Read in తెలుగు / ಕನ್ನಡ / தமிழ் / देवनागरी / English (IAST)
|| కౌసల్యాలక్ష్మణప్రతిబోధనమ్ ||
తథా తు విలపంతీం తాం కౌసల్యాం రామమాతరమ్ |
ఉవాచ లక్ష్మణో దీనస్తత్కాలసదృశం వచః || ౧ ||
న రోచతే మమాప్యేతదార్యే యద్రాఘవో వనమ్ |
త్యక్త్వా రాజ్యశ్రియం గచ్ఛేత్ స్త్రియా వాక్యవశం గతః || ౨ ||
విపరీతశ్చ వృద్ధశ్చ విషయైశ్చ ప్రధర్షితః |
నృపః కిమివ న బ్రూయాచ్చోద్యమానః సమన్మథః || ౩ ||
నాస్యాపరాధం పశ్యామి నాపి దోషం తథావిధమ్ |
యేన నిర్వాస్యతే రాష్ట్రాద్వనవాసాయ రాఘవః || ౪ ||
న తం పశ్యామ్యహం లోకే పరోక్షమపి యో నరః |
స్వమిత్రోఽపి నిరస్తోఽపి యోఽస్య దోషముదాహరేత్ || ౫ ||
దేవకల్పమృజుం దాంతం రిపూణామపి వత్సలమ్ |
అవేక్షమాణః కో ధర్మం త్యజేత్పుత్రమకారణాత్ || ౬ ||
తదిదం వచనం రాజ్ఞః పునర్బాల్యముపేయుషః |
పుత్రః కో హృదయే కుర్యాద్రాజవృత్తమనుస్మరన్ || ౭ ||
యావదేవ న జానాతి కశ్చిదర్థమిమం నరః |
తావదేవ మయా సార్ధమాత్మస్థం కురు శాసనమ్ || ౮ ||
మయా పార్శ్వే సధనుషా తవ గుప్తస్య రాఘవ |
కః సమర్థోఽధికం కర్తుం కృతాంతస్యేవ తిష్ఠతః || ౯ ||
నిర్మనుష్యామిమాం సర్వామయోధ్యాం మనుజర్షభ |
కరిష్యామి శరైస్తీక్ష్ణైర్యది స్థాస్యతి విప్రియే || ౧౦ ||
భరతస్యాథ పక్ష్యో వా యో వాఽస్య హితమిచ్ఛతి |
సర్వానేతాన్వధిష్యామి మృదుర్హి పరిభూయతే || ౧౧ ||
ప్రోత్సాహితోఽయం కైకేయ్యా స దుష్టో యది నః పితా |
అమిత్రభూతో నిఃసంగం వధ్యతాం బధ్యతామపి || ౧౨ ||
గురోరప్యవలిప్తస్య కార్యాకార్యమజానతః |
ఉత్పథం ప్రతిపన్నస్య కార్యం భవతి శాసనమ్ || ౧౩ ||
బలమేష కిమాశ్రిత్య హేతుం వా పురుషర్షభ |
దాతుమిచ్ఛతి కైకేయ్యై రాజ్యం స్థితమిదం తవ || ౧౪ ||
త్వయా చైవ మయా చైవ కృత్వా వైరమనుత్తమమ్ |
కాఽస్య శక్తిః శ్రియం దాతుం భరతాయారిశాసన || ౧౫ ||
అనురక్తోఽస్మి భావేన భ్రాతరం దేవి తత్త్వతః |
సత్యేన ధనుషా చైవ దత్తేనేష్టేన తే శపే || ౧౬ ||
దీప్తమగ్నిమరణ్యం వా యది రామః ప్రవేక్ష్యతి |
ప్రవిష్టం తత్ర మాం దేవి త్వం పూర్వమవధారయ || ౧౭ ||
హరామి వీర్యాద్దుఃఖం తే తమః సూర్య ఇవోదితః |
దేవీ పశ్యతు మే వీర్యం రాఘవశ్చైవ పశ్యతు || ౧౮ ||
హనిష్యే పితరం వృద్ధం కైకేయ్యాసక్తమానసమ్ |
కృపణం చ స్థితం బాల్యే వృద్ధభావేన గర్హితమ్ || ౧౯ ||
ఏతత్తు వచనం శ్రుత్వా లక్ష్మణస్య మహాత్మనః |
ఉవాచ రామం కౌసల్యా రుదంతీ శోకలాలసా || ౨౦ ||
భ్రాతుస్తే వదతః పుత్ర లక్ష్మణస్య శ్రుతం త్వయా |
యదత్రానంతరం కార్యం కురుష్వ యది రోచతే || ౨౧ ||
న చాధర్మ్యం వచః శ్రుత్వా సపత్న్యా మమ భాషితమ్ |
విహాయ శోకసంతప్తాం గంతుమర్హసి మామితః || ౨౨ ||
ధర్మజ్ఞ యది ధర్మిష్ఠో ధర్మం చరితుమిచ్ఛసి |
శుశ్రూష మామిహస్థస్త్వం చర ధర్మమనుత్తమమ్ || ౨౩ ||
శుశ్రూషుర్జననీం పుత్రః స్వగృహే నియతో వసన్ |
పరేణ తపసా యుక్తః కాశ్యపస్త్రిదివం గతః || ౨౪ ||
యథైవ రాజా పూజ్యస్తే గౌరవేణ తథా హ్యహమ్ |
త్వాం నాహమనుజానామి న గంతవ్యమితో వనమ్ || ౨౫ ||
త్వద్వియోగాన్న మే కార్యం జీవితేన సుఖేన వా |
త్వయా సహ మమ శ్రేయస్తృణానామపి భక్షణమ్ || ౨౬ ||
యది త్వం యాస్యసి వనం త్యక్త్వా మాం శోకలాలసామ్ |
అహం ప్రాయమిహాసిష్యే న హి శక్ష్యామి జీవితుమ్ || ౨౭ ||
తతస్త్వం ప్రాప్స్యసే పుత్ర నిరయం లోకవిశ్రుతమ్ |
బ్రహ్మహత్యామివాధర్మాత్సముద్రః సరితాం పతిః || ౨౮ ||
విలపంతీం తదా దీనాం కౌసల్యాం జననీం తతః |
ఉవాచ రామో ధర్మాత్మా వచనం ధర్మసంహితమ్ || ౨౯ ||
నాస్తి శక్తిః పితుర్వాక్యం సమతిక్రమితుం మమ |
ప్రసాదయే త్వాం శిరసా గంతుమిచ్ఛామ్యహం వనమ్ || ౩౦ ||
ఋషిణా చ పితుర్వాక్యం కుర్వతా వ్రతచారిణా |
గౌర్హతా జానతా ధర్మం కండునాఽపి విపశ్చితా || ౩౧ ||
అస్మాకం చ కులే పూర్వం సగరస్యాజ్ఞయా పితుః |
ఖనద్భిః సాగరైర్భూమిమవాప్తః సుమహాన్వధః || ౩౨ ||
జామదగ్న్యేన రామేణ రేణుకా జననీ స్వయమ్ |
కృత్తా పరశునాఽరణ్యే పితుర్వచనకారిణా || ౩౩ ||
ఏతైరన్యైశ్చ బహుభిర్దేవి దేవసమైః కృతమ్ |
పితుర్వచనమక్లీబం కరిష్యామి పితుర్హితమ్ || ౩౪ ||
న ఖల్వేతన్మయైకేన క్రియతే పితృశాసనమ్ |
ఏతైరపి కృతం దేవి యే మయా తవ కీర్తితాః || ౩౫ ||
నాహం ధర్మమపూర్వం తే ప్రతికూలం ప్రవర్తయే |
పూర్వైరయమభిప్రేతో గతో మార్గోఽనుగమ్యతే || ౩౬ ||
తదేతత్తు మయా కార్యం క్రియతే భువి నాన్యథా |
పితుర్హి వచనం కుర్వన్న కశ్చిన్నామ హీయతే || ౩౭ ||
తామేవముక్త్వా జననీం లక్ష్మణం పునరబ్రవీత్ |
వాక్యం వాక్యవిదాం శ్రేష్ఠః శ్రేష్ఠః సర్వధనుష్మతామ్ || ౩౮ ||
తవ లక్ష్మణ జానామి మయి స్నేహమనుత్తమమ్ |
విక్రమం చైవ సత్త్వం చ తేజశ్చ సుదురాసదమ్ || ౩౯ ||
మమ మాతుర్మహద్దుఃఖమతులం శుభలక్షణ |
అభిప్రాయమవిజ్ఞాయ సత్యస్య చ శమస్య చ || ౪౦ ||
ధర్మో హి పరమో లోకే ధర్మే సత్యం ప్రతిష్ఠితమ్ |
ధర్మసంశ్రితమేతచ్చ పితుర్వచనముత్తమమ్ || ౪౧ ||
సంశ్రుత్య చ పితుర్వాక్యం మాతుర్వా బ్రాహ్మణస్య వా |
న కర్తవ్యం వృథా వీర ధర్మమాశ్రిత్య తిష్ఠతా || ౪౨ ||
సోఽహం న శక్ష్యామి పితుర్నియోగమతివర్తితుమ్ |
పితుర్హి వచనాద్వీర కైకేయ్యాఽహం ప్రచోదితః || ౪౩ ||
తదేనాం విసృజానార్యాం క్షత్రధర్మాశ్రితాం మతిమ్ |
ధర్మమాశ్రయ మా తైక్ష్ణ్యం మద్బుద్ధిరనుగమ్యతామ్ || ౪౪ ||
తమేవముక్త్వా సౌహార్దాద్భ్రాతరం లక్ష్మణాగ్రజః |
ఉవాచ భూయః కౌసల్యాం ప్రాంజలిః శిరసా నతః || ౪౫ ||
అనుమన్యస్వ మాం దేవి గమిష్యంతమితో వనమ్ |
శాపితాఽసి మమ ప్రాణైః కురు స్వస్త్యయనాని మే || ౪౬ ||
తీర్ణప్రతిజ్ఞశ్చ వనాత్పునరేష్యామ్యహం పురీమ్ |
యయాతిరివ రాజర్షిః పురా హిత్వా పునర్దివమ్ || ౪౭ ||
శోకః సంధార్యతాం మాతర్హృదయే సాధు మా శుచః |
వనవాసాదిహైష్యామి పునః కృత్వా పితుర్వచః || ౪౮ ||
త్వయా మయా చ వైదేహ్యా లక్ష్మణేన సుమిత్రయా |
పితుర్నియోగే స్థాతవ్యమేష ధర్మః సనాతనః || ౪౯ ||
అంబ సంహృత్య సంభారాన్ దుఃఖం హృది నిగృహ్య చ |
వనవాసకృతా బుద్ధిర్మమ ధర్మ్యాఽనువర్త్యతామ్ || ౫౦ ||
ఏతద్వచస్తస్య నిశమ్య మాతా
సుధర్మ్యమవ్యగ్రమవిక్లబం చ |
మృతేవ సంజ్ఞాం ప్రతిలభ్య దేవీ
సమీక్ష్య రామం పునరిత్యువాచ || ౫౧ ||
యథైవ తే పుత్ర పితా తథాఽహం
గురుః స్వధర్మేణ సుహృత్తయా చ |
న త్వానుజానామి న మాం విహాయ
సుదుఃఖితామర్హసి గంతుమేవమ్ || ౫౨ ||
కిం జీవితేనేహ వినా త్వయా మే
లోకేన వా కిం స్వధయాఽమృతేన |
శ్రేయో ముహూర్తం తవ సన్నిధానం
మమేహ కృత్స్నాదపి జీవలోకాత్ || ౫౩ ||
నరైరివోల్కాభిరపోహ్యమానో
మహాగజోఽధ్వానమనుప్రవిష్టః |
భూయః ప్రజజ్వాల విలాపమేనం
నిశమ్య రామః కరుణం జనన్యాః || ౫౪ ||
స మాతరం చైవ విసంజ్ఞకల్పా-
-మార్తం చ సౌమిత్రిమభిప్రతప్తమ్ |
ధర్మే స్థితో ధర్మ్యమువాచ వాక్యం
యథా స ఏవార్హతి తత్ర వక్తుమ్ || ౫౫ ||
అహం హి తే లక్ష్మణ నిత్యమేవ
జానామి భక్తిం చ పరాక్రమం చ |
మమ త్వభిప్రాయమసన్నిరీక్ష్య
మాత్రా సహాభ్యర్దసి మాం సుదుఃఖమ్ || ౫౬ ||
ధర్మార్థకామాః కిల తాత లోకే
సమీక్షితా ధర్మఫలోదయేషు |
తే తత్ర సర్వే స్యురసంశయం మే
భార్యేవ వశ్యాఽభిమతా సుపుత్రా || ౫౭ ||
యస్మింస్తు సర్వే స్యురసన్నివిష్టాః
ధర్మో యతః స్యాత్తదుపక్రమేత |
ద్వేష్యో భవత్యర్థపరో హి లోకే
కామాత్మతా ఖల్వపి న ప్రశస్తా || ౫౮ ||
గురుశ్చ రాజా చ పితా చ వృద్ధః
క్రోధాత్ప్రహర్షాద్యది వాపి కామాత్ |
యద్వ్యాదిశేత్కార్యమవేక్ష్య ధర్మం
కస్తం న కుర్యాదనృశంసవృత్తిః || ౫౯ ||
స వై న శక్నోమి పితుః ప్రతిజ్ఞా-
-మిమామకర్తుం సకలాం యథావత్ |
స హ్యావయోస్తాత గురుర్నియోగే
దేవ్యాశ్చ భర్తా స గతిః స ధర్మః || ౬౦ ||
తస్మిన్పునర్జీవతి ధర్మరాజే
విశేషతః స్వే పథి వర్తమానే |
దేవీ మయా సార్ధమితోఽపగచ్ఛే-
-త్కథం స్విదన్యా విధవేవ నారీ || ౬౧ ||
సా మాఽనుమన్యస్వ వనం వ్రజంతం
కురుష్వ నః స్వస్త్యయనాని దేవి |
యథా సమాప్తే పునరావ్రజేయం
యథా హి సత్యేన పునర్యయాతిః || ౬౨ ||
యశో హ్యహం కేవలరాజ్యకారణా-
-న్న పృష్ఠతః కర్తుమలం మహోదయమ్ |
అదీర్ఘకాలే న తు దేవి జీవితే
వృణేఽవరామద్య మహీమధర్మతః || ౬౩ ||
ప్రసాదయన్నరవృషభః స్వమాతరం
పరాక్రమాజ్జిగమిషురేవ దండకాన్ |
అథానుజం భృశమనుశాస్య దర్శనం
చకార తాం హృది జననీం ప్రదక్షిణమ్ || ౬౪ ||
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే అయోధ్యాకాండే ఏకవింశః సర్గః || ౨౧ ||
అయోధ్యాకాండ ద్వావింశః సర్గః (౨౨) >>
సంపూర్ణ వాల్మీకి రామాయణ అయోధ్యకాండ చూడండి.
గమనిక : హనుమద్విజయోత్సవం (హనుమజ్జయంతి) సందర్భంగా "శ్రీ ఆంజనేయ స్తోత్రనిధి" పుస్తకము కొనుగోలుకు అందుబాటులో ఉంది. Click here to buy.
పైరసీ ప్రకటన : శ్రీఆదిపూడి వెంకటశివసాయిరామ్ గారు మరియు నాగేంద్రాస్ న్యూ గొల్లపూడి వీరాస్వామి సన్ కలిసి మా పుస్తకాలను ఉన్నది ఉన్నట్టు కాపీచేసి, పేరు మార్చి అమ్ముతున్నారు. దయచేసి గమనించగలరు.
Chant other stotras in తెలుగు, ಕನ್ನಡ, தமிழ், देवनागरी, english.
Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.
