Kishkindha Kanda Sarga 22 – కిష్కింధాకాండ ద్వావింశః సర్గః (౨౨)


|| వాల్యనుశాసనమ్ ||

వీక్షమాణస్తు మందాసుః సర్వతో మందముచ్ఛ్వసన్ |
ఆదావేవ తు సుగ్రీవం దదర్శ త్వాత్మజాగ్రతః || ౧ ||

తం ప్రాప్తవిజయం వాలీ సుగ్రీవం ప్లవగేశ్వరః |
ఆభాష్య వ్యక్తయా వాచా సస్నేహమిదమబ్రవీత్ || ౨ ||

సుగ్రీవ దోషేణ న మాం గంతుమర్హసి కిల్బిషాత్ |
కృష్యమాణం భవిష్యేణ బుద్ధిమోహేన మాం బలాత్ || ౩ ||

యుగపద్విహితం తాత న మన్యే సుఖమావయోః |
సౌహార్దం భ్రాతృయుక్తం హి తదిదం తాత నాన్యథా || ౪ ||

ప్రతిపద్య త్వమద్యైవ రాజ్యమేషాం వనౌకసామ్ |
మామప్యద్యైవ గచ్ఛంతం విద్ధి వైవస్వతక్షయమ్ || ౫ ||

జీవితం చ హి రాజ్యం చ శ్రియం చ విపులామిమామ్ |
ప్రజహామ్యేష వై తూర్ణం మహచ్చాగర్హితం యశః || ౬ ||

అస్యాం త్వహమవస్థానాం వీర వక్ష్యామి యద్వచః |
యద్యప్యసుకరం రాజన్ కర్తుమేవ తదర్హసి || ౭ ||

సుఖార్హం సుఖసంవృద్ధిం బాలమేనమబాలిశమ్ |
బాష్పపూర్ణముఖం పశ్య భూమౌ పతితమంగదమ్ || ౮ ||

మమ ప్రాణైః ప్రియతరం పుత్రం పుత్రమివౌరసమ్ |
మయా హీనమహీనార్థం సర్వతః పరిపాలయ || ౯ ||

త్వమేవాస్య హి దాతా చ పరిత్రాతా చ సర్వతః |
భయేష్వభయదశ్చైవ యథాఽహం ప్లవగేశ్వర || ౧౦ ||

ఏష తారాత్మజః శ్రీమాంస్త్వయా తుల్యపరాక్రమః |
రక్షసాం తు వధే తేషామగ్రతస్తే భవిష్యతి || ౧౧ ||

అనురూపాణి కర్మాణి విక్రమ్య బలవాన్ రణే |
కరిష్యత్యేష తారేయస్తరస్వీ తరుణోఽంగదః || ౧౨ ||

సుషేణదుహితా చేయమర్థసూక్ష్మవినిశ్చయే |
ఔత్పాతికే చ వివిధే సర్వతః పరినిష్ఠితా || ౧౩ ||

యదేషా సాధ్వితి బ్రూయాత్ కార్యం తన్ముక్తసంశయమ్ |
న హి తారామతం కించిదన్యథా పరివర్తతే || ౧౪ ||

రాఘవస్య చ తే కార్యం కర్తవ్యమవిశంకయా |
స్యాదధర్మో హ్యకరణే త్వాం చ హింస్యాద్విమానితః || ౧౫ ||

ఇమాం చ మాలామాధత్స్వ దివ్యాం సుగ్రీవ కాంచనీమ్ |
ఉదారా శ్రీః స్థితా హ్యస్యాం సంప్రజహ్యాన్మృతే మయి || ౧౬ ||

ఇత్యేవముక్తః సుగ్రీవో వాలినా భ్రాతృసౌహృదాత్ |
హర్షం త్యక్త్వా పునర్దీనో గ్రహగ్రస్త ఇవోడురాట్ || ౧౭ ||

తద్వాలివచనాచ్ఛాంతః కుర్వన్యుక్తమతంద్రితః |
జగ్రాహ సోఽభ్యనుజ్ఞాతో మాలాం తాం చైవ కాంచనీమ్ || ౧౮ ||

తాం మాలాం కాంచనీం దత్త్వా వాలీ దృష్ట్వాఽఽత్మజం స్థితమ్ |
సంసిద్ధః ప్రేత్యభావాయ స్నేహాదంగదమబ్రవీత్ || ౧౯ ||

దేశకాలౌ భజస్వాద్య క్షమమాణః ప్రియాప్రియే |
సుఖదుఃఖసహః కాలే సుగ్రీవవశగో భవ || ౨౦ ||

యథా హి త్వం మహాబాహో లాలితః సతతం మయా |
న తథా వర్తమానం త్వాం సుగ్రీవో బహు మంస్యతే || ౨౧ ||

మాస్యామిత్రైర్గతం గచ్ఛేర్మా శత్రుభిరరిందమ |
భర్తురర్థపరో దాంతః సుగ్రీవవశగో భవ || ౨౨ ||

న చాతిప్రణయః కార్యః కర్తవ్యోఽప్రణయశ్చ తే |
ఉభయం హి మహాన్ దోషస్తస్మాదంతరదృగ్భవ || ౨౩ ||

ఇత్యుక్త్వాఽథ వివృత్తాక్షః శరసంపీడితో భృశమ్ |
వివృతైర్దశనైర్భీమైర్బభూవోత్క్రాంతజీవితః || ౨౪ ||

తతో విచుక్రుశుస్తత్ర వానరా హరియూథపాః |
పరిదేవయమానాస్తే సర్వే ప్లవగపుంగవాః || ౨౫ ||

కిష్కింధా హ్యద్య శూన్యాసీత్స్వర్గతే వానరాధిపే |
ఉద్యానాని చ శూన్యాని పర్వతాః కాననాని చ || ౨౬ ||

హతే ప్లవగశార్దూలే నిష్ప్రభా వానరాః కృతాః |
యేన దత్తం మహద్యుద్ధం గంధర్వస్య మహాత్మనః || ౨౭ ||

గోలభస్య మహాబాహోర్దశ వర్షాణి పంచ చ |
నైవ రాత్రౌ న దివసే తద్యుద్ధముపశామ్యతి || ౨౮ ||

తతస్తు షోడశే వర్షే గోలభో వినిపాతితః |
హత్వా తం దుర్వినీతం తు వాలీ దంష్ట్రాకరాలవాన్ |
సర్వాభయకరోఽస్మాకం కథమేష నిపాతితః || ౨౯ ||

హతే తు వీరే ప్లవగాధిపే తదా
ప్లవంగమాస్తత్ర న శర్మ లేభిరే |
వనేచరాః సింహయుతే మహావనే
యథా హి గావో నిహతే గవాం పతౌ || ౩౦ ||

తతస్తు తారా వ్యసనార్ణవాప్లుతా
మృతస్య భర్తుర్వదనం సమీక్ష్య సా |
జగామ భూమిం పరిరభ్య వాలినం
మహాద్రుమం ఛిన్నమివాశ్రితా లతా || ౩౧ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే కిష్కింధాకాండే ద్వావింశః సర్గః || ౨౨ ||


సంపూర్ణ వాల్మీకి రామాయణే కిష్కింధాకాండ చూడండి.


గమనిక : హనుమద్విజయోత్సవం (హనుమజ్జయంతి) సందర్భంగా "శ్రీ ఆంజనేయ స్తోత్రనిధి" పుస్తకము కొనుగోలుకు అందుబాటులో ఉంది. Click here to buy.

పైరసీ ప్రకటన : శ్రీఆదిపూడి వెంకటశివసాయిరామ్ గారు మరియు నాగేంద్రాస్ న్యూ గొల్లపూడి వీరాస్వామి సన్ కలిసి మా పుస్తకాలను ఉన్నది ఉన్నట్టు కాపీచేసి, పేరు మార్చి అమ్ముతున్నారు. దయచేసి గమనించగలరు.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments
error: Not allowed