Read in తెలుగు / ಕನ್ನಡ / தமிழ் / देवनागरी / English (IAST)
|| కచ్చిత్సర్గః ||
జటిలం చీరవసనం ప్రాంజలిం పతితం భువి |
దదర్శ రామో దుర్దర్శం యుగాంతే భాస్కరం యథా || ౧ ||
కథంచిదభివిజ్ఞాయ వివర్ణవదనం కృశమ్ |
భ్రాతరం భరతం రామః పరిజగ్రాహ బాహునా || ౨ ||
ఆఘ్రాయ రామస్తం మూర్ధ్ని పరిష్వజ్య చ రాఘవః |
అంకే భరతమారోప్య పర్యపృచ్ఛత్సమాహితః || ౩ ||
క్వ ను తేఽభూత్పితా తాత యదరణ్యం త్వమాగతః |
న హి త్వం జీవతస్తస్య వనమాగంతుమర్హసి || ౪ ||
చిరస్య బత పశ్యామి దూరాద్భరతమాగతమ్ |
దుష్ప్రతీకమరణ్యేఽస్మిన్కిం తాత వనమాగతః || ౫ ||
కచ్చిద్ధారయతే తాత రాజా యత్త్వమిహాఽగతః |
కచ్చిన్నదీనః సహసా రాజా లోకాంతరం గతః || ౬ ||
కచ్చిత్సౌమ్య న తే రాజ్యం భ్రష్టం బాలస్య శాశ్వతమ్ |
కచ్చిచ్ఛుశ్రూషసే తాత పితరం సత్యవిక్రమమ్ || ౭ ||
కచ్చిద్ధశరథో రాజా కుశలీ సత్యసంగరః |
రాజసూయాశ్వమేధానామాహర్తా ధర్మనిశ్చయః || ౮ ||
స కచ్చిద్బ్రాహ్మణో విద్వాన్ధర్మనిత్యో మహాద్యుతిః |
ఇక్ష్వాకూణాముపాధ్యాయో యథావత్తాత పూజ్యతే || ౯ ||
సా తాత కచ్చిత్కౌసల్యా సుమిత్రా చ ప్రజావతీ |
సుఖినీ కచ్చిదార్యా చ దేవీ నందతి కైకయీ || ౧౦ ||
కచ్చిద్వినయసంపన్నః కులపుత్రో బహుశ్రుతః |
అనసూయురనుద్రష్టా సత్కృతస్తే పురోహితః || ౧౧ ||
కచ్చిదగ్నిషు తే యుక్తో విధిజ్ఞో మతిమానృజుః |
హుతం చ హోష్యమాణం చ కాలే వేదయతే సదా || ౧౨ ||
కచ్చిద్దేవాన్పితౄన్మాతౄః గురూన్పితృసమానపి |
వృద్ధాంశ్చ తత వైద్యాంశ్చ బ్రాహ్మణాంశ్చాభిమన్యసే || ౧౩ ||
ఇష్వస్త్రవరసంపన్నమర్థశాస్త్రవిశారదమ్ |
సుధన్వానముపాధ్యాయం కచ్చిత్త్వం తాత మన్యసే || ౧౪ ||
కచ్చిదాత్మసమాః శూరాః శ్రుతవంతో జితేంద్రియాః |
కులీనాశ్చేంగితజ్ఞాశ్చ కృతాస్తే తాత మంత్రిణః || ౧౫ ||
మంత్రో విజయమూలం హి రాజ్ఞాం భవతి రాఘవ |
సుసంవృతో మంత్రధరైరమాత్యైః శాస్త్రకోవిదైః || ౧౬ ||
కచ్చిన్నిద్రావశం నైషీః కచ్చిత్కాలే ప్రబుధ్యసే |
కచ్చిచ్చాపరరాత్రేషు చింతయస్యర్థనైపుణమ్ || ౧౭ ||
కచ్చిన్మంత్రయసే నైకః కచ్చిన్న బహుభిః సహ |
కచ్చిత్తే మంత్రితో మంత్రో రాష్ట్రం న పరిధావతి || ౧౮ ||
కచ్చిదర్థం వినిశ్చిత్య లఘుమూలం మహోదయమ్ |
క్షిప్రమారభసే కర్తుం న దీర్ఘయసి రాఘవ || ౧౯ ||
కచ్చిత్తే సుకృతాన్యేవ కృతరూపాణి వా పునః |
విదుస్తే సర్వకార్యాణి న కర్తవ్యాని పార్థివాః || ౨౦ ||
కచ్చిన్న తర్కైర్యుక్త్యా వా యే చాప్యపరికీర్తితాః |
త్వయా వా తవ వాఽమాత్యైర్బుధ్యతే తాత మంత్రితమ్ || ౨౧ ||
కచ్చిత్సహస్రాన్మూర్ఖాణామేకమిచ్ఛసి పండితమ్ |
పండితో హ్యర్థకృచ్ఛ్రేషు కుర్యాన్నిశ్శ్రేయసం మహత్ || ౨౨ ||
సహస్రాణ్యపి మూర్ఖాణాం యద్యుపాస్తే మహీపతిః |
అథవాఽప్యయుతాన్యేవ నాస్తి తేషు సహాయతా || ౨౩ ||
ఏకోఽప్యమాత్యో మేధావీ శూరో దక్షో విచక్షణః |
రాజానం రాజమాత్రం వా ప్రాపయేన్మహతీం శ్రియమ్ || ౨౪ ||
కచ్చిన్ముఖ్యా మహత్స్వేవ మధ్యమేషు చ మధ్యమాః |
జఘన్యాస్తు జఘన్యేషు భృత్యాః కర్మసు యోజితాః || ౨౫ ||
అమాత్యానుపధాఽతీతాన్పితృపైతామహాంఛుచీన్ |
శ్రేష్ఠాన్శ్రేష్ఠేషు కచ్చిత్త్వం నియోజయసి కర్మసు || ౨౬ ||
కచ్చిన్నోగ్రేణ దండేన భృశముద్వేజితప్రజమ్ |
రాష్ట్రం తవానుజానంతి మంత్రిణః కైకయీసుత || ౨౭ ||
కచ్చిత్త్వాం నావజానంతి యాజకాః పతితం యథా |
ఉగ్రప్రతిగ్రహీతారం కామయానమివ స్త్రియః || ౨౮ ||
ఉపాయకుశలం వైద్యం భృత్యసందూషణే రతమ్ |
శూరమైశ్వర్యకామం చ యో న హంతి స వధ్యతే || ౨౯ ||
కచ్చిద్ధృష్టశ్చ శూరశ్చ మతిమాన్ధృతిమాన్ శుచిః |
కులీనశ్చానురక్తశ్చ దక్షః సేనాపతిః కృతః || ౩౦ ||
బలవంతశ్చ కచ్చిత్తే ముఖ్యా యుద్ధవిశారదాః |
దృష్టాపదానా విక్రాంతాస్త్వయా సత్కృత్యమానితాః || ౩౧ ||
కచ్చిద్బలస్య భక్తం చ వేతనం చ యథోచితమ్ |
సంప్రాప్తకాలం దాతవ్యం దదాసి న విలంబసే || ౩౨ ||
కాలాతిక్రమణాచ్చైవ భక్తవేతనయోర్భృతాః |
భర్తుః కుప్యంతి దుష్యంతి సోఽనర్థః సుమహాన్ స్మృతః || ౩౩ ||
కచ్చిత్సర్వేఽనురక్తాస్త్వాం కులపుత్రాః ప్రధానతః |
కచ్చిత్ప్రాణాంస్తవార్థేషు సంత్యజంతి సమాహితాః || ౩౪ ||
కచ్చిజ్జానపదో విద్వాన్దక్షిణః ప్రతిభానవాన్ |
యథోక్తవాదీ దూతస్తే కృతో భరత పండితః || ౩౫ ||
కచ్చిదష్టాదశాన్యేషు స్వపక్షే దశ పంచ చ |
త్రిభిస్త్రిభిరవిజ్ఞాతైర్వేత్సి తీర్థాని చారకైః || ౩౬ ||
కచ్చిద్వ్యపాస్తానహితాన్ప్రతియాతాంశ్చ సర్వదా |
దుర్బలాననవజ్ఞాయ వర్తసే రిపుసూదన || ౩౭ ||
కచ్చిన్న లోకాయతికాన్బ్రాహ్మణాంస్తాత సేవసే |
అనర్థకుశలా హ్యేతే బాలాః పండితమానినః || ౩౮ ||
ధర్మశాస్త్రేషు ముఖ్యేషు విద్యమానేషు దుర్బుధాః |
బుద్ధిమాన్వీక్షికీం ప్రాప్య నిరర్థం ప్రవదంతి తే || ౩౯ ||
వీరైరధ్యుషితాం పూర్వమస్మాకం తాత పూర్వకైః |
సత్యనామాం దృఢద్వారాం హస్త్యశ్వరథసంకులామ్ || ౪౦ ||
బ్రాహ్మణైః క్షత్రియైర్వైశ్యైః స్వకర్మనిరతైః సదా |
జితేంద్రియైర్మహోత్సాహైర్వృతామార్యైః సహస్రశః || ౪౧ ||
ప్రాసాదైర్వివిధాకారైర్వృతాం వైద్యజనాకులామ్ |
కచ్చిత్సుముదితాం స్ఫీతామయోధ్యాం పరిరక్షసి || ౪౨ ||
కచ్చిచ్చిత్యశతైర్జుష్టః సునివిష్టజనాకులః |
దేవస్థానైః ప్రపాభిశ్చ తటాకైశ్చోపశోభితః || ౪౩ ||
ప్రహృష్టనరనారీకః సమాజోత్సవశోభితః |
సుకృష్టసీమా పశుమాన్హింసాభిః పరివర్జితః || ౪౪ ||
అదేవమాతృకో రమ్యః శ్వాపదైః పరివర్జితః |
పరిత్యక్తో భయైః సర్వైః ఖనిభిశ్చోపశోభితః || ౪౫ ||
వివర్జితో నరైః పాపైర్మమ పూర్వైః సురక్షితః |
కచ్చిజ్జనపదః స్ఫీతః సుఖం వసతి రాఘవ || ౪౬ ||
కచ్చిత్తే దయితాః సర్వే కృషిగోరక్షజీవినః |
వార్తాయాం సంశ్రితస్తాత లోకో హి సుఖమేధతే || ౪౭ ||
తేషాం గుప్తిపరీహారైః కచ్చిత్తే భరణం కృతమ్ |
రక్ష్యా హి రాజ్ఞా ధర్మేణ సర్వే విషయవాసినః || ౪౮ ||
కచ్చిస్త్రియః సాంత్వయసి కచ్చిత్తాశ్చ సురక్షితాః |
కచ్చిన్న శ్రద్దధాస్యాసాం కచ్చిద్గుహ్యం న భాషసే || ౪౯ ||
కచ్చిన్నాగవనం గుప్తం కచ్చిత్తే సంతి ధేనుకాః |
కచ్చిన్న గణికాశ్వానాం కుంజరాణాం చ తృప్యసి || ౫౦ ||
కచ్చిద్దర్శయసే నిత్యం మనుష్యాణాం విభూషితమ్ |
ఉత్థాయోత్థాయ పూర్వాహ్ణే రాజపుత్ర మహాపథే || ౫౧ ||
కచ్చిన్న సర్వే కర్మాంతాః ప్రత్యక్షాస్తేఽవిశంకయా |
సర్వే వా పునరుత్సృష్టా మధ్యమేవాత్ర కారణమ్ || ౫౨ ||
కచ్చిత్సర్వాణి దుర్గాణి ధనధాన్యాయుధోదకైః |
యంత్రైశ్చ పరిపూర్ణాని తథా శిల్పిధనుర్ధరైః || ౫౩ ||
ఆయస్తే విపులః కచ్చిత్కచ్చిదల్పతరో వ్యయః |
అపాత్రేషు న తే కచ్చిత్కోశో గచ్ఛతి రాఘవ || ౫౪ ||
దేవతార్థే చ పిత్రర్థే బ్రాహ్మణాభ్యాగతేషు చ |
యోధేషు మిత్రవర్గేషు కచ్చిద్గచ్ఛతి తే వ్యయః || ౫౫ ||
కచ్చిదార్యో విశుద్ధాత్మా క్షారితశ్చోరకర్మణా |
అపృష్టః శాస్త్రకుశలైర్న లోభాద్వధ్యతే శుచిః || ౫౬ ||
గృహీతశ్చైవ పృష్టశ్చ కాలే దృష్టః సకారణః |
కచ్చిన్న ముచ్యతే చోరో ధనలోభాన్నరర్షభ || ౫౭ ||
వ్యసనే కచ్చిదాఢ్యస్య దుర్గతస్య చ రాఘవ |
అర్థం విరాగాః పశ్యంతి తవామాత్యా బహుశ్రుతాః || ౫౮ ||
యాని మిథ్యాఽభిశస్తానాం పతంత్యస్రాణి రాఘవ |
తాని పుత్రన్పశూన్ ఘ్నంతి ప్రీత్యర్థమనుశాసతః || ౫౯ ||
కచ్చిద్వృద్ధాంశ్చ బాలాంశ్చ వైద్యముఖ్యాంశ్చ రాఘవ |
దానేన మనసా వాచా త్రిభిరేతైర్బుభూషసే || ౬౦ ||
కచ్చిద్గురూంశ్చ వృద్ధాంశ్చ తాపసాన్దేవతాతిథీన్ |
చైత్యాంశ్చ సర్వాన్సిద్ధార్థాన్ బ్రాహ్మణాంశ్చ నమస్యసి || ౬౧ ||
కచ్చిదర్థేన వా ధర్మమర్థం ధర్మేణ వా పునః |
ఉభౌ వా ప్రీతిలోభేన కామేన చ న బాధసే || ౬౨ ||
కచ్చిదర్థం చ ధర్మం చ కామం చ జయతాంవర |
విభజ్య కాలే కాలజ్ఞ సర్వాన్వరద సేవసే || ౬౩ ||
కచ్చిత్తే బ్రాహ్మణాః శర్మ సర్వశాస్త్రార్థకోవిదాః |
ఆశంసంతే మహాప్రాజ్ఞ పౌరజానపదైః సహ || ౬౪ ||
నాస్తిక్యమనృతం క్రోధం ప్రమాదం దీర్ఘసూత్రతామ్ |
అదర్శనం జ్ఞానవతామాలస్యం పంచవృత్తితామ్ || ౬౫ ||
ఏకచింతనమర్థానామనర్థజ్ఞైశ్చ మంత్రణమ్ |
నిశ్చితానామనారంభం మంత్రస్యాపరిరక్షణమ్ || ౬౬ ||
మంగళస్యాప్రయోగం చ ప్రత్యుత్థానం చ సర్వతః |
కచ్చిత్త్వం వర్జయస్యేతాన్రాజదోషాంశ్చతుర్దశ || ౬౭ ||
దశపంచ చతుర్వర్గాన్సప్తవర్గం చ తత్త్వతః |
అష్టవర్గం త్రివర్గం చ విద్యాస్తిస్రశ్చ రాఘవ || ౬౮ ||
ఇంద్రియాణాం జయం బుద్ధ్వా షాడ్గుణ్యం దైవమానుషమ్ |
కృత్యం వింశతివర్గం చ తథా ప్రకృతిమండలమ్ || ౬౯ ||
యాత్రాదండవిధానం చ ద్వియోనీ సంధివిగ్రహౌ |
కచ్చిదేతాన్మహాప్రాజ్ఞ యథావదనుమన్యసే || ౭౦ ||
మంత్రిభిస్త్వం యథోద్దిష్టైశ్చతుర్భిస్త్రిభిరేవ వా |
కచ్చిత్సమస్తైర్వ్యస్తైశ్చ మంత్రం మంత్రయసే మిథః || ౭౧ ||
కచ్చిత్తే సఫలా వేదాః కచ్చిత్తే సఫలాః క్రియాః |
కచ్చిత్తే సఫలా దారాః కచ్చిత్తే సఫలం శ్రుతమ్ || ౭౨ ||
కచ్చిదేషైవ తే బుద్ధిర్యథోక్తా మమ రాఘవ |
ఆయుష్యా చ యశస్యా చ ధర్మకామార్థసంహితా || ౭౩ ||
యాం వృత్తిం వర్తతే తాతో యాం చ నః ప్రపితామహాః |
తాం వృత్తిం వర్తసే కచ్చిద్యా చ సత్పథగా శుభా || ౭౪ ||
కచ్చిత్స్వాదుకృతం భోజ్యమేకో నాశ్నాసి రాఘవ |
కచ్చిదాశంసమానేభ్యో మిత్రేభ్యః సంప్రయచ్ఛసి || ౭౫ ||
రాజా తు ధర్మేణ హి పాలయిత్వా
మహామతిర్దండధరః ప్రజానామ్ |
అవాప్య కృత్స్నాం వసుధాం యథావత్
ఇతశ్చ్యుతః స్వర్గముపైతి విద్వాన్ || ౭౬ ||
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే అయోధ్యాకాండే శతతమః సర్గః || ౧౦౦ ||
అయోధ్యాకాండ ఏకాధికశతతమః సర్గః (౧౦౧) >>
సంపూర్ణ వాల్మీకి రామాయణ అయోధ్యకాండ చూడండి.
గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.
Chant other stotras in తెలుగు, ಕನ್ನಡ, தமிழ், देवनागरी, english.
Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.
