Sundarakanda Sarga (Chapter) 22 – సుందరకాండ ద్వావింశః సర్గః (౨౨)


|| మాసద్వయావధికరణమ్ ||

సీతాయా వచనం శ్రుత్వా పరుషం రాక్షసాధిపః |
ప్రత్యువాచ తతః సీతాం విప్రియం ప్రియదర్శనామ్ || ౧ ||

యథా యథా సాంత్వయితా వశ్యః స్త్రీణాం తథా తథా |
యథా యథా ప్రియం వక్తా పరిభూతస్తథా తథా || ౨ ||

సన్నియచ్ఛతి మే క్రోధం త్వయి కామః సముత్థితః |
ద్రవతోఽమార్గమాసాద్య హయానివ సుసారథిః || ౩ ||

వామః కామో మనుష్యాణాం యస్మిన్కిల నిబధ్యతే |
జనే తస్మింస్త్వనుక్రోశః స్నేహశ్చ కిల జాయతే || ౪ ||

ఏతస్మాత్కారణాన్న త్వాం ఘాతయామి వరాననే |
వధార్హామవమానార్హాం మిథ్యాప్రవ్రజితే రతామ్ || ౫ ||

పరుషాణీహ వాక్యాని యాని యాని బ్రవీషి మామ్ |
తేషు తేషు వధో యుక్తస్తవ మైథిలి దారుణః || ౬ ||

ఏవముక్త్వా తు వైదేహీం రావణో రాక్షసాధిపః |
క్రోధసంరంభసంయుక్తః సీతాముత్తరమబ్రవీత్ || ౭ ||

ద్వౌ మాసౌ రక్షితవ్యౌ మే యోఽవధిస్తే మయా కృతః |
తతః శయనమారోహ మమ త్వం వరవర్ణిని || ౮ ||

ఊర్ధ్వం ద్వాభ్యాం తు మాసాభ్యాం భర్తారం మామనిచ్ఛతీమ్ |
మమ త్వాం ప్రాతరాశార్థమాలభంతే మహానసే || ౯ ||

తాం తర్జ్యమానాం సంప్రేక్ష్య రాక్షసేంద్రేణ జానకీమ్ |
దేవగంధర్వకన్యాస్తా విషేదుర్వికృతేక్షణాః || ౧౦ ||

ఓష్ఠప్రకారైరపరా వక్త్రైర్నేత్రైస్తథాఽపరాః |
సీతామాశ్వాసయామాసుస్తర్జితాం తేన రక్షసా || ౧౧ ||

తాభిరాశ్వాసితా సీతా రావణం రాక్షసాధిపమ్ |
ఉవాచాత్మహితం వాక్యం వృత్తశౌండీర్యగర్వితమ్ || ౧౨ ||

నూనం న తే జనః కశ్చిదస్తి నిఃశ్రేయసే స్థితః |
నివారయతి యో న త్వాం కర్మణోఽస్మాద్విగర్హితాత్ || ౧౩ ||

మాం హి ధర్మాత్మనః పత్నీం శచీమివ శచీపతేః |
త్వదన్యస్త్రిషు లోకేషు ప్రార్థయేన్మనసాపి కః || ౧౪ ||

రాక్షసాధమ రామస్య భార్యామమితతేజసః |
ఉక్తవానసి యచ్ఛాపం క్వ గతస్తస్య మోక్ష్యసే || ౧౫ ||

యథా దృప్తశ్చ మాతంగః శశశ్చ సహితో వనే |
తథా ద్విరదవద్రామస్త్వం నీచ శశవత్స్మృతః || ౧౬ ||

స త్వమిక్ష్వాకునాథం వై క్షిపన్నిహ న లజ్జసే |
చక్షుషోర్విషయం తస్య న తావదుపగచ్ఛసి || ౧౭ ||

ఇమే తే నయనే క్రూరే విరూపే కృష్ణపింగలే |
క్షితౌ న పతితే కస్మాన్మామనార్య నిరీక్షతః || ౧౮ ||

తస్య ధర్మాత్మనః పత్నీం స్నుషాం దశరథస్య చ |
కథం వ్యాహరతో మాం తే న జిహ్వా వ్యవశీర్యతే || ౧౯ ||

అసందేశాత్తు రామస్య తపసశ్చానుపాలనాత్ |
న త్వాం కుర్మి దశగ్రీవ భస్మ భస్మార్హతేజసా || ౨౦ ||

నాపహర్తుమహం శక్యా తస్యా రామస్య ధీమతః |
విధిస్తవ వధార్థాయ విహితో నాత్ర సంశయః || ౨౧ ||

శూరేణ ధనదభ్రాత్రా బలైః సముదితేన చ |
అపోహ్య రామం కస్మాద్ధి దారచౌర్యం త్వయా కృతమ్ || ౨౨ ||

సీతాయా వచనం శ్రుత్వా రావణో రాక్షసాధిపః |
వివృత్య నయనే క్రూరే జానకీమన్వవైక్షత || ౨౩ ||

నీలజీమూతసంకాశో మహాభుజశిరోధరః |
సింహసత్త్వగతిః శ్రీమాన్ దీప్తజిహ్వాగ్రలోచనః || ౨౪ ||

చలాగ్రముకుటప్రాంశుశ్చిత్రమాల్యానులేపనః |
రక్తమాల్యాంబరధరస్తప్తాంగదవిభూషణః || ౨౫ ||

శ్రోణీసూత్రేణ మహతా మేచకేన సుసంవృతః |
అమృతోత్పాదనద్ధేన భుజగేనేవ మందరః || ౨౬ ||

ద్వాభ్యాం స పరిపూర్ణాభ్యాం భుజాభ్యాం రాక్షసేశ్వరః | [తాభ్యాం]
శుశుభేఽచలసంకాశః శృంగాభ్యామివ మందరః || ౨౭ ||

తరుణాదిత్యవర్ణాభ్యాం కుండలాభ్యాం విభూషితః |
రక్తపల్లవపుష్పాభ్యామశోకాభ్యామివాచలః || ౨౮ ||

స కల్పవృక్షప్రతిమో వసంత ఇవ మూర్తిమాన్ |
శ్మశానచైత్యప్రతిమో భూషితోఽపి భయంకరః || ౨౯ ||

అవేక్షమాణో వైదేహీం కోపసంరక్తలోచనః |
ఉవాచ రావణః సీతాం భుజంగ ఇవ నిఃశ్వసన్ || ౩౦ ||

అనయేనాభిసంపన్నమర్థహీనమనువ్రతే |
నాశయామ్యహమద్య త్వాం సూర్యః సంధ్యామివౌజసా || ౩౧ ||

ఇత్యుక్త్వా మైథిలీం రాజా రావణః శత్రురావణః |
సందిదేశ తతః సర్వా రాక్షసీర్ఘోరదర్శనాః || ౩౨ ||

ఏకాక్షీమేకకర్ణాం చ కర్ణప్రావరణాం తథా |
గోకర్ణీం హస్తికర్ణీం చ లంబకర్ణీమకర్ణికామ్ || ౩౩ ||

హస్తిపాద్యశ్వపాద్యౌ చ గోపాదీం పాదచూలికామ్ |
ఏకాక్షీమేకపాదీం చ పృథుపాదీమపాదికామ్ || ౩౪ ||

అతిమాత్రశిరోగ్రీవామతిమాత్రకుచోదరీమ్ |
అతిమాత్రాస్యనేత్రాం చ దీర్ఘజిహ్వామజిహ్వికామ్ || ౩౫ ||

అనాసికాం సింహముఖీం గోముఖీం సూకరీముఖీమ్ |
యథా మద్వశగా సీతా క్షిప్రం భవతి జానకీ || ౩౬ ||

తథా కురుత రాక్షస్యః సర్వాః క్షిప్రం సమేత్య చ |
ప్రతిలోమానులోమైశ్చ సామదానాదిభేదనైః || ౩౭ ||

ఆవర్జయత వైదేహీం దండస్యోద్యమనేన చ |
ఇతి ప్రతిసమాదిశ్య రాక్షసేంద్రః పునః పునః || ౩౮ ||

కామమన్యుపరీతాత్మా జానకీం పర్యతర్జయత్ |
ఉపగమ్య తతః క్షిప్రం రాక్షసీ ధాన్యమాలినీ || ౩౯ ||

పరిష్వజ్య దశగ్రీవమిదం వచనమబ్రవీత్ |
మయా క్రీడ మహారాజ సీతయా కిం తవానయా || ౪౦ ||

వివర్ణయా కృపణయా మానుష్యా రాక్షసేశ్వర |
నూనమస్యా మహారాజ న దివ్యాన్భోగసత్తమాన్ || ౪౧ ||

విదధాత్యమరశ్రేష్ఠస్తవ బాహుబలార్జితాన్ |
అకామాం కామయానస్య శరీరముపతప్యతే || ౪౨ ||

ఇచ్ఛంతీం కామయానస్య ప్రీతిర్భవతి శోభనా |
ఏవముక్తస్తు రాక్షస్యా సముత్క్షిప్తస్తతో బలీ || ౪౩ ||

ప్రహసన్మేఘసంకాశో రాక్షసః స న్యవర్తత |
ప్రస్థితః స దశగ్రీవః కంపయన్నివ మేదినీమ్ || ౪౪ ||

జ్వలద్భాస్కరవర్ణాభం ప్రవివేశ నివేశనమ్ |
దేవగంధర్వకన్యాశ్చ నాగకన్యాశ్చ సర్వతః |
పరివార్య దశగ్రీవం వివిశుస్తద్గృహోత్తమమ్ || ౪౫ ||

స మైథిలీం ధర్మపరామవస్థితాం
ప్రవేపమానాం పరిభర్త్స్య రావణః |
విహాయ సీతాం మదనేన మోహితః
స్వమేవ వేశ్మ ప్రవివేశ భాస్వరమ్ || ౪౬ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సుందరకాండే ద్వావింశః సర్గః || ౨౨ ||

సుందరకాండ – త్రయోవింశః సర్గః (౨౩) >>


సంపూర్ణ  వాల్మీకి సుందరకాండ చూడండి.


గమనిక: మా రెండు పుస్తకాలు - "నవగ్రహ స్తోత్రనిధి" మరియు "శ్రీ సూర్య స్తోత్రనిధి", విడుదల చేశాము. కొనుగోలుకు ఇప్పుడు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments

స్పందించండి

error: Not allowed