Sundarakanda Sarga (Chapter) 10 – సుందరకాండ దశమః సర్గః (౧౦)


|| మందోదరీదర్శనమ్ ||

తత్ర దివ్యోపమం ముఖ్యం స్ఫాటికం రత్నభూషితమ్ |
అవేక్షమాణో హనుమాన్ దదర్శ శయనాసనమ్ || ౧ ||

దాంతకాంచనచిత్రాంగైర్వైడూర్యైశ్చ వరాసనైః |
మహార్హాస్తరణోపేతైరుపపన్నం మహాధనైః || ౨ ||

తస్య చైకతమే దేశే సోఽగ్ర్యమాలావిభూషితమ్ |
దదర్శ పాండురం ఛత్రం తారాధిపతిసన్నిభమ్ || ౩ ||

జాతరూపపరిక్షిప్తం చిత్రభానుసమప్రభమ్ |
అశోకమాలావితతం దదర్శ పరమాసనమ్ || ౪ ||

వాలవ్యజనహస్తాభిర్వీజ్యమానం సమంతతః |
గంధైశ్చ వివిధైర్జుష్టం వరధూపేన ధూపితమ్ || ౫ ||

పరమాస్తరణాస్తీర్ణమావికాజినసంవృతమ్ |
దామభిర్వరమాల్యానాం సమంతాదుపశోభితమ్ || ౬ ||

తస్మిన్ జీమూతసంకాశం ప్రదీప్తోత్తమకుండలమ్ |
లోహితాక్షం మహాబాహుం మహారజతవాససమ్ || ౭ ||

లోహితేనానులిప్తాంగం చందనేన సుగంధినా |
సంధ్యారక్తమివాకాశే తోయదం సతటిద్గణమ్ || ౮ ||

వృతమాభరణైర్దివ్యైః సురూపం కామరూపిణమ్ |
సవృక్షవనగుల్మాఢ్యం ప్రసుప్తమివ మందరమ్ || ౯ ||

క్రీడిత్వోపరతం రాత్రౌ వరాభరణభూషితమ్ |
ప్రియం రాక్షసకన్యానాం రాక్షసానాం సుఖావహమ్ || ౧౦ ||

పీత్వాప్యుపరతం చాపి దదర్శ స మహాకపిః |
భాస్వరే శయనే వీరం ప్రసుప్తం రాక్షసాధిపమ్ || ౧౧ ||

నిఃశ్వసంతం యథా నాగం రావణం వానరర్షభః |
ఆసాద్య పరమోద్విగ్నః సోఽపాసర్పత్సుభీతవత్ || ౧౨ ||

అథారోహణమాసాద్య వేదికాంతరమాశ్రితః |
సుప్తం రాక్షసశార్దూలం ప్రేక్షతే స్మ మహాకపిః || ౧౩ ||

శుశుభే రాక్షసేంద్రస్య స్వపతః శయనోత్తమమ్ |
గంధహస్తిని సంవిష్టే యథా ప్రస్రవణం మహత్ || ౧౪ ||

కాంచనాంగదనద్ధౌ చ దదర్శ స మహాత్మనః |
విక్షిప్తౌ రాక్షసేంద్రస్య భుజావింద్రధ్వజోపమౌ || ౧౫ ||

ఐరావతవిషాణాగ్రైరాపీడనకృతవ్రణౌ |
వజ్రోల్లిఖితపీనాంసౌ విష్ణుచక్రపరిక్షతౌ || ౧౬ ||

పీనౌ సమసుజాతాంసౌ సంగతౌ బలసంయుతౌ |
సులక్షణనఖాంగుష్ఠౌ స్వంగుళీయకలక్షితౌ || ౧౭ || [-తల]

సంహతౌ పరిఘాకారౌ వృత్తౌ కరికరోపమౌ |
విక్షిప్తౌ శయనే శుభ్రే పంచశీర్షావివోరగౌ || ౧౮ ||

శశక్షతజకల్పేన సుశీతేన సుగంధినా |
చందనేన పరార్ధ్యేన స్వనులిప్తౌ స్వలంకృతౌ || ౧౯ ||

ఉత్తమస్త్రీవిమృదితౌ గంధోత్తమనిషేవితౌ |
యక్షపన్నగగంధర్వదేవదానవరావిణౌ || ౨౦ ||

దదర్శ స కపిస్తస్య బాహూ శయనసంస్థితౌ |
మందరస్యాంతరే సుప్తౌ మహాహీ రుషితావివ || ౨౧ ||

తాభ్యాం స పరిపూర్ణాభ్యాం భుజాభ్యాం రాక్షసేశ్వరః |
శుశుభేఽచలసంకాశః శృంగాభ్యామివ మందరః || ౨౨ ||

చూతపున్నాగసురభిర్వకుళోత్తమసంయుతః |
మృష్టాన్నరససంయుక్తః పానగంధపురఃసరః || ౨౩ ||

తస్య రాక్షససింహస్య నిశ్చక్రామ మహాముఖాత్ |
శయానస్య వినిఃశ్వాసః పూరయన్నివ తద్గృహమ్ || ౨౪ ||

ముక్తామణివిచిత్రేణ కాంచనేన విరాజితమ్ |
ముకుటేనాపవృత్తేన కుండలోజ్జ్వలితాననమ్ || ౨౫ ||

రక్తచందనదిగ్ధేన తథా హారేణ శోభినా |
పీనాయతవిశాలేన వక్షసాభివిరాజితమ్ || ౨౬ ||

పాండరేణాపవిద్ధేన క్షౌమేణ క్షతజేక్షణమ్ |
మహార్హేణ సుసంవీతం పీతేనోత్తమవాససా || ౨౭ ||

మాషరాశిప్రతీకాశం నిఃశ్వసంతం భుజంగవత్ |
గాంగే మహతి తోయాంతే ప్రసుప్తమివ కుంజరమ్ || ౨౮ ||

చతుర్భిః కాంచనైర్దీపైర్దీప్యమానచతుర్దిశమ్ |
ప్రకాశీకృతసర్వాంగం మేఘం విద్యుద్గణైరివ || ౨౯ ||

పాదమూలగతాశ్చాపి దదర్శ సుమహాత్మనః |
పత్నీః స ప్రియభార్యస్య తస్య రక్షఃపతేర్గృహే || ౩౦ ||

శశిప్రకాశవదనాశ్చారుకుండలభూషితాః |
అమ్లానమాల్యాభరణా దదర్శ హరియూథపః || ౩౧ ||

నృత్తవాదిత్రకుశలా రాక్షసేంద్రభుజాంకగాః |
వరాభరణధారిణ్యో నిషణ్ణా దదృశే హరిః || ౩౨ ||

వజ్రవైడూర్యగర్భాణి శ్రవణాంతేషు యోషితామ్ |
దదర్శ తాపనీయాని కుండలాన్యంగదాని చ || ౩౩ ||

తాసాం చంద్రోపమైర్వక్త్రైః శుభైర్లలితకుండలైః |
విరరాజ విమానం తన్నభస్తారాగణైరివ || ౩౪ ||

మదవ్యాయామఖిన్నాస్తా రాక్షసేంద్రస్య యోషితః |
తేషు తేష్వవకాశేషు ప్రసుప్తాస్తనుమధ్యమాః || ౩౫ ||

అంగహారైస్తథైవాన్యా కోమలైర్నృత్తశాలినీ |
విన్యస్తశుభసర్వాంగీ ప్రసుప్తా వరవర్ణినీ || ౩౬ ||

కాచిద్వీణాం పరిష్వజ్య ప్రసుప్తా సంప్రకాశతే |
మహానదీప్రకీర్ణేవ నలినీ పోతమాశ్రితా || ౩౭ ||

అన్యా కక్షగతేనైవ మడ్డుకేనాసితేక్షణా |
ప్రసుప్తా భామినీ భాతి బాలపుత్రేవ వత్సలా || ౩౮ ||

పటహం చారుసర్వాంగీ పీడ్య శేతే శుభస్తనీ |
చిరస్య రమణం లబ్ధ్వా పరిష్వజ్యేవ భామినీ || ౩౯ ||

కాచిద్వంశం పరిష్వజ్య సుప్తా కమలలోచనా |
రహః ప్రియతమం గృహ్య సకామేవ చ కామినీ || ౪౦ ||

విపంచీం పరిగృహ్యాన్యా నియతా నృత్తశాలినీ |
నిద్రావశమనుప్రాప్తా సహకాంతేవ భామినీ || ౪౧ ||

అన్యా కనకసంకాశైర్మృదుపీనైర్మనోరమైః |
మృదంగం పరిపీడ్యాంగైః ప్రసుప్తా మత్తలోచనా || ౪౨ ||

భుజపార్శ్వాంతరస్థేన కక్షగేన కృశోదరీ |
పణవేన సహానింద్యా సుప్తా మదకృతశ్రమా || ౪౩ ||

డిండిమం పరిగృహ్యాన్యా తథైవాసక్తడిండిమా |
ప్రసుప్తా తరుణం వత్సముపగూహ్యేవ భామినీ || ౪౪ ||

కాచిదాడంబరం నారీ భుజసంయోగపీడితమ్ |
కృత్వా కమలపత్రాక్షీ ప్రసుప్తా మదమోహితా || ౪౫ ||

కలశీమపవిద్ధ్యాన్యా ప్రసుప్తా భాతి భామినీ |
వసంతే పుష్పశబలా మాలేవ పరిమార్జితా || ౪౬ ||

పాణిభ్యాం చ కుచౌ కాచిత్సువర్ణకలశోపమౌ |
ఉపగూహ్యాబలా సుప్తా నిద్రాబలపరాజితా || ౪౭ ||

అన్యా కమలపత్రాక్షీ పూర్ణేందుసదృశాననా |
అన్యామాలింగ్య సుశ్రోణీం ప్రసుప్తా మదవిహ్వలా || ౪౮ ||

ఆతోద్యాని విచిత్రాణి పరిష్వజ్యాపరాః స్త్రియః |
నిపీడ్య చ కుచైః సుప్తాః కామిన్యః కాముకానివ || ౪౯ ||

తాసామేకాంతవిన్యస్తే శయానాం శయనే శుభే |
దదర్శ రూపసంపన్నామపరాం స కపిః స్త్రియమ్ || ౫౦ ||

ముక్తామణిసమాయుక్తైర్భూషణైః సువిభూషితామ్ |
విభూషయంతీమివ తత్స్వశ్రియా భవనోత్తమమ్ || ౫౧ ||

గౌరీం కనకవర్ణాంగీమిష్టామంతఃపురేశ్వరీమ్ |
కపిర్మందోదరీం తత్ర శయానాం చారురూపిణీమ్ || ౫౨ ||

స తాం దృష్ట్వా మహాబాహుర్భూషితాం మారుతాత్మజః |
తర్కయామాస సీతేతి రూపయౌవనసంపదా |
హర్షేణ మహతా యుక్తో ననంద హరియూథపః || ౫౩ ||

ఆస్ఫోటయామాస చుచుంబ పుచ్ఛం
ననంద చిక్రీడ జగౌ జగామ |
స్తంభానరోహన్నిపపాత భూమౌ
నిదర్శయన్స్వాం ప్రకృతిం కపీనామ్ || ౫౪ ||

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయే ఆదికావ్యే సుందరకాండే దశమః సర్గః || ౧౦ ||

సుందరకాండ – ఏకాదశ సర్గః(౧౧)  >>


సంపూర్ణ  వాల్మీకి సుందరకాండ చూడండి.


గమనిక: మా రెండు పుస్తకాలు - "నవగ్రహ స్తోత్రనిధి" మరియు "శ్రీ సూర్య స్తోత్రనిధి", విడుదల చేశాము. కొనుగోలుకు ఇప్పుడు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments

స్పందించండి

error: Not allowed