Sundarakanda Sarga (Chapter) 35 – సుందరకాండ పంచత్రింశః సర్గః (౩౫)


|| విశ్వాసోత్పాదనమ్ ||

తాం తు రామకథాం శ్రుత్వా వైదేహీ వానరర్షభాత్ |
ఉవాచ వచనం సాంత్వమిదం మధురయా గిరా || ౧ ||

క్వ తే రామేణ సంసర్గః కథం జానాసి లక్ష్మణమ్ |
వానరాణాం నరాణాం చ కథమాసీత్సమాగమః || ౨ ||

యాని రామస్య లింగాని లక్ష్మణస్య చ వానర |
తాని భూయః సమాచక్ష్వ న మాం శోకః సమావిశేత్ || ౩ ||

కీదృశం తస్య సంస్థానం రూపం రామస్య కీదృశమ్ |
కథమూరూ కథం బాహూ లక్ష్మణస్య చ శంస మే || ౪ ||

ఏవముక్తస్తు వైదేహ్యా హనుమాన్పవనాత్మజః | [మారుతాత్మజః]
తతో రామం యథాతత్త్వమాఖ్యాతుముపచక్రమే || ౫ ||

జానంతీ బత దిష్ట్యా మాం వైదేహి పరిపృచ్ఛసి |
భర్తుః కమలపత్రాక్షి సంస్థానం లక్ష్మణస్య చ || ౬ ||

యాని రామస్య చిహ్నాని లక్ష్మణస్య చ యాని వై |
లక్షితాని విశాలాక్షి వదతః శృణు తాని మే || ౭ ||

రామః కమలపత్రాక్షః సర్వసత్త్వమనోహరః |
రూపదాక్షిణ్యసంపన్నః ప్రసూతో జనకాత్మజే || ౮ ||

తేజసాదిత్యసంకాశః క్షమయా పృథివీసమః |
బృహస్పతిసమో బుద్ధ్యా యశసా వాసవోపమః || ౯ ||

రక్షితా జీవలోకస్య స్వజనస్య చ రక్షితా |
రక్షితా స్వస్య వృత్తస్య ధర్మస్య చ పరంతపః || ౧౦ ||

రామో భామిని లోకస్య చాతుర్వర్ణ్యస్య రక్షితా |
మర్యాదానాం చ లోకస్య కర్తా కారయితా చ సః || ౧౧ ||

అర్చిష్మానర్చితో నిత్యం బ్రహ్మచర్యవ్రతే స్థితః |
సాధూనాముపకారజ్ఞః ప్రచారజ్ఞశ్చ కర్మణామ్ || ౧౨ ||

రాజవిద్యావినీతశ్చ బ్రాహ్మణానాముపాసితా |
శ్రుతవాన్ శీలసంపన్నో వినీతశ్చ పరంతపః || ౧౩ ||

యజుర్వేదవినీతశ్చ వేదవిద్భిః సుపూజితః |
ధనుర్వేదే చ వేదేషు వేదాంగేషు చ నిష్ఠితః || ౧౪ ||

విపులాంసో మహాబాహుః కంబుగ్రీవః శుభాననః |
గూఢజత్రుః సుతామ్రాక్షో రామో దేవి జనైః శ్రుతః || ౧౫ ||

దుందుభిస్వననిర్ఘోషః స్నిగ్ధవర్ణః ప్రతాపవాన్ |
సమః సమవిభక్తాంగో వర్ణం శ్యామం సమాశ్రితః || ౧౬ ||

త్రిస్థిరస్త్రిప్రలంబశ్చ త్రిసమస్త్రిషు చోన్నతః |
త్రితామ్రస్త్రిషు చ స్నిగ్ధో గంభీరస్త్రిషు నిత్యశః || ౧౭ ||

త్రివలీమాంస్త్ర్యవనతశ్చతుర్వ్యంగస్త్రిశీర్షవాన్ |
చతుష్కలశ్చతుర్లేఖశ్చతుష్కిష్కుశ్చతుఃసమః || ౧౮ ||

చతుర్దశసమద్వంద్వశ్చతుర్దంష్ట్రశ్చతుర్గతిః |
మహోష్ఠహనునాసశ్చ పంచస్నిగ్ధోఽష్టవంశవాన్ || ౧౯ ||

దశపద్మో దశబృహత్త్రిభిర్వ్యాప్తో ద్విశుక్లవాన్ |
షడున్నతో నవతనుస్త్రిభిర్వ్యాప్నోతి రాఘవః || ౨౦ ||

సత్యధర్మపరః శ్రీమాన్ సంగ్రహానుగ్రహే రతః |
దేశకాలవిభాగజ్ఞః సర్వలోకప్రియంవదః || ౨౧ ||

భ్రాతా చ తస్య ద్వైమాత్రః సౌమిత్రిరపరాజితః |
అనురాగేణ రూపేణ గుణైశ్చైవ తథావిధః || ౨౨ ||

తావుభౌ నరశార్దూలౌ త్వద్దర్శనసముత్సుకౌ |
విచిన్వంతౌ మహీం కృత్స్నామస్మాభిరభిసంగతౌ || ౨౩ ||

త్వామేవ మార్గమాణౌ తౌ విచరంతౌ వసుంధరామ్ |
దదర్శతుర్మృగపతిం పూర్వజేనావరోపితమ్ || ౨౪ ||

ఋశ్యమూకస్య పృష్ఠే తు బహుపాదపసంకులే |
భ్రాతుర్భయార్తమాసీనం సుగ్రీవం ప్రియదర్శనమ్ || ౨౫ ||

వయం తు హరిరాజం తం సుగ్రీవం సత్యసంగరమ్ |
పరిచర్యాస్మహే రాజ్యాత్పూర్వజేనావరోపితమ్ || ౨౬ ||

తతస్తౌ చీరవసనౌ ధనుఃప్రవరపాణినౌ |
ఋశ్యమూకస్య శైలస్య రమ్యం దేశముపాగతౌ || ౨౭ ||

స తౌ దృష్ట్వా నరవ్యాఘ్రౌ ధన్వినౌ వానరర్షభః |
అవప్లుతో గిరేస్తస్య శిఖరం భయమోహితః || ౨౮ ||

తతః స శిఖరే తస్మిన్వానరేంద్రో వ్యవస్థితః |
తయోః సమీపం మామేవ ప్రేషయామాస సత్వరమ్ || ౨౯ ||

తావహం పురుషవ్యాఘ్రౌ సుగ్రీవవచనాత్ప్రభూ |
రూపలక్షణసంపన్నౌ కృతాంజలిరుపస్థితః || ౩౦ ||

తౌ పరిజ్ఞాతతత్త్వార్థౌ మయా ప్రీతిసమన్వితౌ |
పృష్ఠమారోప్య తం దేశం ప్రాపితౌ పురుషర్షభౌ || ౩౧ ||

నివేదితౌ చ తత్త్వేన సుగ్రీవాయ మహాత్మనే |
తయోరన్యోన్యసంలాపాద్భృశం ప్రీతిరజాయత || ౩౨ ||

తతస్తౌ ప్రీతిసంపన్నౌ హరీశ్వరనరేశ్వరౌ |
పరస్పరకృతాశ్వాసౌ కథయా పూర్వవృత్తయా || ౩౩ ||

తం తతః సాంత్వయామాస సుగ్రీవం లక్ష్మణాగ్రజః |
స్త్రీహేతోర్వాలినా భ్రాత్రా నిరస్తమురుతేజసా || ౩౪ ||

తతస్త్వన్నాశజం శోకం రామస్యాక్లిష్టకర్మణః |
లక్ష్మణో వానరేంద్రాయ సుగ్రీవాయ న్యవేదయత్ || ౩౫ ||

స శ్రుత్వా వానరేంద్రస్తు లక్ష్మణేనేరితం వచః |
తదాసీన్నిష్ప్రభోఽత్యర్థం గ్రహగ్రస్త ఇవాంశుమాన్ || ౩౬ ||

తతస్త్వద్గాత్రశోభీని రక్షసా హ్రియమాణయా |
యాన్యాభరణజాలాని పాతితాని మహీతలే || ౩౭ ||

తాని సర్వాణి రామాయ ఆనీయ హరియూథపాః |
సంహృష్టా దర్శయామాసుర్గతిం తు న విదుస్తవ || ౩౮ ||

తాని రామాయ దత్తాని మయైవోపహృతాని చ |
స్వనవంత్యవకీర్ణాని తస్మిన్విగతచేతసి || ౩౯ ||

తాన్యంకే దర్శనీయాని కృత్వా బహువిధం తవ |
తేన దేవప్రకాశేన దేవేన పరిదేవితమ్ || ౪౦ ||

పశ్యతస్తాని రుదతస్తామ్యతశ్చ పునః పునః |
ప్రాదీపయన్దాశరథేస్తాని శోకహుతాశనమ్ || ౪౧ ||

శయితం చ చిరం తేన దుఃఖార్తేన మహాత్మనా |
మయాఽపి వివిధైర్వాక్యైః కృచ్ఛ్రాదుత్థాపితః పునః || ౪౨ ||

తాని దృష్ట్వా మహార్హాణి దర్శయిత్వా ముహుర్ముహుః | [మహాబాహుః]
రాఘవః సహసౌమిత్రిః సుగ్రీవే సం‍న్యవేదయత్ || ౪౩ ||

స తవాదర్శనాదార్యే రాఘవః పరితప్యతే |
మహతా జ్వలతా నిత్యమగ్నినేవాగ్నిపర్వతః || ౪౪ ||

త్వత్కృతే తమనిద్రా చ శోకశ్చింతా చ రాఘవమ్ |
తాపయంతి మహాత్మానమగ్న్యగారమివాగ్నయః || ౪౫ ||

తవాదర్శనశోకేన రాఘవః పరిచాల్యతే |
మహతా భూమికంపేన మహానివ శిలోచ్చయః || ౪౬ ||

కాననాని సురమ్యాణి నదీః ప్రస్రవణాని చ |
చరన్న రతిమాప్నోతి త్వామపశ్యన్నృపాత్మజే || ౪౭ ||

స త్వాం మనుజశార్దూలః క్షిప్రం ప్రాప్స్యతి రాఘవః |
సమిత్రబాంధవం హత్వా రావణం జనకాత్మజే || ౪౮ ||

సహితౌ రామసుగ్రీవావుభావకురుతాం తదా |
సమయం వాలినం హంతుం తవ చాన్వేషణం తథా || ౪౯ ||

తతస్తాభ్యాం కుమారాభ్యాం వీరాభ్యాం స హరీశ్వరః |
కిష్కింధాం సముపాగమ్య వాలీ యుద్ధే నిపాతితః || ౫౦ ||

తతో నిహత్య తరసా రామో వాలినమాహవే |
సర్వర్క్షహరిసంఘానాం సుగ్రీవమకరోత్పతిమ్ || ౫౧ ||

రామసుగ్రీవయోరైక్యం దేవ్యేవం సమజాయత |
హనుమంతం చ మాం విద్ధి తయోర్దూతమిహాగతమ్ || ౫౨ ||

స్వరాజ్యం ప్రాప్య సుగ్రీవః సమానీయ హరీశ్వరాన్ |
త్వదర్థం ప్రేషయామాస దిశో దశ మహాబలాన్ || ౫౩ ||

ఆదిష్టా వానరేంద్రేణ సుగ్రీవేణ మహౌజసా |
అద్రిరాజప్రతీకాశాః సర్వతః ప్రస్థితా మహీమ్ || ౫౪ ||

తతస్తు మార్గమాణాస్తే సుగ్రీవవచనాతురాః |
చరంతి వసుధాం కృత్స్నాం వయమన్యే చ వానరాః || ౫౫ ||

అంగదో నామ లక్ష్మీవాన్వాలిసూనుర్మహాబలః |
ప్రస్థితః కపిశార్దూలస్త్రిభాగబలసంవృతః || ౫౬ ||

తేషాం నో విప్రనష్టానాం వింధ్యే పర్వతసత్తమే |
భృశం శోకపరీతానామహోరాత్రగణా గతాః || ౫౭ ||

తే వయం కార్యనైరాశ్యాత్కాలస్యాతిక్రమేణ చ |
భయాచ్చ కపిరాజస్య ప్రాణాంస్త్యక్తుం వ్యవస్థితాః || ౫౮ ||

విచిత్య వనదుర్గాణి గిరిప్రస్రవణాని చ |
అనాసాద్య పదం దేవ్యాః ప్రాణాంస్త్యక్తుం సముద్యతాః || ౫౯ ||

దృష్ట్వా ప్రాయోపవిష్టాంశ్చ సర్వాన్వానరపుంగవాన్ |
భృశం శోకార్ణవే మగ్నః పర్యదేవయదంగదః || ౬౦ ||

తవ నాశం చ వైదేహి వాలినశ్చ తథా వధం |
ప్రాయోపవేశమస్మాకం మరణం చ జటాయుషః || ౬౧ ||

తేషాం నః స్వామిసందేశాన్నిరాశానాం ముమూర్షతామ్ |
కార్యహేతోరివాయాతః శకునిర్వీర్యవాన్మహాన్ || ౬౨ ||

గృధ్రరాజస్య సోదర్యః సంపాతిర్నామ గృధ్రరాట్ |
శ్రుత్వా భ్రాతృవధం కోపాదిదం వచనమబ్రవీత్ || ౬౩ ||

యవీయాన్కేన మే భ్రాతా హతః క్వ చ నిపాతితః |
ఏతదాఖ్యాతుమిచ్ఛామి భవద్భిర్వానరోత్తమాః || ౬౪ ||

అంగదోకథయత్తస్య జనస్థానే మహద్వధమ్ |
రక్షసా భీమరూపేణ త్వాముద్దిశ్య యథాతథమ్ || ౬౫ ||

జటాయుషో వధం శ్రుత్వా దుఃఖితః సోఽరుణాత్మజః |
త్వాం శశంస వరారోహే వసంతీం రావణాలయే || ౬౬ ||

తస్య తద్వచనం శ్రుత్వా సంపాతేః ప్రీతివర్ధనమ్ |
అంగదప్రముఖాస్తూర్ణం తతః సంప్రస్థితా వయమ్ || ౬౭ ||

వింధ్యాదుత్థాయ సంప్రాప్తాః సాగరస్యాంతముత్తరమ్ |
త్వద్దర్శనకృతోత్సాహా హృష్టాస్తుష్టాః ప్లవంగమాః || ౬౮ ||

అంగదప్రముఖాః సర్వే వేలోపాంతముపస్థితాః |
చింతాం జగ్ముః పునర్భీతాస్త్వద్దర్శనసముత్సుకాః || ౬౯ ||

అథాఽహం హరిసైన్యస్య సాగరం ప్రేక్ష్య సీదతః |
వ్యవధూయ భయం తీవ్రం యోజనానాం శతం ప్లుతః || ౭౦ ||

లంకా చాపి మయా రాత్రౌ ప్రవిష్టా రాక్షసాకులా |
రావణశ్చ మయా దృష్టస్త్వం చ శోకపరిప్లుతా || ౭౧ ||

ఏతత్తే సర్వమాఖ్యాతం యథావృత్తమనిందితే |
అభిభాషస్వ మాం దేవి దూతో దాశరథేరహమ్ || ౭౨ ||

తం మాం రామకృతోద్యోగం త్వన్నిమిత్తమిహాగతమ్ |
సుగ్రీవసచివం దేవి బుధ్యస్వ పవనాత్మజమ్ || ౭౩ ||

కుశలీ తవ కాకుత్స్థః సర్వశస్త్రభృతాం వరః |
గురోరారాధనే యుక్తో లక్ష్మణశ్చ సులక్షణః || ౭౪ ||

తస్య వీర్యవతో దేవి భర్తుస్తవ హితే రతః |
అహమేకస్తు సంప్రాప్తః సుగ్రీవవచనాదిహ || ౭౫ ||

మయేయమసహాయేన చరతా కామరూపిణా |
దక్షిణా దిగనుక్రాంతా త్వన్మార్గవిచయైషిణా || ౭౬ ||

దిష్ట్యాహం హరిసైన్యానాం త్వన్నాశమనుశోచతామ్ |
అపనేష్యామి సంతాపం తవాభిగమశంసనాత్ || ౭౭ ||

దిష్ట్యా హి మమ న వ్యర్థం దేవి సాగరలంఘనమ్ |
ప్రాప్స్యామ్యహమిదం దిష్ట్యా త్వద్దర్శనకృతం యశః || ౭౮ ||

రాఘవశ్చ మహావీర్యః క్షిప్రం త్వామభిపత్స్యతే |
సమిత్రబాంధవం హత్వా రావణం రాక్షసాధిపమ్ || ౭౯ ||

మాల్యవాన్నామ వైదేహి గిరీణాముత్తమో గిరిః |
తతో గచ్ఛతి గోకర్ణం పర్వతం కేసరీ హరిః || ౮౦ ||

స చ దేవర్షిభిర్దిష్టః పితా మమ మహాకపిః |
తీర్థే నదీపతేః పుణ్యే శంబసాదనముద్ధరత్ || ౮౧ ||

తస్యాహం హరిణః క్షేత్రే జాతో వాతేన మైథిలి |
హనుమానితి విఖ్యాతో లోకే స్వేనైవ కర్మణా || ౮౨ ||

విశ్వాసార్థం తు వైదేహి భర్తురుక్తా మయా గుణాః |
అచిరాద్రాఘవో దేవి త్వామితో నయితానఘే || ౮౩ ||

ఏవం విశ్వాసితా సీతా హేతుభిః శోకకర్శితా |
ఉపపన్నైరభిజ్ఞానైర్దూతం తమవగచ్ఛతి || ౮౪ ||

అతులం చ గతా హర్షం ప్రహర్షేణ చ జానకీ |
నేత్రాభ్యాం వక్రపక్ష్మభ్యాం ముమోచానందజం జలమ్ || ౮౫ ||

చారు తద్వదనం తస్యాస్తామ్రశుక్లాయతేక్షణమ్ |
అశోభత విశాలాక్ష్యా రాహుముక్త ఇవోడురాట్ || ౮౬ ||

హనుమంతం కపిం వ్యక్తం మన్యతే నాన్యథేతి సా |
అథోవాచ హనూమాంస్తాముత్తరం ప్రియదర్శనామ్ || ౮౭ ||

ఏతత్తే సర్వమాఖ్యాతం సమాశ్వసిహి మైథిలి |
కిం కరోమి కథం వా తే రోచతే ప్రతియామ్యహమ్ || ౮౮ ||

హతేఽసురే సంయతి శంబసాదనే
కపిప్రవీరేణ మహర్షిచోదనాత్ |
తతోఽస్మి వాయుప్రభవో హి మైథిలి
ప్రభావతస్తత్ప్రతిమశ్చ వానరః || ౮౯ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సుందరకాండే పంచత్రింశః సర్గః || ౩౫ ||

సుందరకాండ – షట్త్రింశః సర్గః(౩౬) >>


సంపూర్ణ  వాల్మీకి సుందరకాండ చూడండి.


గమనిక: ఉగాది నుండి మొదలయ్యే వసంత నవరాత్రుల కోసం "శ్రీ లలితా స్తోత్రనిధి" పారాయణ గ్రంథము అందుబాటులో ఉంది.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments

స్పందించండి

error: Not allowed