Sundarakanda Sarga (Chapter) 26 – సుందరకాండ షడ్వింశః సర్గః (౨౬)

స్తోత్రనిధి → వాల్మీకి రామాయణం → సుందరకాండ → షడ్వింశః సర్గః (౨౬)

|| ప్రాణత్యాగసంప్రధారణమ్ ||

ప్రసక్తాశ్రుముఖీత్యేవం బ్రువంతీ జనకాత్మజా |
అధోముఖముఖీ బాలా విలప్తుముపచక్రమే || ౧ ||

ఉన్మత్తేవ ప్రమత్తేవ భ్రాంతచిత్తేవ శోచతీ |
ఉపావృత్తా కిశోరీవ వివేష్టంతీ మహీతలే || ౨ ||

రాఘవస్య ప్రమత్తస్య రక్షసా కామరూపిణా |
రావణేన ప్రమథ్యాహమానీతా క్రోశతీ బలాత్ || ౩ ||

రాక్షసీవశమాపన్నా భర్త్స్యమానా సుదారుణమ్ |
చింతయంతీ సుదుఃఖార్తా నాహం జీవితుముత్సహే || ౪ ||

న హి మే జీవితైరర్థో నైవార్థైర్న చ భూషణైః |
వసంత్యా రాక్షసీమధ్యే వినా రామం మహారథమ్ || ౫ ||

అశ్మసారమిదం నూనమథవాఽప్యజరామరమ్ |
హృదయం మమ యేనేదం న దుఃఖేనావశీర్యతే || ౬ ||

ధిఙ్మామనార్యామసతీం యాఽహం తేన వినా కృతా |
ముహూర్తమపి రక్షామి జీవితం పాపజీవితా || ౭ ||

కా చ మే జీవితే శ్రద్ధా సుఖే వా తం ప్రియం వినా |
భర్తారం సాగరాంతాయా వసుధాయాః ప్రియంవదమ్ || ౮ ||

భిద్యతాం భక్ష్యతాం వాఽపి శరీరం విసృజామ్యహమ్ |
న చాప్యహం చిరం దుఃఖం సహేయం ప్రియవర్జితా || ౯ ||

చరణేనాపి సవ్యేన న స్పృశేయం నిశాచరమ్ |
రావణం కిం పునరహం కామయేయం విగర్హితమ్ || ౧౦ ||

ప్రత్యాఖ్యాతం న జానాతి నాత్మానం నాత్మనః కులమ్ |
యో నృశంసస్వభావేన మాం ప్రార్థయితుమిచ్ఛతి || ౧౧ ||

ఛిన్నా భిన్నా విభక్తా వా దీప్తేవాగ్నౌ ప్రదీపితా |
రావణం నోపతిష్ఠేయం కిం ప్రలాపేన వశ్చిరమ్ || ౧౨ ||

ఖ్యాతః ప్రాజ్ఞః కృతజ్ఞశ్చ సానుక్రోశశ్చ రాఘవః |
సద్వృత్తో నిరనుక్రోశః శంకే మద్భాగ్యసంక్షయాత్ || ౧౩ ||

రాక్షసానాం జనస్థానే సహస్రాణి చతుర్దశ |
యేనైకేన నిరస్తాని స మాం కిం నాభిపద్యతే || ౧౪ ||

నిరుద్ధా రావణేనాహమల్పవీర్యేణ రక్షసా |
సమర్థః ఖలు మే భర్తా రావణం హంతుమాహవే || ౧౫ ||

విరాధో దండకారణ్యే యేన రాక్షసపుంగవః |
రణే రామేణ నిహతః స మాం కిం నాభిపద్యతే || ౧౬ ||

కామం మధ్యే సముద్రస్య లంకేయం దుష్ప్రధర్షణా |
న తు రాఘవబాణానాం గతిరోధీహ విద్యతే || ౧౭ ||

కిం ను తత్కారణం యేన రామో దృఢపరాక్రమః | [కింతు]
రక్షసాపహృతాం భార్యామిష్టాం నాభ్యవపద్యతే || ౧౮ ||

ఇహస్థాం మాం న జానీతే శంకే లక్ష్మణపూర్వజః |
జానన్నపి హి తేజస్వీ ధర్షణం మర్షయిష్యతి || ౧౯ ||

హృతేతి యోఽధిగత్వా మాం రాఘవాయ నివేదయేత్ |
గృధ్రరాజోఽపి స రణే రావణేన నిపాతితః || ౨౦ ||

కృతం కర్మ మహత్తేన మాం తథాభ్యవపద్యతా |
తిష్ఠతా రావణద్వంద్వే వృద్ధేనాపి జటాయుషా || ౨౧ ||

యది మామిహ జానీయాద్వర్తమానాం స రాఘవః |
అద్య బాణైరభిక్రుద్ధః కుర్యాల్లోకమరాక్షసమ్ || ౨౨ ||

విధమేచ్చ పురీం లంకాం శోషయేచ్చ మహోదధిమ్ |
రావణస్య చ నీచస్య కీర్తిం నామ చ నాశయేత్ || ౨౩ ||

తతో నిహతనాథానాం రాక్షసీనాం గృహే గృహే |
యథాహమేవం రుదతీ తథా భుయో న సంశయః || ౨౪ ||

అన్విష్య రక్షసాం లంకాం కుర్యాద్రామః సలక్ష్మణః |
న హి తాభ్యాం రిపుర్దృష్టో ముహూర్తమపి జీవతి || ౨౫ ||

చితాధూమాకులపథా గృధ్రమండలసంకులా |
అచిరేణ తు లంకేయం శ్మశానసదృశీ భవేత్ || ౨౬ ||

అచిరేణైవ కాలేన ప్రాప్స్యామ్యేవ మనోరథమ్ |
దుష్ప్రస్థానోఽయమాభాతి సర్వేషాం వో విపర్యయమ్ || ౨౭ || [-ఖ్యాతి]

యాదృశానీహ దృశంతే లంకాయామశుభాని వై |
అచిరేణ తు కాలేన భవిష్యతి హతప్రభా || ౨౮ ||

నూనం లంకా హతే పాపే రావణే రాక్షసాధమే |
శోషం యాస్యతి దుర్ధర్షా ప్రమదా విధవా యథా || ౨౯ ||

పుణ్యోత్సవసముత్థా చ నష్టభర్త్రీ సరాక్షసీ |
భవిష్యతి పురీ లంకా నష్టభర్త్రీ యథాంగనా || ౩౦ ||

నూనం రాక్షసకన్యానాం రుదంతీనాం గృహే గృహే |
శ్రోష్యామి నచిరాదేవ దుఃఖార్తానామిహ ధ్వనిమ్ || ౩౧ ||

సాంధకారా హతద్యోతా హతరాక్షసపుంగవా |
భవిష్యతి పురీ లంకా నిర్దగ్ధా రామసాయకైః || ౩౨ ||

యది నామ స శూరో మాం రామో రక్తాంతలోచనః |
జానీయాద్వర్తమానాం హి రావణస్య నివేశనే || ౩౩ ||

అనేన తు నృశంసేన రావణేనాధమేన మే |
సమయో యస్తు నిర్దిష్టస్తస్య కాలోఽయమాగతః || ౩౪ ||

అకార్యం యే న జానంతి నైరృతాః పాపకారిణః |
అధర్మాత్తు మహోత్పాతో భవిష్యతి హి సాంప్రతమ్ || ౩౫ ||

నైతే ధర్మం విజానంతి రాక్షసాః పిశితాశనాః |
ధ్రువం మాం ప్రాతరాశార్థే రాక్షసః కల్పయిష్యతి || ౩౬ ||

సాహం కథం కరిష్యామి తం వినా ప్రియదర్శనమ్ |
రామం రక్తాంతనయనమపశ్యంతీ సుదుఃఖితా || ౩౭ ||

యది కశ్చిత్ప్రదాతా మే విషస్యాద్య భవేదిహ |
క్షిప్రం వైవస్వతం దేవం పశ్యేయం పతినా వినా || ౩౮ ||

నాజానాజ్జీవతీం రామః స మాం లక్ష్మణపూర్వజః |
జానంతౌ తౌ న కుర్యాతాం నోర్య్వాం హి మమ మార్గణమ్ || ౩౯ ||

నూనం మమైవ శోకేన స వీరో లక్ష్మణాగ్రజః |
దేవలోకమితో యాతస్త్యక్త్వా దేహం మహీతలే || ౪౦ ||

ధన్యా దేవాః సగంధర్వాః సిద్ధాశ్చ పరమర్షయః |
మమ పశ్యంతి యే నాథం రామం రాజీవలోచనమ్ || ౪౧ ||

అథవా న హి తస్యార్థో ధర్మకామస్య ధీమతః |
మయా రామస్య రాజర్షేర్భార్యయా పరమాత్మనః || ౪౨ ||

దృశ్యమానే భవేత్ప్రీతిః సౌహృదం నాస్త్యపశ్యతః |
నాశయంతి కృతఘ్నాస్తు న రామో నాశయిష్యతి || ౪౩ ||

కిం ను మే న గుణాః కేచిత్కిం వా భాగ్యక్షయో మమ |
యాహం సీదామి రామేణ హీనా ముఖ్యేన భామినీ || ౪౪ ||

శ్రేయో మే జీవితాన్మర్తుం విహీనాయా మహాత్మనః |
రామాదక్లిష్టచారిత్రాచ్ఛూరాచ్ఛత్రునిబర్హణాత్ || ౪౫ ||

అథవా న్యస్తశస్త్రౌ తౌ వనే మూలఫలాశినౌ |
భ్రాతరౌ హి నరశ్రేష్ఠౌ సంవృత్తౌ వనగోచరౌ || ౪౬ ||

అథవా రాక్షసేంద్రేణ రావణేన దురాత్మనా |
ఛద్మనా సాదితౌ శూరౌ భ్రాతరౌ రామలక్ష్మణౌ || ౪౭ ||

సాఽహమేవం గతే కాలే మర్తుమిచ్ఛామి సర్వథా |
న చ మే విహితో మృత్యురస్మిన్దుఃఖేఽపి వర్తతి || ౪౮ ||

ధన్యాః ఖలు మహాత్మానో మునయస్త్యక్తకిల్బిషాః |
జితాత్మానో మహాభాగా యేషాం న స్తః ప్రియాప్రియే || ౪౯ ||

ప్రియాన్న సంభవేద్దుఃఖమప్రియాదధికం భయమ్ |
తాభ్యాం హి యే వియుజ్యంతే నమస్తేషాం మహాత్మనామ్ || ౫౦ ||

సాహం త్యక్తా ప్రియార్హేణ రామేణ విదితాత్మనా |
ప్రాణాం‍స్త్యక్ష్యామి పాపస్య రావణస్య గతా వశమ్ || ౫౧ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సుందరకాండే షడ్వింశః సర్గః || ౨౬ ||

సుందరకాండ – సప్తవింశః సర్గః (౨౭) >>

---

సంపూర్ణ  వాల్మీకి సుందరకాండ చూడండి.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.