Site icon Stotra Nidhi

Kishkindha Kanda Sarga 40 – కిష్కింధాకాండ చత్వారింశః సర్గః (౪౦)

 

Read in తెలుగు / ಕನ್ನಡ / தமிழ் / देवनागरी / English (IAST)

|| ప్రాచీప్రేషణమ్ ||

అథ రాజా సమృద్ధార్థః సుగ్రీవః ప్లవగాధిపః |
ఉవాచ నరశార్దూలం రామం పరబలార్దనమ్ || ౧ ||

ఆగతా వినివిష్టాశ్చ బలినః కామరూపిణః |
వానరా వారణేంద్రాభా యే మద్విషయవాసినః || ౨ ||

త ఇమే బహువిక్రాంతైర్హరిభిర్భీమవిక్రమైః |
ఆగతా వానరా ఘోరా దైత్యదానవసన్నిభాః || ౩ ||

ఖ్యాతకర్మాపదానాశ్చ బలవంతో జితక్లమాః |
పరాక్రమేషు విఖ్యాతా వ్యవసాయేషు చోత్తమాః || ౪ ||

పృథివ్యంబుచరా రామ నానానగనివాసినః |
కోట్యగ్రశ ఇమే ప్రాప్తా వానరాస్తవ కింకరాః || ౫ ||

నిదేశవర్తినః సర్వే సర్వే గురుహితే రతాః |
అభిప్రేతమనుష్ఠాతుం తవ శక్ష్యంత్యరిందమ || ౬ ||

త ఇమే బహుసాహస్రైరనీకైర్భీమవిక్రమైః |
యన్మన్యసే నరవ్యాఘ్ర ప్రాప్తకాలం తదుచ్యతామ్ || ౭ ||

త్వత్సైన్యం త్వద్వశే యుక్తమాజ్ఞాపయితుమర్హసి |
కామమేషామిదం కార్యం విదితం మమ తత్త్వతః || ౮ ||

తథాపి తు యథాతత్త్వమాజ్ఞాపయితుమర్హసి |
తథా బ్రువాణం సుగ్రీవం రామో దశరథాత్మజః || ౯ ||

బాహుభ్యాం సంపరిష్వజ్య ఇదం వచనమబ్రవీత్ |
జ్ఞాయతాం మమ వైదేహీ యది జీవతి వా న వా || ౧౦ ||

స చ దేశో మహాప్రాజ్ఞ యస్మిన్ వసతి రావణః |
అధిగమ్య తు వైదేహీం నిలయం రావణస్య చ || ౧౧ ||

ప్రాప్తకాలం విధాస్యామి తస్మిన్ కాలే సహ త్వయా |
నాహమస్మిన్ ప్రభుః కార్యే వానరేశ న లక్ష్మణః || ౧౨ ||

త్వమస్య హేతుః కార్యస్య ప్రభుశ్చ ప్లవగేశ్వర |
త్వమేవాజ్ఞాపయ విభో మమ కార్యవినిశ్చయమ్ || ౧౩ ||

త్వం హి జానాసి యత్కార్యం మమ వీర న సంశయః |
సుహృద్ద్వితీయో విక్రాంతః ప్రాజ్ఞః కాలవిశేషవిత్ || ౧౪ ||

భవానస్మద్ధితే యుక్తః సుహృదాప్తోఽర్థవిత్తమః |
ఏవముక్తస్తు సుగ్రీవో వినతం నామ యూథపమ్ || ౧౫ ||

అబ్రవీద్రామసాన్నిధ్యే లక్ష్మణస్య చ ధీమతః |
శైలాభం మేఘనిర్ఘోషమూర్జితం ప్లవగేశ్వరః || ౧౬ ||

సోమసూర్యాత్మజైః సార్ధం వానరైర్వానరోత్తమ |
దేశకాలనయైర్యుక్తః కార్యాకార్యవినిశ్చయే || ౧౭ ||

వృతః శతసహస్రేణ వానరాణాం తరస్వినామ్ |
అధిగచ్ఛ దిశం పూర్వాం సశైలవనకాననామ్ || ౧౮ ||

తత్ర సీతాం చ వైదేహీం నిలయం రావణస్య చ |
మార్గధ్వం గిరిశృంగేషు వనేషు చ నదీషు చ || ౧౯ ||

నదీం భాగీరథీం రమ్యాం సరయూం కౌశికీం తథా |
కాలిందీం యమునాం రమ్యాం యామునం చ మహాగిరిమ్ || ౨౦ ||

సరస్వతీం చ సింధుం చ శోణం మణినిభోదకమ్ |
మహీం కాలమహీం చైవ శైలకాననశోభితామ్ || ౨౧ ||

బ్రహ్మమాలాన్ విదేహాంశ్చ మాలవాన్ కాశికోసలాన్ |
మాగధాంశ్చ మహాగ్రామాన్ పుండ్రాన్ వంగాంస్తథైవ చ || ౨౨ ||

పత్తనం కోశకారాణాం భూమిం చ రజతాకరామ్ |
సర్వమేతద్విచేతవ్యం మార్గయద్భిస్తతస్తతః || ౨౩ ||

రామస్య దయితాం భార్యాం సీతాం దశరథస్నుషామ్ |
సముద్రమవగాఢాంశ్చ పర్వతాన్ పత్తనాని చ || ౨౪ ||

మందరస్య చ యే కోటిం సంశ్రితాః కేచిదాయతామ్ |
కర్ణప్రావరణాశ్చైవ తథా చాప్యోష్ఠకర్ణకాః || ౨౫ ||

ఘోరలోహముఖాశ్చైవ జవనాశ్చైకపాదకాః |
అక్షయా బలవంతశ్చ పురుషాః పురుషాదకాః || ౨౬ ||

కిరాతాః కర్ణచూడాశ్చ హేమాంగాః ప్రియదర్శనాః |
ఆమమీనాశనాస్తత్ర కిరాతా ద్వీపవాసినః || ౨౭ ||

అంతర్జలచరా ఘోరా నరవ్యాఘ్రా ఇతి శ్రుతాః |
ఏతేషామాలయాః సర్వే విచేయాః కాననౌకసః || ౨౮ ||

గిరిభిర్యే చ గమ్యంతే ప్లవనేన ప్లవేన చ |
రత్నవంతం యవద్వీపం సప్తరాజ్యోపశోభితమ్ || ౨౯ ||

సువర్ణరూప్యకం చైవ సువర్ణాకరమండితమ్ |
యవద్వీపమతిక్రమ్య శిశిరో నామ పర్వతః || ౩౦ ||

దివం స్పృశతి శృంగేణ దేవదానవసేవితః |
ఏతేషాం గిరిదుర్గేషు ప్రపాతేషు వనేషు చ || ౩౧ ||

మార్గధ్వం సహితాః సర్వే రామపత్నీం యశస్వినీమ్ |
తతో రక్తజలం శోణమగాధం శీఘ్రగాహినమ్ || ౩౨ ||

గత్వా పారం సముద్రస్య సిద్ధచారణసేవితమ్ |
తస్య తీర్థేషు రమ్యేషు విచిత్రేషు వనేషు చ || ౩౩ ||

రావణః సహ వైదేహ్యా మార్గితవ్యస్తతస్తతః |
పర్వతప్రభవా నద్యః సురమ్యా బహునిష్కుటాః || ౩౪ ||

మార్గితవ్యా దరీమంతః పర్వతాశ్చ వనాని చ |
తతః సముద్రద్వీపాంశ్చ సుభీమాన్ ద్రష్టుమర్హథ || ౩౫ ||

ఊర్మిమంతం సముద్రం చ క్రోశంతమనిలోద్ధతమ్ |
తత్రాసురా మహాకాయాశ్ఛాయాం గృహ్ణంతి నిత్యశః || ౩౬ ||

బ్రహ్మణా సమనుజ్ఞాతా దీర్ఘకాలం బుభుక్షితాః |
తం కాలమేఘప్రతిమం మహోరగనిషేవితమ్ || ౩౭ ||

అభిగమ్య మహానాదం తీర్థేనైవ మహోదధిమ్ |
తతో రక్తజలం భీమం లోహితం నామ సాగరమ్ || ౩౮ ||

గతా ద్రక్ష్యథ తాం చైవ బృహతీం కూటశాల్మలీమ్ |
గృహం చ వైనతేయస్య నానారత్నవిభూషితమ్ || ౩౯ ||

తత్ర కైలాససంకాశం విహితం విశ్వకర్మణా |
తత్ర శైలనిభా భీమా మందేహా నామ రాక్షసాః || ౪౦ ||

శైలశృంగేషు లంబంతే నానారూపా భయావహాః |
తే పతంతి జలే నిత్యం సూర్యస్యోదయనం ప్రతి || ౪౧ ||

నిహతా బ్రహ్మతేజోభిరహన్యహని రాక్షసాః |
అభితప్తాశ్చ సూర్యేణ లంబంతే స్మ పునః పునః || ౪౨ ||

తతః పాండురమేఘాభం క్షీరోదం నామ సాగరమ్ |
గతా ద్రక్ష్యథ దుర్ధర్షా ముక్తాహారమివోర్మిభిః || ౪౩ ||

తస్య మధ్యే మహాన్ శ్వేత ఋషభో నామ పర్వతః |
దివ్యగంధైః కుసుమితై రాజతైశ్చ నగేర్వృతః || ౪౪ ||

సరశ్చ రాజతైః పద్మైర్జ్వలితైర్హేమకేసరైః |
నామ్నా సుదర్శనం నామ రాజహంసైః సమాకులమ్ || ౪౫ ||

విబుధాశ్చారణా యక్షాః కిన్నరాః సాప్సరోగణాః |
హృష్టాః సమభిగచ్ఛంతి నలినీం తాం రిరంసవః || ౪౬ ||

క్షీరోదం సమతిక్రమ్య తతో ద్రక్ష్యథ వానరాః |
జలోదం సాగరశ్రేష్ఠం సర్వభూతభయావహమ్ || ౪౭ ||

తత్ర తత్కోపజం తేజః కృతం హయముఖం మహత్ |
అస్యాహుస్తన్మహావేగమోదనం సచరాచరమ్ || ౪౮ ||

తత్ర విక్రోశతాం నాదో భూతానాం సాగరౌకసామ్ |
శ్రూయతే చ సమర్థానాం దృష్ట్వా తద్బడబాముఖమ్ || ౪౯ ||

స్వాదూదస్యోత్తరే దేశే యోజనాని త్రయోదశ |
జాతరూపశిలో నామ మహాన్ కనకపర్వతః || ౫౦ ||

తత్ర చంద్రప్రతీకాశం పన్నగం ధరణీధరమ్ |
పద్మపత్రవిశాలాక్షం తతో ద్రక్ష్యథ వానరాః || ౫౧ ||

ఆసీనం పర్వతస్యాగ్రే సర్వభూతనమస్కృతమ్ |
సహస్రశిరసం దేవమనంతం నీలవాససమ్ || ౫౨ ||

త్రిశిరాః కాంచనః కేతుస్తాలస్తస్య మహాత్మనః |
స్థాపితః పర్వతస్యాగ్రే విరాజతి సవేదికః || ౫౩ ||

పూర్వస్యాం దిశి నిర్మాణం కృతం తత్ త్రిదశేశ్వరైః |
తతః పరం హేమమయః శ్రీమానుదయపర్వతః || ౫౪ ||

తస్య కోటిర్దివం స్పృష్ట్వా శతయోజనమాయతా |
జాతరూపమయీ దివ్యా విరాజతి సవేదికా || ౫౫ ||

సాలైస్తాలైస్తమాలైశ్చ కర్ణికారైశ్చ పుష్పితైః |
జాతరూపమయైర్దివ్యైః శోభతే సూర్యసన్నిభైః || ౫౬ ||

తత్ర యోజనవిస్తారముచ్ఛ్రితం దశయోజనమ్ |
శృంగం సౌమనసం నామ జాతరూపమయం ధ్రువమ్ || ౫౭ ||

తత్ర పూర్వం పదం కృత్వా పురా విష్ణుస్త్రివిక్రమే |
ద్వితీయం శిఖరే మేరోశ్చకార పురుషోత్తమః || ౫౮ ||

ఉత్తరేణ పరిక్రమ్య జంబూద్వీపం దివాకరః |
దృశ్యో భవతి భూయిష్ఠం శిఖరం తన్మహోచ్ఛ్రయమ్ || ౫౯ ||

తత్ర వైఖానసా నామ వాలఖిల్యా మహర్షయః |
ప్రకాశమానా దృశ్యంతే సూర్యవర్ణాస్తపస్వినః || ౬౦ ||

అయం సుదర్శనో ద్వీపః పురో యస్య ప్రకాశతే |
యస్మింస్తేజశ్చ చక్షుశ్చ సర్వప్రాణభృతామపి || ౬౧ ||

శైలస్య తస్య శృంగేషు కందరేషు వనేషు చ |
రావణః సహ వైదేహ్యా మార్గితవ్యస్తతస్తతః || ౬౨ ||

కాంచనస్య చ శైలస్య సూర్యస్య చ మహాత్మనః |
ఆవిష్టా తేజసా సంధ్యా పూర్వా రక్తా ప్రకాశతే || ౬౩ ||

పూర్వమేతత్కృతం ద్వారం పృథివ్యా భువనస్య చ |
సూర్యస్యోదయనం చైవ పూర్వా హ్యేషా దిగుచ్యతే || ౬౪ ||

తస్య శైలస్య పృష్ఠేషు నిర్ఝరేషు గుహాసు చ |
రావణః సహ వైదేహ్యా మార్గితవ్యస్తతస్తతః || ౬౫ ||

తతః పరమగమ్యా స్యాద్దిక్ పూర్వా త్రిదశావృతా |
రహితా చంద్రసూర్యాభ్యామదృశ్యా తిమిరావృతా || ౬౬ ||

శైలేషు తేషు సర్వేషు కందరేషు వనేషు చ |
యే చ నోక్తా మయా దేశా విచేయా తేషు జానకీ || ౬౭ ||

ఏతావద్వానరైః శక్యం గంతుం వానరపుంగవాః |
అభాస్కరమమర్యాదం న జానీమస్తతః పరమ్ || ౬౮ ||

అధిగమ్య తు వైదేహీం నిలయం రావణస్య చ |
మాసే పూర్ణే నివర్తధ్వముదయం ప్రాప్య పర్వతమ్ || ౬౯ ||

ఊర్ధ్వం మాసాన్న వస్తవ్యం వసన్ వధ్యో భవేన్మమ |
సిద్ధార్థాః సన్నివర్తధ్వమధిగమ్య చ మైథిలీమ్ || ౭౦ ||

మహేంద్రకాంతాం వనషండమండితాం
దిశం చరిత్వా నిపుణేన వానరాః |
అవాప్య సీతాం రఘువంశజప్రియాం
తతో నివృత్తాః సుఖినో భవిష్యథ || ౭౧ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే కిష్కింధాకాండే చత్వారింశః సర్గః || ౪౦ ||


సంపూర్ణ వాల్మీకి రామాయణే కిష్కింధాకాండ చూడండి.


గమనిక : హనుమద్విజయోత్సవం (హనుమజ్జయంతి) సందర్భంగా "శ్రీ ఆంజనేయ స్తోత్రనిధి" పుస్తకము కొనుగోలుకు అందుబాటులో ఉంది. Click here to buy.

పైరసీ ప్రకటన : శ్రీఆదిపూడి వెంకటశివసాయిరామ్ గారు మరియు నాగేంద్రాస్ న్యూ గొల్లపూడి వీరాస్వామి సన్ కలిసి మా పుస్తకాలను ఉన్నది ఉన్నట్టు కాపీచేసి, పేరు మార్చి అమ్ముతున్నారు. దయచేసి గమనించగలరు.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments