Yuddha Kanda Sarga 42 – యుద్ధకాండ ద్విచత్వారింశః సర్గః (౪౨)


|| యుద్ధారంభః ||

తతస్తే రాక్షసాస్తత్ర గత్వా రావణమందిరమ్ |
న్యవేదయన్పురీం రుద్ధాం రామేణ సహ వానరైః || ౧ ||

రుద్ధాం తు నగరీం శ్రుత్వా జాతక్రోధో నిశాచరః |
విధానం ద్విగుణం కృత్వా ప్రాసాదం సోఽధ్యరోహత || ౨ ||

స దదర్శావృతాం లంకాం సశైలవనకాననామ్ |
అసంఖ్యేయైర్హరిగణైః సర్వతో యుద్ధకాంక్షిభిః || ౩ ||

స దృష్ట్వా వానరైః సర్వాం వసుధాం కవలీకృతామ్ |
కథం క్షపయితవ్యాః స్యురితి చింతాపరోఽభవత్ || ౪ ||

స చింతయిత్వా సుచిరం ధైర్యమాలంబ్య రావణః |
రాఘవం హరియూథాంశ్చ దదర్శాయతలోచనః || ౫ ||

రాఘవః సహ సైన్యేన ముదితో నామ పుప్లువే |
లంకాం దదర్శ గుప్తాం వై సర్వతో రాక్షసైర్వృతామ్ || ౬ ||

దృష్ట్వా దాశరథిర్లంకాం చిత్రధ్వజపతాకినీమ్ |
జగామ సహసా సీతాం దూయమానేన చేతసా || ౭ ||

అత్ర సా మృగశాబాక్షీ మత్కృతే జనకాత్మజా |
పీడ్యతే శోకసంతప్తా కృశా స్థండిలశాయినీ || ౮ ||

పీడ్యమానాం స ధర్మాత్మా వైదేహీమనుచింతయన్ |
క్షిప్రమాజ్ఞాపయామాస వానరాన్ద్విషతాం వధే || ౯ ||

ఏవముక్తే తు వచనే రామేణాక్లిష్టకర్మణా |
సంఘర్షమాణః ప్లవగాః సింహనాదైరనాదయన్ || ౧౦ ||

శిఖరైర్వికిరామైనాం లంకాం ముష్టిభిరేవ వా |
ఇతి స్మ దధిరే సర్వే మనాంసి హరియూథపాః || ౧౧ ||

ఉద్యమ్య గిరిశృంగాణి శిఖరాణి మహాంతి చ |
తరూంశ్చోత్పాట్య వివిధాంస్తిష్ఠంతి హరియూథపాః || ౧౨ ||

ప్రేక్షతో రాక్షసేంద్రస్య తాన్యనీకాని భాగశః |
రాఘవప్రియకామార్థం లంకామారురుహుస్తదా || ౧౩ ||

తే తామ్రవక్త్రా హేమాభా రామార్థే త్యక్తజీవితాః |
లంకామేవాభ్యవర్తంత సాలతాలశిలాయుధాః || ౧౪ ||

తే ద్రుమైః పర్వతాగ్రైశ్చ ముష్టిభిశ్చ ప్లవంగమాః |
ప్రాకారాగ్రాణ్యరణ్యాని మమంథుస్తోరణాని చ || ౧౫ ||

పరిఖాః పూరయంతి స్మ ప్రసన్నసలిలాయుతాః |
పాంసుభిః పర్వతాగ్రైశ్చ తృణైః కాష్ఠైశ్చ వానరాః || ౧౬ ||

తతః సహస్రయూథాశ్చ కోటియూథాశ్చ వానరాః |
కోటీశతయుతాశ్చాన్యే లంకామారురుహుస్తదా || ౧౭ ||

కాంచనాని ప్రమృద్నంతస్తోరణాని ప్లవంగమాః |
కైలాసశిఖరాభాణి గోపురాణి ప్రమథ్య చ || ౧౮ ||

ఆప్లవంతః ప్లవంతశ్చ గర్జంతశ్చ ప్లవంగమాః |
లంకాం తామభిధావంతి మహావారణసన్నిభాః || ౧౯ ||

జయత్యతిబలో రామో లక్ష్మణశ్చ మహాబలః |
రాజా జయతి సుగ్రీవో రాఘవేణాభిపాలితః || ౨౦ ||

ఇత్యేవం ఘోషయంతశ్చ గర్జంతశ్చ ప్లవంగమాః |
అభ్యధావంత లంకాయాః ప్రాకారం కామరూపిణః || ౨౧ ||

వీరబాహుః సుబాహుశ్చ నలశ్చ వనగోచరః |
నిపీడ్యోపనివిష్టాస్తే ప్రాకారం హరియూథపాః || ౨౨ ||

ఏతస్మిన్నంతరే చక్రుః స్కంధావారనివేశనమ్ |
పూర్వద్వారం తు కుముదః కోటీభిర్దశభిర్వృతః || ౨౩ ||

ఆవృత్య బలవాంస్తస్థౌ హరిభిర్జితకాశిభిః |
సాహాయ్యార్థం తు తస్యైవ నివిష్టః ప్రఘసో హరిః || ౨౪ ||

పనసశ్చ మహాబాహుర్వానరైర్బహుభిర్వృతః |
దక్షిణం ద్వారమాగమ్య వీరః శతవలిః కపిః || ౨౫ ||

ఆవృత్య బలవాంస్తస్థౌ వింశత్యా కోటిభిర్వృతః |
సుషేణః పశ్చిమద్వారం గతస్తారాపితా హరిః || ౨౬ ||

ఆవృత్య బలవాంస్తస్థౌ షష్టికోటిభిరావృతః |
ఉత్తరం ద్వారమాసాద్య రామః సౌమిత్రిణా సహ || ౨౭ ||

ఆవృత్య బలవాంస్తస్థౌ సుగ్రీవశ్చ హరీశ్వరః |
గోలాంగూలో మహాకాయో గవాక్షో భీమదర్శనః || ౨౮ ||

వృతః కోట్యా మహావీర్యస్తస్థౌ రామస్య పార్శ్వతః |
ఋక్షాణాం భీమవేగానాం ధూమ్రః శత్రునిబర్హణః || ౨౯ ||

వృతః కోట్యా మహావీర్యస్తస్థౌ రామస్య పార్శ్వతః |
సన్నద్ధస్తు మహావీర్యో గదాపాణిర్విభీషణః || ౩౦ ||

వృతో యత్తైస్తు సచివైస్తస్థౌ తత్ర మహాబలః |
గజో గవాక్షో గవయః శరభో గంధమాదనః || ౩౧ ||

సమంతాత్పరిధావంతో రరక్షుర్హరివాహినీమ్ |
తతః కోపపరీతాత్మా రావణో రాక్షసేశ్వరః || ౩౨ ||

నిర్యాణం సర్వసైన్యానాం ద్రుతమాజ్ఞాపయత్తదా |
ఏతచ్ఛ్రుత్వా తతో వాక్యం రావణస్య ముఖోద్గతమ్ || ౩౩ ||

సహసా భీమనిర్ఘోషముద్ఘుష్టం రజనీచరైః |
తతః ప్రచోదితా భేర్యశ్చంద్రపాండురపుష్కరాః || ౩౪ ||

హేమకోణాహతా భీమా రాక్షసానాం సమంతతః |
వినేదుశ్చ మహాఘోషాః శంఖాః శతసహస్రశః || ౩౫ ||

రాక్షసానాం సుఘోరాణాం ముఖమారుతపూరితాః |
తే బభుః శుభనీలాంగాః సశంఖా రజనీచరాః || ౩౬ ||

విద్యున్మండలసన్నద్ధాః సబలాకా ఇవాంబుదాః |
నిష్పతంతి తతః సైన్యా హృష్టా రావణచోదితాః || ౩౭ ||

సమయే పూర్యమాణస్య వేగా ఇవ మహోదధేః |
తతో వానరసైన్యేన ముక్తో నాదః సమంతతః || ౩౮ ||

మలయః పూరితో యేన ససానుప్రస్థకందరః |
శంఖదుందుభిసంఘుష్టః సింహనాదస్తరస్వినామ్ || ౩౯ ||

పృథివీం చాంతరిక్షం చ సాగరం చైవ నాదయన్ |
గజానాం బృంహితైః సార్ధం హయానాం హేషితైరపి || ౪౦ ||

రథానాం నేమిఘోషైశ్చ రక్షసాం వదనస్వనః |
ఏతస్మిన్నంతరే ఘోరః సంగ్రామః సమవర్తత || ౪౧ ||

రక్షసాం వానరాణాం చ యథా దేవాసురే పురా |
తే గదాభిః ప్రదీప్తాభిః శక్తిశూలపరశ్వధైః || ౪౨ ||

నిజఘ్నుర్వానరాన్ఘోరాః కథయంతః స్వవిక్రమాన్ |
వానరాశ్చ మహావీర్యాః రాక్షసాన్ జఘ్నురాహవే || ౪౩ ||

జయత్యతిబలో రామః లక్షణశ్చ మహాబలః |
రాజా జయతి సుగ్రీవ ఇతి శబ్దో మహానభూత్ || ౪౪ ||

రాజన్ జయ జయేత్యుక్త్వా స్వస్వనామకథాంతతః |
తథా వృక్షైర్మహాకాయాః పర్వతాగ్రైశ్చ వానరాః || ౪౫ ||

నిజఘ్నుస్తాని రక్షాంసి నఖైర్దంతైశ్చ వేగితాః |
రాక్షసాస్త్వపరే భీమాః ప్రాకారస్థా మహీగతాన్ || ౪౬ ||

భిందిపాలైశ్చ ఖడ్గైశ్చ శూలైశ్చైవ వ్యదారయన్ |
వానరాశ్చాపి సంక్రుద్ధాః ప్రాకారస్థాన్మహీగతాః || ౪౭ ||

రాక్షసాన్పాతయామాసుః సమాప్లుత్య ప్లవంగమాః |
స సంప్రహారస్తుములో మాంసశోణితకర్దమః |
రక్షసాం వానరాణాం చ సంబభూవాద్భుతోపమః || ౪౮ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే యుద్ధకాండే ద్విచత్వారింశః సర్గః || ౪౨ ||

యుద్ధకాండ త్రిచత్వారింశః సర్గః (౪౩) >>


సంపూర్ణ శ్రీవాల్మీకి రామాయణ యుద్ధకాండ చూడండి.


గమనిక : హనుమద్విజయోత్సవం (హనుమజ్జయంతి) సందర్భంగా "శ్రీ ఆంజనేయ స్తోత్రనిధి" పుస్తకము కొనుగోలుకు అందుబాటులో ఉంది. Click here to buy.

పైరసీ ప్రకటన : శ్రీఆదిపూడి వెంకటశివసాయిరామ్ గారు మరియు నాగేంద్రాస్ న్యూ గొల్లపూడి వీరాస్వామి సన్ కలిసి మా పుస్తకాలను ఉన్నది ఉన్నట్టు కాపీచేసి, పేరు మార్చి అమ్ముతున్నారు. దయచేసి గమనించగలరు.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed