కాలాగ్నిర్జజ్వాలాభిముఖో ద్విజమ్ |
స తం ప్రదీప్తం చిక్షేప దర్భం తం వాయసం ప్రతి || ౩౧ ||
తతస్తం వాయసం దర్భః సోంబరేనుజగామ తమ్ |
అనుసృప్తస్తదా కాకో జగామ వివిధాం గతిమ్ || ౩౨ ||
త్రాణకామ ఇమం లోకం సర్వం వై విచచార హ | [లోక]
స పిత్రా చ పరిత్యక్తః సురైశ్చ స మహర్షిభిః || ౩౩ ||
త్రీఁల్లోకాన్సంపరిక్రమ్య తమేవ శరణం గతః |
స తం నిపతితం భూమౌ శరణ్యః శరణాగతమ్ || ౩౪ ||
వధార్హమపి కాకుత్స్థః కృపయా పర్యపాలయత్ |
న శర్మ లబ్ధ్వా లోకేషు తమేవ శరణం గతః || ౩౫ ||
పరిద్యూనం విషణ్ణం చ స తమాయాంతమబ్రవీత్ |
మోఘం కర్తుం న శక్యం తు బ్రాహ్మమస్త్రం తదుచ్యతామ్ || ౩౬ ||
హినస్తు దక్షిణాక్షి త్వచ్ఛర ఇత్యథ సోఽబ్రవీత్ |
తతస్తస్యాక్షి కాకస్య హినస్తి స్మ స దక్షిణమ్ || ౩౭ ||
దత్త్వా స దక్షిణం నేత్రం ప్రాణేభ్యః పరిరక్షితః |
స రామాయ నమస్కృత్వా రాజ్ఞే దశరథాయ చ || ౩౮ ||
విసృష్టస్తేన వీరేణ ప్రతిపేదే స్వమాలయమ్ |
మత్కృతే కాకమాత్రే తు బ్రహ్మాస్త్రం సముదీరితమ్ || ౩౯ ||
కస్మాద్యో మాం హరత్త్వత్తః క్షమసే తం మహీపతే |
స కురుష్వ మహోత్సాహః కృపాం మయి నరర్షభ || ౪౦ ||
త్వయా నాథవతీ నాథ హ్యనాథా ఇవ దృశ్యతే |
ఆనృశంస్యం పరో ధర్మస్త్వత్త ఏవ మయా శ్రుతః || ౪౧ ||
జానామి త్వాం మహావీర్యం మహోత్సాహం మహాబలమ్ |
అపారపారమక్షోభ్యం గాంభీర్యాత్సాగరోపమమ్ || ౪౨ ||
భర్తారం ససముద్రాయా ధరణ్యా వాసవోపమమ్ |
ఏవమస్త్రవిదాం శ్రేష్ఠః సత్యవాన్బలవానపి || ౪౩ ||
కిమర్థమస్త్రం రక్షస్సు న యోజయసి రాఘవః |
న నాగా నాపి గంధర్వా నాసురా న మరుద్గణాః || ౪౪ ||
రామస్య సమరే వేగం శక్తాః ప్రతిసమాధితుమ్ |
తస్య వీర్యవతః కశ్చిద్యద్యస్తి మయి సంభ్రమః || ౪౫ ||
కిమర్థం న శరైస్తీక్ష్ణైః క్షయం నయతి రాక్షసాన్ |
భ్రాతురాదేశమాదాయ లక్ష్మణో వా పరంతపః || ౪౬ ||
కస్య హేతోర్న మాం వీరః పరిత్రాతి మహాబలః |
యది తౌ పురుషవ్యాఘ్రౌ వాయ్వగ్నిసమతేజసౌ || ౪౭ ||
సురాణామపి దుర్ధర్షౌ కిమర్థం మాముపేక్షతః |
మమైవ దుష్కృతం కించిన్మహదస్తి న సంశయః || ౪౮ ||
సమర్థావపి తౌ యన్మాం నావేక్షేతే పరంతపౌ |
వైదేహ్యా వచనం శ్రుత్వా కరుణం సాశ్రు భాషితమ్ || ౪౯ ||
అథాబ్రవీన్మహాతేజా హనుమాన్మారుతాత్మజః |
త్వచ్ఛోకవిముఖో రామో దేవి సత్యేన మే శపే || ౫౦ ||
రామే దుఃఖాభిపన్నే చ లక్ష్మణః పరితప్యతే |
కథం‍చిద్భవతీ దృష్టా న కాలః పరిశోచితుమ్ || ౫౧ ||
ఇమం ముహూర్తం దుఃఖానాం ద్రక్ష్యస్యంతమనిందితే |
తావుభౌ పురుషవ్యాఘ్రౌ రాజపుత్రౌ మహాబలౌ || ౫౨ ||
త్వద్దర్శనకృతోత్సాహౌ లంకాం భస్మీకరిష్యతః |
హత్వా చ సమరే క్రూరం రావణం సహబాంధవమ్ || ౫౩ ||
రాఘవస్త్వాం విశాలాక్షి నేష్యతి స్వాం పురీం ప్రతి |
బ్రూహి యద్రాఘవో వాచ్యో లక్ష్మణశ్చ మహాబలః || ౫౪ ||
సుగ్రీవో వాపి తేజస్వీ హరయోపి సమాగతాః |
ఇత్యుక్తవతి తస్మింశ్చ సీతా సురసుతోపమా || ౫౫ ||
ఉవాచ శోకసంతప్తా హనుమంతం ప్లవంగమమ్ |
కౌసల్యా లోకభర్తారం సుషువే యం మనస్వినీ || ౫౬ ||
తం మమార్థే సుఖం పృచ్ఛ శిరసా చాభివాదయ |
స్రజశ్చ సర్వరత్నాని ప్రియా యాశ్చ వరాంగనాః || ౫౭ ||
ఐశ్వర్యం చ విశాలాయాం పృథివ్యామపి దుర్లభమ్ |
పితరం మాతరం చైవ సం‍మాన్యాభిప్రసాద్య చ || ౫౮ ||
అనుప్రవ్రజితో రామం సుమిత్రా యేన సుప్రజాః |
ఆనుకూల్యేన ధర్మాత్మా త్యక్త్వా సుఖమనుత్తమమ్ || ౫౯ ||
అనుగచ్ఛతి కాకుత్స్థం భ్రాతరం పాలయన్వనే |
సింహస్కంధో మహాబాహుర్మనస్వీ ప్రియదర్శనః || ౬౦ ||
పితృవద్వర్తతే రామే మాతృవన్మాం సమాచరన్ |
హ్రియమాణాం తదా వీరో న తు మాం వేద లక్ష్మణః || ౬౧ ||
వృద్ధోపసేవీ లక్ష్మీవాన్ శక్తో న బహు భాషితా |
రాజపుత్రః ప్రియః శ్రేష్ఠః సదృశః శ్వశురస్య మే || ౬౨ ||
మమ ప్రియతరో నిత్యం భ్రాతా రామస్య లక్ష్మణః |
నియుక్తో ధురి యస్యాం తు తాముద్వహతి వీర్యవాన్ || ౬౩ ||
యం దృష్ట్వా రాఘవో నైవ వృత్తమార్యమనుస్మరేత్ |
స మమార్థాయ కుశలం వక్తవ్యో వచనాన్మమ || ౬౪ ||
మృదుర్నిత్యం శుచిర్దక్షః ప్రియో రామస్య లక్ష్మణః |
యథా హి వానరశ్రేష్ఠ దుఃఖక్షయకరో భవేత్ || ౬౫ ||
త్వమస్మిన్కార్యనిర్యోగే ప్రమాణం హరిసత్తమ |
రాఘవస్త్వత్సమారంభాన్మయి యత్నపరో భవేత్ || ౬౬ ||
ఇదం బ్రూయాశ్చ మే నాథం శూరం రామం పునః పునః |
జీవితం ధారయిష్యామి మాసం దశరథాత్మజ || ౬౭ ||
ఊర్ధ్వం మాసాన్న జీవేయం సత్యేనాహం బ్రవీమి తే |
రావణేనోపరుద్ధాం మాం నికృత్యా పాపకర్మణా || ౬౮ ||
త్రాతుమర్హసి వీర త్వం పాతాలాదివ కౌశికీమ్ |
తతో వస్త్రగతం ముక్త్వా దివ్యం చూడామణిం శుభమ్ || ౬౯ ||
ప్రదేయో రాఘవాయేతి సీతా హనుమతే దదౌ |
ప్రతిగృహ్య తతో వీరో మణిరత్నమనుత్తమమ్ || ౭౦ ||
అంగుల్యా యోజయామాస న హ్యస్య ప్రాభవద్భుజః |
మణిరత్నం కపివరః ప్రతిగృహ్యాభివాద్య చ || ౭౧ ||
సీతాం ప్రదక్షిణం కృత్వా ప్రణతః పార్శ్వతః స్థితః |
హర్షేణ మహతా యుక్తః సీతాదర్శనజేన సః |
హృదయేన గతో రామం శరీరేణ తు నిష్ఠితః || ౭౨ ||
మణివరముపగృహ్య తం మహార్హం
జనకనృపాత్మజయా ధృతం ప్రభావాత్ |
గిరిరివ పవనావధూతముక్తః
సుఖితమనాః ప్రతిసంక్రమం ప్రపేదే || ౭౩ ||
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సుందరకాండే అష్టత్రింశః సర్గః || ౩౮ ||
సుందరకాండ – ఏకోనచత్వారింశః సర్గః (౩౯) >>
సంపూర్ణ వాల్మీకి సుందరకాండ చూడండి.
గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.
Chant other stotras in తెలుగు, ಕನ್ನಡ, தமிழ், देवनागरी, english.
Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.
