Aranya Kanda Sarga 47 – అరణ్యకాండ సప్తచత్వారింశః సర్గః (౪౭)


|| రావణాధిక్షేపః ||

రావణేన తు వైదేహీ తదా పృష్ఠా జిహీర్షతా |
పరివ్రాజకలింగేన శశంసాత్మానమంగనా || ౧ ||

బ్రాహ్మణశ్చాతిథిశ్చాయమనుక్తో హి శపేత మామ్ |
ఇతి ధ్యాత్వా ముహూర్తం తు సీతా వచనమబ్రవీత్ || ౨ ||

దుహితా జనకస్యాహం మైథిలస్య మహాత్మనః |
సీతా నామ్నాఽస్మి భద్రం తే రామభార్యా ద్విజోత్తమ || ౩ ||

ఉషిత్వా ద్వాదశ సమా ఇక్ష్వాకూణాం నివేశనే |
భుంజానాన్మానుషాన్భోగాన్ సర్వకామసమృద్ధినీ || ౪ ||

తతస్త్రయోదశే వర్షే రాజామంత్రయత ప్రభుః |
అభిషేచయితుం రామం సమేతో రాజమంత్రిభిః || ౫ ||

తస్మిన్ సంభ్రియమాణే తు రాఘవస్యాభిషేచనే |
కైకేయీ నామ భర్తారమార్యా సా యాచతే వరమ్ || ౬ ||

ప్రతిగృహ్య తు కైకేయీ శ్వశురం సుకృతేన మే |
మమ ప్రవ్రాజనం భర్తుర్భరతస్యాభిషేచనమ్ || ౭ ||

ద్వావయాచత భర్తారం సత్యసంధం నృపోత్తమమ్ |
నాద్య భోక్ష్యే న చ స్వప్స్యే న చ పాస్యే కథంచన || ౮ ||

ఏష మే జీవితస్యాంతో రామో యద్యభిషిచ్యతే |
ఇతి బ్రువాణాం కైకేయీం శ్వశురో మే స మానదః || ౯ ||

అయాచతార్థైరన్వర్థైర్న చ యాంచాం చకార సా |
మమ భర్తా మహాతేజా వయసా పంచవింశకః || ౧౦ ||

అష్టాదశ హి వర్షాణి మమ జన్మని గణ్యతే |
రామేతి ప్రథితో లోకే గుణవాన్ సత్యవాఞ్శుచిః || ౧౧ ||

విశాలాక్షో మహాబాహుః సర్వభూతహితే రతః |
కామార్తస్తు మహాతేజాః పితా దశరథః స్వయమ్ || ౧౨ ||

కైకేయ్యాః ప్రియకామార్థం తం రామం నాభ్యషేచయత్ |
అభిషేకాయ తు పితుః సమీపం రామమాగతమ్ || ౧౩ ||

కైకేయీ మమ భర్తారమిత్యువాచ ధృతం వచః |
తవ పిత్రా సమాజ్ఞప్తం మమేదం శృణు రాఘవ || ౧౪ ||

భరతాయ ప్రదాతవ్యమిదం రాజ్యమకంటకమ్ |
త్వయా హి ఖలు వస్తవ్యం నవ వర్షాణి పంచ చ || ౧౫ ||

వనే ప్రవ్రజ కాకుత్స్థ పితరం మోచయానృతాత్ |
తథేత్యుక్త్వా చ తాం రామః కైకేయీమకుతోభయః || ౧౬ ||

చకార తద్వచస్తస్యా మమ భర్తా దృఢవ్రతః |
దద్యాన్న ప్రతిగృహ్ణీయాత్సత్యం బ్రూయాన్న చానృతమ్ || ౧౭ ||

ఏతద్బ్రాహ్మణ రామస్య ధ్రువం వ్రతమనుత్తమమ్ |
తస్య భ్రాతా తు ద్వైమాత్రో లక్ష్మణో నామ వీర్యవాన్ || ౧౮ ||

రామస్య పురుషవ్యాఘ్రః సహాయః సమరేఽరిహా |
స భ్రాతా లక్ష్మణో నామ ధర్మచారీ దృఢవ్రతః || ౧౯ ||

అన్వగచ్ఛద్ధనుష్పాణిః ప్రవ్రజంతం మయా సహ |
జటీ తాపసరూపేణ మయా సహ సహానుజః || ౨౦ ||

ప్రవిష్టో దండకారణ్యం ధర్మనిత్యో జితేంద్రియః |
తే వయం ప్రచ్యుతా రాజ్యాత్ కైకేయ్యాస్తు కృతే త్రయః || ౨౧ ||

విచరామ ద్విజశ్రేష్ఠ వనం గంభీరమోజసా |
సమాశ్వస ముహూర్తం తు శక్యం వస్తుమిహ త్వయా || ౨౨ ||

ఆగమిష్యతి మే భర్తా వన్యమాదాయ పుష్కలమ్ |
రురూన్ గోధాన్ వరాహాంశ్చ హత్వాఽఽదాయామిషాన్ బహూన్ || ౨౩ ||

స త్వం నామ చ గోత్రం చ కులం చాచక్ష్వ తత్త్వతః |
ఏకశ్చ దండకారణ్యే కిమర్థం చరసి ద్విజ || ౨౪ ||

ఏవం బ్రువంత్యాం సీతాయాం రామపత్న్యాం మహాబలః |
ప్రత్యువాచోత్తరం తీవ్రం రావణో రాక్షసాధిపః || ౨౫ ||

యేన విత్రాసితా లోకాః సదేవాసురపన్నగాః |
అహం స రావణో నామ సీతే రక్షోగణేశ్వరః || ౨౬ ||

త్వాం తు కాంచనవర్ణాభాం దృష్ట్వా కౌశేయవాసినీమ్ |
రతిం స్వకేషు దారేషు నాధిగచ్ఛామ్యనిందితే || ౨౭ ||

బహ్వీనాముత్తమస్త్రీణామాహృతానామితస్తతః |
సర్వాసామేవ భద్రం తే మమాగ్రమహిషీ భవ || ౨౮ ||

లంకా నామ సముద్రస్య మధ్యే మమ మహాపురీ |
సాగరేణ పరిక్షిప్తా నివిష్టా నగమూర్ధని || ౨౯ ||

తత్ర సీతే మయా సార్ధం వనేషు విహరిష్యసి |
న చాస్యారణ్యవాసస్య స్పృహయిష్యసి భామిని || ౩౦ ||

పంచ దాస్యః సహస్రాణి సర్వాభరణభూషితాః |
సీతే పరిచరిష్యంతి భార్యా భవసి మే యది || ౩౧ ||

రావణేనైవముక్తా తు కుపితా జనకాత్మజా |
ప్రత్యువాచానవద్యాంగీ తమనాదృత్య రాక్షసమ్ || ౩౨ ||

మహాగిరిమివాకంప్యం మహేంద్రసదృశం పతిమ్ |
మహోదధిమివాక్షోభ్యమహం రామమనువ్రతా || ౩౩ ||

సర్వలక్షణసంపన్నం న్యగ్రోధపరిమండలమ్ |
సత్యసంధం మహాభాగమహం రామమనువ్రతా || ౩౪ ||

మహాబాహుం మహోరస్కం సింహవిక్రాంతగామినమ్ |
నృసింహం సింహసంకాశమహం రామమనువ్రతా || ౩౫ ||

పూర్ణచంద్రాననం రామం రాజవత్సం జితేంద్రియమ్ |
పృథుకీర్తిం మహాత్మానమహం రామమనువ్రతా || ౩౬ ||

త్వం పునర్జంబుకః సింహీం మామిచ్ఛసి సుదుర్లభామ్ |
నాహం శక్యా త్వయా స్ప్రష్టుమాదిత్యస్య ప్రభా యథా || ౩౭ ||

పాదపాన్ కాంచనాన్నూనం బహూన్ పశ్యసి మందభాక్ |
రాఘవస్య ప్రియాం భార్యాం యస్త్వమిచ్ఛసి రావణ || ౩౮ ||

క్షుధితస్య హి సింహస్య మృగశత్రోస్తరస్వినః |
ఆశీవిషస్య వదనాద్దంష్ట్రామాదాతుమిచ్ఛసి || ౩౯ ||

మందరం పర్వతశ్రేష్ఠం పాణినా హర్తుమిచ్ఛసి |
కాలకూటం విషం పీత్వా స్వస్తిమాన్ గంతుమిచ్ఛసి || ౪౦ ||

అక్షి సూచ్యా ప్రమృజసి జిహ్వయా లేక్షి చ క్షురమ్ |
రాఘవస్య ప్రియాం భార్యాం యోఽధిగంతుం త్వమిచ్ఛసి || ౪౧ ||

అవసజ్య శిలాం కంఠే సముద్రం తర్తుమిచ్ఛసి |
సూర్యాచంద్రమసౌ చోభౌ పాణిభ్యాం హర్తుమిచ్ఛసి || ౪౨ ||

యో రామస్య ప్రియాం భార్యాం ప్రధర్షయితుమిచ్ఛసి |
అగ్నిం ప్రజ్వలితం దృష్ట్వా వస్త్రేణాహర్తుమిచ్ఛసి || ౪౩ ||

కల్యాణవృత్తాం రామస్య యో భార్యాం హర్తుమిచ్ఛసి |
అయోముఖానాం శూలానామగ్రే చరితుమిచ్ఛసి |
రామస్య సదృశీం భార్యాం యోఽధిగంతుం త్వమిచ్ఛసి || ౪౪ ||

యదంతరం సింహశృగాలయోర్వనే
యదంతరం స్యందినికాసముద్రయోః |
సురాగ్ర్యసౌవీరకయోర్యదంతరమ్ం
తదంతరం వై తవ రాఘవస్య చ || ౪౫ ||

యదంతరం కాంచనసీసలోహయో-
-ర్యదంతరం చందనవారిపంకయోః |
యదంతరం హస్తిబిడాలయోర్వనే
తదంతరం దాశరథేస్తవైవ చ || ౪౬ ||

యదంతరం వాయసవైనతేయయో-
-ర్యదంతరం మద్గుమయూరయోరపి |
యదంతరం సారసగృధ్రయోర్వనే
తదంతరం దాశరథేస్తవైవ చ || ౪౭ ||

తస్మిన్ సహస్రాక్షసమప్రభావే
రామే స్థితే కార్ముకబాణపాణౌ |
హృతాపి తేఽహం న జరాం గమిష్యే
వజ్రం యథా మక్షికయాఽవగీర్ణమ్ || ౪౮ ||

ఇతీవ తద్వాక్యమదుష్టభావా
సుధృష్టముక్త్వా రజనీచరం తమ్ |
గాత్రప్రకంపవ్యథితా బభూవ
వాతోద్ధతా సా కదలీవ తన్వీ || ౪౯ ||

తాం వేపమానాముపలక్ష్య సీతాం
స రావణో మృత్యుసమప్రభావః |
కులం బలం నామ చ కర్మ చ స్వం
సమాచచక్షే భయకారణార్థమ్ || ౫౦ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే అరణ్యకాండే సప్తచత్వారింశః సర్గః || ౪౭ ||

అరణ్యకాండ అష్టచత్వారింశః సర్గః (౪౮) >>


సంపూర్ణ వాల్మీకి రామాయణే అరణ్యకాండ చూడండి.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed