Srimad Bhagavadgita Chapter 6 – ṣaṣṭhō:’dhyāyaḥ – dhyānayōgaḥ


śrībhagavānuvāca |
anāśritaḥ karmaphalaṁ kāryaṁ karma karōti yaḥ |
sa saṁnyāsī ca yōgī ca na niragnirna cākriyaḥ || 1 ||

yaṁ saṁnyāsamiti prāhuryōgaṁ taṁ viddhi pāṇḍava |
na hyasaṁnyastasaṅkalpō yōgī bhavati kaścana || 2 ||

ārurukṣōrmunēryōgaṁ karma kāraṇamucyatē |
yōgārūḍhasya tasyaiva śamaḥ kāraṇamucyatē || 3 ||

yadā hi nēndriyārthēṣu na karmasvanuṣajjatē |
sarvasaṅkalpasaṁnyāsī yōgārūḍhastadōcyatē || 4 ||

uddharēdātmanā:’:’tmānaṁ nātmānamavasādayēt |
ātmaiva hyātmanō bandhurātmaiva ripurātmanaḥ || 5 ||

bandhurātmā:’:’tmanastasya yēnātmaivātmanā jitaḥ |
anātmanastu śatrutvē vartētātmaiva śatruvat || 6 ||

jitātmanaḥ praśāntasya paramātmā samāhitaḥ |
śītōṣṇasukhaduḥkhēṣu tathā mānāpamānayōḥ || 7 ||

jñānavijñānatr̥ptātmā kūṭasthō vijitēndriyaḥ |
yukta ityucyatē yōgī samalōṣṭāśmakāñcanaḥ || 8 ||

suhr̥nmitrāryudāsīnamadhyasthadvēṣyabandhuṣu |
sādhuṣvapi ca pāpēṣu samabuddhirviśiṣyatē || 9 ||

yōgī yuñjīta satatamātmānaṁ rahasi sthitaḥ |
ēkākī yatacittātmā nirāśīraparigrahaḥ || 10 ||

śucau dēśē pratiṣṭhāpya sthiramāsanamātmanaḥ |
nātyucchritaṁ nātinīcaṁ cailājinakuśōttaram || 11 ||

tatraikāgraṁ manaḥ kr̥tvā yatacittēndriyakriyaḥ |
upaviśyāsanē yuñjyādyōgamātmaviśuddhayē || 12 ||

samaṁ kāyaśirōgrīvaṁ dhārayannacalaṁ sthiraḥ |
samprēkṣya nāsikāgraṁ svaṁ diśaścānavalōkayan || 13 ||

praśāntātmā vigatabhīrbrahmacārivratē sthitaḥ |
manaḥ samyamya maccittō yukta āsīta matparaḥ || 14 ||

yuñjannēvaṁ sadā:’:’tmānaṁ yōgī niyatamānasaḥ |
śāntiṁ nirvāṇaparamāṁ matsaṁsthāmadhigacchati || 15 ||

nātyaśnatastu yōgō:’sti na caikāntamanaśnataḥ |
na cāti svapnaśīlasya jāgratō naiva cārjuna || 16 ||

yuktāhāravihārasya yuktacēṣṭasya karmasu |
yuktasvapnāvabōdhasya yōgō bhavati duḥkhahā || 17 ||

yadā viniyataṁ cittamātmanyēvāvatiṣṭhatē |
niḥspr̥haḥ sarvakāmēbhyō yukta ityucyatē tadā || 18 ||

yathā dīpō nivātasthō nēṅgatē sōpamā smr̥tā |
yōginō yatacittasya yuñjatō yōgamātmanaḥ || 19 ||

yatrōparamatē cittaṁ niruddhaṁ yōgasēvayā |
yatra caivātmanā:’:’tmānaṁ paśyannātmani tuṣyati || 20 ||

sukhamātyantikaṁ yattadbuddhigrāhyamatīndriyam |
vētti yatra na caivāyaṁ sthitaścalati tattvataḥ || 21 ||

yaṁ labdhvā cāparaṁ lābhaṁ manyatē nādhikaṁ tataḥ |
yasmin sthitō na duḥkhēna guruṇāpi vicālyatē || 22 ||

taṁ vidyādduḥkhasamyōgaviyōgaṁ yōgasañjñitam |
sa niścayēna yōktavyō yōgō:’nirviṇṇacētasā || 23 ||

saṅkalpaprabhavān kāmāṁstyaktvā sarvānaśēṣataḥ |
manasaivēndriyagrāmaṁ viniyamya samantataḥ || 24 ||

śanaiḥ śanairuparamēdbuddhyā dhr̥tigr̥hītayā |
ātmasaṁsthaṁ manaḥ kr̥tvā na kiñcidapi cintayēt || 25 ||

yatō yatō niścarati manaścañcalamasthiram |
tatastatō niyamyaitadātmanyēva vaśaṁ nayēt || 26 ||

praśāntamanasaṁ hyēnaṁ yōginaṁ sukhamuttamam |
upaiti śāntarajasaṁ brahmabhūtamakalmaṣam || 27 ||

yuñjannēvaṁ sadā:’:’tmānaṁ yōgī vigatakalmaṣaḥ |
sukhēna brahmasaṁsparśamatyantaṁ sukhamaśnutē || 28 ||

sarvabhūtasthamātmānaṁ sarvabhūtāni cātmani |
īkṣatē yōgayuktātmā sarvatra samadarśanaḥ || 29 ||

yō māṁ paśyati sarvatra sarvaṁ ca mayi paśyati |
tasyāhaṁ na praṇaśyāmi sa ca mē na praṇaśyati || 30 ||

sarvabhūtasthitaṁ yō māṁ bhajatyēkatvamāsthitaḥ |
sarvathā vartamānō:’pi sa yōgī mayi vartatē || 31 ||

ātmaupamyēna sarvatra samaṁ paśyati yō:’rjuna |
sukhaṁ vā yadi vā duḥkhaṁ sa yōgī paramō mataḥ || 32 ||

arjuna uvāca |
yō:’yaṁ yōgastvayā prōktaḥ sāmyēna madhusūdana |
ētasyāhaṁ na paśyāmi cañcalatvāt sthitiṁ sthirām || 33 ||

cañcalaṁ hi manaḥ kr̥ṣṇa pramāthi balavaddr̥ḍham |
tasyāhaṁ nigrahaṁ manyē vāyōriva suduṣkaram || 34 ||

śrībhagavānuvāca |
asaṁśayaṁ mahābāhō manō durnigrahaṁ calam |
abhyāsēna tu kauntēya vairāgyēṇa ca gr̥hyatē || 35 ||

asamyatātmanā yōgō duṣprāpa iti mē matiḥ |
vaśyātmanā tu yatatā śakyō:’vāptumupāyataḥ || 36 ||

arjuna uvāca |
ayatiḥ śraddhayōpētō yōgāccalitamānasaḥ |
aprāpya yōgasaṁsiddhiṁ kāṁ gatiṁ kr̥ṣṇa gacchati || 37 ||

kaccinnōbhayavibhraṣṭaśchinnābhramiva naśyati |
apratiṣṭhō mahābāhō vimūḍhō brahmaṇaḥ pathi || 38 ||

ētanmē saṁśayaṁ kr̥ṣṇa chēttumarhasyaśēṣataḥ |
tvadanyaḥ saṁśayasyāsya chēttā na hyupapadyatē || 39 ||

śrībhagavānuvāca |
pārtha naivēha nāmutra vināśastasya vidyatē |
na hi kalyāṇakr̥t kaściddurgatiṁ tāta gacchati || 40 ||

prāpya puṇyakr̥tāṁ lōkānuṣitvā śāśvatīḥ samāḥ |
śucīnāṁ śrīmatāṁ gēhē yōgabhraṣṭō:’bhijāyatē || 41 ||

athavā yōgināmēva kulē bhavati dhīmatām |
ētaddhi durlabhataraṁ lōkē janma yadīdr̥śam || 42 ||

tatra taṁ buddhisamyōgaṁ labhatē paurvadēhikam |
yatatē ca tatō bhūyaḥ saṁsiddhau kurunandana || 43 ||

pūrvābhyāsēna tēnaiva hriyatē hyavaśō:’pi saḥ |
jijñāsurapi yōgasya śabdabrahmātivartatē || 44 ||

prayatnādyatamānastu yōgī saṁśuddhakilbiṣaḥ |
anēkajanmasaṁsiddhastatō yāti parāṁ gatim || 45 ||

tapasvibhyō:’dhikō yōgī jñānibhyō:’pi matō:’dhikaḥ |
karmibhyaścādhikō yōgī tasmādyōgī bhavārjuna || 46 ||

yōgināmapi sarvēṣāṁ madgatēnāntarātmanā |
śraddhāvān bhajatē yō māṁ sa mē yuktatamō mataḥ || 47 ||

iti śrīmadbhagavadgītāsūpaniṣatsu brahmavidyāyāṁ yōgaśāstrē śrīkr̥ṣṇārjunasaṁvādē dhyānayōgō nāma ṣaṣṭhō:’dhyāyaḥ || 6 ||

saptamō:’dhyāyaḥ – jñānavijñānayōgaḥ >>


See complete śrīmadbhagavadgītā.


పైరసీ ప్రకటన : నాగేంద్రాస్ న్యూ గొల్లపూడి వీరాస్వామి సన్ మరియు శ్రీఆదిపూడి వెంకటశివసాయిరామ్ గారు కలిసి మా రెండు పుస్తకాలను ("శ్రీ వారాహీ స్తోత్రనిధి" మరియు "శ్రీ శ్యామలా స్తోత్రనిధి") ఉన్నది ఉన్నట్టు కాపీచేసి, పేరు మార్చి అమ్ముతున్నారు. దయచేసి గమనించగలరు.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments

Leave a Reply

error: Not allowed