Read in తెలుగు / ಕನ್ನಡ / தமிழ் / देवनागरी / English (IAST)
|| gaṅgātaraṇam ||
prabhātāyāṁ tu śarvaryāṁ pr̥thu vr̥kṣā mahā yaśāḥ |
uvāca rāmaḥ saumitriṁ lakṣmaṇaṁ śubha lakṣaṇam || 1 ||
bhāskarōdaya kālō:’yaṁ gatā bhagavatī niśā |
asau sukr̥ṣṇō vihagaḥ kōkilastāta kūjati || 2 ||
barhiṇānāṁ ca nirghōṣaḥ śrūyatē nadatāṁ vanē |
tarāma jāhnavīṁ saumya śīghragāṁ sāgaraṅgamām || 3 ||
vijñāya rāmasya vacaḥ saumitrirmitra nandanaḥ |
guhamāmantrya sūtaṁ ca sō:’tiṣṭhadbhrāturagrataḥ || 4 ||
sa tu rāmasya vacanaṁ niśamya pratigr̥hya ca |
sthapatistūrṇamāhuya sacivānidamabravīt || 5 ||
asya vāhanasamyuktāṁ karṇagrāhavatīṁ śubhām |
supratārāṁ dr̥ḍhāṁ tīrthē śīgraṁ nāvamupāhara || 6 ||
taṁ niśamya samādēśaṁ guhāmātyagaṇō mahān | [guhādēśaṁ]
upōhya rucirāṁ nāvaṁ guhāya pratyavēdayat || 7 ||
tataḥ saprāñjalirbhūtvā guhō rāghavamabravīt |
upasthitēyaṁ naurdēva bhūyaḥ kiṁ karavāṇi tē || 8 ||
tavāmarasutaprakhya tartuṁ sāgaragāṁ nadīm |
nauriyaṁ puruṣavyāghra tāṁ tvamārōha suvrata! || 9 ||
athōvāca mahātējāḥ rāmō guhamidaṁ vacaḥ |
kr̥takāmō:’smi bhavatā śīghramārōpyatāmiti || 10 ||
tataḥ kalāpān sannahya khaḍgau baddhvā ca dhanvinau |
jagmaturyēna tau gaṅgāṁ sītayā saha rāghavau || 11 ||
rāmamēva tu dharmajñamupagamya vinītavat |
kimahaṁ karavāṇīti sūtaḥ prāñjalirabravīt || 12 ||
tatō:’bravīddāśarathiḥ sumantram |
spr̥śan karēṇōttamadakṣiṇēna |
sumantra śīghraṁ punarēva yāhi |
rājñaḥ sakāśē bhavacāpramattaḥ || 13 ||
nivartasva ityuvācainamētāvaddhi kr̥taṁ mama |
rathaṁ vihāya padbhyāṁ tu gamiṣyāmi mahāvanam || 14 ||
ātmānaṁ tu abhyanujñātamavēkṣyārtaḥ sa sārathiḥ |
sumantraḥ puruṣa vyāghramaikṣvākamidamabravīt || 15 ||
nātikrāntamidaṁ lōkē puruṣēṇēha kēnacit |
tava sabhrātr̥ bhāryasya vāsaḥ prākr̥tavadvanē || 16 ||
na manyē brahma caryē:’sti svadhītē vā phalō:’dayaḥ |
mārdavārjavayōḥ vā:’pi tvāṁ cēdvyasanamāgatam || 17 ||
saha rāghava vaidēhyā bhrātrā caiva vanē vasan |
tvaṁ gatiṁ prāpsyasē vīra trīn lōkāṁstu jayanniva || 18 ||
vayaṁ khalu hatā rāma yē tayā:’pyupavañcitāḥ |
kaikēyyā vaśamēṣyāmaḥ pāpāyā duḥkha bhāginaḥ || 19 ||
iti bruvannātmasamaṁ sumantraḥ sārathistadā |
dr̥ṣṭvā dūragataṁ rāmaṁ duḥkhārtaḥ rurudē ciram || 20 ||
tatastu vigatē bāṣpē sūtaṁ spr̥ṣṭōdakaṁ śucim |
rāmastu madhuraṁ vākyaṁ punaḥ punaruvāca tam || 21 ||
ikṣvākūṇāṁ tvayā tulyaṁ suhr̥daṁ nōpalakṣayē |
yathā daśarathō rājā māṁ na śōcēttathā kuru || 22 ||
śōkōpahata cētāśca vr̥ddhaśca jagatī patiḥ |
kāma bhārāvasannaśca tasmādētadbravīmi tē || 23 ||
yadyadājñāpayētkiñcit sa mahātmā mahīpatiḥ |
kaikēyyāḥ priyakāmārthaṁ kāryaṁ tadavikāṅkṣayā || 24 ||
ētadarthaṁ hi rājyāni praśāsati narēśvarāḥ |
yadēṣāṁ sarvakr̥tyēṣu manō na pratihanyatē || 25 ||
yadyathā sa mahārājō nālīkamadhigacchati |
na ca tāmyati duḥkhēna sumantra kuru tattathā || 26 ||
adr̥ṣṭaduḥkhaṁ rājānaṁ vr̥ddhamāryaṁ jitēndriyam |
brūyāstvamabhivādyaiva mama hētōridaṁ vacaḥ || 27 ||
naivāhamanuśōcāmi lakṣmaṇō na ca maithilī |
ayōdhyāyāścyutāścēti vanē vatsyāmahēti ca || 28 ||
caturdaśasu varṣēṣu nivr̥ttēṣu punaḥ punaḥ |
lakṣmaṇaṁ māṁ ca sītāṁ ca drakṣyasi kṣipramāgatān || 29 ||
ēvamuktvā tu rājānaṁ mātaraṁ ca sumantra mē |
anyāśca dēvīḥ sahitāḥ kaikēyīṁ ca punaḥ punaḥ || 30 ||
ārōgyaṁ brūhi kausalyāmatha pādābhivandanam |
sītāyā mama cā:’:’ryasya vacanāllakṣmaṇasya ca || 31 ||
brūyāśca hi mahārājaṁ bharataṁ kṣipramānaya |
āgataścāpi bharataḥ sthāpyō nr̥pamatē padē || 32 ||
bharataṁ ca pariṣvajya yauvarājyē:’bhiṣicya ca |
asmatsantāpajaṁ duḥkhaṁ na tvāmabhibhaviṣyati || 33 ||
bharataścāpi vaktavyō yathā rājani vartasē |
tathā mātr̥ṣu vartēthāḥ sarvāsvēvāviśēṣataḥ || 34 ||
yathā ca tava kaikēyī sumitrā ca viśēṣataḥ |
tathaiva dēvī kausalyā mama mātā viśēṣataḥ || 35 ||
tātasya priyakāmēna yauvarājyamavēkṣatā |
lōkayōrubhayōḥ śakyaṁ nityadā sukhamēdhitum || 36 ||
nivartyamānō rāmēṇa sumantraḥ śōkakarśitaḥ |
tatsarvaṁ vacanaṁ śrutvā snēhāt kākutsthamabravīt || 37 ||
yadahaṁ nōpacārēṇa brūyāṁ snēhādaviklabaḥ |
bhaktimāniti tattāvadvākyaṁ tvaṁ kṣantumarhasi || 38 ||
kathaṁ hi tvadvihīnō:’haṁ pratiyāsyāmi tāṁ purīm |
tava tāvadviyōgēna putra śōkākulāmiva || 39 ||
sarāmamapi tāvanmē rathaṁ dr̥ṣṭvā tadā janaḥ |
vinā rāmaṁ rathaṁ dr̥ṣṭvā vidīryētāpi sā purī || 40 ||
dainyaṁ hi nagarī gaccēddr̥ṣṭvā śūnyamimaṁ ratham |
sūtāvaśēṣaṁ svaṁ sainyaṁ hata vīramivāhavē || 41 ||
dūrē:’pi nivasantaṁ tvāṁ mānasēnāgrataḥ sthitam |
cintayantyō:’dya nūnaṁ tvāṁ nirāhārāḥ kr̥tāḥ prajāḥ || 42 ||
dr̥ṣṭaṁ taddhi tvayā rāma yādr̥śaṁ tvatpravāsanē |
prajānāṁ saṅkulaṁ vr̥ttaṁ tvacchōkaklāntacētasām || 43 ||
ārtanādō hi yaḥ pauraiḥ muktastvadvipravāsanē |
sarathaṁ māṁ niśāmyaiva kuryuḥ śata guṇaṁ tataḥ || 44 ||
ahaṁ kiṁ cāpi vakṣyāmi dēvīṁ tava sutaḥ mayā |
nītō:’sau mātulakulaṁ santāpaṁ mā kr̥thā iti || 45 ||
asatyamapi naivāhaṁ brūyāṁ vacanamīdr̥śam |
kathamapriyamēvāhaṁ brūyāṁ satyamidaṁ vacaḥ || 46 ||
mama tāvanniyōgasthāstvadbandhu janavāhinaḥ |
kathaṁ rathaṁ tvayā hīnaṁ pravakṣyanti hayōttamāḥ || 47 ||
tanna śakṣyāmyahaṁ gantumayōdhyāṁ tvadr̥tē:’nagha |
vanavāsānuyānāya māmanujñātumarhasi || 48 ||
yadi mē yācamānasya tyāgamēva kariṣyasi |
sarathō:’gniṁ pravēkṣyāmi tyakta mātraiha tvayā || 49 ||
bhaviṣyanti vanē yāni tapōvighnakarāṇi tē |
rathēna pratibādhiṣyē tāni sattvāni rāghava || 50 ||
tatkr̥tēna mayā:’vāptaṁ rathacaryākr̥taṁ sukham |
āśaṁsē tvatkr̥tēnāhaṁ vanavāsakr̥taṁ sukham || 51 ||
prasīdēcchāmi tē:’raṇyē bhavituṁ pratyanantaraḥ |
prītyā:’bhihitamicchāmi bhava mē patyanantaraḥ || 52 ||
imē cāpi hayā vīra yadi tē vanavāsinaḥ |
paricaryāṁ kariṣyanti prāpsyanti paramāṁ gatim || 53 ||
tava śuśrūṣaṇaṁ mūrdhnā kariṣyāmi vanē vasan |
ayōdhyāṁ dēvalōkaṁ vā sarvathā prajahāmyaham || 54 ||
na hi śakyā pravēṣṭuṁ sā mayā ayōdhyā tvayā vinā |
rājadhānī mahēndrasya yathā duṣkr̥takarmaṇā || 55 ||
vanavāsē kṣayaṁ prāptē mamaiṣa hi manōrathaḥ |
yadanēna rathēnaiva tvāṁ vahēyaṁ purīṁ punaḥ || 56 ||
caturdaśa hi varṣāṇi sahitasya tvayā vanē |
kṣaṇa bhūtāni yāsyanti śatasaṅkhyā:’nyatō:’nyathā || 57 ||
bhr̥tyavatsala tiṣṭhantaṁ bhartr̥putragatē pathi |
bhaktaṁ bhr̥tyaṁ sthitaṁ sthityāṁ tvaṁ na māṁ hātumarhasi || 58 ||
ēvaṁ bahuvidhaṁ dīnaṁ yācamānaṁ punaḥ punaḥ |
rāmaḥ bhr̥tyānukampī tu sumantramidamabravīt || 59 ||
jānāmi paramāṁ bhaktiṁ mayi tē bhartr̥vatsala |
śr̥ṇu cāpi yadarthaṁ tvāṁ prēṣayāmi purīmitaḥ || 60 ||
nagarīṁ tvāṁ gataṁ dr̥ṣṭvā jananī mē yavīyasī |
kaikēyī pratyayaṁ gacchēditi rāmaḥ vanaṁ gataḥ || 61 ||
parituṣṭā hi sā dēvi vanavāsaṁ gatē mayi |
rājānaṁ nātiśaṅkēta mithyā vādīti dhārmikam || 62 ||
ēṣa mē prathamaḥ kalpō yadambā mē yavīyasī |
bharatārakṣitaṁ sphītaṁ putrarājyamavāpnuyāt || 63 ||
mama priyārthaṁ rājñaśca sarathastvaṁ purīṁ vraja |
sandiṣṭaścāsi yānarthān tāṁstān brūyāstathā tathā || 64 ||
ityuktvā vacanaṁ sūtaṁ sāntvayitvā punaḥ punaḥ |
guhaṁ vacanamaklībaḥ rāmaḥ hētumadabravīt || 65 ||
nēdānīṁ guha yōgyō:’yaṁ vasō mē sajanē vanē |
avaśyaṁ hyāśramē vāsaḥ kartavyastadgatō vidhiḥ || 66 ||
sō:’haṁ gr̥hītvā niyamaṁ tapasvijanabhūṣaṇam |
hitakāmaḥ piturbhūyaḥ sītāyā lakṣmaṇasya ca || 67 ||
jaṭāḥ kr̥tvā gamiṣyāmi nyagrōdha kṣīramānaya |
tatkṣīraṁ rājaputrāya guhaḥ kṣipramupāharat || 68 ||
lakṣmaṇasyātmanaścaiva rāmastēnākarōjjaṭāḥ |
dīrghabāhurnaravyāghrō jaṭilatvamadhārayat || 69 ||
tau tadā cīravasanau jaṭāmaṇḍaladhāriṇau |
aśōbhētāmr̥ṣisamau bhrātarau rāmarakṣmaṇau || 70 ||
tataḥ vaikhānasaṁ mārgamāsthitaḥ sahalakṣmaṇaḥ |
vratamādiṣṭavān rāmaḥ sahāyaṁ guhamabravīt || 71 ||
apramattaḥ balē kōśē durgē janapadē tathā |
bhavēthā guha rājyaṁ hi durārakṣatamaṁ matam || 72 ||
tatastaṁ samanujñāya guhamikṣvākunandanaḥ |
jagāma tūrṇamavyagraḥ sabhāryaḥ sahalakṣmaṇaḥ || 73 ||
sa tu dr̥ṣṭvā nadītīrē nāvamikṣvākunandanaḥ |
titīrṣuḥ śīghragāṁ gaṅgāmidaṁ lakṣmaṇamabravīt || 74 ||
ārōha tvaṁ naravyāghra sthitāṁ nāvamimāṁ śanaiḥ |
sītāṁ cārōpayānvakṣaṁ parigr̥hya manasvinīm || 75 ||
sa bhrātuḥ śāsanaṁ śr̥tvā sarvamapratikūlayan |
ārōpya maithilīṁ pūrvamārurōhātmavāṁstataḥ || 76 ||
athārurōha tējasvī svayaṁ lakṣmaṇapūrvajaḥ |
tatō niṣādādhipatirguhō jñātīnacōdayat || 77 ||
rāghavō:’pi mahātējāḥ nāvamāruhya tāṁ tataḥ |
brahmavat kṣatravaccaiva jajāpa hitamātmanaḥ || 78 ||
ācamya ca yathāśāstraṁ nadīṁ tāṁ saha sītayā |
prāṇamatprītisaṁhr̥ṣṭō lakṣmaṇaścāmitaprabhaḥ || 79 ||
anujñāya sumantraṁ ca sabalaṁ caiva taṁ guham |
āsthāya nāvaṁ rāmastu cōdayāmāsa nāvikān || 80 ||
tatastaiścōditā sā nauḥ karṇadhārasamāhitā |
śubhasphyavēgābhihatā śīghraṁ salilamatyagāt || 81 ||
madhyaṁ tu samanuprāpya bhāgīrathyāstvaninditā |
vaidēhī prāñjalirbhūtvā tāṁ nadīmidamabravīt || 82 ||
putrō daśarathasyāyaṁ mahārājasya dhīmataḥ |
nidēśaṁ pālayatvēmaṁ gaṅgē tvadabhirakṣitaḥ || 83 ||
caturdaśa hi varṣāṇi samagrāṇyuṣya kānanē |
bhrātrā saha mayā caiva punaḥ pratyāgamiṣyati || 84 ||
tatastvāṁ dēvi subhagē kṣēmēṇa punarāgatā |
yakṣyē pramuditā gaṅgē sarvakāmasamr̥ddhinī || 85 ||
tvaṁ hi tripathagā dēvi brahmalōkaṁ samīkṣasē |
bhāryā cōdadhi rājasya lōkē:’smin sampradr̥śyasē || 86 ||
sā tvāṁ dēvi namasyāmi praśaṁsāmi ca śōbhanē |
prāptarājyē naravyāghrē śivēna punarāgatē || 87 ||
gavāṁ śatasahasraṁ ca vastrāṇyannaṁ ca pēśalam |
brāhmaṇēbhyaḥ pradāsyāmi tava priyacikīrṣayā || 88 ||
surāghaṭasahasrēṇa māṁsabhūtaudanēna ca |
yakṣyē tvāṁ prayatā dēvi purīṁ punarupāgatā || 89 ||
yāni tvattīravāsīni daivatāni vasanti ca |
tāni sarvāṇi yakṣyāmi tīrthānyāyatanāni ca || 90 ||
punarēva mahābāhurmayā bhrātrā ca saṅgataḥ |
ayōdhyāṁ vanavāsāttu praviśatvanaghō:’naghē || 91 ||
tathā sambhāṣamāṇā sā sītā gaṅgāmaninditā |
dakṣiṇā dakṣiṇaṁ tīraṁ kṣipramēvābhyupāgamat || 92 ||
tīraṁ tu samanuprāpya nāvaṁ hitvā nararṣabhaḥ |
prātiṣṭhata saha bhrātrā vaidēhyā ca parantapaḥ || 93 ||
athābravīnmahābāhuḥ sumitrānanda vardhanam |
bhava saṁrakṣaṇārthāya sajanē vijanē:’pi vā || 94 ||
avaśyaṁ rakṣaṇaṁ kāryamadr̥ṣṭē vijanē vanē |
agrataḥ gaccha saumitrē sītā tvāmanugacchatu || 95 ||
pr̥ṣṭhatō:’haṁ gamiṣyāmi tvāṁ ca sītāṁ ca pālayan |
anyōnyasyēha nō rakṣā kartavyā puruṣarṣabha || 96 ||
na hi tāvadatikrāntā sukarā kācana kriyā |
adya duḥkhaṁ tu vaidēhī vanavāsasya vētsyati || 97 ||
pranaṣṭajanasambādhaṁ kṣētrārāmavivarjitam |
viṣamaṁ ca prapātaṁ ca vanaṁ hyadya pravēkṣyati || 98 ||
śr̥tvā rāmasya vacanaṁ pratisthē lakṣmaṇō:’grataḥ |
anantaraṁ ca sītāyāḥ rāghavō raghunandanaḥ || 99 ||
gataṁ tu gaṅgāpāramāśu
rāmaṁ sumantraḥ pratataṁ nirīkṣya |
adhva prakarṣādvinivr̥tta dr̥ṣṭiḥ
mumōca bāṣpaṁ vyathitastapasvī || 100 ||
sa lōkapālapratimaprabhāvavān
tīrtvā mahātmā varadō mahānadīm |
tataḥ samr̥ddhān śubhasasyamālinaḥ
kramēṇa vatsān muditānupāgamat || 101 ||
tau tatra hatvā caturaḥ mahāmr̥gān
varāhamr̥śyaṁ pr̥ṣataṁ mahārurum |
ādāya mēdhyaṁ tvaritaṁ bubhukṣitau|
vāsāya kālē yayaturvanaḥ patim || 102 ||
ityārṣē śrīmadrāmāyaṇē vālmīkīyē ādikāvyē ayōdhyākāṇḍē dvipañcāśaḥ sargaḥ || 52 ||
ayōdhyākāṇḍa tripañcāśaḥ sargaḥ (53) >>
See more śrī rāma stōtrāṇi for chanting.
See more vālmīki rāmāyaṇam for chanting.
See vālmīki rāmāyaṇē ayōdhyakāṇḍa for chanting.
గమనిక: రాబోయే ధనుర్మాసం సందర్భంగా "శ్రీ కృష్ణ స్తోత్రనిధి" ముద్రించుటకు ఆలోచన చేయుచున్నాము. ఇటీవల మేము "శ్రీ సాయి స్తోత్రనిధి" పుస్తకము విడుదల చేశాము.
Chant other stotras in తెలుగు, ಕನ್ನಡ, தமிழ், देवनागरी, english.
Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.
