Purusha Suktam – పురుష సూక్తం


ఓం తచ్ఛ॒o యోరావృ॑ణీమహే | గా॒తుం య॒జ్ఞాయ॑ |
గా॒తుం య॒జ్ఞప॑తయే | దైవీ”: స్వ॒స్తిర॑స్తు నః |
స్వ॒స్తిర్మాను॑షేభ్యః | ఊ॒ర్ధ్వం జి॑గాతు భేష॒జమ్ |
శన్నో॑ అస్తు ద్వి॒పదే” | శం చతు॑ష్పదే ||
ఓం శాన్తి॒: శాన్తి॒: శాన్తి॑: ||

ఓం స॒హస్ర॑శీర్షా॒ పురు॑షః | స॒హ॒స్రా॒క్షః స॒హస్ర॑పాత్ |
స భూమి॑o వి॒శ్వతో॑ వృ॒త్వా | అత్య॑తిష్ఠద్దశాఙ్గు॒లమ్ |
పురు॑ష ఏ॒వేదగ్ం సర్వమ్” | యద్భూ॒తం యచ్చ॒ భవ్యమ్” |
ఉ॒తామృ॑త॒త్వస్యేశా॑నః | య॒దన్నే॑నాతి॒రోహ॑తి |
ఏ॒తావా॑నస్య మహి॒మా |
అతో॒ జ్యాయాగ్॑శ్చ॒ పూరు॑షః || ౧ ||

పాదో”ఽస్య॒ విశ్వా॑ భూ॒తాని॑ | త్రి॒పాద॑స్యా॒మృత॑o ది॒వి |
త్రి॒పాదూ॒ర్ధ్వ ఉదై॒త్పురు॑షః |
పాదో”ఽస్యే॒హాఽఽభ॑వా॒త్పున॑: |
తతో॒ విష్వ॒ఙ్వ్య॑క్రామత్ |
సా॒శ॒నా॒న॒శ॒నే అ॒భి | తస్మా”ద్వి॒రాడ॑జాయత |
వి॒రాజో॒ అధి॒ పూరు॑షః | స జా॒తో అత్య॑రిచ్యత |
ప॒శ్చాద్భూమి॒మథో॑ పు॒రః || ౨ ||

యత్పురు॑షేణ హ॒విషా” | దే॒వా య॒జ్ఞమత॑న్వత |
వ॒స॒న్తో అ॑స్యాసీ॒దాజ్యమ్” | గ్రీ॒ష్మ ఇ॒ధ్మశ్శ॒రద్ధ॒విః |
స॒ప్తాస్యా॑సన్పరి॒ధయ॑: | త్రిః స॒ప్త స॒మిధ॑: కృ॒తాః |
దే॒వా యద్య॒జ్ఞం త॑న్వా॒నాః |
అబ॑ధ్న॒న్పురు॑షం ప॒శుమ్ |
తం య॒జ్ఞం బ॒ర్హిషి॒ ప్రౌక్షన్॑ |
పురు॑షం జా॒తమ॑గ్ర॒తః || ౩ ||

తేన॑ దే॒వా అయ॑జన్త | సా॒ధ్యా ఋష॑యశ్చ॒ యే |
తస్మా”ద్య॒జ్ఞాత్స॑ర్వ॒హుత॑: | సంభృ॑తం పృషదా॒జ్యమ్ |
ప॒శూగ్‍స్తాగ్‍శ్చ॑క్రే వాయ॒వ్యాన్॑ | ఆ॒ర॒ణ్యాన్గ్రా॒మ్యాశ్చ॒ యే |
తస్మా”ద్య॒జ్ఞాత్స॑ర్వ॒హుత॑: | ఋచ॒: సామా॑ని జజ్ఞిరే |
ఛన్దాగ్॑oసి జజ్ఞిరే॒ తస్మా”త్ | యజు॒స్తస్మా॑దజాయత || ౪ ||

తస్మా॒దశ్వా॑ అజాయన్త | యే కే చో॑భ॒యాద॑తః |
గావో॑ హ జజ్ఞిరే॒ తస్మా”త్ | తస్మా”జ్జా॒తా అ॑జా॒వయ॑: |
యత్పురు॑ష॒o వ్య॑దధుః | క॒తి॒ధా వ్య॑కల్పయన్ |
ముఖ॒o కిమ॑స్య॒ కౌ బా॒హూ | కావూ॒రూ పాదా॑వుచ్యేతే |
బ్రా॒హ్మ॒ణో”ఽస్య॒ ముఖ॑మాసీత్ | బా॒హూ రా॑జ॒న్య॑: కృ॒తః || ౫ ||

ఊ॒రూ తద॑స్య॒ యద్వైశ్య॑: | ప॒ద్భ్యాగ్ం శూ॒ద్రో అ॑జాయత |
చ॒న్ద్రమా॒ మన॑సో జా॒తః | చక్షో॒: సూర్యో॑ అజాయత |
ముఖా॒దిన్ద్ర॑శ్చా॒గ్నిశ్చ॑ | ప్రా॒ణాద్వా॒యుర॑జాయత |
నాభ్యా॑ ఆసీద॒న్తరి॑క్షమ్ | శీ॒ర్ష్ణో ద్యౌః సమ॑వర్తత |
ప॒ద్భ్యాం భూమి॒ర్దిశ॒: శ్రోత్రా”త్ |
తథా॑ లో॒కాగ్ం అ॑కల్పయన్ || ౬ ||

వేదా॒హమే॒తం పురు॑షం మ॒హాన్తమ్” |
ఆ॒ది॒త్యవ॑ర్ణం॒ తమ॑స॒స్తు పా॒రే |
సర్వా॑ణి రూ॒పాణి॑ వి॒చిత్య॒ ధీర॑: |
నామా॑ని కృ॒త్వాఽభి॒వద॒న్॒ యదాస్తే” |
ధా॒తా పు॒రస్తా॒ద్యము॑దాజ॒హార॑ |
శ॒క్రః ప్రవి॒ద్వాన్ప్ర॒దిశ॒శ్చత॑స్రః |
తమే॒వం వి॒ద్వాన॒మృత॑ ఇ॒హ భ॑వతి |
నాన్యః పన్థా॒ అయ॑నాయ విద్యతే |
య॒జ్ఞేన॑ య॒జ్ఞమ॑యజన్త దే॒వాః |
తాని॒ ధర్మా॑ణి ప్రథ॒మాన్యా॑సన్ |
తే హ॒ నాక॑o మహి॒మాన॑: సచన్తే |
యత్ర॒ పూర్వే॑ సా॒ధ్యాః సన్తి॑ దే॒వాః || ౭ ||

అ॒ద్భ్యః సంభూ॑తః పృథి॒వ్యై రసా”చ్చ |
వి॒శ్వక॑ర్మణ॒: సమ॑వర్త॒తాధి॑ |
తస్య॒ త్వష్టా॑ వి॒దధ॑ద్రూ॒పమే॑తి |
తత్పురు॑షస్య॒ విశ్వ॒మాజా॑న॒మగ్రే” |
వేదా॒హమే॒తం పురు॑షం మ॒హాన్తమ్” |
ఆ॒ది॒త్యవ॑ర్ణం॒ తమ॑స॒: పర॑స్తాత్ |
తమే॒వం వి॒ద్వాన॒మృత॑ ఇ॒హ భ॑వతి |
నాన్యః పన్థా॑ విద్య॒తేయ॑ఽనాయ |
ప్ర॒జాప॑తిశ్చరతి॒ గర్భే॑ అ॒న్తః |
అ॒జాయ॑మానో బహు॒ధా విజా॑యతే || ౮ ||

తస్య॒ ధీరా॒: పరి॑జానన్తి॒ యోనిమ్” |
మరీ॑చీనాం ప॒దమి॑చ్ఛన్తి వే॒ధస॑: |
యో దే॒వేభ్య॒ ఆత॑పతి |
యో దే॒వానా”o పు॒రోహి॑తః |
పూర్వో॒ యో దే॒వేభ్యో॑ జా॒తః |
నమో॑ రు॒చాయ॒ బ్రాహ్మ॑యే |
రుచ॑o బ్రా॒హ్మం జ॒నయ॑న్తః |
దే॒వా అగ్రే॒ తద॑బ్రువన్ |
యస్త్వై॒వం బ్రా”హ్మ॒ణో వి॒ద్యాత్ |
తస్య॑ దే॒వా అస॒న్ వశే” || ౯ ||

హ్రీశ్చ॑ తే ల॒క్ష్మీశ్చ॒ పత్న్యౌ” |
అ॒హో॒రా॒త్రే పా॒ర్శ్వే | నక్ష॑త్రాణి రూ॒పమ్ |
అ॒శ్వినౌ॒ వ్యాత్తమ్” | ఇ॒ష్టం మ॑నిషాణ |
అ॒ముం మ॑నిషాణ | సర్వ॑o మనిషాణ || ౧౦ ||

ఓం తచ్ఛ॒o యోరావృ॑ణీమహే | గా॒తుం య॒జ్ఞాయ॑ |
గా॒తుం య॒జ్ఞప॑తయే | దైవీ”: స్వ॒స్తిర॑స్తు నః |
స్వ॒స్తిర్మాను॑షేభ్యః | ఊ॒ర్ధ్వం జి॑గాతు భేష॒జమ్ |
శన్నో॑ అస్తు ద్వి॒పదే” | శం చతు॑ష్పదే ||
ఓం శాన్తి॒: శాన్తి॒: శాన్తి॑: ||


గమనిక: పైన ఇవ్వబడిన సూక్తం, ఈ క్రింది పుస్తకములో కూడా ఉన్నది.

శ్రీ వేంకటేశ్వర స్తోత్రనిధి

(నిత్య పారాయణ గ్రంథము)

Click here to buy


మరిన్ని వేద సూక్తములు చూడండి. మరిన్ని శ్రీ విష్ణు స్తోత్రాలు చూడండి.


గమనిక: మా రెండు పుస్తకాలు - "నవగ్రహ స్తోత్రనిధి" మరియు "శ్రీ సూర్య స్తోత్రనిధి", విడుదల చేశాము. కొనుగోలుకు ఇప్పుడు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

Did you see any mistake/variation in the content above? Click here to report mistakes and corrections in Stotranidhi content.

Facebook Comments

11 thoughts on “Purusha Suktam – పురుష సూక్తం

  1. This is a wonderful collection of stotras. Thank you for bringing to common man like us and inculcating the interest in our Vedas and culture of our Great Country.

    Please include Santhi Suktham and Sanyasa Suktham(Na karman No prajaya….)

  2. సత్యము…ఇందులో పురుషునిగా (పరమేశ్వరునిగా) శివుని కాని విష్ణువుని కాని లేక చతుర్ముఖ బ్రహ్మని కాని లేక నారాయణ పదం కాని సూచించలేదు, నిరాకార నిర్గుణ, సగుణ బహుగుణ, గుణయుక్త గుణాతీత పరమ శక్తిని “విశ్వకర్మ” అని మాత్రమే వేదమాత పేర్కొనబడివది, ఇది వేద సత్యం, వనిరాకార శక్తిని “విశ్వకర్మగా” త్వష్ట ను పురుషునిగా వేద మాత వ్యక్త పరిచినది. మరి పెద్ద పెద్ద సంస్కృత పండితులు, సహస్రావధానులు సత్యాన్ని ఎందుకు దాచివేస్తున్నారు?

  3. మీరు అడగవలసిన ప్రశ్న విషయ దాయకం గా ఉంటే సాధనం మీకే తెలుస్తుంది

  4. It also says “ajaayamaano bahudhaa vijaayate” which means that ONE has appeared as several….like gold taking the shapes of a ring, necklace, bracelet, crown etc. or clay taking the shapes of brick, diya, pot etc. So, when nama-rupa are expressed, please note that it is in consonance with the situation. For instance, you are the husband to your wife, but father to your children. However, you are son to your father. Who you are varies with the person with whom you are referred. Brahman is Paramamarthika Satya (eternal reality) and Jagat is Vyavaharika Satya (transactional reality).

స్పందించండి

error: Not allowed