Ayodhya Kanda Sarga 110 – అయోధ్యాకాండ దశోత్తరశతతమః సర్గః (౧౧౦)


|| ఇక్ష్వాకువంశకీర్తనమ్ ||

క్రుద్ధమాజ్ఞాయ రామం తం వసిష్ఠః ప్రత్యువాచ హ |
జాబాలిరపి జానీతే లోకస్యాస్య గతాగతిమ్ || ౧ ||

నివర్తయితుకామస్తు త్వామేతద్వాక్యముక్తవాన్ |
ఇమాం లోకసముత్పత్తిం లోకనాథ నిబోధ మే || ౨ ||

సర్వం సలిలమేవాసీత్ పృథివీ యత్ర నిర్మితా |
తతః సమభవద్బ్రహ్మా స్వయంభూర్దైవతైః సహ |
స వరాహస్తతో భూత్వా ప్రోజ్జహార వసుంధరామ్ || ౩ ||

అసృజచ్చ జగత్ సర్వం సహ పుత్రైః కృతాత్మభిః |
ఆకాశప్రభవో బ్రహ్మా శాశ్వతో నిత్యావ్యయః || ౪ ||

తస్మాన్మరీచిః సంజజ్ఞే మరీచేః కాశ్యపః సుతః || ౫ ||

వివస్వాన్ కాశ్యపాజ్జజ్ఞే మనుర్వైవస్వతస్సుతః |
స తు ప్రజాపతిః పూర్వమిక్ష్వాకుస్తు మనోః సుతః || ౬ ||

యస్యేయం ప్రథమం దత్తా సమృద్ధా మనునా మహీ |
తమిక్ష్వాకుమయోధ్యాయాం రాజానం విద్ధి పూర్వకమ్ || ౭ ||

ఇక్ష్వాకోఽస్తు సుతః శ్రీమాన్ కుక్షిరేవేతి విశ్రుతః |
కుక్షేరథాత్మజో వీరో వికుక్షిరుదపద్యత || ౮ ||

వికుక్షేస్తు మహాతేజాః బాణః పుత్రః ప్రతాపవాన్ |
బాణస్య తు మహాబాహురనరణ్యో మహాయశాః || ౯ ||

నానావృష్టిర్బభూవాస్మిన్న దుర్భిక్షం సతాం వరే |
అనరణ్యే మహారాజే తస్కరో నాపి కశ్చన || ౧౦ ||

అనరణ్యాన్మహాబాహుః పృథూరాజా బభూవ హ |
తస్మాత్ పృథోర్మహారాజస్త్రిశంకురుదపద్యత || ౧౧ ||

స సత్యవచనాద్వీరః సశరీరో దివంగతః |
త్రిశంకోరభవత్సూనుర్ధుంధుమారో మహాయశాః || ౧౨ ||

ధుంధుమారో మహాతేజాః యువనాశ్వో వ్యజాయత |
యువనాశ్వసుతః శ్రీమాన్ మాంధాతా సమపద్యత || ౧౩ ||

మాంధాతుస్తు మహాతేజాః సుసంధిరుదపద్యత |
సుసంధేరపి పుత్రౌ ద్వౌ ధ్రువసంధిః ప్రసేనజిత్ || ౧౪ ||

యశస్వీ ధ్రువసంధేస్తు భరతో రిపుసూదనః |
భరతాత్తు మహాబాహోరసితో నామ జాయత || ౧౫ ||

యస్యైతే ప్రతిరాజానో ఉదపద్యంత శత్రవః |
హైహయాస్తాలజంఘాశ్చ శూరాశ్చ శశిబిందవః || ౧౬ ||

తాంస్తు సర్వాన్ ప్రతివ్యూహ్య యుద్ధే రాజా ప్రవాసితః |
స చ శైలవరే రమ్యే బభూవాభిరతో మునిః || ౧౭ ||

ద్వే చాస్య భార్యే గర్భిణ్యౌ బభూవతురితి శ్రుతిః |
ఏకా గర్భవినాశాయ సపత్న్యై సగరం దదౌ || ౧౮ ||

భార్గవశ్చ్యవనో నామ హిమవంతముపాశ్రితః |
తమృషిం సముపాగమ్య కాలిందీ త్వభ్యవాదయత్ || ౧౯ ||

స తామభ్యవదద్విప్రో వరేప్సుం పుత్రజన్మని |
పుత్రస్తే భవితా దేవి మహాత్మా లోకవిశ్రుతః || ౨౦ ||

ధార్మికశ్చ సుశీలశ్చ వంశకర్తాఽరిసూదనః |
కృత్వా ప్రదక్షిణం హృష్టా మునిం తమనుమాన్య చ || ౨౧ ||

పద్మపత్రసమానాక్షం పద్మగర్భసమప్రభమ్ |
తతః సా గృహమాగమ్య దేవీ పుత్రం వ్యజాయత || ౨౨ ||

సపత్న్యా తు గరస్తస్యై దత్తో గర్భజిఘాంసయా |
గరేణ సహ తేనైవ జాతః స సగరోఽభవత్ || ౨౩ ||

స రాజా సగరో నామ యః సముద్రమఖానయత్ |
ఇష్ట్వా పర్వణి వేగేన త్రాసయంతమిమాః ప్రజాః || ౨౪ ||

అసమంజస్తు పుత్రోభూత్ సగరస్యేతి నః శ్రుతమ్ |
జీవన్నేవ స పిత్రా తు నిరస్తః పాపకర్మకృత్ || ౨౫ ||

అంశుమానపి పుత్రోఽభూదసమంజస్య వీర్యవాన్ |
దిలీపోఽంశుమతః పుత్రో దిలీపస్య భగీరథః || ౨౬ ||

భగీరథాత్ కకుత్స్థస్తు కాకుత్స్థా యేన విశ్రుతాః |
కకుత్స్థస్య చ పుత్రోఽభూద్రఘుర్యేన తు రాఘవాః || ౨౭ ||

రఘోస్తు పుత్రస్తేజస్వీ ప్రవృద్ధః పురుషాదకః |
కల్మాషపాదః సౌదాసః ఇత్యేవం ప్రథితో భువి || ౨౮ ||

కల్మాషపాదపుత్రోఽభూచ్ఛంఖణస్త్వితి విశ్రుతః |
యస్తు తద్వీర్యమాసాద్య సహసైన్యో వ్యనీనశత్ || ౨౯ ||

శంఖణస్య చ పుత్రోఽభూచ్ఛూరః శ్రీమాన్ సుదర్శనః |
సుదర్శనస్యాగ్నివర్ణాగ్నివర్ణస్య శీఘ్రగః || ౩౦ ||

శీఘ్రగస్య మరుః పుత్రో మరోః పుత్రః ప్రశుశ్రుకః |
ప్రశుశ్రుకస్య పుత్రోఽభూదంబరీషో మహాద్యుతిః || ౩౧ ||

అంబరీషస్య పుత్రోఽభూన్నహుషః సత్యవిక్రమః |
నహుషస్య చ నాభాగః పుత్రః పరమధార్మికః || ౩౨ ||

అజశ్చ సువ్రతశ్చైవ నాభాగస్య సుతావుభౌ |
అజస్య చైవ ధర్మాత్మా రాజా దశరథః సుతః || ౩౩ ||

తస్య జ్యేష్ఠోఽసి దాయాదో రామ ఇత్యభివిశ్రుతః |
తద్గృహాణ స్వకం రాజ్యమవేక్షస్వ జనం నృప || ౩౪ ||

ఇక్ష్వాకూణాం హి సర్వేషాం రాజా భవతి పూర్వజః |
పూర్వజే నావరః పుత్రో జ్యేష్ఠో రాజ్యేఽభిషిచ్యతే || ౩౫ ||

స రాఘవాణాం కులధర్మమాత్మనః
సనాతనం నాద్య విహంతుమర్హసి |
ప్రభూతరత్నామనుశాధి మేదినీమ్
ప్రభూతరాష్ట్రాం పితృవన్మహాయశః || ౩౬ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే అయోధ్యాకాండే దశోత్తరశతతమః సర్గః || ౧౧౦ ||

అయోధ్యాకాండ ఏకాదశోత్తరశతతమః సర్గః (౧౧౧) >>


సంపూర్ణ వాల్మీకి రామాయణ అయోధ్యకాండ చూడండి.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed