Sundarakanda Sarga (Chapter) 15 – sundarakāṇḍa pañcadaśaḥ sargaḥ (15)


|| sītōpalabhyaḥ ||

sa vīkṣamāṇastatrasthō mārgamāṇaśca maithilīm |
avēkṣamāṇaśca mahīṁ sarvāṁ tāmanvavaikṣata || 1 ||

santānakalatābhiśca pādapairupaśōbhitām |
divyagandharasōpētāṁ sarvataḥ samalaṅkr̥tām || 2 ||

tāṁ sa nandanasaṅkāśāṁ mr̥gapakṣibhirāvr̥tām |
harmyaprāsādasambādhāṁ kōkilākulaniḥsvanām || 3 ||

kāñcanōtpalapadmābhirvāpībhirupaśōbhitām |
bahvāsanakuthōpētāṁ bahubhūmigr̥hāyutām || 4 ||

sarvartukusumai ramyāṁ phalavadbhiśca pādapaiḥ |
puṣpitānāmaśōkānāṁ śriyā sūryōdayaprabhām || 5 ||

pradīptāmiva tatrasthō mārutiḥ samudaikṣata |
niṣpatraśākhāṁ vihagaiḥ kriyamāṇāmivāsakr̥t || 6 ||

viniṣpatadbhiḥ śataśaścitraiḥ puṣpāvataṁsakaiḥ |
āmūlapuṣpanicitairaśōkaiḥ śōkanāśanaiḥ || 7 ||

puṣpabhārātibhāraiśca spr̥śadbhiriva mēdinīm |
karṇikāraiḥ kusumitaiḥ kiṁśukaiśca supuṣpitaiḥ || 8 ||

sa dēśaḥ prabhayā tēṣāṁ pradīpta iva sarvataḥ |
punnāgāḥ saptaparṇāśca campakōddālakāstathā || 9 ||

vivr̥ddhamūlā bahavaḥ śōbhantē sma supuṣpitāḥ |
śātakumbhanibhāḥ kēcitkēcidagniśikhōpamāḥ || 10 ||

nīlāñjananibhāḥ kēcittatrāśōkāḥ sahasraśaḥ |
nandanaṁ vividhōdyānaṁ citraṁ caitrarathaṁ yathā || 11 ||

ativr̥ttamivācintyaṁ divyaṁ ramyaṁ śriyāvr̥tam |
dvitīyamiva cākāśaṁ puṣpajyōtirgaṇāyutam || 12 ||

puṣparatnaśataiścitraṁ pañcamaṁ sāgaraṁ yathā |
sarvartupuṣpairnicitaṁ pādapairmadhugandhibhiḥ || 13 ||

nānāninādairudyānaṁ ramyaṁ mr̥gagaṇairdvijaiḥ |
anēkagandhapravahaṁ puṇyagandhaṁ manōramam || 14 ||

śailēndramiva gandhāḍhyaṁ dvitīyaṁ gandhamādanam |
aśōkavanikāyāṁ tu tasyāṁ vānarapuṅgavaḥ || 15 ||

sa dadarśāvidūrasthaṁ caityaprāsādamucchritam |
madhyē stambhasahasrēṇa sthitaṁ kailāsapāṇḍuram || 16 ||

pravālakr̥tasōpānaṁ taptakāñcanavēdikam |
muṣṇantamiva cakṣūṁṣi dyōtamānamiva śriyā || 17 ||

vimalaṁ prāṁśubhāvatvādullikhantamivāmbaram |
tatō malinasaṁvītāṁ rākṣasībhiḥ samāvr̥tām || 18 ||

upavāsakr̥śāṁ dīnāṁ niḥśvasantīṁ punaḥ punaḥ |
dadarśa śuklapakṣādau candrarēkhāmivāmalām || 19 ||

mandaṁ prakhyāyamānēna rūpēṇa ruciraprabhām |
pinaddhāṁ dhūmajālēna śikhāmiva vibhāvasōḥ || 20 ||

pītēnaikēna saṁvītāṁ kliṣṭēnōttamavāsasā |
sapaṅkāmanalaṅkārāṁ vipadmāmiva padminīm || 21 ||

pīḍitāṁ duḥkhasantaptāṁ parimlānāṁ tapasvinīm | [vrīḍitāṁ]
grahēṇāṅgārakēṇēva pīḍitāmiva rōhiṇīm || 22 ||

aśrupūrṇamukhīṁ dīnāṁ kr̥śāmanaśanēna ca |
śōkadhyānaparāṁ dīnāṁ nityaṁ duḥkhaparāyaṇām || 23 ||

priyaṁ janamapaśyantīṁ paśyantīṁ rākṣasīgaṇam |
svagaṇēna mr̥gīṁ hīnāṁ śvagaṇābhivr̥tāmiva || 24 ||

nīlanāgābhayā vēṇyā jaghanaṁ gatayaikayā |
nīlayā nīradāpāyē vanarājyā mahīmiva || 25 ||

sukhārhāṁ duḥkhasantaptāṁ vyasanānāmakōvidām |
tāṁ samīkṣya viśālākṣīmadhikaṁ malināṁ kr̥śām || 26 ||

tarkayāmāsa sītēti kāraṇairupapādibhiḥ |
hriyamāṇā tadā tēna rakṣasā kāmarūpiṇā || 27 ||

yathārūpā hi dr̥ṣṭā vai tathārūpēyamaṅganā |
pūrṇacandrānanāṁ subhrūṁ cāruvr̥ttapayōdharām || 28 ||

kurvantīṁ prabhayā dēvīṁ sarvā vitimirā diśaḥ |
tāṁ nīlakaṇṭhīṁ bimbōṣṭhīṁ sumadhyāṁ supratiṣṭhitām || 29 || [nīlakēśīṁ]

sītāṁ padmapalāśākṣīṁ manmathasya ratiṁ yathā |
iṣṭāṁ sarvasya jagataḥ pūrṇacandraprabhāmiva || 30 ||

bhūmau sutanumāsīnāṁ niyatāmiva tāpasīm |
niḥśvāsabahulāṁ bhīruṁ bhujagēndravadhūmiva || 31 ||

śōkajālēna mahatā vitatēna na rājatīm |
saṁsaktāṁ dhūmajālēna śikhāmiva vibhāvasōḥ || 32 ||

tāṁ smr̥tīmiva sandigdhāmr̥ddhiṁ nipatitāmiva |
vihatāmiva ca śraddhāmāśāṁ pratihatāmiva || 33 ||

sōpasargāṁ yathā siddhiṁ buddhiṁ sakaluṣāmiva |
abhūtēnāpavādēna kīrtiṁ nipatitāmiva || 34 ||

rāmōparōdhavyathitāṁ rakṣōharaṇakarśitām |
abalāṁ mr̥gaśābākṣīṁ vīkṣamāṇāṁ tatastataḥ || 35 ||

bāṣpāmbuparipūrṇēna kr̥ṣṇavakrākṣipakṣmaṇā |
vadanēnāprasannēna niḥśvasantīṁ punaḥ punaḥ || 36 ||

malapaṅkadharāṁ dīnāṁ maṇḍanārhāmamaṇḍitām |
prabhāṁ nakṣatrarājasya kālamēghairivāvr̥tām || 37 ||

tasya sandidihē buddhirmuhuḥ sītāṁ nirīkṣya tu |
āmnāyānāmayōgēna vidyāṁ praśithilāmiva || 38 ||

duḥkhēna bubudhē sītāṁ hanumānanalaṅkr̥tām |
saṁskārēṇa yathā hīnāṁ vācamarthāntaraṁ gatām || 39 ||

tāṁ samīkṣya viśālākṣīṁ rājaputrīmaninditām |
tarkayāmāsa sītēti kāraṇairupapādibhiḥ || 40 ||

vaidēhyā yāni cāṅgēṣu tadā rāmō:’nvakīrtayat |
tānyābharaṇajālāni śākhāśōbhīnyalakṣayat || 41 ||

sukr̥tau karṇavēṣṭau ca śvadaṁṣṭrau ca susaṁsthitau |
maṇividrumacitrāṇi hastēṣvābharaṇāni ca || 42 ||

śyāmāni cirayuktatvāttathā saṁsthānavanti ca |
tānyēvaitāni manyē:’haṁ yāni rāmō:’nvakīrtayat || 43 ||

tatra yānyavahīnāni tānyahaṁ nōpalakṣayē |
yānyasyā nāvahīnāni tānīmāni na saṁśayaḥ || 44 ||

pītaṁ kanakapaṭ-ṭābhaṁ srastaṁ tadvasanaṁ śubham |
uttarīyaṁ nagāsaktaṁ tadā dr̥ṣṭaṁ plavaṅgamaiḥ || 45 ||

bhūṣaṇāni ca mukhyāni dr̥ṣṭāni dharaṇītalē |
anayaivāpaviddhāni svanavanti mahānti ca || 46 ||

idaṁ ciragr̥hītatvādvasanaṁ kliṣṭavattaram |
tathāpi nūnaṁ tadvarṇaṁ tathā śrīmadyathētarat || 47 ||

iyaṁ kanakavarṇāṅgī rāmasya mahiṣī priyā |
pranaṣṭāpi satī yāsya manasō na praṇaśyati || 48 ||

iyaṁ sā yatkr̥tē rāmaścaturbhiḥ paritapyatē |
kāruṇyēnānr̥śaṁsyēna śōkēna madanēna ca || 49 ||

strī pranaṣṭēti kāruṇyādāśritētyānr̥śaṁsyataḥ |
patnī naṣṭēti śōkēna priyēti madanēna ca || 50 ||

asyā dēvyā yathā rūpamaṅgapratyaṅgasauṣṭhavam |
rāmasya ca yathā rūpaṁ tasyēyamasitēkṣaṇā || 51 ||

asyā dēvyā manastasmiṁstasya cāsyāṁ pratiṣṭhitam |
tēnēyaṁ sa ca dharmātmā muhūrtamapi jīvati || 52 ||

duṣkaraṁ kr̥tavānrāmō hīnō yadanayā prabhuḥ |
dhārayatyātmanō dēhaṁ na śōkēnāvasīdati || 53 ||

duṣkaraṁ kurutē rāmō ya imāṁ mattakāśinīm |
vinā sītāṁ mahābāhurmuhūrtamapi jīvati || 54 ||

ēvaṁ sītāṁ tadā dr̥ṣṭvā hr̥ṣṭaḥ pavanasambhavaḥ |
jagāma manasā rāmaṁ praśaśaṁsa ca taṁ prabhum || 55 ||

ityārṣē śrīmadrāmāyaṇē vālmīkīyē ādikāvyē sundarakāṇḍē pañcadaśaḥ sargaḥ || 15 ||

sundarakāṇḍa ṣōḍaśaḥ sargaḥ (16)>>


See Complete vālmīki sundarakāṇḍa for chanting.


పైరసీ ప్రకటన : నాగేంద్రాస్ న్యూ గొల్లపూడి వీరాస్వామి సన్ మరియు శ్రీఆదిపూడి వెంకటశివసాయిరామ్ గారు కలిసి మా రెండు పుస్తకాలను ("శ్రీ వారాహీ స్తోత్రనిధి" మరియు "శ్రీ శ్యామలా స్తోత్రనిధి") ఉన్నది ఉన్నట్టు కాపీచేసి, పేరు మార్చి అమ్ముతున్నారు. దయచేసి గమనించగలరు.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments

Leave a Reply

error: Not allowed